Ο Λευτέρης Πασσιάς βρήκε τον τρόπο να μετατρέψει τις δυσκολίες του σε μουσική δημιουργία
Ο ανερχόμενος τραγουδοποιός μιλά στην Parallaxi για τις ανασφάλειες που νίκησε, τον Μίλτο Πασχαλίδη και τον Γιάννη Χαρούλη που τραγούδησαν μαζί του και την επιλογή να ζει μόνιμα στις Σέρρες
Ο Λευτέρης Πασσιάς μεγάλωσε στις Σέρρες με τη βεβαιότητα πως θα γίνει μουσικός. Από μικρός αντιμετώπισε προκλήσεις, αλλά βρήκε στο τραγούδι μια γλώσσα επικοινωνίας, ένα προσωπικό καταφύγιο και έναν δρόμο προς την εξωστρέφεια.
Μετά την κυκλοφορία του πρώτου του προσωπικού άλμπουμ και τη συνεργασία του με τον Μίλτο Πασχαλίδη σε ένα τραγούδι που ακούστηκε πολύ, ο Λευτέρης συνεχίζει να γράφει τραγούδια που ξεκινούν από τις δικές του στιγμές αλλά καταλήγουν να γίνονται soundtrack πολλών άλλων, χωρίς απαραίτητα να είναι αυτή η πρόθεση του όπως μου λέει και χωρίς προς το παρόν να χρειάστηκε να αλλάξει τον τρόπο που γράφει.
Φέτος, τον ακούμε να τραγουδά «Γεια σου παρέα» μαζί με τον Γιάννη Χαρούλη και όλα δείχνουν πως στην επόμενη δισκογραφική του δουλειά θα είμαστε πάλι εδώ να συζητάμε για τον ταλαντούχο δημιουργό από τις Σέρρες που χτυπάει «καρδιά» με τα τραγούδια του!
Πώς ξεκίνησε η δική σου περιπέτεια με τη μουσική;
Ασχολούμαι με τη μουσική από πάρα πολύ μικρός. Ήταν η διέξοδός μου και ο τρόπος επικοινωνίας μου. Η οικογένειά μου με στήριξε πολύ σε αυτό, και ίσως λόγω της κινητικής μου αναπηρίας, όλοι μαζί ψάχναμε δημιουργικούς τρόπους για να ζω μια ζωή με νόημα, να μη μένω μόνο στις δυσκολίες της ζωής. Από τεσσάρων-πέντε χρονών, όπως άλλα παιδάκια λένε «θέλω να γίνω αστροναύτης», εγώ έλεγα «θέλω να γίνω μουσικός». Ήταν ξεκάθαρο.
Υπήρχαν μουσικά ερεθίσματα στο σπίτι;
Ναι. Ο παππούς μου τραγουδούσε πολύ ωραία, ο πατέρας μου «σκάλιζε» ένα μπουζούκι. Κανείς επαγγελματίας μουσικός, αλλά αγαπούσαν όλοι τη μουσική. Ήταν μέσα στον χώρο, κι αυτό επηρέασε.
Ανέφερες την κινητική αναπηρία. Ήταν δύσκολο μεγαλώνοντας;
Κοίτα, η δική μου κινητική αναπηρία μου επέτρεπε και μου επιτρέπει να περπατάω, να κάνω πολλά πράγματα στην καθημερινότητά μου, αλλά με μια δυσκολία βάδισης και κούρασης και σε πολλές περιόδους πόνο. Είχα λοιπόν κι ένα ύψος πιο μικρό απ’ τον μέσο όρο, οπότε υπήρχαν στιγμές που ένιωθα να μένω πίσω, όπως ας πούμε στις εκδρομές, στο σχολείο… Χρειάστηκε χρόνος για να αγκαλιάσω αυτό το κομμάτι, να ηρεμήσω. Τώρα πια λέω «υπάρχουν πράγματα που δεν μπορώ να κάνω, και είναι εντάξει». Όταν είσαι παιδί, δεν είναι εύκολο να το διαχειριστείς. Αλλά αυτό είναι ένα παιχνίδι ισορροπίας γενικότερο.
Η μουσική ήταν ο τρόπος να τα ισορροπήσεις όλα αυτά;
Απολύτως. Αυτό έχει μέσα και την αντιμετώπιση του πώς θα το δουν οι άλλοι και πώς θα το δεχτούν. Αλλά έχει να κάνει και με το πώς ορίζεις και πώς βλέπεις εσύ τα πράγματα. Για μένα η διέξοδος σε όλο αυτό το κομμάτι ήταν η ενασχόληση μου έντονα με τη μουσική, το πολύ διάβασμα, τα βιβλία και αργότερα όσο μεγάλωνα, το γράψιμο. Ήταν τρόποι να μετατρέψω τη δυσκολία σε δημιουργία. Αν δεν παραιτηθείς, βρίσκεις εναλλακτικούς δρόμους. Η πίστη σε αυτό που αγαπάς είναι βασικό πράγμα.
Μου το είχες πει αυτό και παλιότερα. Πίστη, όχι με θρησκευτική έννοια, αλλά πίστη στο όραμα και στον εαυτό σου;
Ναι. Στην αρχή η μουσική ήταν μόνο για μένα, σαν παυσίλυπον. Έλεγα όσα ήθελα μέσα στο δωμάτιό μου, με την κιθάρα. Άκουγα εγώ και ίσως δυο-τρεις δικοί μου άνθρωποι. Και μετά το άφηνα στο ράφι. Τελείωνε εκεί. Όταν άρχισα να αγαπάω και να πιστεύω σε αυτό που κάνω, τότε κατάλαβα ότι μπορεί να επικοινωνηθεί και να ακουστεί. Έπαιξε ρόλο και η καραντίνα σε αυτό, ξέρεις, εκείνο το υπαρξιακό «λες να πεθάνουμε;» που ταρακούνησε πολλούς ανθρώπους τότε. Εκεί είπα, τουλάχιστον να ακούσει η κόρη μου ηχογραφημένο το νανούρισμα που έγραψα για εκείνη. Να ακούσει ο άνθρωπος μου ένα τραγούδι που έγραψα για εκείνον. Να αφήσω κάτι.
Υπήρξαν περίοδοι που έχασες την πίστη στον εαυτό σου;
Νομίζω ότι υπήρξαν περίοδοι που ένιωθα σαν να τη βρίσκω και όχι περίοδοι που την έχανα. Κρατούσα τα τραγούδια στο συρτάρι. Φοβόμουνα ή είχα ανασφάλεια να εκφράσω και να βγάλω αυτό το πράγμα προς τα έξω. Αν δεις το βιογραφικό μου πάντα υπήρχα και παλιότερα, αλλά πίσω από σχήματα και ποτέ ως Λευτέρης Πασσιάς. Είχαμε και τις «Παραμυθολαλίτσες», μαζί με τις Κατερίνα Κάργιου και Λένα Δέλλιου. Αλλά ως Λευτέρης Πασσιάς, προσωπικά, έμενα πίσω. Από ανασφάλεια. Γιατί ουσιαστικά δεν πίστευα στον εαυτό μου έντονα. Ενώ ταυτόχρονα, ένιωθα ότι είναι ωραίο αυτό που έγραψα.
Το ξεπέρασες τελικά αυτό το φρένο;
Ακόμα το δουλεύω. Όταν είδα για πρώτη φορά το πρόσωπο και το όνομά μου σε αφίσα, ένιωσα περίεργα. Για αρκετή ώρα καθόμουν και το κοιτούσα και έλεγα τι κάνεις τώρα εδώ! Η ανασφάλεια είναι πάντα εκεί, δεν πατάς κουμπί να φύγει. Δεν είσαι ο Σούπερμαν. Και καλό είναι δηλαδή να το αναγνωρίζεις ότι δεν είσαι ο Σούπερμαν . Ακόμα και όταν ηχογραφούσαμε τον πρώτο δίσκο, πολλές φορές έβαλα εμπόδια ακριβώς και μόνο για να εμποδίσω την κυκλοφορία του. Αλλά τώρα πια, αντιμετωπίζω τη δημιουργία μου και τα τραγούδια μου σαν μικρές δικές μου προσωπικές στιγμές που έχουν το δικό τους soundtrack, το δικό τους ηχητικό τοπίο και γύρισε λίγο το μυαλό μου στο να σέβομαι αυτές τις στιγμές. Οπότε το να σέβομαι μια όμορφη δική μου στιγμή που δημιούργησε κάτι ή και μια άσχημη στιγμή που δημιούργησε κάτι, είναι μια διαδικασία ώστε να φροντίσω αυτή τη στιγμή, να την ηχογραφήσω, να την ετοιμάσω και να την παρουσιάσω, μέχρι να την αφήσω να φύγει από μένα. Γιατί τελικά, όσο περισσότερο μοιράζομαι τα τραγούδια, τόσο βλέπω ότι βρίσκουν κι άλλους ανθρώπους. Και αυτό είναι ανακουφιστικό. Ξανατοποθετεί τα πράγματα με έναν ωραίο τρόπο και τα αφήνει να φύγουν και να κάνουν το δικό τους δρόμο.
Αυτό σε κάνει να σκεφτείς πλέον αλλιώς το πώς θα γράψεις;
Όχι, γιατί δεν μπορώ να γράψω κάτι που δεν με αγγίζει. Λειτουργώ πάρα πολύ βιωματικά σε αυτό. Ακόμη κι αν είναι καλό τεχνικά, αν δεν το νιώθω, δεν το βγάζω προς τα έξω. Με βοήθησε και η εμπειρία μου με τα παραμύθια να το καταλάβω: κάθε τραγούδι είναι ένα παραμύθι. Αν έχεις κάτι να πεις, θα βρεις και τον τρόπο.
Το «Γεια σου παρέα» γράφτηκε σε μια τέτοια στιγμή;
Ναι. Πέρσι το φθινόπωρο με απασχολούσε πολύ η έννοια της παρέας, της φιλίας, του «μαζί». Μέσα από συζητήσεις με τον Γιάννη Χαρούλη κανένα δίμηνο από απόσταση και αφού είχαμε ταυτιστεί πριν καν βρεθούμε, ήρθε αυτό το τραγούδι. Το είπαμε τελικά μαζί, για να δώσουμε έντονα το μήνυμα. Ήταν μια ευτυχής στιγμή γιατί βρήκαμε κοινά πράγματα συνομιλίας και συνδιαλλαγής. Αυτό που λέω πολλές φορές είναι ότι κατέβηκα στην Αθήνα να γνωρίσω τον Χαρούλη και τελικά γνώρισα τον Γιάννη. Αλλά και ο Μάλαμας, ο οποίος μας έφερε σε επαφή. Επίσης ευτυχής στιγμή για μένα.
Και πώς ήταν η εμπειρία να βρεθείς στη σκηνή μαζί με τον Γιάννη Χαρούλη πρόσφατα στην Καλαμαριά, μπροστά σε τόσο κόσμο;
Ήταν πολύ συγκινητικό. Ενώ νόμιζα ότι δεν έχω άγχος, οι γύρω μου το ένιωθαν! Αλλά όταν βγήκα στη σκηνή, ήταν σαν να τραγουδάμε εγώ και ο Γιάννης για εμάς και τους ανθρώπους που είναι εκεί. Στις συναυλίες υπάρχει μια ενέργεια που δεν συγκρίνεται. Όταν είσαι συνηθισμένος να τραγουδάς σε 100-150 άτομα και ξαφνικά έχεις 10.000 από κάτω, είναι σοκ. Αλλά πάνω στη σκηνή, όλα ισορροπούν. Είναι μοναδικό το συναίσθημα.
Μια ακόμα σημαντική συνεργασία στο άλμπουμ ήταν με τον Μίλτο Πασχαλίδη. Πώς προέκυψε;
Τον είχα γνωρίσει το 2007 σε έναν διαγωνισμό στη Θεσσαλονίκη. Είχα κερδίσει και ο Μίλτος είχε ενθουσιαστεί, μου είχε δώσει το τηλέφωνό του. Δεν επικοινώνησα ποτέ, οι γνωστές ανασφάλειες… Όταν έγραψα όμως το «Γυναίκα Γιορόνα», για τα γεγονότα στο Ιράν και τη Μαχσά Αμινί, ένιωσα ότι θέλω να το πει κάποιος που θα δώσει δύναμη στο μήνυμα. Και θυμήθηκα εκείνο το παλιό τηλέφωνο. Του έστειλα το τραγούδι, με θυμήθηκε, το αγάπησε και μου πρότεινε να το πούμε μαζί.
Επέλεξες να ζεις στις Σέρρες. Πολλοί θα πήγαιναν Θεσσαλονίκη ή Αθήνα.
Μετά από έναν χωρισμό, επέλεξα να επιστρέψω στις Σέρρες για να είμαι κοντά στην πρώην σύζυγο και την κόρη μου. Αλλά δεν έμεινα μόνο γι’ αυτό. Αγάπησα ξανά τον τόπο μου. Και όταν άρχισα να γκρινιάζω πως «δεν γίνονται πράγματα εδώ», με την Κατερίνα και τη Λένα είπαμε: αφού δεν τα βρίσκουμε, ας τα φτιάξουμε. Είναι και αυτό το ποίημα του Καβάφη που λέει «Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες» και που αγαπώ ιδιαίτερα. Αν δεν σεβαστείς τον τόπο και τη ζωή σου εδώ, δεν θα σου φταίει καμιά πόλη. Αγάπησα ξανά τον τόπο μου και μπορώ να σου πω ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό απολαμβάνω την διαμονή μου εδώ.
Το επόμενο άλμπουμ τι θα περιλαμβάνει;
Αν όλα πάνε καλά, θα κυκλοφορήσει πολύ σύντομα. Έχει εννιά τραγούδια εκτός από το «Γεια σου παρέα». Συμμετέχουν η Σαββέρια Μαργιολά, ο Γιάννης Διονυσίου, η Κατερίνα Kάργιου και τα υπόλοιπα τραγούδια τα λέω εγώ. Είναι στο ύφος της παρέας, αλλά με πιο ηλεκτρικά στοιχεία. Όλα αυτά προκύπτουν από την καθημερινότητα, γιατί είμαστε μια γενιά που μεγάλωσε με πολλά και διαφορετικά ακούσματα. Κάποιες μέρες ακούω Pink Floyd, άλλες ρεμπέτικα, άλλες Χατζιδάκι. Όλα αυτά τα κουβαλάω και βγαίνουν στη μουσική μου.
Τι εύχεσαι στον Λευτέρη ;
Να σέβεται τις στιγμές του. Να αγαπάει την ιδιοσυγκρασία του και να μην τη χάσει. Όταν βρήκα αυτά τα κομμάτια μέσα μου, ήρθε και μια όμορφη ισορροπία. Και αυτό μου εύχομαι να μην το ξεχάσω.
Ο Λευτέρης Πασσιάς είναι συνθέτης και τραγουδοποιός. Κατάγεται από τις Σέρρες. Ο πρώτος του προσωπικός δίσκος με τίτλο «Μικρές στιγμές» κυκλοφόρησε το 2023 από το Ogdoo Music Group με σπουδαίες συμμετοχές όπως αυτή του Μίλτου Πασχαλίδη στο τραγούδι «Γυναίκα γιορόνα», της Έλσας Μουρατίδου και της Ναταλίας Λαμπαδάκη. Το 2024 κυκλοφόρησε το single «Φύλακας στις αλυκές του κόσμου» με τη συμμετοχή του Καίσαρα Κίκη.
Είναι απόφοιτος του Μουσικού Σχολείου Σερρών και κάτοχος ανώτερων θεωρητικών της μουσικής από το Ωδείο Σερρών. Κάτοχος πτυχίου σύνθεσης από το Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, μεταπτυχιακού διπλώματος σπουδών με ειδίκευση «Ποιητική (τέχνη της Σύνθεσης – Μελοποιία – Ποίηση στην Παραδοσιακή Μουσική)» και διδάκτορας στην Ποιητική στο οικείο τμήμα. Εργάζεται ως μόνιμος καθηγητής μουσικής στην ειδική αγωγή και είναι διδάσκων (407) του μαθήματος Μέλος της Τριγενείας στο τ.Μ.Ε.Τ του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Το συνθετικό και παιδαγωγικό του έργο έχει βραβευτεί πολλές φορές σε διαγωνισμούς, διεθνείς και μη, και η διδακτορική του έρευνα χαίρει υποτροφίας από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών.
Είναι ιδρυτικό μέλος της ομάδας αφήγησης παραμυθιών «Παραμυθολαλίτσες» και πρόεδρος του συλλόγου φίλων παραμυθιού «Παραμυθία». Διοργανώνει μαζί με τον σύλλογο το φεστιβάλ “Παραμυθία” εδώ και 4 χρόνια!