Μετρό: Το μικρό χρονικό ενός προαναγγελθέντος εγκλήματος
Κάπως έτσι φτάσαμε στο χθεσινοβραδινό κανόνι.
Για όσους γνώριζαν καλά τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης η χθεσινή εξαγγελία του πρωθυπουργού για απόσπαση και επανατοποθέτηση των ευρημάτων της οδού Εγνατίας ήταν το τελευταίο και χαριστικό επεισόδιο ενός σίριαλ που ξεκίνησε πριν ενάμιση μήνα με τις δηλώσεις του θιασώτη της λύσης αυτής βουλευτή Στράτου Σιμόπουλου, ακολούθησαν μια σειρά από δηλώσεις αξιωματούχων και τοπικών παραγόντων και δυο άρθρα υπερμάχων της λύση αυτής. Της συμβούλου της υπουργού Πολιτισμού Άννας Παναγιωταρέα στον Ελεύθερο Τύπου και του μέλους του ΚΑΣ Μιχάλη Τιβέριου στο Βήμα.
Παράλληλα απαγορεύτηκε προληπτικά με εσωτερικό έγγραφο σε όλους του εργαζόμενους του ΥΠΠΟ και φυσικά στους αρχαιολόγους να αναρτούν στα προσωπικά τους προφίλ στα social media οτιδήποτε σχετίζεται με θέματα του υπουργείου. Φυσικά και με το μετρό και τις ανασκαφές! Η απόλυτη λογοκρισία.
Ακολούθησε μια σειρά επιστολών του εργολάβου του έργου, που έρχονται στο φως της δημοσιότητας μετεκλογικά και παρουσιάζουν ξαφνικά εντελώς διαφορετική εικόνα από ότι υπήρχε λίγους μήνες πριν.
Μέσα στο Δεκαπενταύγουστο το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού προχώρησε στον ορισμό των μελών του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου αλλά και του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων επαναφέροντας στη σύνθεση του ΚΑΣ πρόσωπα που το υπηρέτησαν και στο παρελθόν. Μερικές από τις επιλογές της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη ωστόσο έχουν πρωτοστατήσει στο παρελθόν σε διάφορες υποθέσεις που απασχόλησαν την ειδησεογραφία.
Αρχικά η σύνθεση του νέου ΚΑΣ προβλέπει την επιστροφή του κ. Μιχάλη Τιβέριο. Ο κ. Τιβέριος είχε πάρει θέση υπέρ της απόσπασης των αρχαιοτήτων του ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης από το σταθμό της Βενιζέλου, ενώ ταυτόχρονα υπήρξε επιστημονικός σύμβουλος της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ και συμμετείχε στην ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ.
Ο ίδιος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην parallaxi το 2014, υποστηρίξει πως εξαιτίας του ασυμβίβαστου των 2 θέσεων αρνήθηκε να συμμετάσχει στο ΚΑΣ. Η άρνηση του ωστόσο, επισήμαινε ο ίδιος, δεν έγινε αποδεκτή από την τότε ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού με την αιτιολογία πως όταν θα υπάρχουν θέματα ΜΕΤΡΟ στο ΚΑΣ αλλά και την ημέρα της συνεδρίασης απλά δεν θα έπαιρνε μέρος.
Στο ΚΑΣ παραμένει και ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Εμμανουήλ Κορρέ. Η περίπτωση του κ. Κορρέ σχετίζεται έμμεσα επίσης με τα αρχαία κατά τη διάρκεια εργασιών για το Μετρό της Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα, η εταιρία που απέσπασε τις αρχαιότητες από τον υπό κατασκευή σταθμό της Αγίας Σοφίας ανήκει σε συγγενικό του πρόσωπο.
Μια τρίτη επιλογή, η οποία είναι αν μη τι άλλο περίεργη είναι της αρχαιολόγου και προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας κας. Αναστασίας Κουμούση. Η υπόθεση που συνοδεύει την κα. Κουμούση δεν σχετίζεται με το Μετρό της Θεσσαλονίκης αλλά με το περίφημο Ταμείο Αλληλοβοήθειας του Υπουργείου Πολιτισμού.
Συγκεκριμένα τα μέλη του ταμείου, μεταξύ αυτών και η κα. Κουμούση, φέρεται να διέγραψαν δάνεια δεκάδων χιλιάδων ευρώ που είχαν δοθεί από το ταμείο σε εργαζομένους και τα οποία σύμφωνα με πληροφορίες λόγω συνταξιοδότησης των εμπλεκόμενων υπαλλήλων ή λόγω της οικονομικής κρίσης είτε δεν ξεκίνησαν είτε είχαν σταματήσει να εξυπηρετούνται. Για την υπόθεση αυτή η κα. Κουμούση ελέγχεται πειθαρχικά.
Η τέταρτη και τελευταία επιλογή που προκαλεί ερωτήματα είναι αυτή της Αγγελικής Σίμωση αρχαιολόγου και προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας η οποία ορίστηκε ως αναπληρώτρια της κα. Κουμούση. Σύμφωνα με πληροφορίες της parallaxi σε βάρος της κα. Σίμωση πραγματοποιήθηκε ένορκη διοικητική εξέταση για οικονομική κακοδιαχείριση όσο η ίδια ήταν προϊσταμένη της Εφορίας Ενάλιων Αρχαιοτήτων και συγκεκριμένα μέχρι τον Ιανουάριο του 2018. Μπορεί η Ε.Δ.Ε να έχει ολοκληρωθεί, σε βάρος της κα. Σίμωση, και πλέον να αναμένεται η απόφαση του πειθαρχικού αυτό όμως απ’ ότι φαίνεται δεν αποτελεί εμπόδιο για την τοποθέτηση της στο ΚΑΣ έστω και σε θέση αναπληρωματικού μέλους.
Ένα βολικό ΚΑΣ λοιπόν διαμορφώθηκε τον Αύγουστο. Ένα ΚΑΣ στο οποίο θα πρέπει να επαναφέρει τη λύση της απόσπασης το ΥΠΠΟ και του οποίου τη γνώμη στην πραγματικότητα προκατέλαβε χθες βράδυ ο Πρωθυπουργός, ωσάν να ήξερε περίπου τι θα αποφασίσει το απόλυτα αρμόδιο θεσμικό όργανο. Ας περιμένουμε όμως να ασκηθεί αίτηση θεραπείας, όπως υποθέτουμε ότι θα γίνει αφού επικαλεστούν αδυναμία εκτέλεσης της προηγούμενης λύσης, η οποία έχει ήδη εκτελεστεί σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό και έχουν πληρωθεί εργασίες και μελέτες.
Ο πρωθυπουργός λοιπόν μίλησε χθες χωρίς τον ξενοδόχο, ή μάλλον σαν να έχει τον ξενοδόχο με το μέρος του. Που μπορεί και να τον έχει. Τι θα συμβεί όμως με τα μέλη του ΚΑΣ που είχαν ψηφίσει την προηγούμενη λύση; Θα αναιρέσουν την απόφαση τους και θα ψηφίσουν τώρα αυτή;
Ακόμα και έτσι να γίνει οι αντιδράσεις της κοινωνίας και της πόλης, που άκουσε έκπληκτη χθες βράδυ να της λένε ότι το ΜΕΤΡΟ δεν θα τελειώσει το 2020, όπως διαβεβαίωνε ο εργολάβος πριν πέντε μήνες, αλλά την άνοιξη του 2023. Και φυσικά να θυμίσουμε ότι το έργο θα τέλειωνε με την ίδια κυβέρνηση της ΝΔ αρχικά εννιά χρόνια πριν από σήμερα. Συνεπώς κανείς δεν είναι βέβαιος ότι θα συμβεί έτσι τώρα.
Θα πρέπει να γίνει νέα μελέτη που θα πάει στο ΚΑΣ, θα περάσει, θα ξεκινήσουν να αδειάζουν χιλιάδες σακιά με άμμο που έχουν τοποθετηθεί κάτω από τη πλάκα της Εγνατίας, να τρυπήσει η Εγνατία, να αποσπαστεί κομμάτι-κομμάτι ένα μνημειακό σύνολο, που όμοιο του δεν έχει βρεθεί αλλού και που όπως διαβεβαιώνουν όλοι οι αρχαιολόγοι, είναι αδύνατον να τοποθετηθεί ξανά με τον ίδιο τρόπο οπουδήποτε, να γίνει ανασκαφή πιο κάτω, με μεγάλες πιθανότητες να βρεθεί υδράργυρος, εξαιρετικά επικίνδυνος για την υγεία των κατοίκων και να ξεκινήσει η κατασκευή του σταθμού.
Στο μεταξύ ο εργολάβος θα αποζημιωθεί αδρά γιατί θα έχει ακυρωθεί η λύση της διατήρησης και θα υπολογίσει εκ νέου το κόστος για τη νέα λύση. Το κόστος βέβαια θα είναι πολύ μεγαλύτερο, ο χρόνος πολύς περισσότερος και η πόλη βαθιά λαβωμένη.
Οφείλουμε να ξέρουμε: Ποιος κυβερνητικός παράγοντας επισκέφτηκε επί τόπου το σταθμό της Βενιζέλου, επιθεώρησε τα έργα, σχημάτισε άποψη και πήρε τόσο γρήγορα και βιαστικά την απόφαση; Ο Πρωθυπουργός, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, που εμφανίστηκε εκεί μόλις προχθές χωρίς να ζητήσει ενημέρωση από την Αττικό Μετρό, η Υπουργός Πολιτισμού; Κανείς; Σε τι βασίστηκε η απόφαση; Σε ενημέρωση της Αττικό Μετρό; Σε αιτιάσεις του εργολάβου; Σε άλλα στοιχεία;
Το Υπουργείο Πολιτισμού δεν ζήτησε ποτέ τη γνώμη των προϊσταμένων των αρχαιολογικών υπηρεσιών και αρμόδιων παραγόντων για τη λύση που ανακοίνωσε χθες ο Πρωθυπουργός. Όλα έγιναν εν κρυπτώ. Ακόμα και η επίσκεψη πριν λίγους μήνες, ειδικευμένου ενδιαφερόμενου για την απόσπαση των αρχαιοτήτων, έγινε χωρίς άδεια από τους αρχαιολόγους και με μόνη άδεια εκείνη του εργολάβου.
O Πρωθυπουργός, χθες βράδυ, εξήγγειλε επίσης, τη δημιουργία ενός μουσείου για τις αρχαιότητες του μετρό, στο στρατόπεδο Παύλου Μελά, το οποίο έχει παραχωρηθεί στο δήμο Παύλου Μελά, με υπογραφή σύμβασης παραχώρησης του χώρου στον ομώνυμο δήμο. Ο δήμος προφανώς δεν ερωτήθηκε καν για αυτό που τώρα πια του ανήκει. Και αναρωτιέται κανείς: Σε μια πόλη με Αρχαιολογικό Μουσείο και μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού ποια η χρησιμότητα ενός τέτοιου μουσείου πλην του να βολευτούν κάπου όλα όσα αποσπάστηκαν από το σταθμό Αγίας Σοφίας και πλέον είναι αποδεδειγμένα αδύνατον να επιστρέψουν εκεί και όσα θα αποσπαστούν από το σταθμό της Βενιζέλου;
Να σας θυμίσω απλώς ότι από το σταθμό Αγίας Σοφίας αποσπάστηκαν 73 μέτρα αρχαιοτήτων τον Ιούλιο 2012 και ενώ η απόφαση έλεγε να επανατοποθετηθούν τα 45 μέσα στο κέλυφος του σταθμού αυτά τελικά δεν χώρεσαν και έχουν ξεμείνει στην αποθήκη.
Ο σταθμός της Βενιζέλου σύμφωνα με την Αττικό Μετρό θα κόστιζε μέχρι την ολοκλήρωση του 30 περίπου εκ. ευρώ. Καλό είναι να μάθουμε τώρα πόσο θα κοστίσει με τη νέα λύση.
Διαβάστε επίσης:
