Πώς να ΜΗΝ μεγαλώσετε τα παιδιά σας

Ο Κρίτων Χριστιανόπουλος μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη και αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Για δέκα χρόνια έζησε στην Αμερική, όπου ειδικεύτηκε στην Ψυχιατρική στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, Phipps Clinic Βαλτιμόρη, και Παιδοψυχιατρική στο Πανεπιστήμιο Columbia New York State Psychiatric Institute, USA. Εκεί πέκτησε τους αντίστοιχους τίτλους ειδικότητάς στην Ψυχιατρική Παίδων και Εφήβων. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο του βιβλίο, “Πώς να ΜΗΝ μεγαλώσετε τα παιδιά σας” και μίλησε στην Parallaxi γι’αυτό.

Στο βιβλίο σας μιλάτε για την παραίτηση του άντρα από τον πατρικό του ρόλο λόγω των αλλαγών στο ρόλο της γυναίκας από τη δεκαετία του ΄60 και μετά. Βλέπουμε λοιπόν συχνά μια μητέρα που αρνείται την πατρική εξουσία και αποδομεί τον ρόλο του πατέρα εξουσιάζοντας μέσα από τον γιγάντιο ρόλο της μητρότητας. Με ποιο τρόπο μπορεί η γυναίκα-μητέρα να πεισθεί να παραχωρήσει ένα μέρος της μητρικής της εξουσίας στον άντρα και στον πατρικό ρόλο που δικαιωματικά του ανήκει;

Είναι απαραίτητο να υπάρξει μια αναγνώριση και ένας σεβασμός των διαφορετικών ρόλων μέσα στο ζευγάρι. Τα προβλήματα που πάντα υπάρχουν δεν πρέπει να μεταφέρονται στο παιδί, το οποίο τότε άθελά του εξαναγκάζεται να πάρει θέση. Παρόλο ότι είναι η μητέρα κυοφορεί και γεννάει το παιδί, χρειάζεται αυτή να αποδεχθεί ότι η συμβολή του άντρα είναι απαραίτητη για το σωστό μεγάλωμα του παιδιού, καθώς αυτός εισάγει στοιχεία της κοινότητας στο νήπιο και το μικρό παιδί καθώς και την έννοια της διαφορετικότητας.

«Ο γονιός δεν πρέπει ποτέ να αμφιβάλλει για τον εαυτό του, γιατί αποδυναμώνεται απέναντι στο παιδί». Πώς πραγματώνεται αυτό, όταν ο γονιός είναι συχνά ο ίδιος μια προσωπικότητα με ελάχιστη ως μηδενική αυτογνωσία, χαμηλή αυτοεκτίμηση και λειτουργεί με μια φοβική κοσμοθεωρία για το περιβάλλον και τον κόσμο που τον περιβάλλει;

Όλοι μας κληρονομούμε κάποιες αρχές με τις οποίες πορευόμαστε. Ακόμη και αν δεν είναι οι καλύτερες, αυτές είναι. Ο γονιός ας υπερασπιστεί αυτό που είναι και αυτό που ξέρει, και εναπόκειται πλέον στο παιδί και στο υπόλοιπο περιβάλλον να κάνουν τις απαραίτητες διορθώσεις.

Χαρακτηρίζετε στο βιβλίο σας την εφηβεία ως μια περίοδο πένθους, όπου ο έφηβος πρέπει να αποχαιρετήσει τον κόσμο του παιδιού και να κατακτήσει σταδιακά την ενήλικη ζωή. Ποια είναι μια ισορροπημένη στάση του γονιού που αποπνέει σιγουριά και ασφάλεια σε αυτή την εξαιρετικά αμφιθυμική περίοδο του εφήβου;

Ο γονιός πρέπει να αποδεχθεί ότι σ’αυτή την περίοδο το παιδί διαφοροποιείται και να πάψει να προσπαθεί να επαναφέρει το προηγούμενο παιδί. Χρειάζεται επίσης να αδιαφορήσει για τις εν μέρει άδικες επιθέσεις και την αμφισβήτησή του. Να παραμείνει ανοικτός στο καινούργιο που εισβάλλει υπερασπιζόμενος όμως με επιχειρήματα τη δική του διαφορετική άποψη, χωρίς να επιμένει υπερβολικά. Τέλος ας δώσει χρόνο γιατί όλα μεταβάλλονται.

Ποιος είναι ένας πρακτικός καθημερινός τρόπος που μπορεί να υιοθετήσει ο γονιός, ώστε να συμβάλει στην ανάπτυξη μια καλύτερης εικόνας εαυτού του παιδιού του;

Όχι υπερβολικά νεύρα και εκρήξεις, μερική αποστασιοποίηση με κάποια αίσθηση χιούμορ που να μην εκλαμβάνεται σαν ειρωνεία, σταθερότητα, με αποφυγή συνεχών συγκρούσεων, αποδοχή διαφορετικών πολιτισμικών αξιών και προσπάθεια συγκερασμού τους με τις γονεϊκές αξίες. Επαναλαμβάνω ότι ο γονιός χρειάζεται να δώσει χρόνο.

Συνολικά αποτιμώντας το βιβλίο σας μου έλειψε μια θετική τοποθέτηση για τις εσωτερικές δυνάμεις και πηγές που διαθέτει το παιδί/ο έφηβος και οι οποίες μπορούν να αξιοποιηθούν προς όφελος του. Αναδύεται η αίσθηση, ότι είναι τόσα πολλά, σύνθετα και αλληλοσυγκρουόμενα αυτά που χρειάζεται να έχει κατά νου ο γονιός που αυτό στο τέλος μπορεί να του δημιουργηθεί μια αίσθηση βαθιάς ματαίωσης και αποθάρρυνσης ως προς την επιθυμία του να μεγαλώσει υγιείς και ισορροπημένες προσωπικότητες. Θα ήθελα την άποψη σας επ΄ αυτού.

Ίσως έχετε δίκιο· αυτό δε σημαίνει πως δεν αποδέχομαι την εσωτερική δύναμη που μπορεί να διαθέτει ένα παιδί. Γι’ αυτό το θέμα μιλώ εκτενέστερα στο προηγούμενο βιβλίο μου «Κλινικό εγχειρίδιο παιδιών και εφήβων». Είναι ακριβώς αυτή η εσωτερική δύναμη που επιτρέπει σε παιδιά και εφήβους που ζούνε σε αντίξοες συνθήκες να τις υπερκεράσουν και ενίοτε να θριαμβεύσουν. Δυστυχώς είναι επίσης το κληρονομικό ιστορικό που κάνει κάποια παιδιά εξαιρετικά δύσκολα στη συμπεριφορά τους και αυτό απαιτεί από νωρίς διορθωτικές παρεμβάσεις για σχετική βελτίωση. Αυτό το τονίζω για να μη θεωρούν οι γονείς ότι όλα είναι μόνο δικό τους λάθος.