Στα νύχια του Τζακ
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τον πιο διάσημο κατα συρροή δολοφόνο όλων των εποχών. Ήταν 31 Αυγούστου του 1888, όταν ανακαλύφθηκε το πρώτο θύμα του Τζάκ του Αντεροβγάλτη.
Πρέπει να νιώθετε πολύ τυχεροί που δεν υπήρξατε κάτοικοι του Λονδίνου στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο κύριος εμπνευστής της κανιβαλικής φιγούρας του Χάνιμπαλ Λέκτερ μάλλον δεν θα ήταν ευχάριστος γείτονας. Η λαϊκή μυθολογία τέσταρε το αειθαλές της αρρωστημένης γοητείας του Τζακ του Αντεροβγάλτη και το αποτύπωσε σε βιβλία και κινηματογραφικούς μύθους. Οι φόνοι που διέπραξε ο μυθικός και ασύλληπτος δολοφόνος έγιναν από τις 31 Αυγούστου έως τις 9 Νοεμβρίου 1888 στην περιοχή Γουαϊτσάπελ του Ανατολικού Λονδίνου και ήταν συνολικά πέντε με θύματα πόρνες.
Η ιστορία τού Τζακ του Αντεροβγάλτη αποτέλεσε θέμα πολυάριθμων, λογοτεχνικών και κινηματογραφικών έργων, από τα οποία το αξιολογότερο ίσως είναι ένα μυθιστόρημα τρόμου, γραμμένο από τη Μαίρη Μπέλοκ Λόουντς με τίτλο «Ο Ένοικος» («The Lodger», 1913), που μεταφέρθηκε πολλές φορές στον κινηματογράφο, με πρώτο διδάξαντα τον Άλφρεντ Χίτσκοκ («The Lodger: A Story of the London Fog», 1927) και τελευταίο το “From Hell” των αδελφών Χιουζ (2001).
Ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης έγινε όπερα («The Lodger»), μιούζικαλ, τηλεοπτική σειρά και βιντεοπαιχνίδι, ενώ γνωστά ονόματα της ροκ μουσικής εμπνεύστηκαν από την υπόθεση, όπως ο Μπομπ Ντίλαν («Tombstone Blues», 1965), οι Judas Priest («Ripper», 1976), οι Motorhead («Jack the Ripper»,1992), ο Νικ Κέιβ («Jack the Ripper», 1992) και ο Μόρισεϊ («Jack the Ripper», 1993).
Η Ιστορία
Στις 16 Οκτωβρίου του 1888, ο Τζορτζ Λουσκ, πρόεδρος της επιτροπής επαγρύπνησης του Whitechapel, έλαβε µε το ταχυδροµείο ένα µικρό κουτί. Στη θέση του αποστολέα δεν υπήρχε όνοµα, παρά µόνο δύο λέξεις: FROM HELL. Ο Λουσκ άνοιξε προσεκτικά το δέµα. Μέσα του Βρήκε µισό νεφρό διατηρηµένο σε κρασί κι ένα γράµµα. Ο υπεύθυνος της πράξης και της απoστoλής δεν ήταν άλλος από τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη.
Το παρατσούκλι -που προσωποποίησε έναν από τους πιο διάσηµους σταρ του εγκλήµατος- ήταν η υπογραφή σε κάποιο από τα υπόλοιπα γράµµατα του προς την αστυνοµΙα. Jack The Ripper: αυτός είναι ο πρώτος γνωστός serial killer της ιστορίας, τα ίχνη του οποίου αναζητήθηκαν µε πάθος από τη βικτοριανή αγγλική κοινωνία, την αστυνοµία και τους δηµοσιογράφους. Τα ίχνη του οποίου, αναζητούνται ακόµα και σήµερα.
Ο Τζακ άρχισε την πορεία του (την επίσηµη πορεία του) στις 31 Αυγούστου του 1888. Το πρώτο του θύµα ήταν η Μαίρη Αν Νίκολς. Το τελευταίο – σύµφωνα πάντα µε τα πρακτικά- ήταν η Μαίρη Τζέιν Κέλι. Δολοφονήθηκε την Παρασκευή 9 Νοεµβρίου της ίδιας χρονιάς. Ο αριθµός των θυµάτων του δεν έχει “ακόµα” διαλευκανθεί. Σύµφωνα µε τον Φίλιπ Σάντζεν δεν µπορούµε καν να δώσουµε µια απλή απάντηση: “το λιγότερο τέσσερα, πιθανότατα έξι, ενώ δεν αποκλείεται η πιθανότητα να ήταν οκτώ”. Ήταν όλες ιερόδουλες, τα ιδανικά εξιλαστήρια θύµατα σε µια κοινωνία που βρωµούσε σαπίλα ούτως n άλλως. Μια κοινωνία που τόσο οι υψηλές βαθµίδες της όσο και τα χαµηλά στρώµατα κυλιόνταν στην αµαρτία και στη διαφθορά χωρίς εξαίρεση (ο Όσκαρ Γουάιλντ έχει γράψει περίφηµα τσιτάτα γι’ αυτούς). Μια εποχή απόλυτης ακολασίας που έψαχνε απεγνωσµένα κάτι για να πιαστεί. Ένα ενδιαφέρον, µια ιστορία, ένα παραµύθι, οτιδήποτε τραγικό νια να νιώσει µια έστω και στιγµιαία συγκίνηση ή έστω ένα ευφάνταστο θέµα για κουτσομπολιό (δε θεωρώ καθόλου περίεργο που ο Στάνλεϊ Κιούµπρικ διαλέγει για συµβολική επωνυμία του παρανοϊκού διοικητή και εµπνευστή της τρέλας στο ” S0S Πεντάγωνο καλεί Μόσχα” το όνοµα Jack The Ripper).
Ο Μύθος
Όσον αφορά στη Σκότλαντ Γιάρντ, n υπόθεση έκλεισε οριστικά το 1892. Η ιστορία βέβαια δεν έκλεισε ποτέ. Ο μόνος άνθρωπος που μπόρεσε να φτάσει όσο πιο κοντά γινόταν στο διάσημο αντεροβγάλτη όταν ο Φρέντερικ Τζορτζ “Φρεντ” Άμπερλεν. Ο επιθεωρητής Άμπερλεν που στην ταινία των αδελφών Χιουζ «From Hell» ενσαρκώνεται περίφημα από τον Τζόνι Ντεπ. Μπορεί βέβαια να μην μοιάζει καθόλου με τον πραγματικό επιθεωρητή, αυτός ήταν ένας γερασμένος άνδρας 45 ετών ενώ ο Ντεπ μόλις πλnσιάζει τα σαράντα και είναι όπως πάντα γοητευτικός, ωστόσο οι μέχρι τώρα κριτικοί εκθειάζουν τις υποκριτικές του ικανότητες στην ταινία .
Το «From Hell» είναι μια από τις πολλές ταινίες που έχουν ασχοληθεί με την ιστορία του ανθρώπου που αναστάτωσε για περίπου δέκα εβδομάδες το Ανατολικό Λονδίνο, που σκόρπισε τον τρόμο και την φρίκη, που έπαιξε με την αστυνομία όσο κανείς άλλος και κατάφερε τελικά να μείνει ασύλληπτος.
Ασύλληπτος; Όχι απαραίτητα. Ο κινηματογράφος βρήκε τη λύση και σ’ αυτό το μυστήριο και αποκάλυψε το πρόσωπο του δολοφόνου δια χειρός Σέρλοκ Χολμς. Η μίξη του πραγματικού και του φανταστικού σε όλο της το μεγαλείο. Ο Τζον Νέβιλ – Σέρλοκ στο «Α Study In Τerror» του 1965, τα βάζει με τον Τζακ και τον “νικά”. Αναφέρω πρώτη αυτή την ταινία, γιατί ο σκηνοθέτης της Τζέιμς Χιλ, καταφέρνει να αναδείξει την κλειστοφοβική ατμόσφαιρα το Ανατολικού Λονδίνου με τρομερή μαεστρία. Ο Μπομπ Κλαρκ που ασχολείται με το ίδιο ακριβώς θέμα στο «Murder Βy Decree» (1979), δεν έχει το ίδιο αποτέλεσμα παρόλο που και ο δικός του Χολμς, που τον υποδύεται ο Κρίστοφερ Πλάμερ, τα κατάφερε εξίσου καλά.
Θα ήταν επίσης άδικο να παραλείψω μια από τις αγαπημένες μου ερμηνείες: αυτή του Κλάους Κίνσκι ως Jack The Ripper στην ομώνυμη ταινία του 1976 και την εμπνευσμένη από το μύθο του ταινία «Jack el Destripatοr De Londres» που καταδεικνύει τον αντεροβγάλτη όχι μόνο σαν δολοφόνο αλλά παράλληλα και ως κανίβαλο…
Η ταινία που κατάφερε όμως να δώσει τις περισσότερες απαντήσεις πάνω στη θρυλική ιστορία του Αντεροβγάλτη ήταν το «Time After Time» του Νίκολας Μάγιερ. Ο Τζακ αποκαλύπτεται και για να γλιτώσει χρησιμοποιεί τη μηχανή του χρόνου, ταξιδεύει στο 1970 και συνεχίζει εκεί το μακάβριο έργο του…
Το Λονδiνο του 190υ αιώνα, οι σκιές, τα βαθιά χρώματα, τα χειρουργικά νυστέρια, το σασπένς, ο θρύλος του Τζακ του Αντεροβγάλτη έχουν πια περάσει στο μύθο. Ο ίδιος είχε δηλώσει κάποτε μέσω των ανορθόγραφων επιστολών του: “Μια μέρα οι άνθρωποι θα λένε ότι έδωσα πνοή στον 20ο αιώνα”. Επιφανειακά: αρκετά διεστραμμένο. Για πολλούς: τραγικά αληθινό.