Αλέξανδρος Ρήγας: «Εμείς κάνουμε μια δουλειά που γουστάρουμε, το βασικό όμως είναι να αρέσει στο κοινό»

Ο Αλέξανδρος Ρήγας είναι από τους δημιουργούς που κατάφεραν να αφήσουν ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ελληνική τηλεόραση και στο θέατρο, συνδυάζοντας χιούμορ, ευαισθησία και κοινωνικό σχόλιο με τρόπο μοναδικό. Από τις σειρές που σημάδεψαν μια ολόκληρη εποχή, μέχρι τις θεατρικές του δουλειές που γεμίζουν κάθε φορά τις αίθουσες, ο ίδιος δείχνει να παραμένει σταθερά προσηλωμένος σε ένα θέατρο που συγκινεί, ψυχαγωγεί και προβληματίζει.

Με αφορμή την πρώτη του συνεργασία με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, ο Αλέξανδρος Ρήγας επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη με το έργο «Ξανθιά Φράουλα», που κάνει πρεμιέρα αυτό το Σάββατο στη Μικρή Σκηνή της Μονής Λαζαριστών. Μια παράσταση που επιχειρεί να φωτίσει τα πιο ευάλωτα κομμάτια της ανθρώπινης ψυχής μέσα από τον φακό της κωμωδίας.

Παράλληλα, ετοιμάζει την επιστροφή του με το κλασικό «Τάβλι» του Δημήτρη Κεχαΐδη, το οποίο ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη στα τέλη του μήνα, σε μια νέα ανάγνωση που φέρει έντονα τη σφραγίδα του. Ο δημιουργός, γνωστός για τον τρόπο που αναδεικνύει τη δύναμη του ελληνικού λόγου και της καθημερινότητας, αναμετριέται για 4η σεζόν με ένα έργο-σύμβολο της νεοελληνικής δραματουργίας.

Κι αν το θέατρο παραμένει ο πυρήνας της δημιουργικής του έκφρασης, ο κινηματογράφος έρχεται να συμπληρώσει την καλλιτεχνική του πορεία: η πρώτη από τις δύο ταινίες του πολυαναμενόμενου «Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή» ετοιμάζεται να βγει στις αίθουσες το επόμενο διάστημα, σηματοδοτώντας την επιστροφή μιας εμβληματικής τηλεοπτικής ιστορίας στη μεγάλη οθόνη. Για όλα αυτά —και για τη δύναμη της τέχνης να μας επανασυνδέει με το ανθρώπινο— μίλησε στην Parallaxi ο Αλέξανδρος Ρήγας.

Πώς φτάσαμε σήμερα να μιλάμε για την «Ξανθιά Φράουλα» του Μίνο Μπελέι;

Μετά από πoλλές συζητήσεις με τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος για μία συνεργασία, που ήταν επιθυμητή και από τις δύο πλευρές, στο τραπέζι είχαν πέσει διάφορα έργα όπως γίνεται συνήθως και κάποια στιγμή προτάθηκε από τον κ. Πελτέκη η «Ξανθιά Φράουλα». Ήταν ωστόσο ένα έργο που δεν είχα στο μυαλό μου σε αυτά που σκεφτόμουν, καθώς το ήξερα μόνο ως μία παλιά επιτυχία στα τέλη του ’70 όταν ανέβηκε από τον Ηλία Λογοθέτη και τον Κώστα Αρζόγλου και μετά με τον Γιώργο τον Μαρίνο. Αλλά, μου φάνηκε πολύ ελκυστικό και με χαρά το αποδέχτηκα.

Τι θα πρέπει πια να συμβεί στον κόσμο ή και μέσα μας ώστε να αποδεχτούμε πως κανείς δεν είναι ίδιος με κανέναν και κανείς δε πρέπει τελικά να είναι ίδιος με κανέναν, όπως τελικά περιγράφει αυτό το έργο;

Δεν ξέρω κατά πόσο ο Μπελέι όταν έφτιαξε το έργο είχε αυτά τα δεδομένα. Δε γνωρίζω και πόσο προκλητικό μπορεί να θεωρήθηκε στην εποχή του γιατί ξέρω πως αμέσως αγκαλιάστηκε ως εμπορική επιτυχία Ευρωπαϊκά. Δεν ξέρω τι είχε στο μυαλό του τότε που το έγραφε. Όπως επίσης, οτιδήποτε έχει ο καθένας το μυαλό του, είτε μεταφραστής είτε σκηνοθέτης, στο να κάνει αυτό το έργο τώρα, πάλι κανείς δεν το ξέρει. Το έργο με έναν πολύ χαριτωμένο και διασκεδαστικά αφελές τρόπο, παρουσιάζει μία ιδιαίτερη συνθήκη, ανάμεσα σε ένα ζευγάρι ανδρών. Ιδιαίτερη το λέω, γιατί αυτό που παρουσιάζει το έργο είναι ακραίο σε εισαγωγικά, για όλο το βαθμό του ερωτισμού και της ερωτικότητας. Δηλαδή η ύπαρξη ενός ερωτικού τριγώνου δεν είναι κάτι σύνηθες σε καμία ερωτική συνθήκη. Και στο κινηματογράφο το έχουμε δει, αλλά το έχουμε δει ως σπάνια περίπτωση. Όπως θυμάμαι την «Ρεβάνς» του Παναγιωτόπουλου και κάτι γαλλικές ταινίες της δεκαετίας του ’70.  Περιγράφει μία ακραία συνθήκη, αλλά η γοητεία του είναι ότι την περιγράφει με έναν εντελώς απενοχοποιημένο τρόπο, πολύ διασκεδαστικό, αφελέστατο χρησιμοποιώντας όμως τη λέξη αφελές με θετικό πρόσημο, εννοώντας ανάλαφρο, εννοώντας χαριτωμένο, εννοώντας χωρίς να το ψάχνουμε πάρα πολύ, με σκοπό να παρουσιάσει αυτό το ζευγάρι ανδρών και ουσιαστικά να μιλήσει για τις ανθρώπινες σχέσεις, τις ερωτικές σχέσεις, που μπαίνουν στη λογική της σύμβασης μετά από ένα μεγάλο διάστημα και την ταραχή των υδάτων από ένα καινούριο πρόσωπο. Αυτό περιγράφει ουσιαστικά, το πάθος, τον έρωτα, τη ζήλεια, τη διεκδίκηση και την ανάγκη για συντροφικότητα, την οποία την έχω τονίσει ιδιαίτερα στη δική μου σκηνοθετική οπτική. Αυτό με τις καινούργιες συνθήκες, είναι μια ματιά στο πώς αντιλαμβάνεται τον έρωτα οι άνθρωποι ως είδος γενικότερα, που μέσω αυτών, είναι όλα τα είδη των ζευγαριών που θα μπορούσαν να υπάρξουν πάνω σε αυτή τη γη.

Και κρατάω αυτό με την συντροφικότητα που λέτε, γιατί νιώθω ότι από όλα ίσως να είναι και αυτό που θα ταυτιστούν και θα πάρουν οι περισσότεροι σήμερα, σε μία εποχή που λείπει συχνά η παρέα, το μαζί.

Να πω την αλήθεια, δεν ήταν στόχος μου η ταύτιση. Ήταν στόχος μου το να είμαι εγώ εντάξει με την δική μου λογική στα πράγματα και εννοώ τη δική μου σκηνοθετική ματιά που έδωσα στην παράσταση. Εμένα λοιπόν, κατά εκεί με πήγαν οι ήρωες, έτσι τους διάβασα. Αναφέρεται πολύ συχνά η έννοια της αγάπης μέσα στο έργο και ήθελα να το φωτίσω ακόμα πιο πολύ αυτό. Ξέρετε, υπάρχει μια πολύ παλιά ελληνική ταινία, το «Ένα βότσαλο στη λίμνη» που μου έκανε αναγωγή αμέσως το θέμα της «Ξανθιάς φράουλας. Βέβαια, το έργο του Μπελέι, είναι πολύ πιο τολμηρό και πιο σύγχρονο, αλλά μιλάμε για ένα ζευγάρι πάλι, που έχει μπει σε μία γλυκιά πλήξη κι έρχεται ένα νέο πρόσωπο να ταράξει τα νερά, αλλά μετά το νέο πρόσωπο φεύγει και τα νερά επανέρχονται. Απλά, στην «Ξανθιά φράουλα» ακούμε κουβέντες του σήμερα, και μία διάλεκτο που, όταν βρίσκονται μαζί τρεις γκέι άνθρωποι, πολλές φορές συνηθίζουν να έχουν στην καθημερινότητα τους.

Δεν είναι ωστόσο μία γκέι ιστορία απαραίτητα, αλλά θα μπορούσε να συμβεί και με τρεις στρειτ ανθρώπους έτσι;

Ναι, ούτως ή άλλως θα μπορούσε να συμβεί, γιατί θα ξαναπώ πως η συνθήκη είναι ακραία και θα ήταν ακραία ακόμα κι αν μιλούσαμε για δύο άντρες και μία γυναίκα, ή έναν άντρα και δύο γυναίκες. Θα ήταν το ίδιο ακραία γιατί δεν βλέπουμε ως συνθήκη συχνά γύρω μας την συμβίωση ενός ερωτικού τριγώνου. Παρ’ όλα αυτά, ο Μπελέι προσπαθεί αυτό να μας το δώσει με έναν ανάλαφρο, χαριτωμένο και ευχάριστο τρόπο. Όχι απαραίτητα να μας πείσει ότι αυτό είναι σωστό ή όχι. Πιστεύω πως ήθελε να μας διασκεδάσει όπως όλοι οι κωμικοί συγγραφείς, να μας διασκεδάσει με τα πάθη του έρωτα. Και ο στόχος της δικιάς μας παράστασης, είναι αυτός ακριβώς. Να διασκεδάσουμε, να χαμογελάσουμε με τα πάθη των ανθρώπων, όπως κάνουν οι κωμωδίες από την εποχή του Αριστοφάνη μέχρι τον Νιλ Σάιμον, τον Αλμοδοβάρ και τον Γούντι Άλεν.

Πείτε μου για τους ηθοποιούς σας στην «Ξανθιά Φράουλα»;

Θεωρώ ότι είμαι πάρα πολύ τυχερός, γιατί καταρχάς υποδέχτηκαν το εγχείρημα με πάρα πολύ ενθουσιασμό και πολύ επαγγελματισμό. Έχουμε κάνει ένα ταξίδι όλο αυτό το διάστημα και αισθάνομαι ακόμα ότι είναι όλοι τους πολύ εκεί και πολύ μαζί μου κι εγώ μαζί τους. Θεωρώ ότι με κέφι, προσήλωση, ελευθερία και σεβασμό φτιάχνουμε κάτι το οποίο ελπίζουμε όλοι να αρέσει στο κοινό. Το σημαντικότερο από όλα, είναι ότι είναι τέσσερις άνθρωποι που ένιωσα από την αρχή ότι το πήραν πολύ προσωπικά, δεν ένιωσα καμία τυπικότητα. Αισθάνθηκα ότι έκαναν μία γλυκιά προσπάθεια όλοι, ώστε να είναι έτοιμο και να παραδοθεί στο κοινό. Νιώθω πολύ τυχερός για τα παιδιά, όπως και για την παραγωγή που είδα όλοι να το παίρνουν πολύ προσωπικά αυτό που φτιάχναμε, κάνοντας με πολύ ασφαλής. Όμως, το ζητούμενο δεν είναι να είμαστε ή αν είμαστε ασφαλείς. Εμείς κάνουμε μια δουλειά που γουστάρουμε, την αγαπάμε, ζούμε από αυτή. Το βασικό όμως σε αυτό που κάνουμε, είναι να αρέσει στο κοινό.

Στο τέλος μένει τελικά η αγάπη του κόσμου σε αυτό που γίνεται σε μία παράσταση

Μένει μια χαρακιά στη μνήμη και στη καρδιά. Τίποτα άλλο. Το αποτύπωμά μας θα μείνει στο χαμόγελο, στο μυαλό και στη ψυχή ενός ανθρώπου όταν κάτι που του έδειξες, που τον έκανε συμμέτοχο, τον έκανε να χαμογελάσει, να συγκινηθεί. Τίποτα άλλο δεν μένει, είναι πολύ θνησιγενές όλο αυτό που κάνουμε, ειδικά στο θέατρο που εκ των πραγμάτων είναι μια τέχνη θνησιγενής που μένει μόνο στις μνήμες και στις ψυχές των ανθρώπων. Το θέατρο είναι λίγο «αέρας» και αυτή είναι η μαγεία του.

Την ίδια περίοδο που γράφεται η «Ξανθιά Φράουλα», γράφει κι ο Κεχαΐδης για μία άλλη κοινωνία, με πιο στενά ίσως όρια, την ελληνική, το «Τάβλι». Τι σας δένει τόσο πολύ με αυτό το έργο για 4 σεζόν και έρχεστε πάλι στη Θεσσαλονίκη από 31 Οκτωβρίου, στο Metropolitan;

Με δένει καταρχάς η αγάπη μου για τους Έλληνες συγγραφείς. Έτυχε άλλωστε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο να ασχοληθώ εκτός από τον Κεχαΐδη, και με τον Μουρσελά στο «Εκείνος κι Εκείνος». Βασικοί και σπουδαίοι έλληνες εκπρόσωποι και οι δύο, του μεταπολεμικού δραματολογίου. Αυτό που με γοήτευσε στον Κεχαΐδη, ακόμα από τα χρόνια του Εθνικού, είναι το πόσο αληθινός μπορεί να ήταν στην σχεδόν ντοκιμαντερίστικη αποτύπωση δύο χαρακτήρων που φυσικά δεν τους είχα ζήσει λόγω ηλικίας, αλλά είχα τις εικόνες από διαβάσματα, από ελληνικές ταινίες και λοιπά. Η αλήθεια που αντιμετωπίζει εκείνη τη μεταπολεμική γενιά μέσα από κάποιους εκπροσώπους εκείνης της γενιάς και βάζει στο κάδρο δύο ήρωες του ταξικού, κοινωνικού και οικονομικού περιθωρίου και σου δείχνει όλη αυτήν την ελεεινότητα τους με έναν ζοφερό τρόπο, με μοναδικό στόχο το όνειρο για τη μεγάλη ζωή, που σημαίνει τα χρήματα και ό, τι περιέχεται σε αυτό. Η αλήθεια του και ο μαγικός του τρόπος που καταφέρνει στο τέλος, παρά το γεγονός ότι μιλάμε για δύο αρνητικούς κατά βάσει ήρωες, να σε κάνει να μην είσαι απόλυτα αρνητικός μαζί τους, σχεδόν να τους συμπαθήσεις κιόλας. Ίσως γιατί ζωγραφίζει δύο ανθρώπους που εκ των πραγμάτων είναι γεννημένοι για να χάσουν, ως ενταγμένοι σε ένα σύστημα, το οποίο δεν τους «επιτρέπει» να κάνουν άλλα πράγματα. Αυτή η γλυκόπικρη ηθογραφία, με τον μαγικό τρόπο που την έχει γράψει ο Κεχαΐδης, με γοήτευσε. Και νιώθω κάθε φορά που είμαι πάνω σκηνή την ίδια γοητεία  μετά από τόσο καιρό που την παρουσιάζουμε με τον Αντώνη τον Κρόμπα. Θα είμαστε για οχτώ παραστάσεις στο Metropolitan από 31 Οκτωβρίου μέχρι και τις 9 Νοεμβρίου.

Και πάλι μιλάμε όμως για μια παράσταση που ο κόσμος περνάει καλά, σε συνέχεια αυτού που μου λέγατε πριν!

Βέβαια δεν έχει καμία σχέση με την κωμωδία, που είναι η «Ξανθιά Φράουλα», γιατί μιλάμε για ένα σκληρό έργο, ωστόσο όπως στο έργο του Μπελέι προσπάθησα να αναδείξω την ελαφρότητα, εδώ προσπάθησα να χρωματίσω την σκληρότητα του πράγματος. Σίγουρα δεν έχω αφαιρέσει τις κωμικές πινελιές που, ούτως ή άλλως, έχει το κείμενο, αλλά η πρόθεση μου ήτανε χειρουργικά, να φωτίσω πιο πολύ τα σκοτεινά σημεία του κείμενου. Όπως και να έχει πάντως, και στις δυο περιπτώσεις, μπροστά είναι η αλήθεια μου. Είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζω εγώ τα πράγματα. Δεν υπάρχει κάποια πρόθεση άλλου τύπου.

Τι μπορεί να ιντριγκάρει τον Αλέξανδρο Ρήγα σήμερα καλλιτεχνικά;

Σίγουρα επειδή έχω περάσει από ένα μεγάλο φάσμα αλλά πάντα κάτω από την ομπρέλα περίπου της κωμωδίας, θα ήθελα να δω τον εαυτό μου και σε κάποιες άλλου τύπου καλλιτεχνικές ματιές. Αλλά ξέρετε, δεν φτάνει να σε ιντριγκάρει εσένα κάτι ως καλλιτέχνη, θα πρέπει να αφουγκράζεσαι και το αν αυτό, είναι έτοιμο ή διαθέσιμο το κοινό να το δεχτεί από σένα. Λογικά νιώθω ότι θα ήθελα… Το αν θα το κάνω ή όχι όμως, είναι μια μεγάλη συζήτηση. Έχω στη βαλίτσα μου πολλά εναλλακτικά πράγματα, τα συζητάω με φίλους μου, τα κουβαλάω στο μυαλό μου αλλά αν θα τα κάνω ποτέ, είναι μία άλλη ιστορία. Ελπίζω πάντως, έστω κάποια από αυτά κάποτε να γίνουν.

Ανακοινώθηκε μία ημερομηνία για την πρώτη ταινία του «Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή». Σε τι φάση είναι πλέον όλο αυτό;

Δεν είμαι σίγουρος αν θα ισχύσει τελικά αυτή η ημερομηνία, επειδή χρειάζεται ένας με ενάμιση μήνας ακόμα για να ολοκληρωθεί, ωστόσο είμαστε όντως στα τελευταία πριν βγει στις αίθουσες. Εμένα με αφορά να βγει μία ταινία έτοιμη και άρτια ώστε να παρουσιαστεί στο κοινό.

Ήταν πάντως αυτή η ιστορία μια εκκρεμότητα που την κουβαλούσατε κι εσείς ως δημιουργός, αλλά και εμείς ως θεατές

Και πάλι όμως στο φινάλε της δεύτερης ταινίας, μπαίνει μία άνω τελεία. Αυτό που είχαμε στο μυαλό μας με τον Δημήτρη πριν 25 χρόνια ήταν να συνεχίσουμε και μετά την εκδίκηση, που βέβαια κάτι τέτοιο σήμερα θα ήθελε άλλες τρεις ταινίες! Με τον Δημήτρη εμείς τότε, είχαμε πατήσει πάνω σε μία αμερικάνικη σκοτεινή ταινία, το «Sleepers». Στην ταινία που θα βγει στις αίθουσες τώρα βέβαια, έχουν συμπυκνωθεί πολλά επειδή δεν υπάρχει η πολυτέλεια μίας σειράς χρονικά. Ελπίζω και εύχομαι κι εδώ, αυτό που κάναμε να αρέσει στο κοινό.

Υπάρχουν τηλεοπτικά σχέδια;

Μόλις τελειώσουμε και με τις δύο ταινίες, θα το δούμε κι αυτό. Προς το παρόν θα πρέπει να ολοκληρώσω και τη δεύτερη ταινία και μετά βλέπουμε.

Μέσα σε όλα αυτά στη Θεσσαλονίκη, θα κάνετε και ένα σεμινάριο στο Alte Fablon!

Ναι, δύο σεμινάρια το Σάββατο 18 και την Κυριακή 19 Οκτωβρίου σε σχέση με μια πρώτη γνωριμία των ανθρώπων που θέλουνε να μπουν στον χώρο του σεναρίου, με τα βασικά μοτίβα πως ένας άνθρωπος θέλει να ξεκινήσει να σκεφτεί και να γράψει. Θα δούμε λοιπόν, πώς μπορεί κάποιος άνθρωπος που είναι για χρόνια επαγγελματίας σε αυτό, θα του ανοίξει κάποια παράθυρα, κάποιες πόρτες για να σκεφτεί πως μπορεί να αρχίσει να γράφει αυτό που σκέφτεται.

Τι απολαμβάνετε στη Θεσσαλονίκη κάθε φορά που έρχεστε;

Βόλτες, αλκοόλ και εξαιρετικό φαγητό! Και αυτή την αίσθηση ότι είμαστε πάλι 18 χρονών και κάνουμε πενταήμερες. Είναι κάτι που το λέω συχνά, γιατί είναι κάτι που το πιστεύω.

*Η «Ξανθιά Φράουλα» του Μίνο Μπελέι είναι η νέα παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος που θα παρουσιαστεί στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών από το Σάββατο 19 Οκτωβρίου. Απόδοση-Σκηνοθεσία- Μουσική Επιμέλεια: Αλέξανδρος Ρήγας | Διανομή: Γιώργος Παπαδάκος (Μαρτσέλο), Γιάννης Τσεμπερλίδης (Φάμπιο), Νίκος Τσολερίδης (Αντόνιο), Κωνσταντίνος Χατζησάββας (Ντομένικο), Μανώλης Φουντούλης (Αλφόνσο) | Προπώληση: ntng.gr |more.com | 2117700000|

* «Το Τάβλι» έρχεται στο Metropolitan Urban Theater από 31 Οκτωβρίου έως 9 Νοεμβρίου 2025 | Ο Αλέξανδρος Ρήγας και ο Αντώνης Κρόμπας πρωταγωνιστούν στο ιστορικό θεατρικό έργο του Δημήτρη Κεχαΐδη! | Προπώληση: MORE.COM & Ταμείο Θεάτρου