Γιατί η κλιματική αλλαγή απειλεί με πρόστιμα τις τράπεζες
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί και η οικονομία.
Με πρόστιμο απειλούνται οι τράπεζες στην Ευρώπη που δεν θα συμμορφωθούν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους με την ορθή ενσωμάτωση των κλιματικών κινδύνων στις χορηγήσεις τους.
Αυτό ανάφερε ο Φρανκ Έλντερσον, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και αντιπρόεδρος του SSM, σε εκδήλωση για τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα, την οποία διοργάνωσε η κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας.
Από το 2019, που η ΕΚΤ άρχισε να συζητά με τις τράπεζες την ενσωμάτωση των συγκεκριμένων κινδύνων, αναμφίβολα έχει σημειωθεί πρόοδος, ανέφερε ο αντιπρόεδρος του SSM. Οι τράπεζες έχουν λάβει μέτρα, προκειμένου να ενσωματώσουν αυτούς τους κινδύνους στη στρατηγική, τη διακυβέρνηση και τη διαχείριση των πιστώσεών τους.
Πρόστιμο για κάθε μέρα καθυστέρησης
Προς το παρόν, όμως, καμία από τις τράπεζες υπό την εποπτεία του SSM δεν ικανοποιεί πλήρως όλες τις προσδοκίες του επόπτη. Ωστόσο, καθεμία από τις απαιτήσεις του, SSM έχει ήδη εκπληρωθεί από τουλάχιστον μία τράπεζα. Tα παραπάνω καταγράφουν πως η περαιτέρω πρόοδος είναι εφικτή. Ο SSM αναμένει πως όλες οι τράπεζες υπό την εποπτεία του θα είναι πλήρως ευθυγραμμισμένες με τις συγκεκριμένες απαιτήσεις έως το τέλος του 2024.
Ορισμένες, ωστόσο, έχουν ήδη λάβει δεσμευτικές απαιτήσεις από τον επόπτη για την αποκατάσταση των ελλείψεών τους μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία. Εάν δεν συμμορφωθούν, θα πρέπει να πληρώνουν πρόστιμο για κάθε μέρα που οι ελλείψεις παραμένουν, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ευρωπαίος επόπτης.
Στο πλαίσιο έρευνας, η ΕΚΤ εξέτασε περισσότερες από 4,2 εκατομμύρια μεμονωμένες εταιρείες, που αντιστοιχούν σε εταιρικά δάνεια άνω των 4,2 τρισ. ευρώ και διαπιστώθηκε πως σχεδόν το 75% όλων των τραπεζικών δανείων στη Ζώνη του Ευρώ είναι σε εταιρείες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από κάποιον κλιματικό παράγοντα. Σε ελεύθερη μετάφραση αυτό σημαίνει πως δάνεια τουλάχιστον 3,15 τρισ. εντός Ευρωζώνης αντιμετωπίζουν κλιματικούς κινδύνους.
Εάν αυτές οι υπηρεσίες οικοσυστήματος συνεχίσουν να βιώνουν το επίπεδο υποβάθμισης που αντιμετωπίζουν επί του παρόντος, η σταθερότητα των μεμονωμένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού συστήματος θα τεθεί σε κίνδυνο, αναφέρει ο Ευρωπαίος επόπτης.
Τα κλιματικά stress tests
Ας σημειωθεί πως η ΕΚΤ ολοκλήρωσε μέσα στον Μάρτιο τα κλιματικά stress tests, στα οποία υποβλήθηκαν 110 ευρωπαϊκές τράπεζες, μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά συστημικά πιστωτικά ιδρύματα.
Οι τράπεζες κλήθηκαν να ποσοτικοποιήσουν σε πλήρη ανάπτυξη από την ΕΚΤ σε ποιον βαθμό λαμβάνουν υπόψη στις πιστώσεις τους τον κλιματικό κίνδυνο, και εάν ναι, με ποιον τρόπο αυτό αποτυπώνεται στους ισολογισμούς τους. Τα αποτελέσματα αναμένονται περί τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η οικονομία. Αυτό συμβαίνει ως αποτέλεσμα δύο ειδών κινδύνου: των φυσικών κινδύνων που συνεπάγεται το μεταβαλλόμενο κλίμα -συμπεριλαμβανομένων συχνότερων ή σοβαρών καιρικών φαινομένων, όπως πλημμύρες, ξηρασίες και καταιγίδες- και των κινδύνων μετάβασης προς μια οικονομία ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα.
Το θέμα είναι η άμεση απαίτηση για μείωση 55% των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030. Έτσι εντατικοποιούνται οι προσπάθειες, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι και μοιραία δημιουργούν σημαντικά κόστη για τη λειτουργία των επιχειρήσεων και των τραπεζών.
Τα αποτελέσματα σε αυτή τη φάση του test απλώς θα καταμετρηθούν, μιας και τούτη η άσκηση θα πρέπει να θεωρείται το πρώτο στάδιο της επόμενης, της οποίας το αποτέλεσμα θα προσμετρηθεί στα κεφάλαια των τραπεζών. Έτσι, λοιπόν, η ΕΚΤ σωστά κρούει καμπανάκι κινδύνου για τις τράπεζες.
Οι έλεγχοι της EΚΤ
Στα stress tests που διενεργήθηκαν η ΕΚΤ ελέγχει:
- Πόσο μεγάλη είναι η έκθεση των τραπεζών σε κλιματικούς κινδύνους. Στο σημείο αυτό θα συνυπολογιστούν οι ειδικές συνθήκες σε ό,τι αφορά το κλίμα της χώρας, αλλά και σε ό,τι αφορά τις χορηγήσεις σε επιχειρήσεις όπου οι κίνδυνοι είναι ενισχυμένοι λόγω κλιματικής αλλαγής.
- Μηχανισμούς που έχουν αναπτύξει οι τράπεζες για την αξιολόγηση των κινδύνων και για την αντιμετώπισή τους.
- Έκθεση των τραπεζών σε δευτερογενείς επιπτώσεις από παρόμοιους κινδύνους.
Στο πλαίσιο όλων των παραπάνω, φέτος θα απαιτηθεί όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις να παρουσιάσουν τις εκπομπές τους σε διοξείδιο του άνθρακα, αλλά και τους κινδύνους τους οποίους τυχόν αντιμετωπίζουν από την κλιματική αλλαγή. Ως μεγάλες επιχειρήσεις θεωρούνται αυτές που απασχολούν περισσότερους από 250 εργαζόμενους και έχουν τζίρο μεγαλύτερο των 40 εκατ. ευρώ. Περίπου 1.000 τέτοιες επιχειρήσεις αποτελούν πελάτες των ελληνικών τραπεζών.
Πηγή: Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ / Ειρήνη Σακελλάρη
