Κάτια Γκουλιώνη: Ήρθαν οι νέοι για να μας δείξουν τι δεν έχουμε κάνει όλα αυτά τα χρόνια
Η ηθοποιός Κάτια Γκουλιώνη, μιλά για την Ελλάδα του 2023, τα Εξάρχεια και τον πολιτισμό.
Σε μία εποχή που τα πτυχία των καλλιτεχνών απαξιώνoνται, στις σκηνές των θεάτρων, στην μεγάλη οθόνη, στους δρόμους, στην τηλεόραση, εκείνοι λάμπουν και μας θυμίζουν πως η τέχνη είναι παρηγοριά και φως για όλους μας. Η Κάτια Γκουλιώνη, μετρά 20 χρόνια πορείας στον χώρο, στο θέατρο και στον κινηματογράφο που έγραψαν την δική τους ιστορία στο βιβλίο των Τεχνών. Την Ελλάδα του 2023, την βρίσκει χάλια όπως ακριβώς μου είπε, ο φάρος της αυτή την περίοδο είναι τα νέα παιδιά που βγαίνουν στους δρόμους.
Από την Τετάρτη 26 Απριλίου εώς και την Κυριακή 7 Μαϊού η θεατρική παράσταση “Σωτηρία με λένε” της Σοφίας Αδαμίδου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαγεωργίου ανεβαίνει στο Θέατρο Αυλαία, στην Θεσσαλονίκη, για 10 παραστάσεις.
Ανάμεσα στις δουλειές της και στην καθημερινότητα της αρέσουν οι παύσεις, στον ελεύθερο της χρόνο απολαμβάνει την συντροφιά των αγαπημένων της και προτιμά να φεύγει από το αστικό τοπίο της Αθήνας, να πηγαίνει στην Άνω Σύρο, το μέρος που καθαρίζει το μυαλό και η ψυχή της. Έζησε μερικά χρόνια στην Θεσσαλονίκη την οποία και αγαπά πολύ.
“Επιδιώκω να έχω ελεύθερο χρόνο, πιστεύω πως η παύση είναι σημαντική, με βοηθάει να κοιτάξω αυτό που έχει προηγηθεί αλλά και να προετοιμάσω κάτι που έρχεται, ιδίως όταν χρειάζεται να δουλεύουμε ασταμάτητα για να επιβιώνουμε. Σ’ αυτό τον χρόνο πάντα μου αρέσει να είμαι με τους αγαπημένους μου, να είμαι μακριά από την Αθήνα και συγκεκριμένα στην Άνω Σύρο που πηγαίνω συχνά όποτε μπορώ, κάτι συμβαίνει εκεί και με ξεκουράζει, όλο αυτό το ανοιχτό πεδίο που έχω μπροστά μου είναι ότι πιο όμορφο τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Θεωρώ απαραίτητο ιδίως όσο μεγαλώνω στις παύσεις μου να βρίσκομαι εκτός Αθηνών. Για την Θεσσαλονίκη μόνο καλά πράγματα έχω να πω, η ουσιαστική μόρφωση και η κουλτούρα των ανθρώπων εκεί είναι κάτι ξεχωριστό, νομίζω πως είναι το τελευταίο δείγμα αυτού του συνδυασμού στην Ελλάδα που υπάρχει. Ο πολιτισμός των πολιτών μου θυμίζει κάτι που είναι πολύ μπροστά κρατώντας τις ωραίες ρίζες που υπάρχουν. Κυριολεκτικά, δεν υπάρχει πιο όμορφη πόλη. Ένα κομμάτι που λατρεύω είναι η Πλατεία Αριστοτέλους, τόσο στην άνοδο όσο και στην κάθοδο της, θεωρώ πως ανήκει στις πιο όμορφες Ευρωπαϊκές Πλατείες. Θα ήθελα να την επισκέπτομαι συχνότερα. Η πρώτη μου θεατρική μυσταγωγία που με έκανε να ακολουθήσω επαγγελματικά την υποκριτική, ήταν η ερμηνεία της Αμαλίας Μουτούση, στην “Ορέστεια”, στο Εθνικό Θέατρο. Στην παράσταση την οποία και παρακολούθησα στο πρώτο έτος αισθάνθηκα υπέροχα, η ερμηνεία της με ιντρίγκαρε και συγχρόνως με φόβισε. Όταν την είδα να παίζει, σκέφτηκα πως δεν πρόκειται να τα καταφέρω, ούτε στο ελάχιστο. Συνεχίζω να την θαυμάζω με τον ίδιο τρόπο. Αυτή ήταν η πρώτη πηγή έμπνευσης για να ασχοληθώ με το θέατρο.”
H Κάτια έμενε στα Εξάρχεια για 18 χρόνια, όπως λέει μετακόμισε διότι ακρίβηναν τρομερά τα ενοίκια, εξηγώντας πως η σύσταση της περιοχής τα τελευταία 6 χρόνια άλλαξε πολύ.
“Tα σπίτια μετατράπηκαν σε Airbnb και τα ενοίκια να εκτοξεύθηκαν, με αποτέλεσμα να μην μπορείς να ζήσεις, πληρώνοντας ένα ενοίκιο υπέρογκου ποσού. Τα Εξάρχεια για εμένα είναι η πιο όμορφη γειτονιά που υπάρχει, ήρθε μία μετάλλαξη σταδιακά και στοχευμένα, έχει γίνει μία αστυνομοκρατούμενη γειτονιά που νοιώθεις πως βρίσκεσαι σε μία εμπόλεμη ζώνη λόγω των διμυριών ΜΑΤ που φυλάνε το μετρό, αγοράστηκαν άπειρα κτίρια στοχευμένα την περίοδο της κρίσης για να γίνουν Boutique Hotel, αλλά παρόλ’αυτά παραμένουν όμορφα. Εκεί είναι η βόλτα μου ακόμη. Όλο αυτό που συμβαίνει αυτή την στιγμή στην περιοχή είναι αποκαρδιωτικό, μία πολεμική κατάσταση χωρίς λόγο. Δεν καταλαβαίνω γιατί έπρεπε να γίνει στην πλατεία το μετρό, στο διπλανό στενό υπάρχει χώρος, θα μπορούσε να γίνει εκεί. Η πλατεία των Εξαρχείων είναι ιστορική, η μοναδική πολλή μικρή σε άπειρα χιλιόμετρα στο κέντρο της Αθήνας. Για εμένα τα Εξάρχεια είναι 20 χρόνια ζωής, αυτοοργάνωση, διαφορετικές ηλικίες σε μία γειτονιά καμία σχέση με αυτό που παρουσιάζεται στα δελτία ειδήσεων, αμεσότητα, γρήγορα αντανακλαστικά σε οτιδήποτε συμβαίνει, αντιθέσεις, το βράδυ γίνονται επεισόδια που τα προκαλούν και γίνονται, δίπλα σε τελειωμένες κρότου λάμψης, το πρωί βλέπεις τις κυρίες που πηγαίνουν στην λαϊκή με το καρότσι τους. Τα Εξάρχεια ήταν η περιοχή έναρξης πολλών διαμαρτυριών και περιόδων μαζικών κινητοποιήσεων. Εκεί, ένα εν δυνάμει parking γίνεται πάρκο μέσω της αυτοοργάνωσης. Είναι πολλά τα οποία με κάνουν να αγαπώ την συγκεκριμένη γειτονιά.”
Αυτή την στιγμή τρεις ιστορικοί κινηματογράφοι της Αθήνας είναι στο όριο λουκέτων. Τα κτίρια θα μετατραπούν σε ξενοδοχεία και είναι μία ακόμη φορά που η χώρα και το κράτος πληγώνει τους ανθρώπους των Τεχνών.
“Μιλάμε για ένα γενικότερο σχέδιο εξόντωσης. Βγήκε στον COVID, όλος αυτός ο ζοόφος γύρω από τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε ένας ολόκληρος κλάδος, τώρα που έχει φύγει η πανδημία το σχέδιο εξόντωσης επανέρχεται με σκληρότερες κινήσεις. Δεν ήμασταν αρκετά πεταμένοι σε μια άκρη, χρειαζόμασταν την σφραγίδα της Προέδρου Δημοκρατίας για να είμαστε σίγουροι πως δεν έχουμε καμία προοπτική. Την Κυριακή υπάρχει διαμαρτυρία στους ιστορικούς κινηματογράφους, έχουμε κι εμείς μία μικρή δύναμη να προστατέψουμε κάτι που μας ανήκει, δεν τους ανήκουν όλα, δεν πρέπει να γίνουν όλα ξενοδοχεία και άχρηστοι περίπατοι. Το ΠΔ85 είναι παράλογο, μία μεγάλη ταφόπλακα στις τέχνες. Εμένα το πτυχίο μου, είναι από το Υπουργείο Πολιτισμού, έχει υποχρεωτική φοίτηση τριών ετών, δίνεις εισαγωγικές στο Υπουργείου Πολιτισμού, σε μία επιτροπή που την πληρώνει ο Έλληνας φορολογούμενος, δίνεις την διπλωματική σου ξανά σε αυτή την επιτροπή για να είναι κρατικό το πτυχίο και φυσικά πρέπει να έχεις απολυτήριο Λυκείου για να μπεις σε μία δραματική σχολή. Η σχέση που έχει αυτό το παράλογο με όλο ένα και περισσότερα ιδιωτικά κολέγια που είναι να ανοίξουν και τον σκοπό του ΠΔ85 θα το δούμε πολύ σύντομα. Επίσης, η υπόσχεση που δόθηκε να ξαναδούν το προεδρικό διάταγμα και αυτό που ανακοινώθηκε μετά σαν τροποποίηση του διατάγματος ήταν μία κοροϊδία. Όλοι σαν φοιτητές όταν σπουδάζαμε, κάναμε δύο δουλειές, γιατί τα δίδακτρα είναι 350 ευρώ τον μήνα στις δραματικές, έπρεπε να είμαστε στην σχολή 10 ώρες την ημέρα 6 φορές την εβδομάδα. Ένα παιδί που τελειώνει την δραματική και θέλει να κάνει μεταπτυχιακό δεν μπορεί να κάνει, γιατί όλα τα μεταπτυχιακά χρειάζονται το πτυχίο της σχολής. Από χρόνια έχει ξεκινήσει ο διάλογος για τα αιτήματα μας. Η τέχνη είναι παρηγοριά για όλους μας, αν δεν υπήρχε τέχνη ο κόσμος θα ήταν πολύ διαφορετικός.”
Το 2017, πρωταγωνίστησε στην ταινία “Πολυξένη”, όποτε και έλαβε το πρώτο βραβείο ερμηνείας από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου, το 2019 στην “Ευτυχία” η οποία “έσπασε” τα κινηματογραφικά ταμέια και φέτος στην θεατρική παράσταση “Σωτηρία με λένε” η οποία σημείωσε απανωτά sold out στην Αθήνα.
“Οι συγκεκριμένες ηρωίδες είναι ότι πιο αθώο και δυνατό υπάρχει, ο παρανομαστής τους είναι η αθωότητα του μικρού παιδιού, με όλη την δύναμη που μπορεί να έχει αυτό. Η αθωότητα που μπορεί να έχει ένα μικρό παιδί ταυτόχρονα ενώ ταυτόχρονα έχει και δύναμη. Η ευθραυστότητα, κάνει τις ηρωίδες τρομερά αντιφατικές και ενδιαφέρουσες. Είναι τόσο ατσάλινες αλλά συγχρόνως τόσο καθαρές σαν γυαλί που βλέπεις μέσα. Με συνεπαίρνουν, με εμπνέουν, με απελευθερώνουν. Για εμένα είναι τιμητικό που μου προτείνουν αυτές τις ηρωίδες. Δεν υπάρχει απλός ρόλος, όπως δεν υπάρχουν και απλοί άνθρωποι. Καλείσαι σε μία διαδικασία να πλησιάσεις σιγά-σιγά και να αρχίσεις να γνωρίζεις έναν καινούριο άνθρωπο που γίνεται κομμάτι της ζωής σου για μία περίοδο. Δεν υπάρχει απλότητα σε αυτό, μόνο ενθουσιασμός και μικρά βήματα για να πλησιάσεις και να αγαπήσεις έναν άνθρωπο που σε ενδιαφέρει. Γύρω από την διαδικασία αυτή, δεν περνάω από σκοτάδια, ο τρόπος που δουλεύω είναι συγκεκριμένος. Πιστεύω στην καθημερινή δουλειά την περίοδο της προετοιμασίας, με ένα πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα σε πολύ συγκεκριμένες ώρες που πρέπει να γίνουν κάθε μέρα. Δεν ταυτίζομαι με τους ρόλους μου, θέλω να είμαι εκεί συνέχεια, αλλά όταν τελειώσει μία δουλειά, δεν συνεχίζεται η ταύτιση. Κάποιες φορές αισθάνομαι πως κάποιες ηρωίδες με απασχολούν λίγο περισσότερο, έχω τρομερή αγωνία στο να μην κάνω κάτι ώστε να τις βγάλει λιγότερο σημαντικές από αυτό που ήταν, διότι ήταν πραγματικοί ογκόλιθοι στον πολιτισμό. Δεν δουλεύω συγχρόνως δύο πράγματα σχεδόν ποτέ, θέλω η διαδικασία να είναι ατομική, μου αρέσει να ασχολούμαι με κάτι ειδικά. “
Υπήρξαν στιγμές που ήθελε να τα παρατήσει. Οι περίοδοι ανεργίας όπως λέει στον κλάδο της είναι πολλές, ωστόσο όπως εξηγεί πάντοτε συμβαίνει κάτι που την κρατάει πίσω. “Φτάνουμε όλοι πολύ συχνά στα όρια μας σε όλα τα επαγγέλματα. Δεν υπάρχουν συλλογικές συμβάσεις, κάνουμε πρόβες απλήρωτες, πως μπορούμε να ανταπεξέλθουμε; Δουλεύουμε δωρεάν και περιμένουμε να ανέβει μία παράσταση για να πληρωθούμε. Δεν μιλάμε για υπέρογκα ποσά, μιλάμε για τον βασικό. Ο covid ήταν καταστροφικός, κατέβηκαν παραστάσεις τόσο λόγω μέτρων όσο και λόγω ασθένειας. Πόσοι άνθρωποι εργαζόταν ξαφνικά από τα σπίτια τους με τον μισό μισθό και καμία ασφάλεια. Είναι δύσκολο να θέλεις να τα παρατήσεις όπως είναι το εργασιακό κομμάτι τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα του 2023 είναι χάλια. Το ότι βγήκαμε όλοι στους δρόμους είναι αισιόδοξο, θεωρώ πως είναι ένας μικρός φάρος όλο αυτό που συνέβη, ήρθαν οι νέοι για να μας δείξουν τι δεν έχουμε κάνει όλα αυτά τα χρόνια. Οι φοιτητές βγήκαν στους δρόμους και κάνανε καταλήψεις με ρίσκο το έτος τους, τους καθηγητές τους που παραιτήθηκαν και άλλων πόσων πραγμάτων. Ο αέρας της επανάστασης δεν ήρθε από απόφοιτους, ούτε από μεγαλύτερους, ήρθε από τους νέους φοιτητές των δραματικών , είμαστε εγνώμωνες και τους χρωστάμε τα πάντα. “
Σε μία ζοφερή οικονομική συνθήκη, είναι δύσκολο ένας ηθοποιός να απορρίπτει προτάσεις που απέχουν από τα στάνταρ του.
“Πολλές φορές μπορεί να νοιώθεις έναν εκβιασμό για τις δουλειές που κάνεις. Έχω προσπαθήσει πολλές φορές να είμαι αυθόρμητη σε μία πρόταση και δυστυχώς δεν γίνεται να απορρίψω κάτι. Δεν έχω κάνει τηλεόραση ακόμη γιατί προς το παρόν δεν με ενδιαφέρει, δεν είμαι αρνητική, αλλά θεωρώ πως σε αυτά που δέχθηκα προτάσεις δεν θα ήμουν χρήσιμη, δεν μπορώ να πω πως οι προτάσεις με συνεπήραν για να κάνω τηλεόραση μέχρι στιγμής. Σε κάθε δουλειά θέλω να είμαι ένα κομμάτι μιας ομάδας σε ένα γρανάζι που θα δουλεύει κι αυτό για ένα αποτέλεσμα. Με την “Ευτυχία” που άνοιξε σε περισσότερες αίθουσες συγκριτικά με τις προηγούμενες ταινίες που συμμετείχα, ήρθε κάτι από ένα γνώριμο “παιδί” όπως είναι ο κινηματογράφος, δεν με φόβισε καθόλου, ίσα-ίσα χάρηκα που πήγε καλά η συγκεκριμένη ταινία και μπορούσα να το υποστηρίξω. Το πεδίο της τηλεόρασης δεν το γνωρίζω καλά, οπότε είμαι λίγο διστακτική αλλά καθόλου αρνητική. Θεωρώ πως η μυθοπλασία στην ελληνική τηλεόραση είναι σε πολύ καλό επίπεδο, είχαμε ωραία δείγματα τα τελευταία χρόνια, γι αυτό λέω πως δεν είμαι αρνητική. Έκανα ένα off λόγω γυρισμάτων και η παράσταση “Σωτηρία με λένε” τελείωσε στις 5 Φεβρουαρίου στην Αθήνα και ανυπομονώ να ξανασυναντήσω την Σωτηρία στην Θεσσαλονίκη”