Σπύρος Χατζηαγγελάκης: «Οι κοινωνικές αξίες έχουν πάει στην άκρη, είμαστε έτοιμοι να αλληλοφαγωθούμε»

Στην Ελλάδα το πρόβλημα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης είναι μία συχνή πραγματικότητα με τα νούμερα να τρομάζουν, ειδικά εκείνους που δεν είχαν φανταστεί ποτέ πως το sex trafficking είναι συχνό φαινόμενο στη χώρα μας, για πολλούς λόγους.

Η ομάδα C. for Circus, μετά από δύο επιτυχημένες θεατρικές σεζόν στο Σύγχρονο Θέατρο στην Αθήνα και τη θερμή υποδοχή από κοινό και κριτικούς, παρουσιάζουν στη Θεσσαλονίκη την συγκλονιστική παράσταση «Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον» σε κείμενο και σκηνοθεσία Βαλέριας Δημητριάδου, με θέμα της , την σκληρή πραγματικότητα της σωματεμπορίας.

Μεταξύ των ηθοποιών και των πρώτων μελών της θεατρικής ομάδας που δημιουργήθηκε το 2008 κάπου στη Θεσσαλονίκη, είναι ο Σπύρος Χατζηαγγελάκης που γνωρίσαμε οι περισσότεροι από την συμμετοχή του για έξι χρόνια στην τηλεοπτική σειρά «Μην αρχίζεις τη μουρμούρα», ενώ φέτος τον βλέπουμε να πρωταγωνιστεί στη σειρά «Ο πρώτος από εμάς» στον Ant1.

Για όλα όσα αγαπάει, για τα χρόνια του στη Θεσσαλονίκη, τη φωτογραφία, την “Λόντζα της γειτονιάς” στα Εξάρχεια που άνοιξε πριν έναν χρόνο και την παράσταση της ομάδας τους, λίγο πριν έρθουν, μιλάει ο Σπύρος Χατζηαγγελάκης στην Parallaxi

Πες μου λίγα λόγια για αυτή την παράσταση που έχετε κάνει και για το ότι έρχεται στη Θεσσαλονίκη;

Αρχικά εμείς είμαστε άρρηκτα δεμένοι με τη Θεσσαλονίκη, γιατί από εκεί ξεκίνησε η ομάδα. Έχουμε δεσμούς οι οποίοι δεν σπάνε. Θα ήταν λοιπόν μεγάλο κρίμα να μην καταφέρουμε να ανεβάσουμε την παράσταση στη Θεσσαλονίκη. Είναι ένα έργο γραμμένο από την Βαλέρια Δημητριάδου, έχει βραβευτεί ήδη με το καλύτερο σύγχρονο έργο. Γραμμένο πριν από 2 χρόνια. Μάλιστα είναι και ένα έργο τρομερά επίκαιρο. Μιλάμε για μία ιστορία sex trafficking. Την πορεία μίας κοπέλας που από το πουθενά μπορεί να πέσει θύμα trafficking και το ιδιαίτερο αυτής της παράστασης είναι πως η Βαλέρια το έχει γράψει μετά από έρευνα. Μεγάλη έρευνα, με πραγματικά περιστατικά που τα έχει συνθέσει. Οπότε αυτό που οι θεατές θα δούνε επί σκηνής είναι το πώς με πραγματικό τρόπο μπορεί μία κοπέλα να πέσει θύμα sex trafficking.

Το οποίο είναι έντονο το πρόβλημα στη χώρα μας έτσι;

Επειδή η Ελλάδα είναι το σύνορο της Ευρώπης, είναι μέσα στις πρώτες χώρες της Ευρώπης σε ποσοστά sex trafficking . Είναι ένα πέρασμα η Ελλάδα από την Ευρώπη προς την Ασία και το ανάποδο. Υπάρχει βέβαια και το παιδικό trafficking πού είναι επίσης έντονο απλά εμείς ασχολούμαστε σε αυτή την παράσταση με το sex trafficking. Σκεφτείτε ότι όταν περνάνε οι μετανάστες τα σύνορα από τη Μυτιλήνη και καταγράφονται, μέχρι να φτάσουν στην Αθήνα έχουν χαθεί τα μισά παιδιά. Υπάρχει δυστυχώς μεγάλο εμπόριο.

Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με αυτό το θέμα;

Είναι καθαρά ένα έργο της Βαλέριας. Είναι μία δουλειά που επωμίστηκε ολόκληρη εκείνη και εμείς είμαστε απλά εκεί εργάτες και ως μέλη της ομάδας, την εμπιστευόμαστε. Είναι ζητήματα που την απασχολούσαν πολύ, το έγραψε την περίοδο του covid στο σπίτι της, και έχει απίστευτο κινηματογραφικό ρυθμό. Θα μπορούσε άνετα να γίνει ταινία, και το έχουμε προτείνει έτσι κι αλλιώς. Πρόκειται για ένα εντελώς σύγχρονο έργο και νοηματικά και μουσικά.

Ήταν δύσκολο για εσάς ως ερμηνευτές αυτού του έργου;

Ήταν αρκετά δύσκολο γιατί έχουμε τρομερή οικειότητα μεταξύ μας, σε μία ομάδα 15 χρόνων, και πιάναμε ένα πολύ ευαίσθητο θέμα. Οι πρόβες ήταν αρκετά επώδυνες. Επειδή αγαπάμε όμως ο ένας τον άλλον υπάρχει πολύ προστασία μεταξύ μας και ασφάλεια. Αλλά δεν είναι εύκολο να καταπιαστείς με ένα τέτοιο θέμα. Πλέον εμείς ως ερμηνευτές έχουμε βρει τους κώδικες να μπορούμε να στεκόμαστε κάθε μέρα εκεί χωρίς να μας επηρεάζει το γεγονός αυτό καθ’ αυτό, αλλά γνωρίζουμε πώς και από την πλευρά των θεατών, αυτό που βιώνουν είναι αρκετά σκληρό, χωρίς μάλιστα να βλέπει κάποιος σκηνές βίας, χωρίς άσχημα λόγια ή να είναι κάτι ακατάλληλο, υπονοεί το ακατάλληλο ακόμα και στη σκέψη. Βιώνει κάτι πολύ δύσκολο ο θεατής.

Ζούμε μία βίαιη εποχή;

Ξεκάθαρα. Δεν ξέρω αν παλιότερα ήταν πιο βίαια τα πράγματα και τώρα απλά λόγω των social media και της επικοινωνίας των ανθρώπων γίνονται πιο εύκολα ορατά, αλλά σίγουρα αυτή η εποχή που ζούμε είναι αρκετά βίαιη στο κάθε τι. Μοιάζει σαν οι κοινωνικές αξίες και οι ευαισθησίες να έχουν πάει στην άκρη και να είμαστε έτοιμοι να αλληλοφαγωθούμε μεταξύ μας.

Είσαι άνθρωπος που τοποθετείσαι πάνω σε όλα αυτά, έτσι;

Ναι ως ένα βαθμό. Γιατί έτσι κι αλλιώς η δουλειά του ηθοποιού είναι ένα λειτούργημα. Και μόνο με μία παράσταση ή με μία ταινία, και μόνο μέσα από τη δουλειά του οφείλει να ανοίξει έναν κοινωνικό διάλογο για ζητήματα που αφορούν τον άνθρωπο τον ίδιο. Πέρα από αυτό, τουλάχιστον εγώ έχω και δημόσιο λόγο. Καλό είναι άμα θέλουμε να το ανοίξουμε το ρημάδι, να το ανοίξουμε για κάτι που έχει αξία στην κοινωνία. Εγώ σαν άνθρωπος πάντα ήμουν μέσα σε αγώνες και διεκδικήσεις έτσι κι αλλιώς, απλά τώρα έχω και το βήμα που μπορώ πιο εύκολα να ακουστώ.

Να πάμε λίγο στην τηλεόραση και να μου μιλήσεις για αυτή τη νέα σου σειρά που μετά από 6 χρόνια στην “Μουρμούρα” υποθέτω ότι είναι όλα καινούργια. Μία νέα παρέα, μια νέα προσέγγιση, ένας νέος χαρακτήρας. Πώς είναι αυτή η εμπειρία;

Μετά από 6 χρόνια στη “Μουρμούρα” έπρεπε κάποια στιγμή να κάνω το επόμενο βήμα. Είναι σίγουρα κάτι εντελώς διαφορετικό για μένα και ο κόσμος ξαφνιάζεται, επειδή με έχει συνηθίσει κάπως διαφορετικά στην τηλεόραση. Τον ξαφνιάζει ευχάριστα αυτή η αλλαγή. Για μένα είναι ουσιαστικά ένα καινούργιο σχολείο, ένα καινούργιο μάθημα. Πρόκειται για ένα άλλο είδος τηλεόρασης και το χαίρομαι πάρα πολύ αυτό το καινούργιο βήμα μου.

Και από την άλλη είναι και η φωτογραφία, την οποία κάνεις από όσο καταλαβαίνω ερασιτεχνικά αλλά με όρους επαγγελματικούς;

Εγώ ακόμα το λέω χόμπι, αλλά είναι με όρους επαγγελματικούς όπως λες. Βέβαια το τελευταίο εξάμηνο λόγω των καινούργιων γυρισμάτων είναι πολύ πιο σπάνιες οι φωτογραφίες που κάνω, αλλά δεν σημαίνει ότι από τον επόμενο μήνα που σταματάω τα γυρίσματα δεν θα συνεχίσω. Είναι ένα μεράκι που μου βγήκε εδώ και 6, 7 χρόνια και εκφράζομαι με αυτό, μου αρέσει να παρατηρώ τους ανθρώπους, τις στιγμές τους οι οποίες είναι μοναδικές θεωρώ. Ό,τι αποτυπώνεις σε μία κάμερα δεν θα αποτυπωθεί ποτέ ξανά ίδιο. Με ενδιαφέρει λοιπόν πάρα πολύ αυτό το κομμάτι της παρατήρησης των ανθρώπων.

Είσαι άνθρωπος που αφιερώνεσαι σε αυτά που αγαπάς και τα κάνεις μάλιστα με επαγγελματικούς όρους.

Από τα 20 μου και μετά, μετά τις σπουδές μου αποφάσισα πως θα έκανα αυτό που πραγματικά θέλω. Στις επιλογές της ζωής μου δεν κάνω καθόλου εκπτώσεις. Επιλέγω να κάνω πράγματα μόνο που με εκφράζουν που μου αρέσουν, που με παθιάζουν. Με θεωρώ λοιπόν αρκετά πολυπράγμων ως άνθρωπο, οπότε ό,τι βρω στο δρόμο μου που με ενδιαφέρει, το αρπάζω και ασχολούμαι πραγματικά με αυτό.

Κάπως έτσι πρέπει να έγινε και με το δικό σου μαγαζί που άνοιξες, την “Λόντζα της γειτονιάς” στα Εξάρχεια.

Ακριβώς έτσι. Με τον ίδιο τρόπο έγινε. Δηλαδή ήταν μία ανάγκη, μία μεγάλη επιθυμία δικιά μου που προέκυψε. Δεν ήταν κάτι που το είχα στο μυαλό μου. Επειδή είναι και στη μνήμη των γιαγιάδων μου, έχω τεράστια αγάπη και πάθος για αυτό. Αυτό που τα κυκλώνει όλα και τα φέρνει σε ένα είναι ότι όλα αυτά, το θέατρο, η τηλεόραση, η φωτογραφία, το μαγαζί, είναι εντελώς δημιουργικά κομμάτια δικά μου. Στο κάθε ένα έχω να δώσω κάτι εντελώς προσωπικό. Δεν θεωρώ κάτι ως καταναγκαστικό έργο, ως δουλειά με την στρεβλή έννοια του όρου.

Είσαι απόλυτα εσύ στο κάθε ένα από αυτά ή πρέπει και να προσαρμοστείς ανάλογα στις συνθήκες;

Η προσαρμογή πάντα υπάρχει. Έτσι κι αλλιώς. Πρέπει να προσαρμοζόμαστε αν θέλουμε να σεβόμαστε τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Αλλά είμαι εγώ. Αυτά με τα οποία ασχολούμαι είναι κομμάτια και θραύσματα του εαυτού μου. Δηλαδή άμα τα κλείσεις όλα μέσα σε ένα κουτί θα μπορέσεις πολύ καλά να δεις ποιος είναι ο Σπύρος.

Υπήρξε κάτι που μπορεί να σε αποθάρρυνε όταν άνοιξες το δικό σου μαγαζί;

Επειδή ήμουν εντελώς άσχετος με αυτό το κομμάτι, μπήκα μέσα με άγνοια. Μέχρι τώρα, χτύπα ξύλο, πηγαίνει πάρα πολύ καλά και έχει να κάνει νομίζω με το τι ήταν μία πολύ ειλικρινής κίνηση δική μου. Δεν υπάρχει τίποτα ψεύτικο σε αυτό το μαγαζί. Αυτό είναι που έχει αγαπήσει και ο κόσμος. Οι δυσκολίες είναι πολλές, οι ευθύνες τεράστιες, από προβλήματα η ζωή μας όλη είναι γεμάτη, αλλά είμαστε εδώ για να μπορούμε να τα λύνουμε. Και μου αρέσει πάρα πολύ αυτό το challenge. Μου αρέσει να λύνω προβλήματα τα οποία προκύπτουν στη ζωή μου.

Αυτά όλα είναι που ξέρουμε για τον Σπύρο. Τι είναι αυτό που κάνεις και δεν το γνωρίζουμε μέχρι τώρα;

Η καθημερινότητά μου είναι τόσο γεμάτη από όλα αυτά. Αυτά τα κομμάτια είναι η ζωή μου. Είναι μέρος της καθημερινότητάς μου. Τώρα σου μιλάω, λίγο πριν είχα τελειώσει γύρισμα, πήγα κοιμήθηκα 20 λεπτά στο σπίτι μου και ήρθα στο μαγαζί. Θα με συναντήσεις δηλαδή στις δουλειές μου, από εκεί και πέρα, ίσως κάνω κάποιο ταξιδάκι, αλλιώς πραγματικά αισθάνομαι πολύ δημιουργικός μέσα από τις ασχολίες μου.

Τι είναι για σένα το θέατρο;

Το θέατρο είναι ο τρόπος να αναρωτιέσαι για την ίδια τη ζωή. Να θέτεις ερωτήματα στον ίδιο σου τον εαυτό και να μαθαίνεις καλύτερα το πώς είναι να ζουν οι άνθρωποι. Είναι ένα σχολείο για μένα το θέατρο. Μέσα από τους ρόλους, μέσα από διαφορετικές συνθήκες, αντιλαμβάνομαι όλο και περισσότερο την πολυπλοκότητα της ίδιας της ζωής. Και με αφορά πολύ αυτό. Σκέψου ότι εγώ μπορεί να τραβάω καλές φωτογραφίες επειδή μου αρέσει το θέατρο. Το να παρατηρώ ανθρώπους είναι μέρος της ζωής μου. Και είναι κάτι που συμβαίνει στο θέατρο. Έχεις να κάνεις με έναν ρόλο, με ένα χαρακτήρα που πρέπει να τον παρατηρήσεις, να δεις τα χαρακτηριστικά του, είναι η ίδια παρατηρητικότητα που χρειάζεται και στη φωτογραφία. Μου αρέσει πάρα πολύ στη ζωή μου να παρατηρώ ανθρώπους που κάνουν χειρωνακτικές δουλειές. Μπορώ να χαθώ μέσα σε αυτήν την επαναληψιμότητα, την ρουτίνα τους.

Τι σου προσφέρει αυτό;

Δεν ξέρω. Μάλλον αγαπάω τους ανθρώπους. Γι’ αυτό.

Αναζητώντας πράγματα για σένα έπεσα πάνω σε πάρα πολλά άρθρα που αφορούν την προσωπική σου ζωή. Όλο αυτό πώς φτάνει σε εσένα και τι μπορεί να σου προκαλέσει;

Νομίζω ότι είναι θέμα ωριμότητας και εμπειρίας σε αυτή τη δουλειά. Στην αρχή με ενοχλούσε πάρα πολύ να ασχολούνται με την προσωπική μου ζωή. Ακόμα με ενοχλεί απλά πλέον μπορώ να το αφήσω στην άκρη, να μη με επηρεάσει ψυχολογικά και ξέρω καλύτερα πώς να το διαχειριστώ. Τα τελευταία χρόνια δεν με αφορά καθόλου, δεν το έχω καν στο μυαλό μου. Δεν πάει να πει ό,τι θέλει ο καθένας, δεν παει να ακούσουν ό,τι θέλουν. Είμαι ο Σπύρος και κάνω τη ζωή που με αφορά.

Επειδή είσαι ένας άνθρωπος που είναι στην τηλεόραση νιώθεις πώς είσαι μέρος ενός συστήματος που θα πρέπει να παίξεις κάποιες φορές και με τους όρους του;

Τις φορές που προσπάθησα να παίξω με τους τηλεοπτικούς όρους, νομίζω ότι την πάτησα. Χρειάζεται κάποια οξυδέρκεια και εξυπνάδα για να παίξεις με τους όρους τους τηλεοπτικούς και ταυτόχρονα να μπορείς να πεις και αυτό που θέλεις. Δεν είναι καθόλου εύκολο, και καλό είναι πολλές φορές να αποφεύγουμε και αυτούς τους όρους.

Μίλησέ μου για την θεατρική σας ομάδα.

Είναι μία οικογένεια. Είμαστε μαζί 15 χρόνια και νομίζω είναι η μακροβιότερη θεατρική ομάδα. Τη δημιουργήσαμε το 2008 στη Θεσσαλονίκη και είναι οι δικοί μου άνθρωποι, οι κολλητοί  μου. Αυτοί που θα πω όλα μου τα προβλήματα. Είναι η ζωή μας όλη, τα φοιτητικά μας χρόνια, η ενηλικίωσή μας, το πώς θέλουμε να πορευτούμε στη ζωή μας. Ξέρουμε ότι έχουμε ένα στήριγμα στη ζωή μας, ο ένας τον άλλον. Είναι οι άνθρωποι που έχεις επιλέξει να ζήσεις. Δεν είναι οι παιδικοί σου φίλοι, αλλά αυτοί που έχεις επιλέξει να ζήσεις συνειδητά τη ζωή σου. Οπότε είναι τα πάντα για μένα.

Τελειώνοντας θέλω να μου πεις δυο λόγια για τη δική σου Θεσσαλονίκη.

Ζούσα 10 χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Από το 2004 μέχρι το 2014. Είναι όλη η φοιτητική μου ζωή και τα πρώτα επαγγελματικά μου βήματα. Οι μνήμες και η αναμνήσεις που έχω, η ανεμελιά και η αθωότητα, το ψάξιμο του εαυτού μου. Θα μπορούσα να πω ότι είναι η δεύτερη μου πόλη μετά την Ορεστιάδα. Πλέον την επισκέπτομαι πιο σπάνια, αλλά μένει και η αδερφή μου στη Θεσσαλονίκη και η ανιψιά μου, οπότε έχω χώρο και τόπο να δω ανθρώπους στην πόλη. Υπάρχουν στιγμές και χρονιές που η Θεσσαλονίκη με στενοχωρεί γιατί την βλέπω λίγο θλιμμένη και σε πολλά εισαγωγικά καταθλιπτική, άλλες φορές πηγαίνω και τη βλέπω φωτεινή και γεμάτη χαρά. Αλλά νομίζω ότι αυτό είναι η Θεσσαλονίκη, είναι μία πόλη με πάθος που απλά αφήνει να της συμβεί οτιδήποτε. Και αυτό φαίνεται. Είναι χαραγμένο στις δουλειές, στους ανθρώπους, στα κτίρια, παντού. Από την άλλη, η Αθήνα είναι πάντα το ίδιο. Στη Θεσσαλονίκη οι μεταπτώσεις της φαίνονται.

Τι σου λένε θεατές που έχουν έρθει να δουν την παράσταση;

Ότι αυτό το έργο θα πρέπει να παίζεται για χρόνια και θα πρέπει οπωσδήποτε να το δούνε παιδιά. Παιδιά γυμνασίου, λυκείου μη σου πω και μικρότερα. Γιατί οι γονείς μπορεί να μην καταφέρουν ποτέ να βρουν τον τρόπο να μιλήσουν στα παιδιά τους για αυτό το ζήτημα και επειδή συμβαίνει πραγματικά δίπλα μας είναι κάτι το οποίο μας λένε συχνά οι θεατές. Το σημαντικό επίσης είναι ότι φεύγουν οι άνθρωποι από την παράσταση και λένε “δεν το είχα σκεφτεί ποτέ, μου ανοίξατε το μυαλό. Δεν μπορώ να πω τίποτα άλλο, πρέπει να πάω σπίτι μου να σκεφτώ”. Δηλαδή βγαίνοντας από την παράσταση ο κόσμος, πολλές φορές δεν θέλει καν να μας πει συγχαρητήρια, θέλει να μας πει άντε γεια, μου δώσατε τροφή για σκέψη. Και αυτό είναι το πολύ σημαντικό που έχει αυτή η παράσταση.

*Η παράσταση “Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον” έρχεται στη Θεσσαλονίκη, στο Metropolitan: The Urban Theater (Βασ. Όλγας 65 & Φλέμινγκ 2) από τις 14 έως τις 18 Φεβρουαρίου 2024, Τετάρτη έως Κυριακή στις 21:00 (το Σάββατο 17/2 διπλή παράσταση στις 18:00 και τις 21:00) | Κείμενο – Σκηνοθεσία: Βαλέρια Δημητριάδου | Παίζουν οι (με αλφαβητική σειρά): Αθηνά Αλεξοπούλου, Βαγγέλης Αμπατζής, Παναγιώτης Γαβρέλας, Ηλέκτρα Γεννατά, Κωνσταντίνος Κάππας, Χρύσα Κοτταράκου, Γρηγόρης Μπαλλάς, Μαρία Προϊστάκη, Αθηνά Σακαλή, Θανάσης Χαλκιάς, Σπύρος Χατζηαγγελάκης