Λατομεία Ασβεστοχωρίου: Μια άγνωστη διαδρομή λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης
Πώς θα αποκτήσει ζωή μια άγνωστη για πολλούς, αλλά και αδικημένη διαδρομή.
Στη διάρκεια της καραντίνας, αν και έχει περάσει καιρός από την πρώτη, όλοι στραφήκαμε στους τόπους μας, τις γειτονιές μας ψάχνοντας λυτρωτικές διαδρομές κοντά και μέσα στη φύση. Μια από αυτές βρίσκεται 8 χιλιόμετρα από το αστικό κέντρο της Θεσσαλονίκης στο Ασβεστοχώρι.
Πέρα από την ιστορικότητα του δάσους Κουρί, που αναφέρετε και από τον Ν.Γ. Πεντζίκη ως τόπος απόδρασης και ηρεμίας, καθώς και του σανατορίου που λειτουργούσε εκεί λόγω του καλού κλίματος της περιοχής, το Ασβεστοχώρι κατείχε μεγάλο τμήμα της παραγωγής βιομηχανικού ασβέστου λόγω της πληθώρας της σχετικής ύλης.
Έτσι, λοιπόν, στην περιοχή των νταμαριών, του φαγωμένου βουνού εντοπίζονται τα παλιά λατομεία, από όπου κάποτε ακούγονταν οι εκρήξεις για το σπάσιμο της πέτρας.
Αν μπει κανείς από τα στενάκια του χωριού και ανεβεί προς τα εκεί θα ξεκινήσει μια διαδρομή πλάι σε αυτές τις εγκαταστάσεις, που πλέον στέκονται εκεί άδειες από ζωή με ό,τι τους έχει απομείνει συντροφιά με μπάζα και κάθε λογής σκουπίδια. Σακούλες, πλαστικά και χάρτινα ποτήρια καφέδων, παλιά έπιπλα ακόμη και μπανιέρες!
Παρά ταύτα, η διαδρομή έχει να δώσει πολλές εικόνες στον περιπατητή, καθώς ο χώρος ενέχει μαι ιδιαίτερη γεωγραφία και ταυτόχρονα μια αίσθηση διαρκούς ανακάλυψης, ενός χώρου γνωστού μεν, αθέατου δε.
Αν και ξεκινάει από το Ασβεστοχώρι μπορεί να οδηγήσει μέσω αυτού του ”μυστικού” δρόμου-μονοπατιού στο Ρετζίκι, σε ένα από τα πιο ψηλά σημεία του, εκεί όπου βρίσκεται το γήπεδο ποδοσφαίρου και για τους γνώστες της περιοχής, η πίστα του Paintball. Λίγο πριν, όμως, υπάρχει ένας λοφίσκος από όπου μπορεί κανείς να δει ένα κομμάτι της Θεσσαλονίκης από ψηλά, να το έχει -όπως λέμε- στο πιάτο.
Καθ’ όλη την πορεία της διαδρομής πολλά σημεία της μοιάζουν ιδανικά για πικνίκ, για μια στάση για αγνάντεμα και σίγουρα για τρέξιμο ανώμαλου δρόμου. Επίσης, στα βουνά που ορθώνονται δραστηριοποιούνται ορειβατικοί σύλλογοι και όσο περπατάς μπορείς να βλέπεις ανθρώπους με φωσφοριζέ γιλέκα κρεμασμένους πάνω στο γκρι χρώμα της πέτρας.
Αν και η εν λόγω περιοχή θα μπορούσε να είναι πόλος έλξης κατοίκων όλης της πόλης και όχι μόνο, μοιάζει αφημένη στην τύχη της παρά μάλιστα και το ενδιαφέρον που παρουσιάζει ως βιομηχανική κληρονομιά, σχεδόν βιομηχανική αρχαιολογία. Θα έλεγε κανείς πως τον τελευταίο καιρό λειτουργεί σαν μια άτυπη χωματερή με μπάζα, σε μικρή μάλιστα απόσταση από σπίτια κατοίκων τόσο του Ασβεστοχωρίου, όσο και του Ρετζικίου και σίγουρα κάτι πρέπει να γίνει.
Οι εξαγγελίες και τα σχέδια της διοίκησης:
Το 2017 είχε εξαγγελθεί η πρόθεση του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη να αναβαθμιστεί η περιοχή των Λατομείων Ασβεστοχωρίου, ώστε να αναδειχθεί σε χώρο πολιτισμού και εκπαίδευσης μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη».
Σύμφωνα και με τις ανακοινώσεις του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη στις 05/05/2017:
«Παρεμβάσεις αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού για την αξιοποίηση της περιοχής λατομείων Ασβεστοχωρίου», με κωδικό ΟΠΣ 5002108
Η Πράξη του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη με τίτλο «Παρεμβάσεις αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού για την αξιοποίηση της περιοχής λατομείων Ασβεστοχωρίου», προϋπολογισμού 2.347.360,00 € έχει ενταχθεί στον Άξονα Προτεραιότητας 14 «Διατήρηση και Προστασία του Περιβάλλοντος, Προαγωγή της αποδοτικής χρήσης των πόρων (ΤΣ)» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Πράξη εντάχθηκε στο ανωτέρω Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Επίσης, τα υλικά τεκμήρια ή υπολείμματα των δραστηριοτήτων παραγωγής ασβέστη (καμινιών, ιμάντων κ.α), προβλέπεται να διασωθούν ως τεκμήρια της πολύχρονης και αδιάλειπτης βιομηχανικής δραστηριότητας της περιοχής, καθώς και να αναδειχθούν με κατάλληλες ήπιες παρεμβάσεις, προκειμένου να διατηρηθεί η ιστορική μνήμη και να κοσμούν τη διαδρομή ως ένα διασωθέν και χαρακτηριστικό πολιτιστικό στίγμα της περιοχής.
Κατόπιν επικοινωνίας με την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη έχει τεθεί ως στόχος η αξιοποίηση της περιοχής με την εγκατάσταση νέων συμβατών χρήσεων. Το Φεβρουάριου του 2020 είχε προκηρυχθεί σχετικός διαγωνισμός, οι συμβάσεις έχουν υπογραφεί και έχουν εκπονηθεί οι ανάλογες μελέτες.
Για τη διοίκηση αποτελεί βασική προτεραιότητα η ανάπλαση της συγκεκριμένης περιοχής, όπως διαβεβαιώνει η ίδια, και τα έργα που πρόκειται να υλοποιηθούν παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον και θα αποτελέσουν πηγή ζωής και για τους κατοίκους.
Πιο συγκεκριμένα προβλέπεται η δημιουργία υπαίθριου θεάτρου και χώρων, όπου θα μπορούν να αναπτύσσονται ποικίλες πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, προβολές, περιοδικές εκθέσεις τέχνης, καθώς και άλλες συλλογικές δράσεις πολιτιστικού περιεχομένου, συμπεριλαμβανομένων δράσεων διάχυσης της γνώσης για τη συγκεκριμένη βιομηχανική δραστηριότητα που έλαβε χώρα στο συγκεκριμένο τόπο, με την κατασκευή απαραίτητων βοηθητικών χώρων και χώρων αναψυχής.
Πρόσθετο στοιχείο προσέλκυσης του ενδιαφέροντος ποικίλων κατηγοριών χρηστών προβλέπεται να αποτελέσει η κατασκευή περιπατητικών διαδρομών με ενδιάμεσες στάσεις, οι οποίες θα παρέχουν στους επισκέπτες τη δυνατότητα βίωσης του φυσικού και του τεχνητού διαμορφωμένου περιβάλλοντος, έχοντας, από συγκεκριμένες θέσεις, εποπτεία επί του οικισμού και οπτική επαφή με τη δασική έκταση που περιβάλλει τον εν λόγω τόπο.
Τόσα χρόνια είναι κρίμα που τόσο η δραστηριότητα που λάμβανε χώρα στην περιοχή, όσο και η περιπατητική διαδρομή που υπάρχει παρέμεναν άγνωστες και αδικημένες, πολύ πιο χαμηλά από τις ”δυνατότητές”. Σύμφωνα, πάλι, με το χρονοδιάγραμμα του Δήμου, τα παραπάνω σχέδια αναμένεται να υλοποιηθούν μέχρι τα τέλη του 2023 κι αυτό είναι κάτι ενθαρρυντικό.
Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Αναμένουμε.
