Καμιά μπαταρία εκτός των ειδικών κάδων
Μας έβαλε πριν από 12 χρόνια στο παιχνίδι της ανακύκλωσης της μπαταρίας με τον πιο επιδραστικό τρόπο. Και άλλαξε τον τρόπο που σκεφτόμαστε.
Εχουμε σκεφτεί ποτέ πόσο επικίνδυνη είναι μια μπαταρία που δεν ανακυκλώνεται; Τα βαρέα μέταλλα που περιέχει, κυρίως μόλυβδος, κάδμιο και υδράργυρος, όταν απελευθερώνονται στο περιβάλλον, μοιραία μπαίνουν στην τροφική αλυσίδα και από εκεί καταλήγουν στον οργανισμό μας. Αποτέλεσμα να προσβάλλονται σημαντικές λειτουργίες του στους νεφρούς, στους πνεύμονες αλλά και στο καρδιαγγειακό και μυοσκελετικό μας συστημα.
Ακόμα και αν αδειάσει μια μπαταρία, έχει πολύτιμα συστατικά και πρώτες ύλες. Με την ανακύκλωση ακόμα και των πιο μικρών μπαταριών του εμπορίου παράγονται νέες μπαταρίες ή άλλα προϊόντα και εξοικονομείται ενέργεια για να καλύψει σημαντικές ενεργειακές ανάγκες. Γι αυτό και είναι αναγκαίο καμιά μπαταρία να μην μένει εκτός από τους ειδικούς κάδους ανακύκλωσης μπαταριών.
Η ΑΦΗΣ, (από τα αρχικά Ανακύκλωση Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών) ήρθε στην πραγματικότητά μας το 2004 με στόχο να μην αφήσει καμία μπαταρία εκτός ειδικού κάδου. Δώδεκα χρόνια μετά όχι μόνο το κατάφερε αλλά κατάφερε να κάνει το κοινό να αντιληφθεί πως είναι κομμάτι της λύσης του προβλήματος. Να αναπτύξει συνείδηση. Οι χαρακτηριστικοί διαφανείς κάδοι έκαναν την εμφάνισή τους σε σχολεία, επιχειρηματικούς χώρους και σε δημόσια σημεία. Η Ανακύκλωση Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών συστήθηκε στο κοινό ως ΑΦΗΣ με σκοπό για πρώτη φορά την μαζική ανακύκλωση άδειων μπαταριών σε ειδικούς κάδους ξεχωριστά από τα υπόλοιπα οικιακά απορρίμματα.
Αυτή τη στιγμή, οι κάδοι της ΑΦΗΣ βρίσκονται σε 65.500 σημεία πανελλαδικά.
Όλοι έχουμε συναντήσει έστω και ένα κάδο ΑΦΗΣ και αυτό συμβαίνει γιατί μέχρι και σήμερα έχουν καταγραφεί από όλη την ελληνική επικράτεια χιλιάδες αιτήσεις για απόκτηση κάδων ανακύκλωσης μπαταριών. Δήμοι, κοινότητες, δημόσιοι φορείς, στρατιωτικές μονάδες, σχολεία, περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιχειρήσεις, εμπορικά καταστήματα, σουπερμάρκετ, ξενοδοχεία, τράπεζες, νοσοκομεία και πολλά ακόμα, συμμετέχουν έμπρακτα στο πρόγραμμα, φιλοξενώντας τα ειδικά δοχεία ανακύκλωσης της εταιρίας.
«Το ποσοστό συλλογής σήμερα ανέρχεται στο 38% των μπαταριών που διακινήθηκαν στην Ελληνική αγορά, ένα σημαντικό επίτευγμα, σε σχέση με τις επιδόσεις των άλλων Ευρωπαϊκών Φορέων.»
Η εταιρεία ΑΦΗΣ ΑΕ ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2004 με σκοπό την οργάνωση συλλογικού συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών και έκτοτε λειτουργεί ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός με στόχο τη συλλογή και ανακύκλωση φορητών μπαταριών προκειμένου να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι, όπως προβλέπεται από την Ευρωπαϊκή και Ελληνική Νομοθεσία.
Το αποτελεσματικό και πραγματικά αποδοτικό έργο της βασίζεται στην φιλοσοφία της στην ενεργή συμμετοχή χρηστών και φορέων μέσα από ένα σύστημα πλήρους διαφάνειας και ειλικρινούς συνεργασίας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πώς στον επίσημο διαδικτυακό της ιστότοπο μπορείς να βρεις όλες τις οικονομικές της αναφορές αλλά και αναλυτικά τον χάρτη των συνεργατών της. Μία εκ των βασικών της αρχών είναι άλλωστε η τακτική ενημέρωση των πολιτών και των συνεργατών της και ο σεβασμός προς το πρόσωπό τους.
«Αδιαπραγμάτευτος στόχος η δημιουργία κοινωνικής συνείδησης για ένα πραγματικά καλύτερο περιβάλλον.»
Η ΑΦΗΣ ως φορέας που οργανώνει και συντονίζει πανελλαδικά τις ενέργειες που αφορούν την διαδικασία της ανακύκλωσης είναι υπεύθυνη για την τοποθέτηση ειδικών κάδων για την εναπόθεση των χρησιμοποιημένων μπαταριών, σε σημεία εύκολα προσβάσιμα στον καταναλωτή.
Η διαδικασία ξεκινάει πρώτα από την συλλογή των μπαταριών από τους κάδους και την μεταφορά τους σε ειδικούς χώρους αποθήκευσης. Έπειτα οι μπαταρίες αποστέλλονται σε εργοστάσια στο εξωτερικό όπου λαμβάνει χώρα και η ανακύκλωσή τους με φιλικό τρόπο προς το περιβάλλον και τελικώς η ανάκτηση των βασικών μετάλλων.
Μέσω της συμμετοχής των εισαγωγέων μπαταριών στο πρόγραμμα που καταβάλλουν την εισφορά εναλλακτικής διαχείρισης για κάθε μπαταρία που διαθέτουν στην ελληνική αγορά καλύπτονται ουσιαστικά τα έξοδα που απαιτούνται για όλο το λειτουργικό πρόγραμμα της ΑΦΗΣ.
Με την δύναμη του ειδικού κάδου
Ο τρόπος με τον οποίο μπορεί κάποιος να συμμετέχει τοποθετώντας τον ειδικό κάδο στον χώρο του είναι πολύ απλός. Ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος μπορεί πολύ απλά να κάνει μία διαδικτυακή αίτηση για να του αποσταλεί δωρεάν ο κάδος ανακύκλωσης μπαταριών. Έπειτα για το άδειασμα του κάδου μπορεί να επικοινωνεί στα τηλέφωνα της ΑΦΗΣ (210 8030244, 210 8030355).
Οι καταναλωτές από πλευράς τους μπορούν να αναζητήσουν τους ειδικούς κάδους για την ανακύκλωση των μπαταριών τους σε καταστήματα ηλεκτρικών ή ηλεκτρονικών ειδών, κινητής τηλεφωνίας, σε σούπερ μάρκετ, φαρμακεία, εκπαιδευτικά ιδρύματα, πολυκαταστήματα, δημόσιες υπηρεσίες κα. Η διαδικασία είναι πολύ απλή καθώς το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να ρίξουν τις άδειες μπαταρίες τους στον ειδικό κάδο.
Θετικά ελπιδοφόρα η τεράστια ανταπόκριση των μαθητών στο κάλεσμά της
Μία από τις πιο αξιοσημείωτες επιτυχίες του προγράμματος είναι η μεγάλη ανταπόκριση των μαθητών πανελλαδικά από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του. Ενημερώθηκαν για την προσπάθεια συλλογής των μπαταριών και ανταποκρίθηκαν σε τέτοιο βαθμό που σήμερα η συμμετοχή τους ξεπερνάει τα 14.200 εκπαιδευτικά ιδρύματα από άκρη σε άκρη της χώρας.
Ο αριθμός των κάδων που έχουν τοποθετηθεί μέχρι σήμερα δείχνει μια πολύ αισιόδοξη εικόνα για τη χώρα σε σύγκριση με αντίστοιχους ευρωπαϊκούς φορείς που έχουν ξεκινήσει τα προγράμματα ανακύκλωσης νωρίτερα. Συγκεκριμένα η Ελλάδα έρχεται στην δεύτερη θέση στην Ευρώπη (σε απόλυτα νούμερα) μετά από την Γερμανία στις τοποθετήσεις κάδων.
Παράλληλα σε τοποθετήσεις κάδων κατά κεφαλή η Ελλάδα είναι μακράν πρώτη, με 6 κάδους ανά χίλιους κατοίκους όταν ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 1,8 κάδοι ανά χίλιους κατοίκους.
Είναι τεράστια η σημασία του προγράμματος ανακύκλωσης τόσο για το ίδιο το περιβάλλον όσο και για την προσωπική μας υγεία.
Αρκετά από τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται στην καθημερινότητά μας είναι συστατικά του φλοιού της γης τα οποία δεν διασπώνται με αποτέλεσμα οι ζωντανοί οργανισμοί να τα απορροφούν με το νερό, τον αέρα και την τροφή και να τα αποβάλλουν με δυσκολία.
Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται βιο-συσσώρευση, και προκαλεί από την μία πονοκέφαλο στους περιβαλλοντολόγους και από την άλλη αρκετές δηλητηριάσεις με αιτία τα βαρέα μέταλλα.
Τι κερδίζουμε όμως ανακυκλώνοντας τις μπαταρίες μέσω της ΑΦΗΣ;
Η εξόρυξη των βαρέων μετάλλων από τον φλοιό της γης θα συνεχίζεται, για την κατασκευή όχι μόνο μπαταριών, αλλά και πολλών άλλων προϊόντων. Ανακυκλώνοντας τις μπαταρίες περιορίζουμε αρχικά την απόρριψη επικίνδυνων λυμάτων στις χωματερές.
Πολύ συχνά στις χωματερές συμβαίνουν ατυχήματα, όπως πυρκαγιές, από τα εύφλεκτα απορρίμματα με αποτέλεσμα τα μέταλλα και τα διαβρωτικά οξέα –ιδιαίτερα επιβλαβή για τα μάτια και το δέρμα- που εξαερώνονται κατά την καύση των απορριμμάτων, στην συνέχεια να καταλήγουν μέσω της βροχής στο νερό και το έδαφος. Ανακυκλώνοντας τις μπαταρίες, εμποδίζουμε όλη αυτή τη δυσάρεστη διαδικασία.
Σημείο σταθμός η νομοθεσία για την έναρξη των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης σε όλες της χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ανάλογος φορέας στην Ελλάδα για τις φορητές μπαταρίες είναι η ΑΦΗΣ.
Το πρόγραμμα της ΑΦΗΣ στηρίζει ουσιαστικά τον «κύκλο ζωής» της μπαταρίας κάνοντάς μας όλους συμμάχους γιατί τα οφέλη από την διαδικασία είναι πολλαπλά. Από την μία γίνεται εξοικονόμηση ενέργειας, μείωση του όγκου των απορριμμάτων και εν γένει προστατεύεται το περιβάλλον και από την άλλη δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας σε μία δύσκολη οικονομικά συγκυρία.
Η συμβολή της στην ενημέρωσή του κοινού και ο σεβασμός της προς αυτό, οι οργανωμένες κινήσεις της στην προστασία του «κύκλου ζωής» της μπαταρίας διαμορφώνουν συνολικά το πλαίσιο προστασίας του περιβάλλοντος στο οποίο θα ήθελε ο καθένας ανεξαιρέτως να ανταποκριθεί. Και τελικά συμβαίνει πράγματι.
*Βρείτε την ΑΦΗΣ στον επίσημο ιστότοπό της www.afis.gr και στο προφίλ της στην πλατφόρμα του Facebook @afis.greece