Ο άνθρωπος που φωτογράφισε θεούς και δαίμονες

Η φυσιογνωμία του Γιάννη Κυριακίδη είναι γνωστή σε όλους.  Σήμα κατατεθέν της πόλης δεν υπήρχε γεγονός στη Θεσσαλονίκη που να μην ήταν παρών. Ανεβασμένος πάντα στα ψηλά, σε μια μεταλλική σκάλα που είχε μετατρέψει σε εργαλείο δουλειάς είχε τη μοναδική ικανότητα να φωτογραφίζει τα πάντα και τους πάντες όσο υψηλά ιστάμενοι και ήταν. Στην σκάλα αυτή όφειλε και το προσωνύμιο  “Ιωάννης της Κλίμακος”  που τον ακολουθούσε μέχρι το τέλος της ζωής του. Έχει σταματήσει μέχρι και την πομπή του Επιταφίου σκαρφαλωμένος στη σκάλα για να αποτύπωσει το καλύτερο καρέ.  Ο «αρκούδας, παρατσούκλι που του έμεινε απ΄την Μακρόνησο όπου έκανε εξορία φορώντας κοντομάνικα μπλουζάκια, χειμώνα καλοκαίρι, έφυγε σήμερα, 22 Φεβρουαρίου, πλήρης ημερών σε ηλικία 92 ετών αφήνοντας παρακαταθήκη ένα τεράστιο φωτογραφικό αρχείο από όπου δεν λείπει καμιά σημαντική στιγμή και πρόσωπο της Θεσσαλονίκης. Αξέχαστη μορφή, τελευταία φορά τον είδαμε δυο χρόνια πριν στο Ολύμπιον στην έναρξη του Φεστιβάλ, με την κάμερα στο χέρι, αειθαλής και ακάματος. Το πάθος του για τη φωτογραφία τον ακολούθησε μέχρι τις τελευταίες του στιγμές.

Ο άνθρωπος – μάθημα για τους φωτορεπόρτερ ανά τον κόσμο έγινε ο πρωταγωνιστής μυθικών ιστοριών και φωτογραφικών αποκλειστικών επιτυχιών, όπως αυτή το 1960 όταν κατάφερε να φωτογραφίσει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Σαρλ Ντε Γκολ,  κρυμμένος σε ένα τανκ. Ο ίδιος ο Καραμανλής όταν πετάχτηκε μπροστά τους μέσα απ΄το κανόνι λέγεται ότι αναφώνησε «Τι είναι αυτά που κάνεις, ρε Κυριακίδη». Γεννημένος από γονείς πρόσφυγες και μεγαλωμένος στα προσφυγικά της Καλαμαριάς, σε ηλικία 16 ετών είδε την πρώτη του φωτογραφία στην Εφημερίδα των Βαλκανίων πρωτοσέλιδο (χωρίς το όνομά του), μια φωτογραφία από την πτώση ενός αεροπλάνου στην πλατεία Αριστοτέλους, το 1940. Είναι αυτός που φωτογράφισε στο ειδώλιο τον Αριστείδη Παγκρατίδη, που κατηγορήθηκε ώς ο “Δράκος” του Σέιχ Σου και εκτελέστηκε το 1968, αλλά και τους Θεσσαλονικείς να κάνουν ουρές για να μπουν στα καραβάκια προς Περαία την δεκαετία του 60, ο ίδιος που συγκλόνισε τους αναγνώστες του “Ελληνικού Βορρά” στη δεκαετία του ’50, όταν δημοσιεύτηκαν εκεί φωτογραφίες του από ένα πολλαπλό έγκλημα που έγινε στον Σμόλικα.

Από τότε έχει ταξιδέψει μέχρι το Ισραήλ για να καλύψει τον πόλεμο Ισραήλ – Αιγύπτου, αλλά και στην Ουγκάντα στη δεκαετία του 50 και κάλυψε τον πόλεμο στη Σερβία, πηγαίνοντας στο Βελιγράδι. Σημαντική δουλειά του ήταν και η φωτογραφική αποτύπωση της ζωής των πολιτικών προσφύγων που ζούσαν στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης. Φωτογράφισε ακόμη τους Ολυμπιακούς της Σεούλ, της Ατλάντας, της Βαρκελώνης και της Αθήνας.

O ιστορικός Απόστολος Παπαγιανόπουλος διηγείται ένα περιστατικό που συνέβη στο ουζερί Αγορά:

”Συνάντησα -μας έλεγε- το Θεό και αφού χαιρετηθήκαμε του είπα “Θεέ μου πόσα χρόνια μου δίνεις; …” και ο Θεός μου απάντησε “Σου δίνω 85 χρόνια” Του λέω “Κάντα 90 να κλείσουμε το θέμα …”

Η πόλη που αγάπησε όσο καμιά άλλη του οφείλει πολλά.