Η Sadahzinia στην Parallaxi: Δε μου λείπει καθόλου η εικόνα του «λυπημένου λουλουδιού» που όλοι νόμιζαν ότι ήμουν

Η προοπτική της συζήτησης με μία από τις εμβληματικότερες μορφές του low bap που έγραψε τη δική της ιστορία, ως η πρώτη γυναίκα της ελληνικής hip hop σκηνής, έμοιαζε σχεδόν αδύνατη για μένα μέχρι τώρα, όχι τόσο λόγω της δικής της απόφασης να φύγει από την Αθήνα και να ζήσει μαζί με τα παιδιά της στον Ελικώνα στην Βοιωτία, όσο στο να βρεθεί η αφορμή μέσα από ένα επαγγελματικό της βήμα που θα μπορούσε να μας φέρει κάπως πιο κοντά!

Κι αυτό έγινε, μόλις λίγες μέρες νωρίτερα, όταν η Sadahzinia, κατά κόσμον Γιολάντα Τσιαμπόκαλου, ανακοίνωσε ένα μεγάλο επετειακό live στη Θεσσαλονίκη, την Κυριακή 28 Απριλίου στο Mylos Club ταράσσοντας τα… νερά της πόλης που είναι έτοιμη να θυμηθεί τα 30 χρόνια της στο hip hop, από την εποχή που ξεκίνησε με τον Μιχάλη Μυτακίδη στους Active Member μέχρι και σήμερα, που πιο σίγουρη από ποτέ, επιστρέφει με διάφορα project, γράφει και τραγουδάει, κάνει συναυλίες, γράφει (ακόμα) υπέροχα παραμύθια, γνωρίζει νέους ανθρώπους της σκηνής της και όχι μόνο και είναι ξανά εκεί, να μοιραστεί και να μοιράσει συγκινήσεις.

Το ψευδώνυμο Sadahzinia προέρχεται από τις λέξεις “sad” (λυπημένος στα αγγλικά), “(j)ah” (δημιουργία στα τζαμαϊκάνικα) και “zinia”, η ζίνια, το λουλούδι. Η σύνδεση αυτών των λέξεων δημιουργεί ένα λογοπαίγνιο ενός μύθου της Καραϊβικής, ο οποίος λέει ότι η ζίνια, είναι ένα λυπημένο λουλούδι μα όταν ακούσει μουσική, ανθίζει και η ζωή αλλάζει για πάντα. Αυτή η εξήγηση οδήγησε πολλές φορές το κοινό της, να της αποκαλεί “Λυπημένο λουλούδι” νομίζοντας πως πρόκειται για μία κοπέλα τότε, κλεισμένη στον “πύργο” της, όπως αναφέρει σήμερα και δεν της λείπει πλέον καθόλου. Η απομάκρυνση της από τους Active Member, ο θάνατος του αδερφού της Ανδρέα και η επιμονή της πως πρόκειται για συγκάλυψη του χαμού του, είναι καταστάσεις της ζωής της που έδωσαν αφορμή σε site να γράψουν πολλά άρθρα για εκείνη τελευταία, ενώ το πρόσφατο συγκλονιστικό τραγούδι της για τα θύματα στα Τέμπη και «κάθε άνθρωπο που χάνεται άδικα και ο χαμός του συγκαλύπτεται, όπως του αδερφού μου» όπως έγραψε η ίδια, συγκλόνισε όλους που γνώριζαν…

Τι λέει όμως η ίδια σήμερα, ξεκινώντας μία σειρά συναυλιών που στους σταθμούς της, είναι και η Θεσσαλονίκη την ερχόμενη Κυριακή, αλλά ετοιμάζοντας κι ένα άλμπουμ αφιέρωμα στα 30 χρόνια της στη δισκογραφία και στο όνειρο;

Για όσους μεγαλώσαμε τη δεκαετία του ’90 ξέρουμε καλά τι έκανες εκείνη την εποχή με τη μουσική σου, ασφαλώς μαζί με τους ActiveMember. Ήταν μία κατάσταση που σε βρήκε τότε απροετοίμαστη, πώς τον είχες αντιμετωπίσει όλο αυτόν τον χαμό μαζί σου;

 Δεν διαπίστωσα ποτέ κανένα χαμό μαζί μου τότε , γιατί και η δισκογραφική Warner με έβλεπε με δυσπιστία – μια γυναίκα να ραπάρει – και μάλιστα καθυστέρησε δυο χρόνια να εκδώσει το album «Άλλο ένα ψέμα». Ίσως γι’ αυτό και ο ήχος του δικού μου αλμπουμ – όντας με τον ίδιο παραγωγό – όταν πια βγήκε το 1998 ήταν πιο «πίσω» από την μουσική εξέλιξη που υπήρχε στους «Μύθους του Βαλτου»(1998) ή ακόμα και νωρίτερα στο ντεμπούτο των  Βαβυλώνα «Αρχή επί τέλους». Το «Άλλο ένα ψέμα» είχε σχεδόν ολοκληρωθεί ήδη από το 1996, αλλά με θυμάμαι διαρκώς να δίνω τη σειρά μου στ’ αγόρια της φάσης τότε!  Αυτό που ξέρω και είμαι σε θέση να πω είναι ότι πίσω στη δεκαετία του ’90 έκανα μια προσπάθεια πατώντας στην ελληνική γλώσσα και την προσωδία της, χρησιμοποιώντας το ρυθμό και την αμεσότητα του hip hop.  Έψαχνα να βρω τον εαυτό μου και τον τρόπο μου μέσα σε έναν αμιγώς ανδροκρατούμενο χώρο, αλλά όχι μόνο αυτό – που ακούγεται πια και ολίγον σαν μασημένη κασέτα – αλλά γενικότερα προσπαθούσα να βρω τι θέλω να κάνω, για ποια θέματα θέλω να μιλήσω, και πως να σταθώ καλλιτεχνικά ενώ ταυτόχρονα το έβλεπα όλο αυτό και ως παιχνίδι. Φυσικά ούτε τώρα διαπιστώνω κανένα χαμό μαζί μου, άλλωστε η εποχή έχει αλλάξει άρδην κι όλα έχουν γίνει ένα άλλο είδος παιχνίδι των social media, της εικόνας και του «πάμε για τη φάση»… αυτό το παιχνίδι δεν έχω μάθει να το παίζω καλά. Αλλά επειδή διαπιστώνω σίγουρα πάρα πολύ σεβασμό και αγάπη από την καλλιτεχνική και την hip hop κοινότητα ειδικότερα, προσπαθώ να μάθω κάποιους από τους κανόνες για να μπορούν να με βρίσκουν όσοι θέλουν να δουν και να ακούσουν τη δουλειά μου και την εξέλιξή της. Αν δε ξέρεις καθόλου να παίζεις, κρύφτηκες δυστυχώς.

Τι δεν σου λείπει καθόλου από εκείνη την εποχή και τι αναπολείς ή σκέφτεσαι με συμπάθεια σήμερα;

 Δε μου λείπουν καθόλου οι κλίκες που δημιουργούνταν φυσικά και στην lowbap κοινότητα και στον μικρόκοσμο του Περάματος. Δε μου λείπουν τα diss και η ανταλλαγή ματσίλας – αν και μπορώ να την καταλάβω στα πλαίσια του hip hop κώδικα. Δε μου λείπει καθόλου η εικόνα του «λυπημένου λουλουδιού» που όλοι νόμιζαν ότι ήμουν κλεισμένη στον πύργο μου ή που εγώ άθελά μου τους το είχα περάσει αυτό – καθώς ήμουν μια ψυχή που λαχταρούσε ανέκαθεν να συγχρωτιστεί και να πετάξει. Δε μου λείπει καθόλου το ότι έπρεπε όλα όσα αφορούσαν την καλλιτεχνική μας έκφραση να παίρνουν την έγκριση του B.D.Foxmoor. Μου λείπουν τα γέλια, όλες οι όμορφες στιγμές, η απίστευτη συνοχή του κόσμου στις συναυλίες όπου όλοι μα όλοι τραγουδούσαν τους στίχους και βρίσκονταν εκεί με την ψυχή τους και με πολλές επίσης θυσίες για να τα καταφέρουν. Αναπολώ την αγωνία της επικοινωνίας μας με τον κόσμο και την αγωνία του κόσμου να επικοινωνήσει μαζί μας, σε μια εποχή χωρίς social media, που μάλιστα τα λοιδορήσαμε κιόλας στις αρχές με τα τραγούδια μας, σε μια εποχή που με το ζόρι μας έστελναν κανά email και η επικοινωνία γινόταν μέσω ενός σταθερού τηλεφώνου που χτυπούσε ασταμάτητα από κάθε γωνιά της Ελλάδας ή του εξωτερικού… και η φωνή πάντα ρωτούσε : «γεια…τα γραφεία της Freestyle εκεί;» Όπου τα γραφεία μας, δεν ήταν κανένα διώροφο κτίριο, με τηλεφωνικό κέντρο, αλλά ένα μικρό, πολύ μικρό μαγαζάκι στις ανηφόρες του Περάματος με δυο πάγκους για τους επισκέπτες και ένα γραφείο. Όταν λέω μου λείπουν και τα αναπολώ εννοώ ότι τα έχω θησαυρούς στην καρδιά μου μαζί με πολλά άλλα πλούτη της καρδιάς που μάζεψα μέσα στα χρόνια. Επ’ ουδενί δε θέλω να γυρνάω πίσω… η ζωή είναι πάντα μπροστά μας και καλό είναι να την βουτάμε απ’ τα μαλλιά.

Γιατί πιστεύουν πολλοί ότι η hip hop είναι υπόθεση αντρική; 

Αυτό που πρέπει να γίνει περισσότερο κατανοητό στην περίπτωση του hip hop είναι πως αποτελεί μία κουλτούρα η οποία γεννήθηκε από την ίδια την κοινωνία και ως εκ τούτου υποφέρει από τα ίδια προβλήματα που υποφέρει και η υπόλοιπη κοινωνία.  Σε ένα πλαίσιο όπου η κατωτερότητα της γυναίκας θεωρείται δεδομένη  η ραπ μουσική και η hiphop κουλτούρα δε γίνεται ξαφνικά να ξεφύγουν από αυτή την παγίδα. Αυτό που αμφισβητείται στην προκειμένη περίπτωση είναι πως το hip hop τα γεννάει αυτά τα φαινόμενα ή  είναι ανίκανο να τα ξεφορτωθεί και να δημιουργήσει διαφορετικές συνθήκες. Ωστόσο, εμφανίστηκαν διάφορες γυναίκες ράπερ από την αρχή μάλιστα με έντονο το φεμινιστικό και γυναικοκεντρικό στίχο όπως η  Queen Latifah και η MC Lite και άπειρες άλλες που άσκησαν έντονη κριτική στο αρρενωπό πρότυπο που κυριαρχούσε στην χιπ χοπ κουλτούρα αλλά και στον έντονα εχθρικό προς τις γυναίκες στίχο που αρκετές φορές εμφανιζόταν στα ραπ κομμάτια. Αυτό φάνηκε να δημιουργεί τις βάσεις για μια κουβέντα επί ίσοις όροις όπου πέρα από το βασικό πρόβλημα που ήταν η καταπίεση που δέχονταν οι μαύροι, θα μπορούσε να συζητηθεί και η καταπίεση που δέχονταν οι γυναίκες στο εσωτερικό των μαύρων κοινοτήτων. Πως δηλαδή αναπαραγόταν η ίδια καταπίεση προς τις γυναίκες στο εσωτερικό της χιπ χοπ κοινότητας. Παρά τις προσπάθειες αυτές,  το χιπ χοπ έχει ενσωματώσει σε μεγάλο βαθμό αυτές τις μάτσο αφηγήσεις οι οποίες μεταφέρονται και στο κοινό της. Προφανώς δε βρίσκεται στο ίδιο σημείο που βρισκόταν πριν από 20, 30, 40  χρόνια αλλά ούτε και ορίζεται συνολικά από το πατριαρχικό πλαίσιο σκέψης αφού δεν είναι κάτι στατικό ως κίνημα αντίθετα αποτελεί μία κουλτούρα δυναμική που μεταβάλλεται συνεχώς και βρίσκεται σε σχέση με την κοινωνία και το κοινό της που όλη την ώρα διαπραγματεύεται ξανά πράγματα που άλλες κουλτούρες ή άλλα μουσικά είδη τα έχουν ως δεδομένα. Εδώ και αρκετούς μήνες και καθώς το hip hop έκλεισε 50 χρόνια ζωής, έστησα κι εγώ  ένα Dj set με αφιέρωμα στις γυναίκες του hip hop από όλο τον κόσμο και μέσα από έρευνα διαπίστωσα ότι οι γυναίκες έχουν καταπιαστεί με όλα τα στοιχεία του hip hop, από την πρώτη μέρα…πίσω στο 1973: Djs, Mcs, παραγωγοί, graffiti artists, b girls…Και είμαι πολύ περήφανη που αποτελώ ένα κομμάτι αυτής της ιστορίας και κυριότερα που η ιστορία συνεχίζεται με πολλά κορίτσια σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο.

Τι είναι το «Ανακαίνιση στον 8ο» για σένα;

Πρόκειται για την 8η δισκογραφική δουλειά μου, στην οποία έχω ζητήσει από φίλους παραγωγούς και djs να κάνουν νέες παραγωγές και να ντύσουν μουσικά παλιότερους στίχους μου. Έχω σκαλίσει αρκετά τον τρόπο που τα ερμηνεύω ώστε να γίνει μια ανακαίνιση εν γένει στον ήχο μου, καθώς όλα μου τα χρόνια είχα τον ίδιο παραγωγό. Οι αλλαγές είναι καλό να γίνονται και να μας εξελίσσουν καλλιτεχνικά.

Η απόφαση σου να φύγεις από την Αθήνα και να ζήσεις κάπου πιο ήσυχα, τι σου έχει προσφέρει τελικά;

Δεν έχω τελειώσει ακόμα με τον απολογισμό μου. Σίγουρα μου έχει προσφέρει περισσότερο φως, απλωσιά στο βλέμμα, νέους φίλους, μπορεί και πολύ περισσότερα. Το πιθανότερο είναι αυτό. Τα παιδιά μου είναι χαρούμενα και οι αισθήσεις τους πολύ πιο ακονισμένες. Η επαφή με τη γη σε τραβάει κάτω, σου ρουφάει ενέργεια και σε ισορροπεί. Σε κάνει πρόσωπο σε σχέση με άλλους ανθρώπους κι όχι άτομο κλεισμένο στον εαυτό του.

Ακούγοντας το «Του νεκρού αδερφού (μου)» που αφιέρωσες στους νεκρούς στα Τέμπη αλλά και σε όσους θανάτους συγκαλύπτονται όπως γράφεις, μιλώντας και για τον αδερφό σου, τι νιώθεις με όλα αυτά που ακούμε τελευταία για αυτή την  υπόθεση και τον εμπαιγμό στους συγγενείς των θυμάτων; 

Νιώθω ό, τι νιώθουν όλοι οι άνθρωποι που έχουν βιώσει το χαμό δικού τους ανθρώπου, την αναλγησία όλων όσων θα έπρεπε κανονικά να τους προστατεύσουν και να τους στηρίξουν. Νιώθω την κοροϊδία τους και την προσπάθεια να μας εκφοβίσουν καθώς φαίνεται πως τίποτα δεν αλλάζει παρά τις αποκαλύψεις… Νιώθω σιχασιά να συνυπάρχω με όντα δίχως πρόσωπο, δίχως ίχνος ανθρωπιάς, που βάζουν πάνω απ’ όλα τον εαυτό τους και το συμφέρον. Ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τι σημαίνει αναλαμβάνω την ευθύνη και το τίμημα. Θέλει πολύ κουράγιο, πολλή δύναμη και είναι τεράστια υπέρβαση να καταφέρει κανείς αντιμέτωπος με δαύτους να παραμείνει ο ίδιος άνθρωπος με αξίες κι αξιοπρέπεια για να υπερασπιστεί το δίκιο των αγαπημένων του που δε ξαναγίνονται και δεν ξαναγυρνάνε και να δημιουργήσει δεδικασμένο.

Νιώθεις πως τραγουδάς αυτά τα 30 χρόνια για να μιλήσεις για τα άσχημα του κόσμου, για να δώσεις φωνή σε εκείνους που δεν έχουν ή μπορεί να είναι πιο απλοί οι λόγοι;

Τραγουδώ για τον άλλο. Για να μπορέσει να βρει μέσα σε αυτά που τραγουδώ κάτι να ακουμπήσει, κάτι να ταυτιστεί και να νιώσει. Τι θα νιώσει, είναι ελεύθερος…

Πώς νιώθεις που ο κόσμος σου δείχνει πως ακόμα σε αγαπάει πολύ και το δείχνει στα live που έκανες πρόσφατα;

Ο κόσμος πιστεύω ανταποδίδει αυτό που έχει πάρει και από μένα τόσο χρόνια. Έβαζα πάντα  όλη μου τη νοιάξη. Δινόμουν κυριολεκτικά. Λείπουν ολόκληρα κομμάτια από πάνω μου.

Θυμάσαι κάποια ακραία μορφή θαυμασμού από κάποιον όλα αυτά τα χρόνια;

Όχι ευτυχώς. Δε θα το έλεγα και ούτε θα το ήθελα. Το πιο τραβηγμένο, να κάνει κάποιος τατουάζ το όνομα ή το logo… Το πιο ακραίο ίσως, και που έμαθε ελληνικά για να επικοινωνήσει…

Τι θα ακούσουμε στη Θεσσαλονίκη από σένα και, γνωρίζω, πως θα έχεις και σημαντικούς καλεσμένους;

Θα ακούσετε τραγούδια από όλα μου τα χρόνια σε αυτή τη μουσική, επίσης μια επιλογή από το project “Ανακαίνιση” και διάφορα παντρέματα που θα κάνω με νέους και παλιούς φίλους από τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο. Καθώς οργάνωνα το τι θα γίνει σε αυτό το live – που ουσιαστικά θεωρώ ότι είναι μια γιορτή για το hip hop και για τη θέση της γυναίκας μέσα σ αυτό – γνώρισα καλλιτέχνες που έχουν χαράξει πολλά χιλιόμετρα πορείας στο χιπ χοπ και μια ευρύτερη μουσική παρέα της Θεσσαλονίκης μακριά από κλίκες και μούρη. Ανυπομονώ πραγματικά γι’ αυτό το live.  Μαζί μου θα έχω καλλιτέχνες του γκραφίτι, του breakdance, του waving, καθώς και τον δοτικότατο Λόγος Απειλή, τον Big Shine από SKG, τον Κόμη Χ, την Alicia, και άλλους φίλους που γνωρίζω από χρόνια, όπως τον Υπερβάτη και τον Ατόφιο… Στη σκηνή μαζί μου θα με συνοδεύει ο Νίκος Ξύδης, ο Πάνος Πενταρίτσας από τους Βόμβους και ο Dj Marble.

Για τέλος, αν θες κάνε μία ευχή για όποιον και ό, τι θέλεις εσύ

Να μάθουμε το μεγαλείο του να δινόμαστε στον άλλο, να μάθουμε κάποτε ν’ αγαπάμε. Κάνω και μια ευχή ακόμα, για όσους αγαπώ. που την κρατώ μυστική στην καρδιά μου και τους αφιερώνω τη βραδιά της Θεσσαλονίκης.

Την Κυριακή 28 Απριλίου στο Club του Μύλου, η πρώτη Κυρία του ελληνικού Hip Ηop γυρίζει τολμηρά σελίδα στην μακροχρόνια πορεία της, συνεχίζοντας να υπηρετεί πιστά τo ποιοτικό εγχώριο είδος κρατώντας το μικρόφωνο για 30 χρόνια ρυθμικά στη καρδιά της. Ραπάρει και τραγουδά το χτες, το αύριο και το σήμερα με όσους αγαπά και ξεχωρίζει, με όσους αγαπούν και ξεχωρίζουν. Θυμάται, ονειρεύεται, θυμώνει, δακρύζει, γελά και συνεχίζει σταθερά πάνω στο δρόμο της ψυχής της να τα λέει καλά!

*30 Χρόνια SADAHZINIA – Thessaloniki Edition | Mylos Club | Κυριακή 28 Απριλίου 2024