Ζωή εγκλωβισμένη…

της Βούλας Παπατσιφλικιώτη

Όταν διάβασα το βιβλίο του Έκτορ Μαλό «Χωρίς οικογένεια» δεν γνώριζα ότι θα ερχόμουν σε επαφή με πραγματικά γεγονότα, σαν αυτά που εξιστορεί. Όλα ξεκίνησαν πριν από ένα χρόνο όταν η καλύτερη μου φίλη μου πρότεινε να πάμε εθελόντριες σε ένα Δημοτικό Βρεφοκομείο, της πόλης μας, που γνώριζε ότι είχαν ανάγκη από άτομα για τα παιδιά που φιλοξενούνται εκεί. Και κάπου εκεί ξεκίνησε η μαθητεία μου στο σχολείο της “άδικης” ζωής.

Περνάς την σιδερένια πόρτα του χώρου και αντικρίζεις αθώα παιδιά που η ζωή ή η ίδιοι οι γονείς τους έδειξαν από τα πρώτα λεπτά της ζωής τους το πιο σκληρό τους πρόσωπο. Ποιο είναι το μέλλον ενός μωρού όταν η μητέρα του βρίσκεται στην φυλακή για κακούργημα; Τι θα απογίνει το παιδί, που βρέθηκε κακοποιημένο από τον ίδιο του το πατέρα; Και εκείνα που τα έπιασα η Αστυνομία να ζητιανεύουν στα φανάρια σε κεντρικές και πολυσύχναστες λεωφόρους που θα πάνε; Καθώς τα πλησιάζεις βλέπεις χαρούμενες φατσούλες να τραγουδούν και να ζωγραφίζουν, μια εικόνα που βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με αυτό που κουβαλάει η ψυχή τους. Η προσωπική ιστορία καθενός, ένα χαστούκι, ακόμα και για όποιον ζει ή νιώθει πως ζει δύσκολα, αυτές τις άσχημες εποχές. Δεν σε ξέρουν κι όμως τρέχουν αμέσως κοντά σου! Σου απλώνουν τα μικρά χεράκια τους και ζητούν μια αγκαλιά! Το πιο φυσιολογικό πράγμα, που όμως αυτά το στερούνται, πληρώνοντας ένα άδικο τίμημα γιατί απλά και μόνο ήρθαν σ’αυτό τον κόσμο. Καθώς τα έχεις αγκαλιά μπορεί να δεις τα μικρά σημάδια, που μαρτυρούν την κακοποίηση που δέχτηκαν. Η καρδιά σου γεμίζει με οργή και πόνο. Θέλεις να τιμωρήσεις τους ευθύνοντες. Αλλά τότε καταλαβαίνεις ότι δεν μπορείς και τα σφίγγεις πιο δυνατά πάνω σου! Σε φωνάζουν “μαμά” και σου ζητούν να παίξεις μαζί τους.

Και εκεί που όλα κυλούν ήρεμα αρχίζει ένα ς δυνατός καβγάς μεταξύ τους και τα βλέπεις να χαίρονται προκαλώντας πόνο στον, μέχρι πριν από λίγα λεπτά, φίλο τους. Τότε συνειδητοποιείς την δυσκολία του έργου σου. Είναι παιδιά που βγάζουν έντονα τα συναισθήματα της ζήλιας και της κτητικότητας. Που δεν έχουν μάθει την ομαδικότητα και το καθένα πασχίζει να σε “διεκδικήσει”. Στην ώρα της αποχώρησης τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα. Σου ζητούν να μην φύγεις καθώς σε αγκαλιάζουν σφιχτά, σε κοιτούν με θλιμμένο βλέμμα όταν φοράς το μπουφάν σου, σε ρωτούν αν το σπίτι σου είναι μεγάλο για να τα πάρεις μαζί σου και προσπαθούν να σε ακολουθήσουν και να δραπετεύσουν από αυτό το “κλουβί”. Πως θα συμπεριφερόσασταν εσείς σε αυτά τα παιδιά; Προσωπικά ένα χρόνο μετά ακόμα προσπαθώ να τους διδάξω ηθικές αξίες και να γεμίσω την ψυχούλα τους με ευτυχία. Αν το έχω καταφέρει ο χρόνος θα το δείξει. Τους έχω μάθει να μην με φωνάζουν «μαμά», αλλά ξέρουν ότι τα αγαπώ όπως εκείνη.

Τα περισσότερα είναι παιδιά, η επιμέλεια των οποίων έχει αφαιρεθεί από τους γονείς τους με εισαγγελική εντολή. Και κάποια, λόγω κρίσης, τα άφησαν εκεί για να ζήσουν, να έχουν σπίτι και φαγητό, αγαθά που αδυνατεί να τους προσφέρει η οικογένεια τους.

Πόσο τραυματικό μπορεί να είναι για ένα παιδί, να αποχωριστεί τη μητέρα του; Αλλά πόσο δύσκολη μπορεί να είναι η από εκεί και πέρα ζωή του;

Για να φτάσει σε αυτή την ενέργεια ο εισαγγελέας σημαίνει ότι υπάρχουν μαρτυρίες και περιστατικά, σύμφωνα με τα οποία το παιδί δεν μπορεί να συνυπάρχει και να μεγαλώνει μαζί το άτομο που το έφερε στον κόσμο. Πόσο άσχημο ακούγεται και η πράξη του αποχωρισμού είναι ψυχολογικά δύσκολή, για τα άτομα που εμπλέκονται. Το παιδί μην ξέροντας ότι γίνεται για το καλό του κλαίει κάποιες φορές και άλλες απλά κλείνεται στον εαυτό του, κατάσταση που σύντομα το οδηγεί σε κατάθλιψη. Και μετά τι; Μεγαλώνει βλέποντας την σπάνια ή καθόλου. Περνάει κάποια Σαββατοκύριακα σε σπίτια εθελοντών ή μένει μέχρι τα 18 του χρόνια μαζί τους, με την διαδικασία της αναδοχής. Τι προσωπικότητα θα αναπτύξει αυτό το παιδί; Και πως θα μάθει να εμπιστεύεται τους ανθρώπους όταν βίωσε την προδοσία, σε μικρή ηλικία, από την ίδια του την μάνα.

Θα με ρωτήσετε γιατί αποφάσισα να θίξω αυτό το ευαίσθητο θέμα; Ελπίζω κάποτε τα νεαρά άτομα, στην κατηγορία των οποίων ανήκω και εγώ, να γίνουν πιο υπεύθυνα στην δημιουργία και τον ερχομό μιας νέας ζωής. Να μην σκέφτονται εγωιστικά, αλλά να αναλογιστούν το μέλλον του παιδιού τους. Και τέλος να μην έχουν ελαφρά την καρδία “τοποθετώντας” το σε ένα ίδρυμα.

Επίσης ο κόσμος να αγκαλιάσει αυτούς τους χώρους και να βοηθήσει εθελοντικά τα “πουλάκια” που βρίσκονται κλεισμένα σε ένα τέτοιο “κλουβί”.