Ο Soteur είναι ο καλλιτέχνης που μας χαρίζει χρώμα μέσω της τέχνης
«Πιστεύω πως ο μικρός Σωτήρης θα ήταν περήφανος για τον μεγάλο Σωτήρη»
Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που φωτίζουν με την τέχνη τους τις ζωές μας. Συναντάμε συχνά έργα τους καθώς περπατάμε στον δρόμο και κάνουμε διπλή καρδιά στο Instagram όταν μας εμφανίζονται τα φανταστικά mural τους. Ειδικά όταν οι δημιουργοί τους είναι “κουλ” τυπάκια, τότε δεν βαριόμαστε να τα χαζεύουμε. Ένας τέτοιος καλλιτέχνης είναι ο Σωτήρης Φωκέας (και πολύ συχνά SOTEUR). Πολλές πόλεις έχουν την τύχη να απολαμβάνουν τα funky σχέδια του σε τοίχους και σίγουρα έχεις δει κομμάτια από την δουλειά του στα social media.
-Ξεκίνησα ζωγραφίζοντας σαν παιδί, όπως όλα τα παιδιά και στην εφηβεία ανακάλυψα το graffiti. Όταν έπρεπε να επιλέξω τι θα σπουδάσω, η καλύτερη ιδέα που είχα ήταν να προσπαθήσω να μπω στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και μετά από αρκετή προετοιμασία τα κατάφερα με την πρώτη (νομίζω μόνο και μόνο επειδή δεν αγχώθηκα από τη διαδικασία των εξετάσεων όπως οι περισσότεροι). Αποφοίτησα το 2013 και το 2018 ξαναβρέθηκα στην ΑΣΚΤ φοιτώντας στο Μεταπτυχιακό Εικαστικών Τεχνών. Από τότε μέχρι σήμερα, εργάζομαι αποκλειστικά σαν εικαστικός και με πολλή μεγάλη περηφάνεια μπορώ να πω ότι βιοπορίζομαι μόνο από αυτό.
-Σίγουρα δεν με διάλεξε η τέχνη (όσο και να μου αρέσει η ιδέα του να δηλώνω «Ο εκλεκτός». Νομίζω ότι να ασχοληθώ μ’ αυτό το αντικείμενο προέκυψε γιατί απλώς, όταν σε μικρή ηλικία με φανταζόμουν μεγάλο το να είμαι καλλιτέχνης ήταν η πιο “κουλ” εκδοχή του εαυτού μου που μπορούσα να σκεφτώ. Ένας από τους βασικούς λόγους που συνέχισα να ασχολούμαι μ’ αυτό, είναι γιατί τώρα όντας μεγάλος, παρότι δεν νιώθω “κουλ” τελικά, αισθάνομαι πολύ κοντά σ’ αυτό το παιδί μέσα μου και πιστεύω πως ο μικρός Σωτήρης θα ήταν περήφανος για τον μεγάλο Σωτήρη.
-Δεν μου αρέσει ποτέ η ερώτηση “τι μου δίνει έμπνευση;” γιατί θεωρώ πως όλα μας δίνουν και το τι επιλέγουμε να δούμε, να ακούσουμε και χρησιμοποιήσουμε αλλάζει συνεχώς και επηρεάζεται από άπειρους παράγοντες. Άμα πρέπει να επιλέξω ένα πράγμα που θεωρώ σταθερό είναι πως παίρνω πολλή έμπνευση από τους ανθρώπους γύρω μου.
-Από τη μια η αναγνωρισιμότητα είναι πάντα ευχάριστη, από την άλλη σαν καλλιτέχνης που έχω ακόμα την διάθεση να δημιουργώ καινούρια πράγματα νιώθω ότι πολύ συχνά μπορεί να εγκλωβίζομαι σε αυτό. Είναι ωραία και πολύ δύσκολη πρόκληση όμως το να προσπαθείς να αποδομήσεις όσα έχεις χτίσει χωρίς να χάσεις τη ταυτότητά σου.
-Δηλώνω “internet kid”. Αυτό έχει επηρεάσει πολύ τη δουλειά μου και ακόμα το κάνει. Το διαδίκτυο και τα social media θα αποτελούν πάντα για μένα μία νέα μορφή δημόσιου χώρου και θα με επηρεάζουν όσο και ο πραγματικός δημόσιος χώρος. Προφανώς έχουν βοηθήσει στη διάδοση της δουλειάς μου. Πάντα τα αντιμετώπιζα σε μεγάλο βαθμό σαν εργαλεία γι’ αυτό το λόγο ακριβώς – και το μόνο σίγουρο είναι ότι δουλεύουν. Ειδικά από τη στιγμή που σαν καλλιτέχνης έχω αποφασίσει να απευθύνομαι σ’ ένα ευρύτερο κοινό που δεν ανήκει αναγκαστικά στην ελίτ της τέχνης, τα social media (και ο δρόμος) είναι ένας πολύ άμεσος τρόπος να φτάσω σε αυτό το κοινό και να επικοινωνήσω.
-Καθημερινά μου στέλνουν ή με κάνουν σε φωτογραφίες μπροστά από κάποιο έργο και αυτό είναι τρομερά τιμητικό. Δεν θα σταματήσει ποτέ να με εντυπωσιάζει και να με συγκινεί το γεγονός ότι άνθρωποι θέλουν να φωτογραφίσουν τα έργα μου, να φωτογραφηθούν μπροστά σ’ αυτά, να τα κρεμάσουν σπίτι τους και να τα βλέπουν καθημερινά ή να τα φοράνε στα ρούχα τους. Δεν νομίζω πως θα συνηθίσω ποτέ αυτή τη τιμή.
-Έχω δυσχρωματοψία και η πραγματικότητα είναι πως δεν με έχει δυσκολέψει ποτέ στη δουλειά. Πέρα από μία ωραία αστεία ιστορία να λέω “είμαι ζωγράφος με δυσχρωματοψία”, νομίζω πως με έχει βοηθήσει καθώς δεν με άφησε ποτέ να εγκλωβιστώ σε τεχνικές και στιλ όπως η ρεαλιστική απεικόνιση, για την οποία δεν τρελαίνομαι. Η δυσχρωματοψία κυρίως τους φίλους μου δυσκολεύει που όταν δουλεύουμε μαζί, μου λένε “πιάσε μου μία το μπλε χρώμα” και εγώ τους δίνω το μωβ. Πάντα μου άρεσε σαν αισθητική το pop και το punk και νιώθω τρομερά επηρεασμένος από αυτά οπότε νομίζω πως η επιλογές που κάνω στη παλέτα μου προκύπτουν από εκεί – χρησιμοποιώ αυτά τα χρώματα γιατί αυτά τα χρώματα μου αρέσει εμένα να βλέπω.
-Ο SOTEUR προέκυψε κάπως σαν παράλληλο project όσο ήμουν στο μεταπτυχιακό που είχε να κάνει με τη δημιουργία μιας περσόνας/καλλιτέχνη που θα έχει σαν στόχο να εξερευνήσει το τι θα πει pop artist σήμερα (pop artist με την κοινωνική και επαγγελματική έννοια και όχι τόσο με την αισθητική). Έχω κάνει μια ομιλία στο TEDxAUEB το 2021 όπου μιλάω για ακριβώς αυτό. Σήμερα, νομίζω πως ο SOTEUR και ο Σωτήρης συνεργάζονται πολύ περισσότερο μεταξύ τους και ζουν πολύ πιο αρμονικά.
-Προφανώς έμαθα δουλεύοντας και κάνοντας εξάσκηση. Δεν πιστεύω γενικά στο ταλέντο οπότε πάντα θα υποστηρίζω πως η εξάσκηση μας κάνει καλύτερους. Όποιος λέει “δεν μπορώ να κάνω ούτε μία ίσια γραμμή” δεν μπορεί γιατί δεν έχει αφιερώσει τον χρόνο που έχουν αφιερώσει άλλοι για την κάνουν – κανείς δεν γεννήθηκε έχοντας καταπιεί έναν χάρακα. Εκτός από αυτό, η άνεση και η ταχύτητά μου νομίζω οφείλονται στο background μου στη τέχνη του δρόμου. Οι καλλιτέχνες του δρόμου μαθαίνουν να δουλεύουν πολύ πιο γρήγορα και άμεσα από τους υπόλοιπους – από τη μια λόγο του μέσου που χρησιμοποιούν και από την άλλη γιατί σαν βασική ανάγκη έχουν το να περάσουν ένα μήνυμα όσο πιο γρήγορα και άμεσα γίνεται.
-Έχω τις ρίζες μου στο street art και ακόμα το εξασκώ αρκετά αλλά δεν θεωρώ τον εαυτό μου street artist με την κλασική έννοια. Οπότε δεν με επηρέασε τόσο το ότι άδειασαν οι δρόμοι στα lockdown γιατί συνέχισα να κάνω τέχνη στο εργαστήριό μου, στη ταράτσα μου και στο διαδίκτυο (το νέο δημόσιο εξάλλου). Γενικότερα η πανδημία με επηρέασε πολύ (όπως όλους) σαν επαγγελματία από τη μια – γιατί ξαφνικά δεν είχα δουλειά – και από την άλλη σαν καλλιτέχνη γιατί πολύ συχνά δεν είχα διάθεση ή ερεθίσματα για να δημιουργήσω. Ευτυχώς αυτό κράτησε όσο και το αρχικό σοκ όμως οπότε έχει περάσει αρκετός καιρός από τότε.
-Θα ήθελα οι καλλιτέχνες να δημιουργούν και να επικοινωνούν, άσχετα με το πως το αντιμετωπίζουν και από που έρχονται. Το χιούμορ αποτελεί ένα εργαλείο που εμένα με εξυπηρετεί με πάρα πολλούς τρόπους και σίγουρα κάνει την ζωή μου πολύ πιο ευχάριστη. Δεν θα μπορούσα να ασχολούμαι με κάτι 10 ώρες τη μέρα άμα δεν το έβλεπα θετικά.
-Νομίζω η μεγαλύτερη δυσκολία που έχω αντιμετωπίσει ήταν το να πείσω τον κόσμο γύρω μου για την επιλογή μου. Για πολύ καιρό ήταν δύσκολο το να εξηγήσω σε κάποιον (γνωστό ή άγνωστο) πως η δουλειά που αποφάσισα να κάνω (και από την οποία μονάχα βιοπορίζονται) είναι το να “είμαι καλλιτέχνης”. Αυτό περνάει αρκετά γρήγορα όμως άμα δεν τα παρατήσεις ΠΟΤΕ. Η άλλη δυσκολία ήταν προφανώς το βιοποριστικό. Είναι όντως δύσκολο να είσαι full time καλλιτέχνης άμα δεν έχεις κάποιο background ή κάποιον άλλο τρόπο να βγάζεις χρήματα για να ζεις – ευτυχώς είμαι από τους προνομιούχους που περιβάλλονται από ανθρώπους (οικογένεια και φίλους) που άσχετα με το άμα πίστευαν στην επιλογή μου, ποτέ δεν με άφησαν να μείνω κάτω από γέφυρα.
-Ο βανδαλισμός ή η αντίδραση στη δημόσια τέχνη συμβαίνει συνέχεια και προσωπικά δεν με ενοχλεί καθόλου. Το θεωρώ αναπόφευκτο κομμάτι της τέχνης στο δημόσιο χώρο και απολύτως φυσικό στον κύκλο ζωής ενός έργου. Το δημόσιο έχει να κάνει με την επικοινωνία και την συνομιλία και όχι με την αγιοποίηση ή μνημειοποίηση μια εικόνας. Όπως εγώ έχω τον “τσαμπουκά” να επιβάλλω μια εικόνα στον δημόσιο χώρο έτσι έχει και όποιος θέλει το δικαίωμα να απαντήσει σε αυτή την εικόνα.
-Στο τώρα βρίσκομαι (με μεγάλη χαρά) σε μία τρομερά παραγωγική περίοδο οπότε νομίζω πως σύντομα θα μπορώ να δείξω τη νέα μου δουλειά. Θα συνεχίζω να δουλεύω στο εργαστήριο και θα βγω μαζί με τον ήλιο, κάνοντας διάφορες εκθέσεις και events. Μέχρι τότε, μπορείτε να μαθαίνετε τα πάντα από το προφίλ μου στο Instagram (απολαμβάνοντας και μερικές τρομερές instamodeling φωτογραφίες μου).