«Πρόσωπα…αλλιώς»: Ιουλία Χαραλάμπους

(Κονσταντίν Στανισλάβσκι (1863-1938) Σκηνοθέτης, ηθοποιός και θεωρητικός του θεάτρου. Σύμφωνα με τη μέθοδο Στανισλάβσκι, τα βασικότερα ερωτήματα που πρέπει ο κάθε χαρακτήρας να μπορεί να απαντήσει ώστε να θεωρείται ολοκληρωμένος και αληθινός, είναι: Ποιος είμαι, που είμαι, τι κάνω, τι θέλω και το μαγικό Εάν που ορίζει μια φανταστική συνθήκη). 

-Ποια είσαι;

Είμαι η Ιουλία Χαραλάμπους, καλλιτέχνιδα και ακτιβίστρια.

Έχω ασχοληθεί με τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τις εγκαταστάσεις, τη σκηνογραφία, τη συλλογική/συμμετοχική δημιουργία, την ελευθεριακή εκπαίδευση, πρόσφατα με τη δημιουργία ντοκιμαντέρ…

-Που είσαι;

Αυτήν τη στιγμή είμαι στην Θεσσαλονίκη και «οργώνω» την πόλη είτε με το αμάξι (λόγω δουλειάς) είτε βολτάροντας με τον σκύλο μου. Αύριο ποια/ ποιο/ ποιος ξέρει… εδώ ή κάπου αλλού…

-Τι κάνεις;

Αύτη την περίοδο εκπονώ τη διδακτορική διατριβή μου με θέμα τις συλλογικές επιτελεστικές πρακτικές και, πιο συγκεκριμένα, ερευνώ τις γενεαλογίες της φεμινιστικής τέχνης και του καλλιτεχνικού ακτιβισμού στον ελληνικό χώρο σε σχέση με αυτές που αναπτύχθηκαν στον δυτικό κόσμο από τη δεκαετία του 1960. Μέσα από ιστορικά και σύγχρονα παραδείγματα συλλογικών επιτελεστικών καλλιτεχνικών πρακτικών μελετάται η επαναδιαπραγμάτευση ζητημάτων που έθεσε ο φεμινισμός και εξετάζεται πώς αυτά αποτυπώνονται από τη φεμινιστική συλλογική τέχνη. Ταυτόχρονα, η έρευνα μου επικεντρώνεται στη φεμινιστική συλλογική και συμμετοχική τέχνη, σε ζητήματα γύρω από τη «θεωρία της επιτέλεσης», καθώς και σε επιτελεστικές πρακτικές τέχνης.

Το ενδιαφέρον μου αυτό από την μια αποτελεί απόρροια της πολιτικής εμπλοκής μου με κοινωνικά κινήματα και πολιτικές διαδικασίες τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, καθώς και από την έρευνα των τελευταίων τεσσάρων χρόνων αναφορικά με τη φεμινιστική τέχνη. Στο διάστημα αυτό δημιούργησα την πρώτη cyber φεμινιστική καλλιτεχνική συλλογικότητα στον ελληνικό χώρο, με το όνομα F.R.I.E.S. μέσω ενός ανοικτού καλέσματος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την περίοδο της πανδημίας και κατά τον απόηχο του κινήματος #metoo.

Η συλλογικότητα F.R.I.E.S., προς το παρόν, δραστηριοποιείται στον ψηφιακό χώρο, διότι τα μέλη της διαμένουν σε διαφορετικές περιοχές. Απαρτίζεται από γυναίκες/ θηλυκότητες που προέρχονται από διαφορετικά πεδία ‒όπως από το θέατρο, τη γραφιστική, την αρχιτεκτονική, τη μουσική και τα εικαστικά.

Οι F.R.I.E.S. στοχεύουν στην απαλοιφή των υφιστάμενων αντιλήψεων γύρω από το καλλιτεχνικό πεδίο καθώς και στην απαλοιφή των έμφυλων διακρίσεων στην τέχνη και την κοινωνία. Μέσω οριζόντιων συνελεύσεων/ συναντήσεων, κύκλων αυτομόρφωσης, έρευνας και χωρίς ιδιαίτερες καλλιτεχνικές απαιτήσεις η συλλογικότητα χρησιμοποιεί απλά, καθημερινά μέσα (κάμερα κινητού, αντικείμενα κουζίνας, κ.ά.), καθώς και υβριδικές μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης από τα πεδία του θεάτρου και των εικαστικών ‒όπως συμβαίνει π.χ. με το Θέατρο της Επινόησης (devised theater), την Επιτελεστική Γραφή (Performative writing), τη video performance, κ.ά.‒ για να εκφράσει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις απόψεις της.

Οι συναντήσεις, οι απόψεις και τα απότοκα των καλλιτεχνικών πειραματισμών της συλλογικότητας συνοψίζονται στο κοινωνικό ντοκιμαντέρ F.R.I.E.S. τo οποίo συν-σκηνοθετήσαμε με τον κινηματογραφιστή και συνεργάτη μου, Απόστολο Καρουλά, και που είναι αφιερωμένη στα θύματα γυναικοκτονιών. Πιο συγκεκριμένα, η ταινία παρουσιάζει τη διαδικασία που η ομάδα ακολουθεί για την παραγωγή των καλλιτεχνικών πειραματισμών της καθώς και διαχρονικά ζητήματα που απασχολούν το φεμινιστικό κίνημα με αφορμή τους καλλιτεχνικούς αυτούς πειραματισμούς.

Το κοινωνικό ντοκιμαντέρ F.R.I.E.S. έχει βραβευτεί ως “Best Talent Feature Documentary” στο 18o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κύπρου – Cyprus International Film Festival – Golden Aphrodite CYIFF.

-Τι θέλεις;

Αυτό που θέλω, ως κομμάτι του συνόλου, δεν είναι απλό, για πολλούς είναι ουτοπικό, αλλά για μένα αποτελεί προϋπόθεση για ένα καλύτερο αύριο: θα ήθελα μια κοινωνία με κριτική σκέψη, πολιτική παιδεία και κοινωνική, περιβαλλοντική ενσυναίσθηση, που θα αποτινάξει από πάνω της την εξουσία, την πατριαρχία, τη θρησκεία, τον καπιταλισμό και ό,τι σαθρό την καταστρέφει αργά και βασανιστικά.

Θέλω μια δίκαιη κοινωνία, με ίσες ευκαιρίες για όλα, μια ασφαλή καθημερινότητα χωρίς έμφυλες, φυλετικές και άλλες διακρίσεις.

-Εάν…….θα…..

Το “Eάν” με παραπέμπει στο ποίημα της καλλιτέχνιδας/ ακτιβίστριας Zoe Leonard, με τίτλο “I want a president” του 1992.

Τι θα συνέβαινε άραγε στον κόσμο ΕΑΝ οι πρόεδροι ήταν όπως τους ήθελε η Zoe Leonard, δηλαδή εάν ένα άτομο με AIDS ή ένα άτομο χωρίς ασφάλεια υγείας ή ένα άτομο που μεγάλωσε σε ένα μέρος όπου η γη είναι μολυσμένη με τοξικά απόβλητα ή έναν πρόεδρο που έκανε έκτρωση στα δεκαέξι του ή επέζησε από βιασμό ή έναν πρόεδρο που έχει σταθεί στην ουρά στην κλινική, στο γραφείο πρόνοιας, και έχει μείνει άνεργος και έχει απολυθεί, ή έχει δεχθεί σεξουαλική παρενόχληση ή έχει απελαθεί ή μια μαύρη γυναίκα, κ.τ.λ.….;

Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι το “εάν” θα πρέπει να μετατεθεί από τη σφαίρα του φαντασιακού στη σφαίρα του πραγματικού…

Selfie:

Η Ιουλία Χαραλάμπους είναι αριστούχα απόφοιτη του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στη ζωγραφική. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στην “Τέχνη και Δημόσια Σφαίρα” με κατεύθυνση “Καλλιτεχνικές Δράσεις και Πρακτικές” και υποψήφια διδάκτωρ του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών στη Φλώρινα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στη σχέση της πολιτικής με την τέχνη, κυρίως στις εναλλακτικές μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης, ενώ η προσωπική της εικαστική έρευνα αποζητά τη σύνδεση της καλλιτεχνικής πρακτικής με την κοινωνία και κατ επέκταση με την πολιτική. Η Χαραλάμπους έχει συμμετάσχει σε πολλά εικαστικά δρώμενα καθώς και σε πληθώρα καλλιτεχνικών εργαστηρίων. Συγκεκριμένα, έχει συμμετάσχει σε εργαστήρια του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, στο εργαστήριο Video Art και Digital Video με θέμα: “Publiclab / επεμβάσεις στον αστικό και ιδιωτικό χώρο” που πραγματοποιήθηκε από τον καθηγητή Michal Kuball το 2011 και στο εργαστήριο της Tania Bruguera, “Arte Util”, το 2019. Το 2023 συμμετείχε ως εισηγήτρια στο 7ο Πανελλήνιο Θεατρολογικό Συνέδριο και το 2024 στο πάνελ του Pure Identities Festival. Την ίδια χρονιά έλαβε κρατική υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών της Κύπρου για την εκπόνηση της διδακτορικής της διατριβής και συνεργάστηκε με τον κινηματογραφιστή Απόστολο Καρουλά για τη δημιουργία της ταινίας τεκμηρίωσης “F.R.I.E.S.”, η οποία βραβεύτηκε στο 18ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Κύπρου. Η Χαραλάμπους ζει και εργάζεται στην Ελλάδα ως καλλιτέχνιδα και εκπαιδευτικός καλλιτεχνικών μαθημάτων.

Email: [email protected] Website: https://iouliacharalampous.com/ Instagram:https://www.instagram.com/iartchara/ Facebook: https://www.facebook.com/iouliacharal/

Website F.R.I.E.S.:https://thisisthefries.wixsite.com/fries

Περισσότερα infos για την ταινία:https://www.indiebox.gr/f-r-i-e-s-2023-documentary-feature-film/

Documentary Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=IWScKb1dlu8