Η συγκλονιστική εξομολόγηση μιας Ιρανής που ζει στη Θεσσαλονίκη

Η δολοφονία της 22χρονης Μαχσά Αμινί, της 22χρονης κοπέλας που συνελήφθη από την “αστυνομία ηθών” επειδή δεν φορούσε σωστά τη χιτζάμπ στο Ιράν και χτυπήθηκε μέχρι θανάτου ήταν η αφορμή για την επανάσταση που ξέσπασε στις 16 Σεπτεμβρίου.

Διαδηλώσεις για τη διεκδίκηση δικαιωμάτων ανδρών και γυναικών απέναντι στο θεοκρατικό καθεστώς, κοπέλες που κόβουν τα μαλλιά τους συμβολικά και αρνούνται τον αυστηρά επιβαλλόμενο ισλαμικό κώδικα ενδυμασίας, δεκάδες νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες. Η Ζόχρα ζει στην Ελλάδα αρκετά χρόνια, μεγάλωσε όμως στην πατρίδα της που τώρα φλέγεται. Ήταν τυχερή γιατί προέρχεται από μία οικογένεια η οποία δεν ακολουθούσε κατά γράμμα τη θρησκεία. ‘Οπως εξηγεί ο λαός του Ιράν χωρίζεται σε δυο ομάδες, στους φανατικούς Μουσουλμάνους και σε όσους τηρούν λιγότερο αυστηρά τους κανόνες. 

“Όταν φύγαμε εμείς ήταν η αρχή των περιορισμών, μόλις είχε φύγει ο Σάχης, μέχρι τότε υπήρχε ελευθερία, δεν ήταν τίποτα υποχρεωτικό. Όταν ανέβηκε στην εξουσία ο Χομεϊνί επιβλήθηκε θρησκευτικό καθεστώς. Εκεί ξεκίνησαν όλα. Όλα απαγορεύτηκαν με αυστηρούς νόμους και αν τους παραβίαζες υπήρχαν βαριές τιμωρίες. Οι γυναίκες ζούσαν πια με περιορισμούς στα πάντα, σε όλα τα κορίτσια επιβλήθηκε η χιτζάμπ, στα σχολεία, στα πανεπιστήμια και στους χώρους που υπήρχε συνωστισμός. 

Έκλεισαν τα clubs, οι ντίσκο, απαγορεύτηκε η μουσική και το ποτό, τα σχολεία έγιναν ανδρών και θηλέων, νόμοι που υφίστανται ξαφνικά διότι πριν τον Χομεϊνί δεν υπήρξαν. Οι άντρες από την άλλη απαγορεύεται να φορούν κοντό παντελόνι. Το κολύμπι στη θάλασσα απαγορεύεται, οι πισίνες υπάρχουν αλλά δεν πηγαίνουμε όλοι μαζί, μονές ημέρες οι γυναίκες, ζυγές οι άντρες. Εγώ δεν μπορώ να ζήσω εκεί, από την πρώτη στιγμή που μπαίνεις σε ιρανικές αεροπορικές γραμμές είσαι υποχρεωμένη να φοράς το χιτζάμπ.” Όπως αναφέρει η αστυνομία των Ηθών ενεργοποιείται ανά διαστήματα. Υπάρχουν πολλές τιμωρίες τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες. Για παράδειγμα αν σε πιάσουν μεθυσμένη, παίζει ρόλο το τι και πόσο ήπιες, που σε βρήκανε, με ποιον για να αποφασιστεί και το πόσο βαρύ θα είναι το τίμημα. 

“Περάσαμε πάρα πολύ δύσκολα. Με έχει συλλάβει η αστυνομία Ηθών στο δρόμο δύο φορές, την μία επειδή κάπνιζα σε ένα πάρκο και την άλλη επειδή φλέρταρα με ένα αγόρι της ηλικίας μου. Μας πήγανε στο τμήμα με μία φίλη μου, το τι ακολούθησε δεν θα το ξεχάσω ποτέ. Επί 6 ώρες μας είχαν κλειδωμένες, χτυπούσαν τα όπλα τους στην πόρτα, μας έβριζαν, μας ταρακουνούσαν κι εμείς είμασταν παιδιά φοβόμασταν. Έπρεπε να έρθουν οι γονείς μας και να ισχυριστούν πως όλα αυτά τα γνώριζαν για να βγούμε από ‘κει μέσα. 

Ξεκινάει από ένα απλό μαστίγωμα δημόσιο, ανάλογα με τον αστυνομικό αποφασίζεται αν θα βγάλεις τα ρούχα για να πονάς περισσότερο. Οι άντρες συνήθως μαστιγώνονται χωρίς ρούχα. Είναι πάρα πολλές οι τιμωρίες και δεν χωρούν στον ανθρώπινο νου, μπορούν να σε χτυπήσουν στο δρόμο μέχρι να πεθάνεις, να σε φυλακίσουν και κανένας δεν γνωρίζει τι μπορεί να πάθεις εκεί μέσα. Επίσης, υφίσταται μέχρι σήμερα η θανατική ποινή. Η οικογένεια μου εμένα μένει ακόμη στο Ιράν αυτή τη στιγμή έχει κοπεί το internet δεν ξέρω που βρίσκονται και τι κάνουν. Την τελευταία φορά που μιλήσαμε μου είπαν πως ο κόσμος δεν άντεξε και ξεσηκώθηκε.” Η Ζόχρα εξηγεί πως η γυναίκα στο Ιράν “έχει όλα τα δικαιώματα”, μπορεί να δουλέψει, μπορεί να ψηφίσει, δεν υπάρχουν απαγορεύσεις όπως στο Αφγανιστάν. Σε δημόσιες υπηρεσίες και χώρους που υπάρχει συνωστισμός μεταξύ ανδρών και γυναικών πρέπει να είναι σωστά φορεμένο το χιτζάμπ. “Δεν ντυνόμαστε όπως θέλουμε σε τέτοιες περιπτώσεις, πάντα πρέπει να υπάρχει το χιτζάμπ και αντίστοιχα το μαντό, το οποίο καλύπτει το σώμα σου μέχρι την πατούσα και τα δάχτυλα. Δεν επιτρέπεται το μακιγιάζ, όμως οι γυναίκες τα τελευταία χρόνια αντιστέκονται στους νόμους. Φορούν πέδιλα, τα μαλλιά τους φαίνονται και βάφονται. Και όπως μου λένε οι γονείς μου ήταν καιρός να ξεσπάσουμε. Έχουμε λαό, υπάρχει φόβος, κανένας δεν θέλει να σκοτωθούν χιλιάδες άνθρωποι. 

Χρειαζόμαστε βοήθεια, σταματάνε δουλειές, δεν λειτουργούν τα νοσοκομεία, δεν υπάρχει internet. Και κανένας δεν γνωρίζει τι συμβαίνει στην πραγματικότητα στο Ιράν. Πέρα από τα γεγονότα και την επανάσταση, εγώ αυτή τη στιγμή αν πεθάνει ο μπαμπάς μου που είναι άρρωστος δεν μπορώ να το μάθω. Κατά βάθος, θέλω να συνεχιστεί ο αγώνας, πρέπει να μπει ένα τέλος στους τόσους περιορισμούς των δικαιωμάτων, το ξέρω όμως πως θα έχουμε ακόμη πολλά θύματα. Εγώ πρόλαβα να είμαι ελεύθερη στην Τεχεράνη, τα παιδιά που είναι 15-20 ετών αυτή τη στιγμή όμως δεν γνώρισαν την ελευθερία, δεν γνωρίζουν καν πως είναι να διασκεδάζουν σε χώρους εστίασης.” Η ίδια λέει πως αναγκάζεσαι να μπεις στο καθεστώς των απόλυτων περιορισμών ειδικότερα αν η αστυνομία των Ηθών σε συλλάβει, διότι τότε δεν υπάρχει σεβασμός όχι μόνο προς τις γυναίκες αλλά και προς τα παιδιά και τους άνδρες.  “Θυμάμαι την σύλληψη μου σαν να ήταν εχθές. Ήμουν 16 και προφανώς αφελής, είχα άγνοια κινδύνου και δεν γνώριζα τα δικαιώματα μου. Εμείς τότε διασκεδάζαμε με την σκέψη ότι μπορεί να μας συλλάβουν. Ήμασταν σε ένα δωμάτιο στο αστυνομικό τμήμα με την κολλητή μου, οι αστυνομικοί πίσω από την πόρτα κάνανε θορύβους με το όπλο τους, έμπαιναν με τσαμπουκά μέσα για να μας ταράξουν και εμείς τότε δεν είχαμε επαφή με άντρα πέραν της οικογένειας. 

Απορώ πως το άντεξα. Για ένα 16χρονο παιδί ήταν τρομακτικό. Μία ξαδέρφη μου την μαστίγωσαν δημόσια επειδή την έπιασαν με το αγόρι της. Μας σταμάτησαν και με παρέα εμένα, τον αδερφό μου, την φίλη μου και τον αδερφό της, μας χώρισαν, μας κάνανε ερωτήσεις για να δουν αν θα πούμε την ίδια ιστορία. Θυμάμαι είχαμε βιντεοκασέτες στην τσάντα και τότε απαγορεύονταν φυσικά μας τις πήρανε.” Η Ζόχρα σχετικά με την έξαρση αστυνομικής καταστολής στην Ελλάδα αναφέρει πως τις έρχονται στη μνήμη σκηνές από την πατρίδα της στην οποία και δεν θα μπορούσε να επιστρέψει. 

“Η αστυνομία θα πρέπει να είναι το όργανο που σε προστατεύει, όχι το όργανο που σε χτυπάει. Ο γιος μου είναι φοιτητής στη Θεσσαλονίκη, φοβάμαι με όλα αυτά που γίνονται. Πλέον δεν με ταράζει τίποτα. Αν ο γιος μου θέλει να πάει κόντρα στην υποχρεωτικότητα, θα είμαι μαζί του. Πρέπει επιτέλους τα παιδιά να ελευθερωθούν. Αν ζούσα στο Ιράν αυτή την στιγμή θα ήμουν στους δρόμους. 

Φοβήθηκα από τις αντιδράσεις όταν παλιότερα η κυβέρνηση ήθελε να αφαιρέσει το θρήσκευμα από την αστυνομική ταυτότητα. Ήταν τόσο ισχυρές οι αντιδράσεις εδώ στην Ελλάδα τότε που σκέφτηκα πως θα επικρατήσει κι εδώ θρησκευτικό καθεστώς, είχα την εμπειρία από το Ιράν. Καμία θρησκεία δεν σου επιβάλλει να κάνεις κάτι, όλες οι θρησκείες σε συμβουλεύουν, δεν σου λένε “αν δεν φοράς το χιτζάμπ σωστά θα μαστιγωθείς μέχρι θανάτου. Η αστυνομία των Ηθών έχει την εξουσία για να χτυπάει κόσμο και να τιμωρεί ανθρώπους. Αυτό είναι ήθος; Ζουν σε ακριβά σπίτια, ό,τι κατάσχεται από τον λαό το παίρνουν οι ίδιοι λόγου χάριν αλκοόλ.” 

Μιλά για την πατρίδα της με βουρκωμένα μάτια και εξηγεί πως μεγάλωσε στην Ελλάδα, χωρίς να φοβάται να πιει μία μπίρα στο μπαλκόνι της.  “Από πολύ μικρή ζω εδώ. Πήγαινα στο Ιράν μόνο δυο μήνες για διακοπές. Αξίζει στην πατρίδα μου κάτι καλύτερο, μου λείπουν πολύ οι δικοί μου. Ο νους μου είναι στα νέα παιδιά, θέλω να ζήσουν χωρίς φόβο, με την ελευθερία που έχουν τα παιδιά εδώ. Ο περιορισμός των δικαιωμάτων ώθησε τα νέα παιδιά στα πανεπιστήμια, το μόνο καλό που συνέβη τα τελευταία χρόνια. 

Είμαστε φιλόξενος λαός, έχουμε κοινά με τους Έλληνες. Χαμογελούσαμε, διασκεδάζαμε, χορεύαμε, τώρα η εικόνα του με πληγώνει. Θα ήθελα πολύ το Ιράν να έχει ξανά χρώματα, τώρα είναι γκρι. Ζήσαμε οικογενειακώς πολλά χρόνια σε διάφορα σημεία του κόσμου, ο πατέρας μου δούλευε στον τουριστικό κλάδο κι έτσι σταθήκαμε τυχεροί, γνωρίσαμε την ζωή έξω από το Ιράν. 

Όμως οι γονείς μου επέστρεψαν γιατί η ζωή τους ήταν στην πατρίδα. Είχα την τύχη να τους δω φέτος και ελπίζω πως θα τους ξαναδώ. Θαυμάζω τις γυναίκες που καταφέρνουν να αλλάξουν την ιστορία, είμαι πολύ περήφανη γι’ αυτές. 

Η ζωή είναι στιγμές, πρέπει να ζήσεις τις στιγμές, πρέπει να γίνουμε δυνατές, να σταματήσουμε να νομίζουμε πως υπάρχουν ακατόρθωτα πράγματα. 

Η επανάσταση τώρα ξεκίνησε.”