H ζωή στο Νότο της Ευρώπης είναι έξω
Από την Πορτογαλία έως την Ελλάδα η ζωή των ανθρώπων επιστρέφει στο δημόσιο χώρο που γίνεται ο βασικός τόπος διασκέδασης. Η παλιά συνεύρεση.
Αρχική εικόνα: Μπάμπης Τσάβαλος
Το χειμώνα που μας πέρασε η μικρή μου κόρη μου είπε ένα Σαββατόβραδο έχεις έρθει ποτέ να δεις τι γίνεται στην πλατεία; Εγώ την πλατεία (Αριστοτέλους) την είχα για ένα νεκρό χώρο. Άντε τα πρωινά τη διασχίζουν μερικοί γονείς με παιδιά που κυνηγούν τα περιστέρια, αλλά τα βράδια είναι ένας μη χώρος, ένας νεκρός χώρος που εκτός από τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του παρελθόντος και κάποιες εκδηλώσεις σποραδικά, δεν έγινε ποτέ στέκι της πόλης. Ακολούθησα λοιπόν τη συμβουλή της κόρης μου και κατέβηκα ένα Σαββατόβραδο. Η πλατεία ήταν γεμάτη, από παρέες εφήβων που καθόταν σε πηγαδάκια και μιλούσαν. Πολλές φορές μιλούσαν μεταξύ τους μέσω εφαρμογών και ας ήταν στην ίδια πλατεία. Η εικόνα ήταν εντελώς ασυνήθιστη. Παρόμοιες εικόνες συναντά κανείς στην πρώτη προβλήτα του λιμανιού, τον πιο δημοφιλή τόπο συγκέντρωσης νέων ανθρώπων, στους πεζόδρομους Ικτίνου και Ζεύξιδος, τα πάρκα γύρω από το Λευκό Πύργο, σε όλο το μήκος της νέας Παραλίας, φυσικά τα κλασικά Ναβαρίνο και Ροτόντα και εσχάτως στο πεζούλι της εκκλησίας της Αγίας Σοφίας τις νύχτες.
Δέκα χρόνια πριν τέτοιες εικόνες, τόσο μαζικής προσέλευσης νέων ανθρώπων στο δημόσιο χώρο δεν συναντούσες. Το life style της εποχής τους είχε απαξιώσει. Οι άνθρωποι είχαν κλειστεί σε καφέ, εστιατόρια, κλαμπ. Διασκέδαζαν μόνο εκεί και μόνο με έναν τρόπο. Λαμπερό. Ο ταπεινός τρόπος της μπίρας στο χέρι είχε ξεχαστεί εντελώς. Είχε απαξιωθεί. Τώρα επέστρεψε.
Δεν είναι όμως μόνο ελληνικό φαινόμενο. Σε όλο τον ευρωπαϊκό Νότο, από την Πορτογαλία μέχρι την Ελλάδα ο δημόσιος χώρος, ως τόπος συνεύρεσης και διασκέδασης επέστρεψε ολοκληρωτικά. Το Πάσχα στην Ανδαλουσία, στη Σεβίλη και τη Γρανάδα είδα χιλιάδες ανθρώπους να κάθονται σε πάρκα, σιντριβάνια, υψώματα και πλατείες και να απολαμβάνουν. Η μεγάλη μου κόρη που φέτος ζει με Erasmus στη Γρανάδα μας εξηγούσε πως αυτό είναι η καθημερινότητα της πόλης. Ο τόπος συνάντησης και διασκέδασης.
Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στη Ρώμη είδα με έκπληξη πως η πόλη τις νύχτες του καλοκαιριού δεν κλείνεται σε κλαμπ. Δεν έχει κλαμπ και δεν επενδύει σε μπαρ-υπερπαραγωγές. Ζει έξω. Σε πλατείες, σκαλοπάτια σιντριβάνια. Ο Θανάσης που ζει εκεί μας είπε πως δεν έχει κάπου αλλού να σας πάω. Η πόλη ζει και διασκεδάζει εδώ έξω. Με μια μπίρα ή ένα κρασί στο χέρι.
Ο πιο δημοκρατικός και ισότιμος τρόπος διασκέδασης επέστρεψε σε όλο τον Ευρωπαϊκό Νότο ως κυρίαρχη τάση. Δεν είναι τυχαίο. Οι γενιές των νέων ανθρώπων που μεγάλωσαν και μεγαλώνουν μέσα στην κρίση και την αβεβαιότητα αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα και υιοθετούν την ίδια κοσμοθεωρία. Ένα βίο πιο απλό, με λιγότερη χρυσόσκονη, επιτήδευση και επίδειξη.
Είναι βέβαια και το καιρικό που βοηθά πολύ. Μια εβδομηντάχρονη στο Ρέιγκιαβικ της Ισλανδίας μου έλεγε πρόσφατα το εξής: Είστε τυχεροί που ζείτε έξω. Πέρασα όλη μου τη ζωή μέσα στο σπίτι. Εμάς αυτό μας καθορίζει σαν ανθρώπους. Θα μου άρεσε να μπορούσα να ήταν και εδώ αλλιώς. Προσαρμόσαμε τη ζωή μας εντός.
Εδώ λοιπόν στο Νότο ο θρίαμβος του έξω αυτό το καλοκαίρι είναι η τάση που κυριαρχεί. Που σε κάνει να νιώθεις και πάλι το μαζί, κόντρα στο εγώ. Το όλοι ενάντια στο λίγοι. Απολαύστε το.