Κλιματική Αλλαγή: Η Αδριατική γίνεται τόσο «τροπική» όσο οι Μαλδίβες
Πώς η παγκόσμια κλιματική κρίση επηρεάζει τις χώρες της Νότιας Ευρώπης
Eικόνες: Pexels
Σχεδόν κάθε πρωί ένα ζευγάρι, ο Daniele Montini και η σύζυγός του Alfreda, κάνουν μια βόλτα στα ρηχά νερά της Αδριατικής. Το τελετουργικό που ακολουθείται από τους κατοίκους του Fano, παραθαλάσσια περιοχή της Ιταλίας, συνιστάται από γιατρούς, προκειμένου να τονώσουν την κυκλοφορία του αίματος και διατηρήσουν ένα υγιές αναπνευστικό σύστημα, μέσω την εισπνοής του αέρα της θάλασσας.
Είναι 7:30 π.μ. και η εξωτερική θερμοκρασία 29 βαθμοί Κελσίου. Το ζευγάρι, έχοντας ζήσει όλα τους τα χρόνια στο Fano, γνωρίζουν πολύ καλά πως οι χειμώνες και τα καλοκαίρια έχουν μεταλλαχθεί, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αλλά αυτό που τους κάνει ιδιαίτερη εντύπωση είναι η ζεστή και στάσιμη θάλασσα.
Αρκετές ημέρες του Ιουλίου η θερμοκρασία της θάλασσας , κατά μήκος της ακτογραμμής της Αδριατικής, η οποία εκτείνεται από την Τεργέστη (βόρεια) έως το Capo d’Otranto (νότια), άγγιξε τους 30 βαθμούς Κελσίου. “Το νερό είναι πολύ ζεστό, σχεδόν σαν να μπαίνω στην μπανιέρα μου“, είπε χαρακτηριστικά ο Daniele. “Πολλά έχουν αλλάξει τα τελευταία 50 χρόνια. Θυμάμαι τη θάλασσα να είναι πιο κυματώδης, ενώ τώρα ως επί τω πλείστον, είναι επίπεδη”. Η Alfreda πρόσθεσε : “Η ποσότητα των ψαριών έχει μειωθεί, όπως και τα είδη. Μερικά δεν υπάρχουν πια“.
Αισθητή την παρουσία της έκανε στις ακτές μια βλεννώδης, παχιά, γλοιώδης, λευκοκίτρινη ουσία, η οποία προκλήθηκε από τη συσσώρευση μικρών φυκιών, στο βυθό ή στην επιφάνεια. Η συγκεκριμένη ουσία, είναι η μοναδική, σχετικά, στην Αδριατική Θάλασσα και οφείλεται στη μειωμένη λήψη θρεπτικών συστατικών από τον Πάδο, τον μακρύτερο ποταμό της χώρας. Τελευταία φορά που η ουσία έκανε τόσο αισθητή την παρουσία της, ήταν το 1989, ειδικά στις παράκτιες περιοχές Emilia-Romagna, προκαλώντας τη φυγή των λουόμενων.
Ο αντίκτυπος στην αλιεία
Ωστόσο, μπορεί για τους λουόμενους να αποτελεί μια αντιαισθητική συνθήκη, αλλά για τους αλιείς, είναι επιζήμιο σε πολύ σημαντικότερα επίπεδα.
Έπειτα από δύο μερόνυχτα στη θάλασσα, ο ψαράς Alessandro Ciavaglia, παρατήρησε πως η βλεννώδης ουσία “είναι παντού“. “Προκαλεί προβλήματα στη μηχανή του σκάφους, μπλοκάρει τα δίχτυα αλιείας και μόλις συμβεί αυτό είναι δύσκολο να ψαρέψεις.” Τα περισσότερα είδη ψαριών μπορούν να ξεφύγουν από την βλεννώδη ουσία, ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει ασφυξία σε οστρακοειδή, όπως μύδια, τα οποία απειλούνται και από τα μπλε καβούρια που ευδοκιμούν στην Αδριατική, ιδιαίτερα στο βόρειο άκρο.
Ο Ciavaglia, ψαράς στην Αδριατική εδώ και 40 χρόνια, είπε πως δεν έχει ξαναδεί ποτέ τόσο υψηλή θερμοκρασία στη θάλασσα, και ως εκ τούτου, ποτέ τόσο βλεννώδη. ” Η Αδριατική γίνεται τροπική. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε είδη ψαριών που δεν έχουμε ξαναδεί, όπως ο ξιφίας, ενώ και διάφορα είδη λευκών ψαριών, όπως το καλκάνι, έχουν εξαφανιστεί. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχει κλιματική αλλαγή και είναι άσκοπο να προσπαθούμε να το αρνηθούμε”.
H Anna Franchini, η οποία εκπροσωπεί έναν συνεταιρισμό για μικρούς αλιείς, δήλωσε : “ Οι αλιείς δεν μπορούν να εργαστούν εδώ και ένα μήνα. Είναι πραγματικά λυπηρό να βλέπεις τη δραστηριότητα τόσο μειωμένη και υπάρχει πολύς θυμός επίσης, λόγω του υψηλού κόστους και της βαριάς γραφειοκρατίας, που χρειάζεται να αντιμετωπιστεί”.
Οι αλιευτικές ενώσεις της περιοχής που πλήττονται περισσότερο, συμπεριλαμβανομένων των Βένετο, Εμίλια-Ρομάνα, Μάρκε και Αμπρούτσο, κάλεσαν την κυβέρνηση να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η οποία ουσιαστικά της δίνει την εξουσία να προωθήσει γρήγορα πολιτικές που θα βοηθήσουν στη διατήρηση των αλιέων. Η Αδριατική, αλλά και οι θάλασσες γύρω από την Σικελία, είναι οι μεγαλύτεροι παραγωγοί ψαριών στην Ιταλία.
Εκτιμήσεις ειδικών
«Υπάρχει δραστηριότητα σε όλο το μήκος της ακτής», δήλωσε ο Tonino Giardini, συντονιστής του Gruppo Pesca, ενός συνεταιρισμού αλιέων στο Fano. «Αυτή τη στιγμή, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η επιβίωση».
Η πρώτη παρατήρηση βλεννώδους στην Αδριατική καταγράφηκε επίσημα στις πρώτες δεκαετίες του 17ου αιώνα. “Είναι ένα φαινόμενο στενά συνδεδεμένο με τις κλιματικές συνθήκες και το οποίο πρόσφατα επανεμφανίστηκε με πολύ σημαντικό τρόπο από το 1989”, δήλωσε η Maria Lucia De Nicolò, ιστορικός στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και ειδικός στη Μεσόγειο. «Βρισκόμαστε σε μια ανησυχητική φάση αυτή τη στιγμή, αλλά πάντα υπήρχαν προειδοποιήσεις για κλιματικές αλλαγές ».
«Αλλά δεν είμαστε εκτός κινδύνου, καθώς δεν έχουμε φτάσει ακόμη στη μέγιστη θερμοκρασία, η οποία είναι συνήθως γύρω στα μέσα Αυγούστου», δήλωσε ο Roberto Danovaro, θαλάσσιος βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Ανκόνα.
Ο Danovaro πρόσθεσε ότι ενώ η Αδριατική έχει γίνει πολύ πιο καθαρή τα τελευταία 20-30 χρόνια, έχει επίσης εξαντληθεί. “Παράγει λιγότερα και λαμβάνει λιγότερα θρεπτικά συστατικά, ενώ ταυτόχρονα “υποφέρει” από τους καύσωνες. Βιώνουμε μια ανώμαλη κατάσταση και αρχίζει να γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς οι επιπτώσεις”, επισημαίνοντας τη “θανάτωση ” θαλάσσιων σφουγγαριών και άλλων οργανισμών.
Κατακλείδωσε υπογραμμίζοντας : ” Η Αδριατική γίνεται τόσο τροπική, όσο και οι Μαλδίβες, αλλά χωρίς τα ίδια χρώματα“.
