Τα σημάδια του καιρού

Αρχική εικόνα: Αποστόλης Κεσίδης

Γνωρίζοντας και παρατηρώντας τα σύννεφα μπορείς να προλάβεις δυσάρεστες καταστάσεις φριζαρίσματος μαλλιών, επιλογής λάθος παπουτσιού προνοώντας για το αν χρειάζεται να κουβαλήσεις μαζί σου ομπρέλα ή ζακέτα. Σύμφωνα με τους ειδικούς η μελέτη των σύννεφων μπορεί πράγματι να φανεί αρκετά βοηθητική καθώς τα σημάδια τους είναι πολύ χαρακτηριστικά και μπορούν με ευκολία να αποκωδικοποιηθούν και από τους απλούς πολίτες ακόμα και για όσους δεν είναι πρόσκοποι.

1o Βήμα : Κατηγοριοποίηση 

Τα σύννεφα χωρίζονται σε 4 κατηγορίες. Στα Στρώματα (stratus), τους Σωρείτες (Comulus), τα Θύσανοι (Gίpus) και τους Μελανίτες (Nimbus). Τα “Στρώματα” αποτελούνται από ομοιόμορφες στοιβάδες σε ύψος έως και 1.000 μέτρα. Περιγράφονται ως «ανυψωμένη ομίχλη» και θεωρούνται ως «νυκτερινά σύννεφα» επειδή δημιουργούνται εξαιτίας της βραδινής υγρασίας. Οι Σωρείτες (Comulus) ανυψωμένοι στα 1.500 περίπου  μέτρα είναι “παχιά” σύννεφα με οριζόντια βάση και προεξοχές στο πάνω μέρος τους. Όταν ο ήλιος είναι κόντρα η επιφάνειά τους είναι λαμπερή ενώ όταν είναι από πίσω τους, φαίνονται σκοτεινά και η περιφέρειά τους λάμπει. Οι Θύσανοι (Gίpus) συγκεντρώνονται σε ύψος 7.000-9.000 μέτρων και πρόκειται για λεπτά σύννεφα που φέρνουν σε φτερά. Συνήθως αποτελούνται από μικρά χιονοκρύσταλλα, προμηνύουν καλό καιρό γενικότερα, αλλά με πιθανότητα μεταβολής. Οι Μελανίτες (Nimbus) σε ύψος 60 – 600 μέτρων, έχουν σκοτεινό χρώμα και παχύ στρώμα χωρίς χαρακτηριστικό και καθορισμένο σχήμα και πρόκειται συνήθως για σύννεφο βροχής. Από τον συνδυασμό των τεσσάρων αυτών κατηγοριών, δημιουργούνται έξι άλλοι τύποι συννέφων: τα Θυσανοστρώματα, οι Θυσανοσωρείτες, οι Υψισωρείτες, τα Υψιστρώματα, οι Στρωματοσωρείτες και οι Σωρειτομελανίτες.

2ο Βήμα : Πρακτικά Σημάδια Επιδείνωσης-Βελτίωσης Καιρού

Σύμφωνα και με όσα εκπαιδεύονται οι πρόσκοποι τα πρακτικά σημάδια για την επιδείνωση του καιρού είναι : Αν το φεγγάρι ή ο ήλιος έχουν “κύκλο” σαν φωτοστέφανο γύρω τους,αν τα χελιδόνια πετούν σε χαμηλό ύψος και οι μέλισσες το πρωί δεν απομακρύνονται από τις κυψέλες τους, όπως επίσης και η έντονη λάμψη των αστεριών.

Βελτίωση του καιρού αναμένεται αν: ο ήλιος ανατέλλει χωρίς να υπάρχουν σύννεφα στην ανατολή και οι μέλισσες το πρωί βγαίνουν και απομακρύνονται από τις κυψέλες τους, όπως και στην περίπτωση που τα χαμηλά σύννεφα αρχίζουν να ανυψώνονται.

3ο Βήμα : Όταν δεν υπάρχουν μελισσούλες και χελιδόνια 

Cirrus (Θύσανοι) είναι σύννεφα που προμηνύουν καλό καιρό, βρίσκονται σε μεγάλο ύψος και μοιάζουν με λεπτές συνεχόμενες γραμμές, με άσπρα μικρά φτερά. Λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών στο ύψος που βρίσκονται, αποτελούνται κυρίως από κρυστάλλους πάγου το οποίο στην περίπτωση της χειμερινής περιόδου αν φυσάει άνεμος, προμηνύουν βροχή μέσα στις επόμενες 20 με 30 ώρες.

Cirrocumulus (θυσανοσωρείτες), σύννεφα με λεπτά άσπρα στρώματα που θυμίζουν σύνθεση μεταξιού. Προμηνύουν καλό καιρό και εμφανίζονται πρωινές ώρες ενώ εξαφανίζονται κατά τις μεσημβρινές. Το χειμώνα στην περίπτωση ανέμου προμηνύουν βροχή μέσα στις επόμενες 15 με 20 ώρες.

Cirrostratus (θυσανοστρώματα), σύννεφα αραιά, λευκά προς διάφανα, αποτελούνται κυρίως από κρυστάλλους πάγου με τον ήλιο ή το φεγγάρι να φαίνονται συνήθως μέσα από αυτά. Αν τα Cirrus αρχίσουν να μετατρέπονται σε Cirrostratus τότε θα βρέξει ή θα χιονίσει.

Altocumulus (Υψοσωρείτες), σύννεφα που μοιάζουν με κύματα σε άσπρες και γκρι αποχρώσεις με σκιές. Αν φυσάει άνεμος, προμηνύουν βροχή μέσα στις επόμενες 15 με 20 ώρες.

Altostratus (υψοστρώματα), τα σύννεφα που σχηματίζουν μια λεπτή γκρίζα ή μπλε κουρτίνα, η οποία καλύπτει μερικώς τον ουρανό. ενώ γύρω τους σχηματίζεται φωτοστέφανο από το φεγγάρι και τον ήλιο. Αν τα σύννεφα αρχίσουν να πυκνώνουν αλλά και να σκουραίνουν ενώ συγχρόνως το φωτοστέφανο εξαφανιστεί, τότε πλησιάζει βροχή ή χιόνι.

Nimbostratus (μελανοστρώματα), τα γνωστά μαύρα σύννεφα βροχής. Σχηματίζονται συνήθως μετά από σύννεφα Altostratus τα οποία κατεβαίνουν χαμηλότερα και μετατρέπονται σε πυκνές μάζες σύννεφων προμηνύοντας βροχή ή χιόνι.

Stratus (στρώματα), γκρίζα σύννεφα συνήθως πολύ κοντά στο έδαφος. Σχηματίζουν ένα συνεχόμενο λευκό στρώμα που μοιάζει πολύ με ομίχλη αλλά συνήθως προμηνύουν καλό καιρό.

Cumulus (σωρείτες), από τα πιο αναγνωρίσιμα σύννεφα σαν μεγάλες άσπρες μπάλες από μπαμπάκι που λάμπουν στο φως του ηλίου και μοιάζουν με “λάχανα”τα οποία όταν είναι αραιά  προμηνύουν καλό καιρό. Στην αντίθετη περίπτωση μπορεί να φέρουν δυνατή και ξαφνική βροχή.

Cumulonimbus (μελανοσωρείτες), μαύρα πυκνά και παχιά σύννεφα που προμηνύουν καταιγίδες τα οποία αν παρατηρήσεις είναι επίπεδα στην βάση τους σχηματίζοντας προεξοχές στην πάνω πλευρά τους.