Ένας σπουδαίος στιχουργός και δύο νέοι ερμηνευτές αναζητούν «ανθρώπους μέσα» τους
Ο Κώστας Φασουλάς, η Μαρία Αλαμανή και ο Λάμπρος Βασιλείου μιλούν στην Parallaxi για το νέο άλμπουμ τους με τη συμμετοχή οκτώ συνθετών!
Σε μία εποχή που η κυκλοφορία ενός ολοκληρωμένου άλμπουμ, θα μπορούσε να θεωρηθεί και πράξη ηρωική, λόγω της νέας συνθήκης στη δισκογραφία και την ταχύτητα που χαρακτηρίζει τις μέρες μας, μία νέα δισκογραφική δουλειά με μία συγκεκριμένη στιχουργική ραχοκοκαλιά ενός σημαντικού στιχουργού και την συμβολή οκτώ σπουδαίων συνθετών στην μελοποίηση των στίχων έρχεται να ανατρέψει την παραπάνω απαισιόδοξη αίσθηση που έχουμε τα τελευταία χρόνια και ανοίγοντας ένα παράθυρο για το μέλλον του ελληνικού τραγουδιού.
Γιατί αν δεν είναι ελπίδα η σύμπραξη τόσων σημαντικών δημιουργών και η ανάθεση εννέα τραγουδιών σε δύο νέες φωνές που «μιλούν» με το μέλλον, τότε τι άλλο θα μπορούσε να είναι.
Το «Οι Άνθρωποι Μέσα Μου» που κυκλοφορεί από την LEAP, είναι ένας δίσκος που αποτελείται από εννέα τραγούδια σε στίχους του Κώστα Φασουλά, ενωμένα θεματικά και εσωτερικά, με στίχους που μιλούν για τις πιο ανθρώπινες αλήθειες: την απουσία, την ελπίδα, την απώλεια, την ανάγκη για συγχώρεση και επανένωση, τη λεπτή γραμμή μεταξύ του «λίγου» και του «όλου» στις σχέσεις μας. Οι νέοι και εξαιρετικά χαρισματικοί Μαρία Αλαμανή και Λάμπρος Βασιλείου βάζουν τη φωνή τους και χαρίζουν βαθιές και απόλυτα ώριμες ερμηνείες σε στίχους, νοήματα και συνθέσεις που, συνολικά και ξεχωριστά στο κάθε ένα τραγούδι, συντελούν στο ιδιαίτερο σύμπαν του λόγου και των συναισθημάτων που δημιούργησε ο στιχουργός μαζί με τους συνθέτες.
Ανάμεσα στην πρόθεση και την σιγουριά πως θέλω να γνωρίσω καλύτερα τους βασικούς συντελεστές αυτής της μουσικής δουλειάς, η επικοινωνία με τον Κώστα Φασουλά αρχικά για το «Οι Άνθρωποι Μέσα Μου» αλλά και η εξήγηση των δύο νέων ερμηνευτών για τι τί είναι για αυτούς αυτό το άλμπουμ, ήρθε να μου ξυπνήσει εκείνη τη διάθεση – που έρχεται από το παρελθόν – να ανακαλύψω καλύτερα αυτό το άλμπουμ, να αναζητήσω τα νοήματα και να νιώσω τις λέξεις και τις μουσικές, ανοίγοντας διάπλατα εκείνο το παράθυρο που λέγαμε νωρίτερα…
Κώστας Φασουλάς: «Τα τραγούδια ποτέ δεν πέρασαν στην αρχή τους από μεγάλες πόρτες»
Πώς προέκυψαν τα τραγούδια του «Οι Άνθρωποι Μέσα Μου»;
Τα τραγούδια προκύπτουν όταν συμφιλιώνονται με τη δημιουργική ανάγκη του δημιουργού τους. Μιλώ για μια συμφιλίωση εξαιρετικά ευαίσθητη. Κι αυτό γιατί, όλα συμβαίνουν πότε στη ζυγαριά του χρυσοχόου και πότε σε αυτή του εκτελωνιστή. Είναι μια μεγάλη απόσταση όλο αυτό το δημιουργικό τόξο, με τη σύγκρουση πολλές φορές αναπόφευκτη με το ίδιο το υλικό που πραγματεύεται. Οι Άνθρωποι μέσα μου, με περιγράφουν θα έλεγα, μέσα από τις αντιφάσεις τους, τα διλήμματα, και τις έντονες συναισθηματικές τους εξάρσεις.
Πώς θα χαρακτηρίζατε αυτά τα τραγούδια – Για τί μιλούν και πώς συνδέονται με εσάς;
Και τα εννέα τραγούδια αυτής της ενότητας, μπορεί να μιλούν σε πρώτο πρόσωπο, όμως είναι ξεκάθαρα μέσα μου ετεροβιωμένα, δηλαδή λένε ιστορίες άλλων, μπολιασμένες με δικά μου σχέδια. Είναι σα να πειράζεις έναν χάρτη, και να προσθέτεις σε αυτόν, δικά σου χωριά και δικές σου πόλεις.
Η επιλογή των συνθετών σε κάθε ένα από τα τραγούδια της πώς έγινε;
Ήταν οι ίδιοι οι στίχοι που φωτογράφιζαν μέσα τους τον εκάστοτε συνθέτη. Είναι καταπληκτικό, όταν χωρίς ραντεβού, οι συναντήσεις των ανθρώπων γίνονται στην ώρα τους.
Τι ήταν αυτό που σας έκανε να δώσετε τα τραγούδια σε δύο νέους ερμηνευτές, την Μαρία Αλαμανή και τον Λάμπρο Βασιλείου;
Η Μαρία και ο Λάμπρος έχουν στη φωνή τους τα δυο πολύτιμα για μένα στοιχεία. Το Λυρικό και το Δωρικό. Ο λυρισμός για την ομορφιά της υπερβολής και της συναισθηματικής φόρτισης και το δωρικό στοιχείο για την υπενθύμιση του μέτρου.
Πόσο δύσκολη έχει γίνει σήμερα η κυκλοφορία της ολοκληρωμένου άλμπουμ και πόσος χώρος νομίζετε πως δίνεται στα καινούρια τραγούδια;
Απ’ τη μια παρατηρώ με προσεκτικό μάτι τον καιρό μας, κι απ’ την άλλη βαδίζω αντίστροφα από αυτόν. Το πιο εύκολο πράγμα, είναι να πειθαρχήσεις σε αυτό που επιτάσσει η εκάστοτε πραγματικότητα. Πολλές φορές μου θυμίζω ορειβάτη, που ενώ πληροφορείται πως κατά την διάρκεια της ανάβασης θα συναντήσει δύσκολο καιρό, αυτός συνεχίζει να βαδίζει, έχοντας κατά νου ένα δικό του δελτίο καιρού… Όσο για τον χώρο που δίνεται στα καινούργια τραγούδια, ποτέ αυτός δεν ήταν ευρύχωρος. Ποτέ δεν πέρασαν στην αρχή τους από μεγάλες πόρτες. Πάντα τρύπωναν και τρυπώνουν, όπως τα υπομονετικά πουλιά, στις τσιμεντένιες σχισμές των πολυκατοικιών.
Θα λέγατε πως ο λόγος θα είναι πάντα βασικό συστατικό της δισκογραφίας , ο, τι κι αν γίνει;
Το τραγούδι στον τόπο μας είναι λογοκεντρικό. Το μαρτυρεί η πρόσφατη ιστορία του. Είδαμε, υψηλά ποιητικά κείμενα να υιοθετούνται από έναν ολόκληρο λαό, με ευθύβολο λαϊκό τρόπο. Κι αυτό είναι μια αλήθεια, που καλά κρατεί..
Απειλείται το ελληνικό τραγούδι και ο στίχος του από την εξέλιξη της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης σήμερα;
Το είπε ο φίλος μας ο Ουγκό. Τίποτα δεν μπορεί να αντισταθεί σε μια ιδέα που έχει έρθει η ώρα της. Όμως, το θέμα πάντα ήταν και είναι, πως φιλοξενεί στον κόσμο του ο καθένας αυτή την ιδέα.
Μαρία Αλαμανή: «Θέλω να τραγουδάω πάντα όσα μιλάνε στη καρδιά μου»
Πώς είναι για έναν νέο άνθρωπο να καλείται να ερμηνεύσει τραγούδια σημαντικών δημιουργών;
Είναι τιμή και ευθύνη. Θέλω, απ’ όλη αυτή τη μαγεία – να κρατήσω τον ενθουσιασμό μου. Είμαι μέρος ενός μεγάλου ονείρου. Με εμπιστεύτηκαν άνθρωποι που ακούω, θαυμάζω και τραγουδάω από παιδί, και που τόσο πολύ ήθελα να συναντηθούν οι δρόμοι μας. Μάλλον, αυτό το μεγάλο θέλω μου, με ένα τρόπο προκάλεσε τη συνάντηση αυτή. Είμαι και θα είμαι ευγνώμων.
Ποιός στίχος νιώθεις να σε αγγίζει λίγο περισσότερο από τα τραγούδια του άλμπουμ;
Όλα τα τραγούδια του άλμπουμ έχουν πάρει τη θέση τους στην καρδιά μου, όμως υπάρχει ”Μια αλήθεια”, στην οποία έχω αδυναμία. Η μουσική είναι του Νίκου Ξυδάκη – που για μένα είναι μεγάλο κεφάλαιο στη μουσική μου παιδεία, αλλά και στη ψυχή μου. Έχει γράψει ο Κώστας Φασουλάς ένα στίχο – φάρο. Τον σκέφτομαι κάθε φορά που μοιάζουν οι μέρες λίγο πιο δύσκολες. ”Με βοηθάει ένας θεός που δεν τον ξέρω, μα με ξέρει..”
Γνωρίζοντάς σε, καλύτερα, ποια είναι τα τραγούδια που αγαπάς να ακούς και πώς θα ήθελες να είσαι ως ερμηνεύτρια στο μέλλον;
Ακούω πολλά. Πολλά και διαφορετικά. Αγαπάω πολύ το ελληνικό λαϊκό τραγούδι, όμως όχι μόνο. Μπορεί να με συγκινήσει το ίδιο μία άρια αντίκα, ένα τραγούδι της πίστας, ένα ροκ, ένα ποπ, ένα τζαζ κομμάτι, ένα δημοτικό μας τραγούδι. Τώρα τελευταία, ακούω πολύ και ανακαλύπτω την ελληνική ραπ σκηνή. Θεωρώ πως σ ‘αυτήν, υπάρχουν σύγχρονοι ποιητές. Και για να είμαι ειλικρινής, ονειρεύομαι τη φωνή μου εκεί καμιά φορά. Θέλω να τραγουδάω πάντα όσα μιλάνε στη καρδιά μου, χωρίς ταμπέλες. Η μουσική είναι μία.
Λάμπρος Βασιλείου: «Η πρόκληση για μένα είναι αρκετά μεγάλη»
Πώς είναι να ερμηνεύσεις τον λόγο ενός τόσο σημαντικού στιχουργού όπως του Κώστα Φασουλά;
Δύσκολο και απαιτητικό, αλλά ταυτόχρονα μου προσφέρει μια μεγάλη ικανοποίηση που μια προσπάθεια χρόνων από την πλευρά μου μετουσιώθηκε σε μια πολύ σημαντική συνεργασία. Ο Κώστας Φασουλάς έχει γράψει πολύ σημαντικά κομμάτια για το ελληνικό τραγούδι και όπως καταλαβαίνετε η πρόκληση για μένα είναι αρκετά μεγάλη. Βέβαια το ακόμα πιο σημαντικό, πέρα από την καλλιτεχνική συνεργασία, είναι οτι με τον Κώστα έχουμε αναπτύξει πλέον και φιλικές σχέσεις, κάτι που με κάνει διπλά χαρούμενο.
Θα σταθώ στο «Δέντρο» και τη συνεργασία σου με τον Γιάννη Μήτση. Πώς ήταν η επαφή με έναν άνθρωπο που προέρχεται από την ροκ μουσική σε ένα τραγούδι μάλιστα που έχει λαϊκά «δάνεια»;
Θεωρώ ότι δεν έχει σημασία από ποιον χώρο της μουσικής προέρχεσαι για να υπάρξει μια κοινή συνισταμένη ανάμεσα σε δύο καλλιτέχνες. Θα έλεγα μάλιστα ότι βρήκαμε πολλά μουσικά κοινά σημεία με τον Γιάννη, πέρα βεβαίως από την ίδια καταγωγή που έχουμε, όντας Ηπειρώτες και οι δύο. Για μένα είναι ακόμα μεγαλύτερο το στοίχημα να ανταποκριθώ στα «θέλω» ενός ροκ συνθέτη και μουσικού.
Ποιες είναι οι αγωνίες ενός νέου καλλιτέχνη, ενός νέου μουσικού σε σχέση με την σημερινή πραγματικότητα;
Η βασική αγωνία πιστεύω ότι είναι μία και είναι λίγο πολύ κοινή για όλους τους νέους μουσικούς. Να μπορέσουμε να εκφράσουμε τον εσωτερικό μας κόσμο μέσω αυτής της τέχνης. Δυστυχώς οι δυνατότητες είναι περιορισμένες. Δύσκολα βρίσκεις ανοιχτές πόρτες κι εμείς είχαμε την τύχη αυτή μέσω της εταιρίας LEAP, η οποία μας πήρε από το χέρι και μας έδωσε την ευκαιρία μέσα από τα τραγούδια του Κώστα Φασουλά να εκφραστούμε. Ήταν Θείο δώρο για μας, γιατί μας βοήθησε τόσο οικονομικά, όσο και πνευματικά για να υλοποιήσουμε αυτό το έργο.
*Το άλμπουμ «Οι Άνθρωποι Μέσα Μου» κυκλοφορεί από την LEAP με διεύθυνση παραγωγής του Χρήστου Κορτσέλη. Τη μελοποίηση των στίχων ανέλαβαν οκτώ σπουδαίοι συνθέτες, από διαφορετικές γενιές και μουσικές καταβολές: Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης, Παντελής Θαλασσινός, Γιώργος Καζαντζής, Θέμης Καραμουρατίδης, Χρυσόστομος Καραντωνίου, Γιάννης Μήτσης, Χρήστος Νικολόπουλος και Νίκος Ξυδάκης.
Τις ενορχηστρώσεις των τραγουδιών, οι οποίες διαμόρφωσαν και την τελική ταυτότητα του δίσκου, υπογράφουν δύο ξεχωριστοί μουσικοί-ενορχηστρωτές, ο Λεωνίδας Πετρόπουλος («Δυο Κουβέντες», «Οι Άνθρωποι Μέσα Μου», «Το Αγκίστρι», «Στάχτη και Φωτιά» και «Το Δέντρο»), και ο Δημήτρης Σίντος («Μια Αλήθεια», «Άδεια Κερκίδα» και «Σινιάλο» και στο τραγούδι «Άγριος Καιρός» σε συνεργασία με τον Κώστα Παρίσση).
«Οι άνθρωποι μέσα μου,
ποτέ στην ώρα τους δε φτάνουν
Αργούν πολύ,
κάποιες φορές το παρακάνουν
Οι άνθρωποι μέσα μου,
συχνά για σένα με ρωτάνε
Λένε πολλά,
που σ’ αδικούν και δε σου πάνε»