Η ιστορία των Χριστουγέννων που θέλω να θυμάμαι

Όσο περνάνε τα χρόνια, τόσο επιστρέφουν στο μυαλό μας αναμνήσεις που θυμίζουν εποχές, ανθρώπους, εικόνες, μουσικές ή συναισθήματα που νιώσαμε κάποτε…

Τα Χριστούγεννα θα είναι για πάντα μία εποχή που θα φέρνει πάνω σε ένα έλκηθρο μερικές από τις πιο ωραίες αναμνήσεις μας. Από εκείνες που φτιάχνουν τις ζωές μας, το χθες και το αύριο μας.

Σήμερα, μοιραζόμαστε τέτοιες στιγμές με φίλους που τους ζητήσαμε να θυμηθούν στιγμές που κράτησαν κρυμμένες στη καρδιά τους, γεμάτες κόκκινες γιρλάντες και πολλά, πολλά χρωματιστά φωτάκια…

Στέλλα Τσιαρβούλα

Υποψήφια Διδάκτωρ Πολιτισμικής Πολιτικής Τμήματος Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ – ΑΠΘ

“Οι αναμνήσεις μου από παλιότερες μέρες Χριστουγέννων είναι μια ρομαντική ανασκόπηση της παιδικής/εφηβικής ζωής στα 80s. Οι μέρες προετοιμασίας είχαν τη θρυλική «γενική φασίνα» στο σπίτι, τα πρώτα ψώνια και μετά ακολουθούσε ο στολισμός. Θυμάμαι τον χριστουγεννιάτικο διάκοσμο της εποχής: ασημένια «βροχή», γυάλινα στολίδια που με τρέμουλο στολίζαμε για να αποφύγουμε να γίνουν θρύψαλα, δέντρα στολισμένα με βαμβάκι, φουσκωτούς Αη Βασίληδες και ελαφάκια παντού, Τριγύρω σε διάφορα σκεύη: ξηροί καρποί, μελομακάρονα, κουραμπιέδες και σε μια πιατέλα πάντα μπακλαβάς, που δοκίμαζα προτού σερβιριστεί για να τσεκάρω ότι η μητέρα μου είχε πετύχει το σιρόπιασμά του!

Η τηλεόραση μονίμως ανοιχτή σε κανάλια της εποχής που πρόβαλλαν videoclip σε λούπα. Το “Last Christmas” είχε ήδη χαραχτεί ανεξίτηλα στο DNA της γενιάς μας. Τα κάλαντα στη συνοικία τα περιμέναμε με μεγάλη λαχτάρα κάθε χρόνο. Αποβραδίς ετοιμαζόμασταν: τριγωνάκι, σκουφί και τσαντάκι/πορτοφόλι, αν δεν είχε τσέπες το πανωφόρι μας. Κάτι κόκκινο σίγουρα υπήρχε στα ρούχα της μέρας: κασκόλ, γάντια, παπούτσια, κορδέλα στα μαλλιά. Το πρωί της παραμονής η πρωτιά έκανε τη διαφορά: έπρεπε να είσαι έξω από πολύ νωρίς. Πιο αθώες εποχές τότε, πηγαίναμε από πόρτα σε πόρτα πότε μόνοι, πότε με παρέα μέχρι να κουραστούμε ή να πετύχουμε τον στόχο μας, δηλαδή να έχουμε χρήματα για να αγοράσουμε κάτι που αληθινά λαχταρούσαμε.

Θυμάμαι μικρές ουρές στα καταστήματα παιχνιδιών και στα ψιλικατζίδικα της γειτονιάς όπου μετρούσαμε δραχμή-δραχμή για να πάρουμε Bibi Bo, Playmobil, Σπιρτούληδες, view master, επιτραπέζια (αξέχαστοι οι Πιγκουίνοι). Με τις φίλες μου θυμάμαι ότι τρέχαμε να αγοράσουμε τα τεύχη που μας έλειπαν από τα περιοδικά Μανίνα, Κατερίνα, Πάττυ, που στο οπισθόφυλλο είχαν και τις αγαπημένες μας χάρτινες κούκλες. Με γλύκα θυμάμαι δύο φορές που ηλικιωμένες γειτόνισσες μου έδωσαν μανταρίνια και καρύδια, γιατί δεν είχαν χρήματα. Για να τις ευχαριστήσω είχα πει τα κάλαντα στη …long version και κοντοστάθηκα μετά για κουβεντούλα και ευχές. Πάντα αυτό μετρά εξάλλου: να μοιραζόμαστε στιγμές γεμάτες αγάπη. Καλές γιορτές!”

Ιωάννα Δανδέλια

Διευθύντρια των Εκδόσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

“Τα Χριστούγεννα θα είναι πάντα μια αφορμή για να ονειρευόμαστε. Ίσως γιατί μέσα από αυτή τη γιορτή ξέρουμε ότι μπορούμε να ζήσουμε ένα παραμύθι. Το παραμύθι της αγάπης. Αυτής που αναζητούμε από τους άλλους και οι άλλοι αναζητούν από μας.

Η πιο όμορφη Χριστουγεννιάτικη εμπειρία μπορεί να είναι μια ιστορία που ακόμη δεν έχουμε ζήσει ή αυτή που ονειρευόμαστε. Στην δική μου ιστορία περιλαμβάνεται πάντα μια εικόνα αγκαλιάς, αγαπημένων προσώπων με χαμόγελα και μια αισιόδοξη ευχή για λιγότερο ανθρώπινο πόνο και περισσότερη ενσυναίσθηση. 

Η αγάπη δεν είναι προνόμιο ούτε των των οικονομικά ευκατάστατων ούτε των φαινομενικά ευτυχισμένων, είναι η προκαταβολή ενός μέλλοντος που εξασφαλίζουμε για τον εαυτό μας αγαπώντας τον λίγο περισσότερο κάθε χρόνο, κάθε Χριστούγεννα. Η δική μου, έντονη, χριστουγεννιάτικη εμπειρία πριν από δύο χρόνια είχε κάτασπρο χρώμα, χνουδωτή αίσθηση και ένα τέραστιο υγρό φιλί στο μάγουλο (με ένα γαύγισμα ικανοποιήσης αλλά και προσμονής), από αυτά που σε ξυπνούν από έναν λήθαργο και σου θυμίζουν πως τα απλά, τα πιο όμορφα πράγματα συμβαίνουν μακριά από τις οθόνες των κινητών και τα δυνατά φώτα.

Η πανδημία μου στέρησε πολλά, πολλές αγκαλιές, πολλά φιλιά με αγαπημένα πρόσωπα και την παρουσία τους, μου επιφύλασσε όμως την έκπληξη της ενσυναίσθησης και της συνειδητοποίησης πως ακόμη και μόνη σε ένα σπίτι, παραμονή Χριστουγέννων αγκαλιά με ένα μοναδικό πλάσμα που είχε φτάσει απρόσμενα στην αγκαλιά μου λίγο καιρό πριν, θα μου αποδείκνυε πως η αγάπη δεν έχει φύλο, καταγωγή ή ηλικία, μπορεί να μην έχει καν ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Πως ακόμη και στις πιο απαισιόδοξες και στενάχωρες στιγμές μας μπορούμε να ελπίζουμε, να θυμόμαστε μια Χριστουγεννιάτικη ιστορία, τότε που ένα μωρό βρέθηκε στην αγκαλιά της μητέρας του για πρώτη φορά, ένα κρύο βράδυ σε ένα μακρινό μέρος φέρνοντας μαζί του την ευχή πως κάθε Χριστούγεννα είναι η αφορμή να ελπίζουμε και να αγαπάμε. Να κοιμόμαστε κουρασμένοι και στενάχωροι την Παραμονή και να ξυπνάμε με ένα φιλί (ακόμη και αν το ονειρευόμαστε) τη μέρα των Χριστουγέννων. Αυτά τα Χριστούγεννα, χαρίστε και εσείς το δικό σας φιλί. Θα είναι η πιο όμορφη Χριστογεννιάτικη ιστορία.”

Μανώλης Νικόλτσιος

Συγγραφέας παιδικών βιβλίων, Δικηγόρος

“Τα πρώτα μας Χριστούγεννα, η πρώτη φορά που συναντήσαμε τον Αϊ-Βασίλη, το πρώτο μας δώρο το βράδυ της Πρωτοχρονιάς. Υπάρχουν πράγματα που, μεγάλοι πια, ισχυριζόμαστε με βεβαιότητα ότι τα θυμόμαστε. Ακόμα και κάποια που δεν έγιναν ποτέ, ή τουλάχιστον ποτέ με τον τρόπο που τα ανακαλούμε στη μνήμη μας.  

Μνήμες που μεταφέρουμε από κάποια αφήγηση των γονιών μας, από κάποια χιλιοπαιγμένη VHS κασέτα ή από μια φωτογραφία τραβηγμένη με φιλμ και τις οποίες έχουμε καταλήξει να νομίζουμε ότι τις θυμόμαστε πραγματικά οι ίδιοι.

Κάπως έτσι, θυμάμαι κι εγώ τα Χριστούγεννα του 2001. Η πρώτη χρονιά στο καινούριο μας σπίτι, το οποίο μόλις είχαμε αγοράσει και στο οποίο είχαμε μετακομίσει λίγους μήνες νωρίτερα.

Φρέσκια μπογιά στους τοίχους, καινούρια παιδικά δωμάτια, δέντρο στολισμένο σε καινούρια γωνιά, για πρώτη φορά στη συγκεκριμένη γωνιά, ένα οικογενειακό τραπέζι, με αφορμή τη γιορτή του μπαμπά μου (Νικόλαος) με παππούδες, γιαγιάδες θείους, θείες και ξαδέρφια.

Μετά το φαγητό, το χορό, τον καφέ και τα γλυκά καταλήξαμε να βλέπουμε ταινία στην τηλεόραση και συγκεκριμένα το «Αστερίξ και Οβελίξ εναντίον Καίσαρα», είχε νυχτώσει.

Όσο διαρκούσε η ταινία, ξεκίνησε να χιονίζει και μέχρι το τέλος της, είχε αρχίσει να το στρώνει για τα καλά. Τις επόμενες ημέρες, τα σχολεία κλείσανε, η πόλη σχεδόν παρέλυσε.

Ήταν ο μεγάλος χιονιάς της Θεσσαλονίκης του 2001. Όχι, δεν το θυμόμουν με αυτό το όνομα. Για εμένα ήταν τα πρώτα Χριστούγεννα στο καινούριο, το δικό μας σπίτι. Γράφοντας αυτό το κείμενο, κάνοντας μία μικρή έρευνα στα γεγονότα (βλ. πηγές) διαπίστωσα ότι η ανάμνηση μου δεν ήταν χριστουγεννιάτικη, μιας και τα χιόνια γέμισαν την πόλη περίπου δέκα μέρες νωρίτερα από αυτά, ενώ το τραπέζι απ’ ότι φαίνεται, δεν είχε καν γαλοπούλα. Έτσι το κείμενό μου, κατέληξε να είναι μία χριστουγεννιάτικη ανάμνηση που δεν ήταν ποτέ χριστουγεννιάτικη. Αλλά ίσως και να ‘χω άδικο, άλλωστε τί της έλειπε, το σπίτι, η αγάπη, το χιόνι ή τα κλειστά σχολεία;

Ο ουρανός, πάντως, ακόμα δεν έπεσε στο κεφάλι μας.”

Πηγή: https://parallaximag.gr/thessaloniki-news/10-fores-pou-thessaloniki-ntythike-sta-lefka

Καλλιόπη Πασιά

Συγγραφέας, Εμψυχώτρια των εργαστηρίων Δημιουργικής Γραφής

“Χριστούγεννα απόψε, ή ας πούμε ότι είναι, έτσι τα νιώθω.

Μου αρέσει να παρατηρώ το σπίτι μου απέξω, σαν να ‘μαι το απέναντι μπαλκόνι,

μ’ αρέσει που η νύχτα και ο καιρός μού επιτρέπουν να κάθομαι ακόμη στο μικρό μα ζωντανό αυτό μπαλκόνι και να μυρίζω τον χειμώνα,

που με θυμούνται κάποιοι έρωτές μου στις γιορτές και κάποιοι άλλοι προσπαθούν να με ξεχάσουν,

που οι μαθητές μου γράφουν όμορφες ιστορίες και δεν φοβούνται να τολμήσουν, να εκτεθούν και να εκφράσουν,

που πρώτη εγώ εκθέτω και εκτίθεμαι, σαν μια διάτρητη κουρτίνα, που επιτρέπει σε αδιάκριτες ματιές να εισβάλουν μέσα μου,

που συνεχίζω ακόμη να πιστεύω ο, τι πριν χρόνια έγραψα, πως ο, τι αφήνω έκθετο είναι ο, τι ένθετο σε μένα παραμένει.

Χριστούγεννα απόψε,

κι ας γυρνώ σε κάποια άλλα που μου στέρησαν ο, τι μέχρι τότε αγαπούσα πιο πολύ,

σαν να καταδίκασαν κάθε γιορτή να μένει μακριά από το σπίτι μας.

Μα απόψε, σαν και τότε, το πείσμα το κληρονομημένο ήταν που μας ένωσε, κι αυτή η αγάπη για κάθε απόψε, με θέριεψε για να συνεχίζω να αγαπώ και να γιορτάζω.

Κι έτσι, απόψε μου αρέσει να γιορτάζω κάθε ταξίδι μου και να σκέφτομαι ότι η αναμέτρησή μας με το ξένο είναι ο,τι μας καθορίζει, μου αρέσει να ορίζω τους τόπους μέσα από αισθήσεις,

να μυρίζω το καμένο ξύλο στο τζάκι ενός πέτρινου σπιτιού, να γεύομαι λιγότερο τ’ αλάτι και τη ζάχαρη και να μ’ αρέσει, να καταβροχθίζω στάλες κρασιού και λιχουδιές των φίλων που με αγάπη στολίζουν ένα κυριακάτικο τραπέζι, έχοντας ακούσει και θαυμάσει τη βροχή πάνω στο χώμα και στα μανιτάρια που ξεφυτρώνουν λαθραία μεταναστευτικά ανάμεσα στα πεσμένα φύλλα, να διασταυρώνομαι με χρώματα και βλέμματα, να χαζεύω τα χαρακωμένα πρόσωπα των ανθρώπων.

Απόψε που (θα μπορούσαν να) είναι Χριστούγεννα μου αρέσει αυτή η αγκαλιά, που σου εύχονται, να είναι τόσο δυνατή που να σου κολλήσει όλα τα μέσα, και την οποία εμένα μου την έδωσες χωρίς να το καταλάβεις.”