Νάξος: Σκότωσαν και πούλησαν λευκό καρχαρία

Ακόμα ένα δυσάρεστο περιστατικό αλίευσης, πώλησης και επίδειξης Λευκού Καρχαρία σημειώθηκε, στην Μεσόγειο αυτή τη φορά στην Ελλάδα, στο νησί της Νάξου. Τα περιστατικά αυτά έρχονται να συμπληρώσουν τα πολλαπλά περιστατικά αλίευσης και εκφόρτωσης Λευκών Καρχαριών στην Μεσόγειο αλλά και τα πολλαπλά περιστατικά παράνομης αλίευσης προστατευόμενων ειδών καρχαριών και σαλαχιών στην Ελλάδα.

Ο λευκός καρχαρίας περιλαμβάνεται – μαζί µε άλλα προστατευόμενα είδη καρχαριών και σαλαχιών – στο Παράρτημα II του πρωτοκόλλου «σχετικά µε τις περιοχές ειδικής προστασίας και βιοποικιλότητας στη Μεσόγειο» της Σύµβασης της Βαρκελώνης, όπου ρητά «η αλίευση, η διατήρηση επί σκάφους, η μεταφόρτωση, η εκφόρτωση, η μεταφορά, η αποθήκευση και η πώληση ή η έκθεση προς πώληση αυτού του είδους απαγορεύονται αυστηρά» από το Ενωσιακό δίκαιο, σύμφωνα µε τους Κανονισµούς 2015/2102 (άρθρο 16ι) και 2019/1241 (Παράρτηµα I).

Ο λευκός καρχαρίας, Carcharodon carcharias (Linnaeus, 1758), αποτελεί ένα από τα πλέον εµβληµατικά είδη των ωκεανών µας, καθώς και το μεγαλύτερο σε μέγεθος ψάρι-θηρευτή σε παγκόσμιο επίπεδο. Δυστυχώς, σύγχρονα διηγήματα, περιγραφές και ιστορίες που παρουσιάζονται συστηματικά σε ευρύ φάσμα των Μ.Μ.Ε. έχουν προσδώσει µια άκρως αρνητική φήμη στο είδος, διαδίδοντας μια πλασματική εικόνα του λευκού καρχαρία ως ένα αδίστακτο και αδηφάγο θηρευτή.

Ο µεσογειακός πληθυσµός του λευκού καρχαρία έχει κατηγοριοποιηθεί ως «Κρισίµως Κινδυνεύων» (critically endangered, CR) σύµφωνα µε την Κόκκινη Λίστα των Απειλούµενων Ειδών της IUCN, εξαιτίας της δραµατικής µείωσης του πληθυσµού του τα τελευταία 50 χρόνια στη Μεσόγειο, η οποία κυµαίνεται µεταξύ 52 έως και 96% σε µερικές περιοχές.

Παρότι στη Μεσόγειο το είδος δεν αποτελεί στόχο της αλιείας, καταλήγει συχνά ως παρεµπίπτον αλίευµα σε διάφορους τύπους αλιευτικών εργαλείων, όπως το παραγάδι, η τράτα βυθού και τα κυκλικά δίχτυα (γρι-γρι), τα οποία συνιστούν την κύρια απειλή για τον ήδη µειωµένο πληθυσµό του. Αν και είναι πολύ πιθανό ότι τα συγκεκριµένα άτοµα αλιεύτηκαν ως παρεµπίπτοντα, οι αλιείς υποχρεούνται, σε κάθε περίπτωση, να τα απελευθερώνουν ζωντανά.

Κρίνεται ιδιαιτέρως σηµαντικό οι αρµόδιες αρχές να εποπτεύουν τέτοια περιστατικά, λαµβάνοντας υπόψη το ισχύον καθεστώς προστασίας του συγκεκριµένου είδους, καθώς και το γεγονός ότι τέτοιου είδους µη στοχευµένες αλιεύσεις ενδέχεται να πυροδοτήσουν την ανάπτυξη του παράνοµου εµπορίου. Κάτι τέτοιο θέτει σε κίνδυνο την επιβίωση του λευκού καρχαρία· ένα είδος το οποίο χαρακτηρίζεται από χαµηλό αναπαραγωγικό ρυθµό και ρυθµό ανάπτυξης, µακρά διάρκεια ζωής και είναι άκρως µεταναστευτικό.

«Κάνουµε έκκληση στην ελληνική πολιτεία και ειδικά τις αρµόδιες υπηρεσίες να αυξήσουν τους ελέγχους και να εφαρµόσουν την ισχύουσα εθνική (Π.Δ. 67/1981) και ενωσιακή νοµοθεσία για προστατευόµενα είδη καρχαριών και σαλαχιών, αλλά και να υλοποιήσουν τα αντίστοιχα µέτρα προστασίας που επιβάλλουν οι Διεθνείς Συνθήκες, τις οποίες η Ελλάδα έχει κυρώσει µε νόµο. Παράλληλα, τονίζουµε πως πρέπει άµεσα να ενεργοποιηθεί και να λειτουργήσει το Τµήµα Πραγµατοποίησης Ελέγχων της Διεύθυνσης Ελέγχου Αλιευτικών Δραστηριοτήτων και Προϊόντων, της Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων που σύµφωνα µε το Π.Δ. 97/2017 (ΦΕΚ Α’ 138/15.09.2017) αποτελεί το µοναδικό όργανο µε δικαιοδοσία για ελέγχους σε ιχθυαγορές, ιχθυοπωλεία και λιανικό εµπόριο, ώστε να υπάρχει και δεύτερη γραµµή ελέγχου για την εµπορία και διακίνηση προστατευόµενων ειδών καρχαριών και σαλαχιών.

Καλούµε, επιπλέον, όλες τις Μεσογειακές χώρες να συνεργαστούν για την εφαρµογή των σχετικών αποφάσεων και νοµοθεσιών.

Παράλληλα, παραµένει η ανάγκη για εκπαίδευση και ενηµέρωση των αλιέων, των εµπλεκόµενων φορέων, των πολιτών αλλά και των δηµοσιογράφων και των Μέσων Μαζικής Ενηµέρωσης σχετικά µε τη σηµασία και το καθεστώς προστασίας αυτού του µοναδικού θαλάσσιου είδους, το οποίο αποτελεί είδος «οµπρέλα» για την προστασία των Μεσογειακών οικοσυστηµάτων», αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους Περιβαλλοντικοί Φορείς.

Σχετικές νοµοθεσίες για την προστασία του λευκού καρχαρία στη Μεσόγειο

Παράρτηµα ΙΙ της Σύµβασης CITES σχετικά µε το διεθνές εµπόριο ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας και άγριας πανίδας που απειλούνται µε εξαφάνιση

Παράρτηµα I και ΙΙ της Σύµβασης της Βόννης για τη διατήρηση των αποδηµητικών ειδών που ανήκουν στην άγρια πανίδα

Παράρτηµα IΙ της Σύµβασης της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης.

Κανονισµός (ΕΕ) 2019/1241 (Παράρτηµα I) σύµφωνα µε τον οποίο απαγορεύεται η αλίευση, η διατήρηση επί σκάφους, η µεταφόρτωση, η εκφόρτωση, η αποθήκευση, η πώληση, η έκθεση ή προσφορά προς πώληση του λευκού καρχαρία σε όλα τα ενωσιακά ύδατα.

Κανονισµός (ΕΕ) 2015/2102 (άρθρο 16ι) σύµφωνα µε τον οποίο απαγορεύεται η διατήρηση επί σκάφους, η µεταφόρτωση, η εκφόρτωση, η µεταφορά, η αποθήκευση, η πώληση ή η έκθεση λευκού καρχαρία στη περιοχή της Συµφωνίας της ΓΕΑΜ.

Η κοινή ανακοίνωση συνυπογράφεται από τους παρακάτω φορείς και οργανώσεις:

Naxos island wildlife protection

Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Οµοσπονδία (Π.Φ.Π.Ο.) All For Blue

Sea Shepherd Greece

ΑΡΙΩΝ, Ερευνητικό Κέντρο Διάσωσης και Περίθαλψης Κητωδών

ΟΖΟΝ

Οργάνωση Γη

The Green Tank

Mediterranean Institute for Nature and Anthropos (MedINA)

MOm/Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας Aegean Rebreath

MEDASSET, Μεσογειακός Σύνδεσµος για την Προστασία των Θαλάσσιων Χελωνών Δράση για την Άγρια Ζωή

Αλκυόνη – Aegean Wildlife Hospital

Η ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΣΙΚΟΥ και ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ – ΠΑΤΡΑΙΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ “Ο ΝΗΡΕΑΣ ”

Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης

Επιστηµονικό Σωµατείο “Σύλλογος Πτυχιούχων Ωκεανογράφων και Θαλασσίων Βιοεπιστηµόνων Ελλάδας” (ΣΠΩΘΒΕ)

Dive in Action

Πρόγραµµα Συµµαχία για Συµβίωση ΙΙ

Διαβάστε επίσης