Το Μπάνσκο, ένα υπόδειγμα μεταμόρφωσης

Για το Μπάνσκο άκουγα χρόνια πριν, τα χειρότερα. Ότι είναι ένα τεράστιο εργοτάξιο, γεμάτο γερανούς και λάσπες, ένα wannabe αλπικό θέρετρο της Βαλκανικής ενδοχώρας.

Δυόμιση με τρεις ώρες μακριά από τη Θεσσαλονίκη, περνώντας μια σειρά χωριά που είναι αποτυπωμένα πάνω τους τα σημάδια μιας στενάχωρης εποχής που σημάδεψε τα Βαλκάνια, με δρόμους προηγούμενων δεκαετιών και φτώχια, φτάνει κανείς σε ένα χωριό που μοιάζει βγαλμένο από παραμύθι. Οικισμός διατηρητέος και ανέγγιχτος πλαισιώθηκε μέσα σε μια δεκαετία από ένα τεράστιο σύμπλεγμα προαστίων που χτίστηκαν εκατέρωθεν του χιονοδρομικού κέντρου.

Την πρώτη φορά που πήγα εκεί πριν τρία χρόνια ήταν ακόμα νωπή η επιχείρηση περάσματος στη νέα εποχή. Γειτονιές με χωματόδρομους, άνθρωποι που πάσχιζαν να μιλήσουν σπαστά εγγλέζικα, γιαπιά παντού, καταστήματα που δειλά δειλά πουλούσαν γνωστές μάρκες νεανικών ρούχων που προφανώς και ράβονται εκεί και πωλούνται παρά τη θέληση των εταιριών που τα παραγγέλνουν. Και διάθεση για ανάπτυξη. Ταμπέλες με ακίνητα που πωλούνταν σε Έλληνες και Άγγλους, διαμερίσματα με στοιχειώδεις παροχές, αλλά ωραία θέα στο βουνό, και ένα χιονοδρομικό που έκανε τα γειτονικά ελληνικά να μοιάζουν φτωχοί συγγενείς.

Φέτος και έχοντας ξαναπάει στο ενδιάμεσο άλλες τρεις φορές, μπορώ να πω ότι η εικόνα της μεταμόρφωσης του τοπίου σχεδόν ολοκληρώθηκε. Με νυχτερινή ζωή που δεν έχει να ζηλέψει τίποτε σε ποικιλία των υπολοίπων θέρετρων της Ευρώπης, ταβέρνες με εξαιρετική κουζίνα και άποψη πια, σε σοκαριστική αναλόγια κόστους-ποιότητας σε σχέση με την Ελλάδα, κρασιά εξαιρετικά σε τιμές που δεν συγκρίνονται, τις παροχές των σκι να παραμένουν στις ίδιες τιμές χρόνια τώρα, δεκάδες νέα ξενοδοχεία με παροχές πάνω από το μέτριο και τιμές ασύγκριτες, νόμισμα ανταγωνιστικό που κάνει τα πάντα να μοιάζουν φθηνά και ανθρώπους που στο μεταξύ έκαναν πρόοδο, με αποτέλεσμα να είναι η πορεία της ακριβώς αντίθετη από αυτή που συμβαίνει στην Ελλάδα. Τέλος η τήρηση της τάξης, από την απαγόρευση παρκαρίσματος σε δημόσιους χώρους και η δημιουργία πάρκινγκ πέριξ του χιονοδρομικού, δημιουργεί μια αίσθηση σεβασμού του τουρίστα και της ιστορίας του χωριού.

Υπάρχουν βέβαια και τα αρνητικά που μπορεί να τα παρατηρήσει κάνεις αν κοιτάξει λίγο πιο προσεκτικά. Τα παρεμπόριο, τα εκατοντάδες απούλητα ακίνητα στην ευρύτερη περιοχή αποτέλεσμα της ελληνικής κρίσης, η έλλειψη εσωτερικής αισθητικής σε πολλά πράγματα που απαιτεί χρόνο και εκπαίδευση, που δεν νομίζω να αργήσει να έρθει και μια διάθεση που διαφαίνεται σε αρκετούς Βουλγάρους να πάρουν το αίμα τους πίσω, μετά από χρόνιες προσβλητικές διαθέσεις αρκετών Ελλήνων που κινούνταν εδώ με τον αέρα του κακομαθημένου πλουσιόπαιδου, με αποτέλεσμα το σέρβις σε αρκετές περιπτώσεις να αγγίζει τις παρυφές της αγένειας.

Παρατηρώντας το Μπάνσκο και την πορεία του τα τελευταία χρόνια και κυρίως συγκρίνοντας με τα λάθη που έγιναν στα Ελληνικά χιονοδρομικά κέντρα θλίβεσαι. Ο χρόνος κυλάει υπέρ των γειτόνων αναμφισβήτητα.