Μια μέλισσα μας είπε ότι… ένας καλύτερος κόσμος ανθίζει

Δεν είναι λίγες οι φορές που κατά την περιήγησή μας στο διαδίκτυο «πέφτουμε» πάνω σε άρθρα με τίτλους «Σε πόσο καιρό θα εξαφανιστεί το ανθρώπινο είδος εάν πάψουν να υπάρχουν μέλισσες;».

Δεν είναι λίγες οι φορές που ως παιδιά ακούγαμε τη φράση από τους γονείς μας «Μην πας εκεί και σε τσιμπήσει καμιά μέλισσα».

Τελικά, είναι πολλά αυτά που δεν ξέρουμε για τις μέλισσες. Τις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, το πόσο σημαντικές είναι στο οικοσύστημα και στην οικονομία, αλλά κυρίως το γεγονός ότι είναι στο χέρι μας να γίνουμε σύμμαχοι στην προσπάθεια που γίνεται για την σωτηρία του είδους.

Και αφού λοιπόν δεν γνωρίζουμε όλα τα παραπάνω, τι καλύτερο από το να μας τα εξηγήσει η Αγγελίνα Κανελλοπούλου, Founder του The Bee Camp.

Ξεκινώντας φυσικά από το προφανές. Τι εστί The Bee Camp.

«Το The Bee Camp είναι η πρώτη Οργάνωση στην Ελλάδα που ασχολείται με την προστασία των μελισσών και της βιοποικιλότητας. Το μότο μας είναι “A better world is blooming” που στα ελληνικά μεταφράζεται ως ένας καλύτερος κόσμος ανθίζει και νομίζω αυτό τα λέει όλα!

Στόχος μας είναι να κάνουμε τις πόλεις πιο φιλόξενες προς τους ανθρώπους και τις μέλισσες. 

Ιδρυθηκε το 2017 από μία διεπιστημονική ομάδα έξι γυναικών αποφασισμένων να κάνουν τον κόσμο να ανθίσει!

Oσον αφορά τις δράσεις μας, τo The Bee Camp προσφέρει εκπαιδευτικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες στοχεύοντας στην καλλιέργεια σεβασμού για τη φύση και τη συνύπαρξη με του άλλους οργανισμούς. Προσφέρει επίσης άμεσες λύσεις για την αύξηση του αστικού πρασίνου, δημιουργώντας αστικές οάσεις, κατάλληλες για την φιλοξενία των μελισσών με ένα δίκτυο Bee Spots, όπου φυτεύονται μελισσοκομικά φυτά πλούσια σε νέκταρ και γύρη. Πιο απλά το The Bee Camp ανοίγει μελισσο-εστιατόρια και κατασκευάζει χειροποίητα ξενοδοχεία εντόμων. 

Τίποτα λιγότερο δηλαδή από ένα Air Bee n’ Bee!».

Σε έναν πλανήτη που συνεχώς βάλλεται από την κλιματική αλλαγή ποιες είναι οι προκλήσεις για τον πληθυσμό μελισσών τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο.

«Οι προκλήσεις για τις μέλισσες και τη βιοποικιλότητα γενικά είναι πολλές και προέρχονται από τη δράση του ανθρώπου. Η κλιματική αλλαγή, οι σύγχρονες μέθοδοι καλλιέργειας, η έλλειψη τροφής και η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων είναι μόνο κάποιοι από τους ανθρωπογενείς παράγοντες που συμβάλλουν στη μείωση του πληθυσμού των μελισσών παγκοσμίως.

Aυτές οι σημερινές περιβαλλοντικές προκλήσεις, με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπες οι μέλισσες και οι άλλοι επικονιαστές, αποτελούν απειλή όχι μόνο για αυτά τα αναντικατάστατα είδη, αλλά και για την παραγωγή τροφής, την οικονομία, την σταθερότητα των οικοσυστημάτων και ενδεχομένως ολόκληρη τη ζωή στον πλανήτη Γη».

Μύθος ή αλήθεια ότι εάν εξαφανιστούν οι μέλισσες θα εξαφανιστεί και το ανθρώπινο είδος;

«Είναι πολύ πιο περίπλοκο από αυτό… Τα πράγματα στη φύση αλληλοσυνδέονται και δεν μπορούμε να πούμε πως το ένα γεγονός έχει μόνο ένα πιθανό αποτέλεσμα. O κόσμος φαίνεται πως δεν γνωρίζει την συνεισφορά των μελισσών στα οικοσυστήματα και την οικονομία μας. 

Οι μέλισσες και οι άλλοι επικονιαστές , σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνεισφέρουν περίπου 15 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο στον τομέα της γεωργική παραγωγής. Χωρίς αυτές δεν θα υπήρχαν τα φρούτα και τα λαχανικά όπως τα ξέρουμε σήμερα. 

Αλλά ούτε και τροφή για να ταΐζουμε τα ζώα στην κτηνοτροφία από τα οποία παράγεται το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

 Στις μέλισσες επίσης στηρίζονται και η βιομηχανία των βιοκαυσίμων, η φαρμακοβιομηχανία, οι κατασκευές αλλά και … η βιομηχανία της μόδας (γονιμοποιούν το βαμβάκι και το φυτό απο το οποίο φτιάχνεται το λινό ύφασμα). Όπως καταλαβαίνεις…ο κόσμος μας χωρίς τις μέλισσες θα ήταν πολύ διαφορετικός και ναι, ίσως να ήταν πολύ δύσκολο να επιβιώσει το ανθρώπινο είδος».

Βλέποντας τις φωτογραφίες από την σελίδα σας παρατήρησα ότι υπάρχουν πάρα πολλά μικρά παιδιά στα εκπαιδευτικά σας προγράμματα. Τι ανταπόκριση παίρνετε από τη συμμετοχή τους σε αυτά;

«Θα σου πω το βασικό. Πάντα ξεκινάμε τα εκπαιδευτικά μας εργαστήρια με μία ερώτηση: Για ποιον φτιάχνουν οι μέλισσες το μέλι;

 Η αυθόρμητη απάντηση των παιδιών και πολλές φορές και των δασκάλων τους είναι “για τους ανθρώπους”. 

Όπως τους εξηγούμε αυτό είναι μία παρεξήγηση η οποία κυριαρχεί. Η αλήθεια είναι πως οι μέλισσες φτιάχνουν το μέλι ως τροφή για τις ίδιες και για την κυψέλη κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ο οικολογικός αλφαβητισμός είναι πολύ σημαντικό εφόδιο το οποίο προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε με αργά και σταθερά βήματα στις επόμενες γενιές παιδιών που μεγαλώνουν στην Ελλάδα. 

Πιστεύουμε ότι η εκπαίδευση είναι ο καλύτερος τρόπος προς την κοινωνική και περιβαλλοντική αλλαγή. Όσον αφορά το πως τα παιδιά ανταποκρίνονται στα προγράμματά μας… συνήθως μας ρωτούν πότε θα ξαναέρθουμε!»

Με αφορμή το παραπάνω, δεν ξέρω αν έχουν αλλάξει τα χρόνια, αλλά εγώ θυμάμαι σαν παιδί να ακούω πάντα την ατάκα «να φύγουμε να μην μας τσιμπήσει» αν καθόμασταν κάπου και υπάρχει μέλισσα. Είναι τελικά ένα παρεξηγημένο, κατά κάποιο τρόπο, είδος η μέλισσα;

«Η μεγαλύτερη παρεξήγηση προκύπτει από την άγνοια. Οι άνθρωποι συνήθως μπερδεύουν την μέλισσα με τη σφήκα και δεν καταλαβαίνουν τις διαφορές μεταξύ τους. Είναι ναι μεν είδη τα οποία ανήκουν στην ίδια μεγαλύτερη οικογένεια αλλά η εξελικτική τους πορεία είναι εντελώς διαφορετική. Οι μέλισσες είναι φυτοφάγες ενώ οι σφήκες σαρκοφάγες. 

Είναι δηλαδή αδύνατον να βρεις μία μέλισσα πάνω στο σάντουιτς με το ζαμπόν σου ή πάνω στο κρέας σου στην ταβέρνα. Το κιτρινόμαυρο έντομο που έρχεται να τσιμπήσει έναν μεζέ από το πιάτο σου είναι πάντα η σφήκα. Οι μέλισσες συχνάζουν πάνω στα λουλούδια τρώγοντας νέκταρ και γύρη ή το πολύ πολύ πάνω σε μία φρουτοσαλάτα. 

Η ειδοποιός διαφορά πάντως έχει να κάνει με το γεγονός πως η εργάτρια μέλισσα έπειτα από το κέντρισμα πεθαίνει. Η σφήκα από την άλλη μπορεί να κεντρίσει πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής της. Οι μέλισσες θα κεντρίσουν σε περίπτωση που νιώσουν φόβο και είναι στη διαδικασία άμυνας για την κυψέλη τους».

Για να κλείσουμε και πάλι με το ζήτημα των προκλήσεων που υπάρχουν για τις μέλισσες, πώς μπορούμε εμείς με απλές πρακτικές στην καθημερινότητα μας, να γίνουμε σύμμαχοι στην προσπάθεια για τη σωτηρία του είδους;

«Το πρόβλημα είναι πραγματικά πολύ μεγάλο και καμία φορά αυτά τα ζητήματα μας αφήνουν παγωμένους/ες μπροστά στην επερχόμενη καταστροφή.

Υπάρχουν όμως απλοί καθημερινοί τρόποι να βοηθήσουμε όλοι στην προστασία των μελισσών:

– Αγορασε βιολογικά φρούτα και λαχανικά (χωρις φυτοφάρμακα) – Άφησε τα αγριόχορτα να ανθίσουν (είναι το αγαπημένο φαγητό των μελισσών) – Μάθε για τις μέλισσες και ενημέρωσε τους φίλους σου – Φύτεψε όσα περισσότερα λουλούδια μπορείς – Φτιάξε το δικό σου Bee Spot (ασφαλή καταφύγια για τις μέλισσες στην πολη) – Πέταξε σποροβόμβες στην πόλη – Στήριξε τη δράση του oργανισμού The Bee Camp».

Info

Website: www.thebeecamp.com

Facebook Page: The Bee Camp

Instagram Page: thebeecamp