πρόσωπααλλιώς-λεονάρδα-λαμπριαν-1234408

Πρόσωπα

«Πρόσωπα…αλλιώς»: Λεονάρδα Λαμπριανίδου

Απαντά στο ερωτηματολόγιο Στανισλάφσκι

Νόπη Ράντη
Νόπη Ράντη

(Κονσταντίν Στανισλάβσκι (1863-1938) Σκηνοθέτης, ηθοποιός και θεωρητικός του θεάτρου. Σύμφωνα με τη μέθοδο Στανισλάβσκι, τα βασικότερα ερωτήματα που πρέπει ο κάθε χαρακτήρας να μπορεί να απαντήσει ώστε να θεωρείται ολοκληρωμένος και αληθινός, είναι: Ποιος είμαι, που είμαι, τι κάνω, τι θέλω και το μαγικό Εάν που ορίζει μια φανταστική συνθήκη).

Ποιος είσαι;

Είμαι η Λεονάρδα, εικαστικός και καθηγήτρια Καλών Τεχνών.

Εκτός από την τέχνη μου, τη ζωγραφική, λατρεύω επίσης τα Ιστορικά Μυθιστορήματα, επειδή με γοητεύουν κυρίως δύο πράγματα: 1. ο υποκειμενικός τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν οι ήρωες αυτών των βιβλίων τα ιστορικά γεγονότα της εποχής τους και 2. ο τρόπος με τον οποίο οι συγγραφείς δημιουργούν επινοημένους μεν αλλά και τόσο αληθινούς ανθρώπους με ολοκληρωμένες προσωπικότητες. Είμαι σπιτόγατος, δεν μου αρέσει να βγαίνω τα βράδια. Απολαμβάνω όμως τα ατέλειωτα συμπόσια με φίλους σε εστιατόρια και ταβέρνες ιδίως τα μεσημέρια της Κυριακής όταν έχει καλό καιρό. Δεν ταξιδεύω τον χειμώνα, αλλά το καλοκαίρι βουτάω στις υπέροχες θάλασσες της πατρίδας μας. Όταν ταξιδεύω στο εξωτερικό προτιμώ τις μικρές πόλεις και τα χωριά που δεν έχουν ακόμα μεγάλη τουριστική ανάπτυξη.

Που είσαι;

Γεννήθηκα και ζω στη Θεσσαλονίκη, την οποία αγαπώ. Θλίβομαι όμως παράλληλα όταν βλέπω τα όλο και αυξανόμενα σημάδια της υποβάθμισης της.

Διδάσκω το μάθημα των Εικαστικών σε Γυμνάσια της πόλης μας εδώ και… χρόνια και μέσα στην τάξη, την ώρα του μαθήματος, νιώθω συχνά ότι γι’ αυτό γεννήθηκα, για να μοιράζομαι τις γνώσεις μου. Άρχισα την καριέρα μου ως εκπαιδευτικός με πρώτο διορισμό στη Ξάνθη, υπέροχη πόλη, δίδαξα στα Πομακοχώρια, στη Σμίνθη και στη Γλαύκη και μετά σε χωριά του Κιλκίς, στο Βαπτιστή και στις Μουριές. Μου αρέσει πολύ η δουλειά μου. Με φέρνει σε επαφή με νέους και μεγαλύτερους ανθρώπους και μέσα από την ανάλυση της εικόνας γεμίζω με φρέσκες ιδέες και διαφορετικές αντιλήψεις.

Τι κάνεις;

Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκα με τη συγγραφή.

Η Πολωνή γιαγιά μου Λεονάρδα, από την οποία έχω το όνομα, ήταν μητέρα του Γεωργίου Ιβάνωφ Σαϊνόβιτς, πρωταθλητή του Ηρακλή και μεγαλύτερου σαμποτέρ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Από τον δεύτερο γάμο της με τον Ιωάννη Λαμπριανίδη ήταν η μητέρα και του πατέρα μου Αλέξανδρου. Ζούσε στο πατρικό μου μέχρι που έφυγε από τη ζωή όταν ήμουν 15 ετών. Από παιδάκι την άκουγα να αφηγείται ιστορίες για τη ζωή της στη προπολεμική Βαρσοβία, για τις περιπέτειές της στη δίνη της Ρωσικής Επανάστασης, για τον ήρωα γιό της. Έβλεπα μαζί της φωτογραφίες. Δικές της, με την οικογένειά της, με τον πατέρα του Ιβάνωφ, με τον παππού μου Γιάννη Λαμπριανίδη και κυρίως φωτογραφίες του ήρωα γιου της. Όμορφος, μορφωμένος, επιστήμονας. Πρωταθλητής κολύμβησης, αθλητής στην ιστιοπλοΐα, στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ και στην υδατοσφαίριση. Ένας κούκλος! «Μιλούσε πέντε γλώσσες και έπαιζε πιάνο» έλεγε πάντα η γιαγιά μου όταν φτάναμε στην φωτογραφία του. Σαν παραμύθι άκουγα ότι μέσα στη δίνη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της ναζιστικής κατοχής και σε ηλικία 30 ετών έφυγε για τη Μέση Ανατολή για να εκπαιδευτεί από τις συμμαχικές δυνάμεις, με αποστολή να συντονίσει τη δράση των διαφόρων αντιστασιακών κινήσεων και να οργανώσει το δίκτυο πληροφοριών και τις δολιοφθορές στην Ελλάδα.

Μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι η ζωή του θείου μου Γεωργίου Ιβάνωφ δεν ήταν παραμύθι αλλά μια ζωή σαν παραμύθι και ένιωσα ότι έχω καθήκον να γράψω όχι μόνο τη δική του ιστορία αλλά και την ιστορία όλης της οικογένειας. Τον σκελετό της βασικής αφήγησης του βιβλίου τον έκανε ο πατέρας μου Αλέξανδρος Λαμπριανίδης όπως και τις αποδόσεις όλων των σχετικών επίσημων εγγράφων, των σημάτων των μυστικών υπηρεσιών και των επιστολών από τα πολωνικά, τα γαλλικά και τα ρωσικά στα ελληνικά. Ήταν ο άνθρωπος ο οποίος τα χρόνια που ακολούθησαν την εκτέλεση του αδερφού του με πολύ κόπο, υπομονή και συνέπεια συγκέντρωσε, οργάνωσε και ενημέρωνε σε τακτά διαστήματα ένα πλούσιο οικογενειακό αρχείο: κρατικά και ιδιωτικά έγγραφα των γονιών του, του αδερφού του, αλληλογραφία μεταξύ συγγενών και φίλων με πρόσωπα της οικογένειας, στρατιωτικά έγγραφα της Πολωνικής και Βρετανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών 1939-1945.

Πρέπει εδώ να πούμε ότι πολλά από αυτά θεωρούνταν άκρως απόρρητα μέχρι το 1995!. Βούτηξα μέσα σε συνοδευτικά έγγραφα των ανώτατων στρατιωτικών παρασήμων από Ελλάδα, Πολωνία και Μεγάλη Βρετανία στο Γεώργιο Ιβάνωφ Σαϊνόβιτς και στη γιαγιά μου Λεονάρδα Σαϊνόβιτς, σε αφηγήσεις των γονιών του για τα παιδικά τους χρόνια και την πορεία της ζωής τους αλλά και σε ένα μοναδικό φωτογραφικό αρχείο με στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής από το 1933, τα οποία αποθανάτισε ο Γεώργιος Ιβάνωφ Σαϊνόβιτς με τη μηχανή Zeiss που του δώρισε ο πατριός του. Για αυτήν την προσφορά ζωής και αγάπης στη μνήμη του αδερφού του, στις 12/8/1985 ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Προστασίας Μνημείων Μάχης και Μαρτυρίας της Πολωνίας απένειμε στον πατέρα μου το «Χρυσό Μετάλλιο του Θεματοφύλακα της Εθνικής Μνήμης» (Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. Αριθμός 3401).

Όταν μετά τον θάνατο του πατέρα μου αυτό το τεράστιο υλικό ήρθε στα χέρια μου αντιλήφθηκα ότι για να το κάνω βιβλίο έπρεπε επιπλέον να μελετήσω και άλλα πολλά βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά που αναφερόταν στις χώρες και στις περιοχές όπου κινούνταν οι ήρωες του βιβλίου τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο: Από τη Βαρσοβία των αρχών του 20 ου αιώνα μέχρι το Καρς μέσα στα δεινά του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της Ρωσικής Επανάστασης. Από το νεοσύστατο ανεξάρτητο κράτος της Πολωνίας και τη Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου, μέχρι τη Μέση Ανατολή των Κατασκόπων και την Αθήνα της Γερμανικής Κατοχής. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει αναλυτική βιβλιογραφία, ελληνική και ξένη.

Στόχος του πατέρα μου και στη συνέχεια δικός μου ήταν να γραφτεί η ιστορία της οικογένειας ως μυθιστορηματική βιογραφία και όχι ως ένα δοκίμιο. Η δυσκολία όμως αυτού του βιβλίου, αντίθετα με τα ιστορικά Μυθιστορήματα, ήταν ότι οι χαρακτήρες ήταν πραγματικοί άνθρωποι μέσα σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα σε ένα μεγάλο εύρος ιστορικών περιόδων και τριών διαφορετικών χωρών. Αυτό δεν επέτρεπε μεγάλη ευελιξία στον χειρισμό της πλοκής.

Ήθελα επίσης να αναδείξω τη συνεργασία του θείου μου με ένα κομμάτι της Κατοχής που είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό: τις πολλές μικρές αντιστασιακές οργανώσεις όπως η ΟΑΓ, η ΠΕΑΝ, ο ΟΜΗΡΟΣ και που φιλοξένησαν σπίτι τους τον Ιβάνωφ, διακινδυνεύοντας τη ζωή τους και τη ζωή της οικογένειάς τους. Κάποιοι το πλήρωσαν πολύ ακριβά και άλλοι με τη ζωή τους. Υπήρχαν επίσης εκείνοι που διενεργούσαν έναν Μυστικό Πόλεμο κάνοντας κατασκοπεία και αντικατασκοπεία, σαμποτάζ, καθοδηγούσαν τη RAF στους βομβαρδισμούς συγκεκριμένων στόχων, φυγάδευαν αξιωματικούς στη Μέση Ανατολή…μια ταραγμένη, ρευστή εποχή.

Επίσης όταν ολοκλήρωσα την ιστορική έρευνα κατάλαβα ότι για να συνεχίσω και με την ολοκλήρωση του βιβλίου όπως το φανταζόμουν, χρειαζόμουν και ακόμα κάτι παραπάνω. Τις τεχνικές της συγγραφής του Μυθιστορήματος. Γι αυτό αποφάσισα να παρακολουθήσω μαθήματα δημιουργικής γραφής με καθηγήτρια την Πένυ Φυλακτάκη. Παρακολούθησα τα μαθήματά της που ήταν ιδιαίτερα απαιτητικά, ανελλιπώς επί ένα χρόνο. Ήμουν νομίζω η καλύτερη μαθήτρια της τάξης της και εκείνη εξαιρετική δασκάλα. Στη συνέχεια της πρότεινα να με βοηθήσει στο βιβλίο, ώστε να γίνει μία δυνατή μυθιστορηματική βιογραφία. Η Πένυ ανέλαβε αυτό το κομμάτι, και έτσι είμαστε δύο συγγραφείς και χαίρομαι πάρα πολύ γι’ αυτό.

Τι θέλεις;

Την υγεία μου σωματική και ψυχική και την ησυχία μου!

Εάν… θα….

Εάν θα μπορούσα να ξαναζήσω από την αρχή τη ζωή μου δεν θα άλλαζα τίποτε.

Selfie:

Η Λεονάρδα Λαμπριανίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στο Α.Π.Θ, στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βαρσοβίας, στο τμήμα Συντήρησης ΄Εργων Τέχνης και συνέχισε τις σπουδές της στην Σχολή Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ., στο τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών. Δίδαξε Ιστορία της Τέχνης στο Μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου, στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης και στην Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος. Από το 1998 που διορίστηκε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως καθηγήτρια Εικαστικών, δημοσιεύει επιστημονικά άρθρα στο περιοδικό «Εικαστική Παιδεία», που εκδίδεται από την ΄Ενωση Καθηγητών Καλλιτεχνικών Μαθημάτων Μέσης Εκπαίδευσης.

Έχει πάρει μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχει παρουσιάσει τα έργα της σε εννιά ατομικές εκθέσεις. Η τελευταία της ατομική έκθεση πραγματοποιήθηκε το 2018 στην Αίθουσα Εμμανουήλ Ροΐδη στη Σύρο. Έχει γράψει μαζί με την Πένυ Φυλακτάκη, θεατρική συγγραφέα και σεναριογράφο, την ιστορική μυθιστοριογραφία «Ιβάνωφ: Θύελλα και Τόλμη» εκδόσεις Λιβάνη.

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα