Οι νέες θεατρικές φωνές της πόλης βρίσκουν στέγη

Η πρόεδρος της Επιτροπής Θεάτρου του Δήμου Θεσσαλονίκης, Γιάννα Τσόκου, μας μιλάει για την επιτυχημένη διοργάνωση του Δήμου Θεσσαλονίκης, «Ανοιχτή Σκηνή – Θεατρικές Φωνές της πόλης» που βρίσκεται στο 5^ο έτος λειτουργίας. Στην δύσκολη εποχή που διανύουμε, ο Δήμος Θεσσαλονίκης στηρίζει τον πολιτισμό και το θέατρο, αναδεικνύοντας θιάσους και θεατρικές ομάδες της πόλης που έμειναν άστεγες ή καινούργιες θεατρικές φωνές που χρειάζονται στήριξη και προβολή. «Με μικρά αλλά σταθερά βήματα, αφουγκραζόμενοι τις ανησυχίες και αναζητήσεις των καλλιτεχνών που ζουν στη Θεσσαλονίκη σε δύσκολες συνθήκες, ο Δήμος Θεσσαλονίκης και η Επιτροπή Θεάτρου* με τις προτάσεις της, έχουμε τη δυνατότητα να συμβάλλουμε δημιουργικά στη θεατρική ζωή της πόλης.»

5^η συναπτή χρονιά της διοργάνωσης, «Ανοιχτή Σκηνή- Θεατρικές Φωνές της πόλης». H αποτίμηση για τις προηγούμενες χρονιές και το έναυσμα για τη φετινή διοργάνωση. Αν και πρόκειται για μια νέα σχετικά διοργάνωση όπως διαπιστώνετε και στην ερώτησή σας, η Ανοιχτή Σκηνή-Θεατρικές Φωνές της Πόλης είναι ένας πολιτιστικός θεσμός που έχει πλέον καταγραφεί στη συνείδηση των καλλιτεχνών της Θεσσαλονίκης που ασχολούνται με το θέατρο. Κι αυτό δεν είναι τυχαίο, αντίθετα αποδεικνύει ότι υπήρχε ανάγκη να δοθεί βήμα στους δημιουργούς της πόλης ώστε να δείξουν τη δουλειά τους.

Η Ανοιχτή Σκηνή οργανώθηκε από το Δήμο Θεσσαλονίκης ύστερα από πρόταση της τότε Επιτροπής Θεάτρου, σε μια εποχή που η οικονομική κρίση είχε ήδη επηρεάσει το πολιτιστικό τοπίο. Θίασοι και ομάδες με μακροχρόνια πορεία έμειναν άστεγοι, διέκοψαν τη λειτουργία τους αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Παράλληλα η θεατρική ζωή στην πόλη εμπλουτίστηκε από τη νέα γενιά καλλιτεχνών και μια πληθώρα καινούργιων σχημάτων που όμως δεν έβρισκαν εύκολα χώρο για τις παραστάσεις τους. Θεωρήσαμε τότε ότι θα ήταν σημαντικό να υπάρξει μια διοργάνωση που από τη μια πλευρά δίνει τη δυνατότητα σε άστεγους κυρίως θιάσους να δείξουν τη δουλειά τους και ταυτόχρονα να αποτελέσει ένα είδος χαρτογράφησης ή πανοράματος της θεατρικής σκηνής της πόλης. 

Η Ανοιχτή Σκηνή είναι μια ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τις τάσεις που κυριαρχούν στο θέατρο της Θεσσαλονίκης και την εξέλιξη των θιάσων που συμμετέχουν. Επίσης οι καλλιτέχνες έχουν τη δυνατότητα να δουν τις παραστάσεις των συναδέλφων τους και γιατί όχι να γνωριστούν μεταξύ τους.

Η προσπάθεια να ανακτήσει ένα ιστορικό θέατρο της πόλης όπως το Δημοτικό Θέατρο ΑΝΕΤΟΝ, τον αμιγώς θεατρικό του χαρακτήρα ήταν εξ αρχής ένας από τους στόχους τόσο της Επιτροπής όσο και της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού. Πιστεύω ότι παρά τις όποιες δυσκολίες, έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Στο πλαίσιο αυτό αλλά και των όσων ανέφερα παραπάνω, καλέσαμε, αμέσως μετά τη λήξη της περσινής Ανοιχτής Σκηνής, τους θιάσους που συμμετείχαν ώστε να κάνουμε όλοι μαζί από κοινού μια πρώτη αποτίμηση της διοργάνωσης και να συζητήσουμε τις δυνατότητες εξέλιξης του θεσμού. Στο ίδιο πνεύμα έγινε και φέτος μια αντίστοιχη συνάντηση με την Αντιδήμαρχο Πολιτισμού Έλλη Χρυσίδου, τους συνεργάτες της, τα μέλη της Επιτροπής και τους καλλιτέχνες που θα συμμετάσχουν στην Ανοιχτή Σκηνή 2016. Θεωρώ ότι η εποχή απαιτεί τη συνεργασία ώστε να προκύψουν νέες, φρέσκες ιδέες και μέσα από την κοινή προσπάθεια να υλοποιηθούν.

Εικόνα: Κώστας Καπλάνης

Το κριτήριο επιλογής των συγκεκριμένων θεατρικών παραστάσεων;

 Η επιλογή των θεατρικών σχημάτων είναι πάντα μια δύσκολη εργασία που όμως γίνεται με στόχο την υψηλότερη δυνατή καλλιτεχνική αρτιότητα της διοργάνωσης και την πολυφωνία. Βεβαίως και υπάρχουν κριτήρια όπως το καλλιτεχνικό προφίλ των ομάδων που ζητούν να συμμετάσχουν, η επαγγελματική τους υπόσταση, το ρεπερτόριο, η έλλειψη σταθερής στέγης αλλά και η προσπάθεια να παρουσιάζει το συνολικό πρόγραμμα ποικιλία σε επιπέδο ρεπερτορίου και σκηνικής φόρμας.

Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με πολλές θεατρικές φωνές, ομάδες. Ευκαιρίες για θέατρο στους κατοίκους της πόλης.

Νομίζω ότι η ερώτησή σας είναι διττή, δηλαδή από τη μια πλευρά έχει έναν τοπικό χαρακτήρα και από την άλλη αναφέρεται στην ανάγκη για θέατρο που έχουμε όλοι. Πράγματι η Θεσσαλονίκη, αποτελεί μετά την Αθήνα, τον σπουδαιότερο θεατρικό πυρήνα της χώρας. Η πολυφωνία που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, είναι αποτέλεσμα από τη μια πλευρά νέων χώρων που λειτουργούν εδώ και λίγα χρόνια και φιλοξενούν σταθερά παραστάσεις από την Αθήνα αλλά κυρίως παρογόντων όπως η πανεπιστημιακού επιπέδου θεατρική εκπαίδευση, με έμφαση τόσο στο θεωρητικό όσο και στο πρακτικό κομμάτι της θεατρικής τέχνης και η δουλειά που γίνεται στις δραματικές σχολές. Επίσης, ως προς την ποιότητα του θεάτρου που παρέχεται στο κοινό της πόλης, καταλυτική είναι η παρουσία του ΚΘΒΕ, ανάλογα πάντα με την καλλιτεχνική πολιτική της εκάστοτε διεύθυνσης. Την εικόνα συμπληρώνει η προσφορά θιάσων με μακρόχρονη πορεία αλλά και καλλιτεχνών που συνειδητά επέλεξαν να παραμείνουν στην πόλη παρά τις αντίξοες συνθήκες.

Ως προς το δεύτερο σκέλος που αναφέρατε, δηλαδή τη σχέση κατοίκων και θεάτρου, θα ήθελα εδώ να εστιάσω στη διαφοροποίηση του επαγγελματικού από το ερασιτεχνικό θέατρο. Πιστεύω ότι η ανάγκη για θέατρο είναι κοινή. Η Θεσσαλονίκη έχει σημαντικό ερασιτεχνικό θέατρο είτε από συλλόγους είτε από διάφορες φοιτητικές ομάδες και ίσως θα είχε ενδιαφέρον οι παραστάσεις που δημιουργούνται να παρουσιαστούν σε μια κοινή διοργάνωση με άξονα την ερασιτεχνική δημιουργία. Συχνά στην πόλη η θεατρική παραγωγή ακροβατεί ανάμεσα στο ερασιτεχνικό και επαγγελματικό αποτέλεσμα.

Σε σχέση με την Ανοιχτή Σκηνή, η πρόθεση της Επιτροπής είναι να στηρίξει την καλλιτεχνική δημιουργία με επαγγελματικό χαρακτήρα, τις νέες ομάδες που πληρούν τα καλλιτεχνικά κριτήρια και να φέρει πιο κοντά τους καλλιτέχνες μέσα από συναντήσεις και εργαστήρια.

Εικόνα: Κώστας Καπλάνης

Στο πλαίσιο της «Ανοιχτής Σκηνής», θα υπάρχει και παράλληλο πρόγραμμα.

Στην προσπάθεια για εξέλιξη της Ανοιχτής Σκηνής σκεφτήκαμε να πλαισιώσουμε τη διοργάνωση με μετακλήσεις καλλιτεχνών ή σχημάτων με στόχο τη γνωριμία με το έργο τους και παράλληλα τη γόνιμη ζύμωση με τις συμμετέχουσες θεατρικές ομάδες, με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων, τη μύηση σε νέους τρόπους καλλιτεχνικής έκφρασης και την προώθηση νέων δημιουργικών συνεργασιών. Σε αυτό το πλαίσιο και με άξονα το κείμενο ως βασικό συστατικό της θεατρικής δράσης, η Επιτροπή πρότεινε φέτος την μετάκληση της Νίνας Ράπη, συγγραφέα με καριέρα τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνή.

Η Νίνα Ράπη, έζησε 20 χρόνια στη Βρετανία όπου δίδαξε δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και του Γκρήνουιτς. Το συγγραφικό έργο της Ράπη περιλαμβάνει θεατρικά έργα, διηγήματα και κριτικά δοκίμια. Τα έργα της έχουν ανέβει σε πρωτοποριακά θέατρα του Λονδίνου, στην Πορτογαλία, στην Ινδία και σε πολλά θέατρα της Αθήνας.

Στην Ανοιχτή Σκηνή η συγγραφέας θα συμμετάσχει με ένα τριήμερο εργαστήρι πάνω στη θεατρική γραφή που παρέχεται δωρεάν κατά προτεραιότητα σε καλλιτέχνες που συμμετείχαν μέχρι και φέτος στην Ανοιχτή Σκηνή. Επίσης οργανώνεται μια βραδιά στις 4 Απριλίου όπου θα παρουσιαστούν αποσπάσματα από έργα της Ράπη σε συνεργασία με ηθοποιούς του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης και συγκεκριμένα τους Σοφία Αντωνίου, Σοφία Βούλγαρη, Κυριάκο Δανιηλίδη και Δημήτρη Φουρλής και με την σκηνοθετική επιμέλεια του Αλέξανδρου Μιχαήλ. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει συζήτηση ανάμεσα στη συγγραφέα και την Έλση Σακελλαρίδου. Στο δεύτερο σκέλος της βραδιάς οργανώνεται συζήτηση με θέμα τη δημιουργική γραφή στο θέατρο ανάμεσα στη σκηνοθέτη Γλυκερία Καλαϊτζή, τη λογοτέχνη Σοφία Νικολαϊδου και τη Νίνα Ράπη.

Ένας δεύτερος άξονας των φετινών παράλληλων εκδηλώσεων είναι η μουσική στο θέατρο. Στη Θεσσαλονίκη ζουν σημαντικοί μουσικοί που έχουν ασχοληθεί με το ιδαίτερο είδος που αφορά τη σχέση μουσικής και θεατρικής δράσης. Να σας θυμίσω τον Κώστα Βόμβολο, τον Γιώργο Χριστιανάκη ή τον Ηρακλή Πασχαλίδη ανάμεσα σε πολλούς. Τώρα δίνουμε το βήμα στη νεότερη γενιά μέσα από τo Music on Open Stage, στις 5 Μαρτίου, όπου ο Κωστής Βοζίκης, ο Κανάρης Κεραμάρης και ο Μάνος Μυλωνάκης παρουσιάζουν τις συνθέσεις τους για το θέατρο. Η είσοδος σε όλες τις παράλληλες εκδηλώσεις είναι ελεύθερη.

Το φετινό μήνυμα και η επιδίωξη της φετινής διοργάνωσης.

Νομίζω μέσα από τη συνεργασία και το διάλογο όλων όσων εμπλέκονται στην Ανοιχτή Σκηνή μπορεί ο θεσμός να αναπτυχθεί και να αποκτήσει μακροβιότητα. Με μικρά αλλά σταθερά βήματα, αφουγκραζόμενοι τις ανησυχίες και αναζητήσεις των καλλιτεχνών που ζουν στη Θεσσαλονίκη σε δύσκολες συνθήκες, ο Δήμος Θεσσαλονίκης και η Επιτροπή Θεάτρου με τις προτάσεις της, έχουμε τη δυνατότητα να συμβάλλουμε δημιουργικά στη θεατρική ζωή της πόλης.

*Επιτροπή Θεάτρου:

Γιάννα Τσόκου, Θεατρολόγος

Κορίνα Βασιλειάδου, Σκηνοθέτις

Μαρία Καραδελόγλου, Σκηνογράφος

Αμαλία Κοντογιάννη, Θεατρολόγος

Νικηφόρος Παπανδρέου, Θεατρολόγος

Γιάννης Παρασκευόπουλος, Σκηνοθέτης/Ηθοποιός

Έλση Σακελλαρίδου, Θεατρολόγος