Συνέντευξη Δήμητρα Γαλάνη: Τι δώρο είναι αυτό που μου έχει κάνει η ζωή;

Αξιώθηκε να τραγουδήσει τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες και ποιητές. Έγραψε η ίδια σπουδαία τραγούδια που τραγουδήθηκαν από μεγάλες φωνές. Αποτελεί μία από τις χρυσές εφεδρείες του ελληνικού πολιτισμού, μια γυναίκα που η ακέραια στάση της στα πράγματα συνόδευσε από τη δεκαετία του εξήντα την πορεία του τόπου. Η σπάνια φωνή της συγκινεί όλες τις γενιές από την εποχή που εμφανίστηκε 16 χρόνων στο ελληνικό τραγούδι μέχρι σήμερα. Ακολουθεί μια κουβέντα με μεγάλες και σημαντικές αλήθειες για τη ζωή μας, τη χώρα και το σήμερα. 

Εικόνες: Αμαλία Κωβαίου

-Έχεις μια ικανότητα θαρρώ να βλέπεις πράγματα του μέλλοντος, να μπορείτε να φανταστείς πώς εξελίσσονται τα πράγματα. Είναι αλήθεια αυτό;

Έχει συμβεί πολλές φορές, αλλά δεν είναι ικανότητα να βλέπω το μέλλον. Απλά επειδή έχω μια βουλιμική σχέση με την πληροφορία και ένα μυαλό που είναι αρκετά συνθετικό και αναλυτικό, αυτό με βοηθάει να βλέπω μπροστά. Πολύ απλά. Κάνω συνδιασμούς  από αυτά που παρατηρώ, από την πληροφορία που παίρνω γενικότερα. Από την κοινωνία και αυτό που συμβαίνει πολιτικά εδώ και παγκόσμια, αυτό που ζω εγώ η ίδια , συν αυτό που οσμίζομαι ότι πάει να γίνει από ένστικτο, όλα αυτά φτιάχνουνε μια εικόνα, την οποία τη συζητάω, τη μοιράζομαι άφοβα. Οπότε  πάμπολλες φορές, αυτό ακριβώς που έχω δει ότι θα συμβεί, συμβαίνει. Μιλώντας πάντα για το μέλλον, λέω “η κατάσταση αυτή θα καταλήξει εκεί” και τελικά  συμβαίνει. Είναι και αστείο γιατί κάποιοι που  δεν με ξέρουνε λένε κι όλας…”Αυτή κάτι ξέρει”. Μπαίνουν σε δεύτερη σκέψη..

-Αυτό συνέβαινε από μικρή ή είναι μια ικανότητα που ανέπτυξες;

Όχι, αναπτύχθηκε από τη στιγμή που ξεκίνησα να έχω εμπιστοσύνη στο ένστικτό μου. Εμπιστοσύνη στο ένστικτό σου, αποκτάς με την τριβή των πραγμάτων. Όταν δικαιώνεσαι στις επιλογές σου. Όσο περνούσαν τα χρόνια, είχα ακόμη περισσότερη εμπιστοσύνη στο ένστικτό μου. Σαφώς και με πετούσε και έξω κάποιες φορές, αλλά πολύ λίγες. Διαψεύστηκα σχετικά λίγες φορές.  Και επίσης, όταν διαψεύστηκα, δεν φοβήθηκα από αυτό, δεν “κλείστηκα” μετά. Πολλές φορές, όταν πιστεύεις πχ. σε έναν άνθρωπο και ξαφνικά ανακαλύπτεις ότι είχες καταλάβει τελείως λάθος, η φυσιολογική αντίδραση είναι αυτό να σε φοβίσει και να σε “κλείσει”. Να μπεις σε μια θέση άμυνας και να γίνεις λίγο πιο εσωστρεφής. Εμένα δεν ίδρωνε το αυτί μου. Συνέχιζα με το ίδιο πάθος να αγαπώ τους ανθρώπους, να τους ανοίγομαι αλλά και να τα περιμένω όλα. Να μην εκπλήσομαι. Αυτό, μου ξεκαθάρισε πάρα πολύ το τοπίο της ζωής μου.  Αυτό ομως που το είχα από παιδάκι ήταν ότι δεν φοβόμουν.  Ίσως επειδή πήρα μεγάλη αγάπη, και αποδοχή από την αρχή  Αυτό βεβαια είχε και κάποιες δυσάρεστες συνέπειες  γιατί ήμουν απρόβλεπτο παιδί και σαν έφηβη ακόμη πιο πολύ, αλλά σιγά σιγά, με τα χρόνια, ό,τι πέρασα και ό,τι έκανα στη ζωή μου, που ήταν πολλές φορές και εναντίον του εαυτού μου, το “διόρθωνα” μετά μόνη μου και προχωρούσα μπροστά. Αυτό ησύχασε κατά κάποιο τρόπο και τους γονείς μου για τις όποιες ανησυχίες τους γιατί κατάλαβαν ότι το παιδί τους πραγματικά τα καταφέρνει στη ζωή με έναν τρόπο.

-Έφτασες στο όριο ποτέ;

Πάρα πολλές φορές.

-Συνειδητά ή καμιά φορά σου ξέφυγε;

Συνειδητότατα….

-Γιατί όμως; Πολλοί άνθρωποι δεν φτάνουν στα όρια, φοβούνται. 

Το αποδίδω και αυτό σε αυτή την αφοβία μου. Έχω φοβηθεί λίγες φορές στη ζωή μου, πραγματικά όμως.

-Από τι είδους πράγματα συνήθως;

Από φυσιολογικά πράγματα, που πρέπει να φοβηθείς. Όχι από φανταστικούς φόβους.

-Ένα σεισμό, ας πούμε;

Υπήρξε μια φορά που φοβήθηκα από σεισμό, αλλά και πάλι επειδή η τάση μου είναι να μη φοβάμαι, οι αντιδράσεις μου είναι πολύ ψύχραιμες. Δεν πανικοβάλλομαι, δηλαδή και αυτό βοηθάει στο να μπορέσω με ψυχραιμία να αντιμετωπίσω τη δύσκολη κατάσταση. Ας πούμε, μια φυσική καταστροφή, στην οποία βρίσκομαι μέσα, όχι παρατηρώντας την. Νομίζω ότι δεν είναι ο θάνατος που φοβάμαι. Δεν είναι φόβος, είναι “το ..γιατί ρε γαμώτο;”.

-Εξοικειώνεται όμως ποτέ κανείς με την ιδέα ότι κάποια στιγμή θα τελειώσουν όλα; Δε θέλει λίγο ακόμη πάντα;

Αυτό είναι σίγουρο. Ότι θέλει πάντα λίγο ακόμα και πάντα λίγο ακόμα, γι’ αυτό και λέμε αυτά τα καταπληκτικά ότι “η ζωή είναι γλυκιά” κτλ. Αλλά, ότι εξοικειώνεται ο άνθρωπος με την ιδέα του θανάτου και τη φθορά του, ναι πιστεύω εξοικειώνεται μεγαλώνοντας. Αυτό είναι το δώρο που σου κάνει η ηλικία. Αυτό βέβαια εφ’όσον  είσαι ένας άνθρωπος, ο οποίος ξέρει ότι κάποια στιγμή θα κλείσει αυτός ο κύκλος. Αν είσαι κάποιος που πιστεύει ότι θα είσαι αιώνιος και λες “φτου φτου κακά, δεν θέλω να το σκέφτομαι αυτό”, δεν έρχεσαι ποτέ σε επαφή με την πραγματικότητα. Γενικότερα μου αρέσει να έρχομαι σε επαφή με την πραγματικότητα και ας είναι σκληρή πολλές φορές. Αυτή είναι όμως η πραγματικότητα.

Την εποχή του fake, της fake ζωής, της εικονικής πραγματικότητας ειδικότερα για τις νεότερες γενιές αλλά και για τους μεγαλυτέρους, δεν την αποδέχομαι Και ας είμαι φίλη της τεχνολογίας από πολύ νωρίς. Πριν ακόμη οι άνθρωποι της ηλικίας μου γίνουνε χρήστες της, εγώ ήμουν μέσα στο θέμα. Γιατί είχα αισθανθεί, τι θα συμβεί  όπως και συνέβει

-Από εκείνη την εποχή μέχρι σήμερα έχουμε φτάσει σε μια απίστευτη κατάχρηση.

Ζούμε τόσο πολύ το πικ αυτής της ιστορίας. Πιστεύω ότι αυτό κάποια στιγμή θα υποχωρήσει. Τώρα είναι “καινούργιο κοσκινάκι μου”.  Θα υποχωρήσει, αλλά θα έχει αφήσει συνέπειες στην κοινωνία, που δεν ήταν έτοιμη για αυτό.

-Μα ήδη στο εξωτερικό υπάρχουν κλινικές απεξάρτησης από τις οθόνες. 

Και όχι μόνο. Το πιο δύσκολο να επιδιορθώσεις και δεν ξέρω αν επιδιορθώνεται, θα είναι η απόλυτη απομόνωση και το χάσιμο, η αποκοπή του ανθρώπου από οτιδήποτε είναι ανθρώπινο. Είτε αυτό λέγεται φυσικό περιβάλλον,, είτε αυτό λέγεται ανθρώπινες σχέσεις. Εδώ, αρχίζει ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Μιλάμε τώρα για ένα καινούριο homus, το οποίο εγώ δε ξέρω αν θα μπορώ να το παρακολουθώ πια. Ως τώρα το παρακολουθούσα. Θα προτιμήσω να είμαι ένας “παλιός άνθρωπος” τότε, αν συμβεί αυτό.

-Αυτό είναι μια άμυνα, μια νοσταλγία για έναν κόσμο πιο ανθρώπινο. Αλλά, από την άλλη, δεν σε απομονώνει από αυτό που συμβαίνει τώρα;

Κατ’ αρχήν με τη λέξη “νοσταλγία” δεν έχω καμία σχέση. Δεν με αφορά. Με αφορά το από εδώ και πέρα. Θεωρώ ότι οι νοσταλγίες είναι πράγματα τα οποία μπαίνουν μπροστά μας, γιατί δεν έχουμε ξεκαθαρίσει κάτι από το παρελθόν μας. Ό,τι κι αν είναι αυτό. Πρέπει να τα τελειώνουμε τα πράγματα στη ζωή μας, για να μπορούμε να προχωράμε μπροστά. Αλλιώς, μας κρατάνε πίσω και καμιά φορά αρρωστημένα πίσω.

-Δεν είναι εύκολο να τα τελειώνουμε τα πράγματα καμιά φορά, έτσι δεν είναι;

Για να τελειώνουν τα πράγματα πρέπει να τα λουζόμαστε. Γι’ αυτό δεν είναι εύκολο, διότι δεν κάθεσαι να το λουστείς μέχρι τέλους, ώστε να το “ξεράσεις”. Αυτό θέλει αντοχή. Υπεκφεύγουμε, δηλαδή, με έναν τρόπο.

-Και δεν μπορούμε να διαχειριστούμε και εύκολα ένα τέλος που είναι επώδυνο. 

Καθόλου, καθόλου. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου Superman ή Superwoman, δεν είμαι τέτοια περίπτωση, αλλά προσπαθώ να μην αφήνω “υπόλοιπα¨. Γι’ αυτό και στις διαπροσωπικές μου σχέσεις, όπως και με τους μεγαλύτερους έρωτές μου, παραμένω φίλη. Οι φίλοι μου είναι οι σύντροφοί μου στη ζωή μου. Δεν είναι απλά φίλοι μου.

-Δεν βγαίνουν τα σύννεφα που σας έκαναν να χωρίσετε;

Όχι. Το αφήνω πίσω γιατί είναι τόσο ξεκάθαρος πια ο λόγος που χωρίσαμε. Υπάρχει αποδοχή, υπάρχει αγάπη βασικά, αλλά για κάποιο λόγο δεν μπορούμε πια να είμαστε μαζί. Οπότε, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, αφού περάσουμε τις δυσκολίες μας και πάρουμε τις αποστάσεις μας όπως είναι φυσικό, μένουνε τα ακριβά πράγματα. Και με τους φίλους συμβαίνουν αυτά τα πράγματα.

-Έχεις πολλούς φίλους, αληθινούς;

Έχω αληθινούς φίλους Έχω φίλους που μπορεί να κάνουμε να μιλήσουμε  χρόνια και με το που βρισκόμαστε είναι σαν να ήμασταν πριν από μισή ώρα μαζί. Σχεδόν συνεχίζουμε τη κουβέντα από εκεί που είχαμε σταματήσει…¨Με τους αληθινούς φίλους δεν είναι απαραίτητο να είσαι και κολλητός.

-Τι κάνει μια φιλία τόσο μαγική;

Η αλήθεια. Τελικά αν τα φέρουμε όλα αυτά και τα κάνουμε μια σούμα, νομίζω ότι αυτό που με χαρακτηρίζει είναι ότι είμαι ένας άνθρωπος, ο οποίος κυνήγησε την αλήθεια στη ζωή του και λειτούργησε μέσα από την αλήθεια. Όποτε έπιασα τον εαυτό μου να πηγαίνει να κάνει “ρόλο”, το έτριψα στη μούρη μου κανονικά. Δεν είναι εύκολο να ακολουθείς τον δρόμο της αλήθειας. Είναι πολλές φορές επώδυνο και θέλει τόλμη για να αντέχεις τα ρίσκα  αλλά σου θυμίζω αυτό που σου είπα στην αρχή. Είναι θέμα αντοχών που από ότι φαίνεται εδώ και 70 χρόνια έχω μεγάλες. Αυτό μπορώ πια να το λέω σήμερα

-Αυτή την αντοχή, δεν την έχει ο καθένας. Την κατακτάει, με κόπο, δεν είναι εύκολο πράγμα. 

Με πολύ κόπο και δοκιμασίες. Αλλά τη φέρνεις και από τον τρόπο που μεγάλωσες . Κι εδώ μπαίνει ο παράγων τύχη. Το ποιο θα είναι το περιβάλλον που μεγάλωσες , ποιοι θα είναι οι γονείς σου είναι καθαρά θέμα τύχης. Γενικά δεν πιστεύω σ αυτό που λένε τυχερός άνθρωπος ή άτυχος. Αλλά το ποιοι θα είναι οι γονείς σου, είναι κάτι τελείως τυχαίο. Δεν μπορείς να ξέρεις σε τι χέρια θα πέσεις και αυτό δεν μπορείς να το αλλάξεις.

Και όχι μόνο δεν μπορείς να το αλλάξεις, αλλά δεν μπορείς και να το ξεριζώσεις από μέσα σου εύκολα. Αυτά που βλέπουμε και ζούμε και αποκαλύπτονται κάτω από τα “χαλιά”, που τα ΜΜΕ βγάζουν συνεχώς με μανία και που  δεν ξέρω, ειλικρινά να σου πω αν είναι καλό ή κακό, όλη αυτή η δυσώδης και νοσηρή κατάσταση, το διάχυτο ψέμα, η υποκρισία σε όλα… Ολα αυτά τυλιγμένα σε ένα κατάφωρο κοινωνικό ψεύδος. Το πόσο ψέμα λέμε στους γύρω μας και στους εαυτούς μας, εγώ πραγματικά εντυπωσιάζομαι. Ψέμα η μάνα στον πατέρα, ψέμα η σχέση γονιών-παιδιών, ψέμα τα παιδιά προς τους γονείς, ψέμα, ψέμα, ψέμα…Και μαζεύεται αυτό το πράγμα και τελικά ζεις σε ένα απόλυτο ψέμα και έχεις χάσει την αίσθηση τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα. Αυτή είναι μια πολύ ταλαίπωρη ζωή.

-Αυτό πιστεύεις συνέβαινε πάντα ή είναι αποτέλεσμα των τελευταίων δεκαετιών;

Πιστεύω πως δεν συνέβαινε πάντα.. Τραγουδαω πολλά χρόνια και αισθάνομαι τον κόσμο. Ζω και αναπνέω με τον κόσμο  Λυπάμαι που θα το πω, αλλά συνέβη με βίαιο σχεδόν τρόπο  από τη δεκαετία του 80 και μετά. Παρουσιάζεται από την ώρα που δημιουργείται, μια υποτιθέμενη  μεσαία τάξη.

Από την εποχή που ξεκινάει το ΠΑΣΟΚ, αλλαγή που ήταν σαφώς αναγκαία γιατί ιδιαίτερα την πρώτη τετραετία, γίνανε πράγματα που έπρεπε να είχαν γίνει χρόνια.

Μετά όμως το πράγμα “χάιδεψε” πολύ με έναν τρόπο, τη λαμογιά, την αθλιότητα, τη λιγουριά, το γλύψιμο, το ρουφιανιλίκι, τη δηθενιά… όλα αυτά τα χάιδεψε αυτή η εποχή πολύ. Εκεί και αν φούντωσε το ψέμα.

Στη προσπάθεια να προλάβουμε  κάποιο τρένο, αυτό της Ευρώπης , που τελικά σιγά -σιγά αποδεικνύεται μούφα, η κοινωνία οδηγήθηκε, πολύ γρήγορα και πάρα πολύ βίαια σε μια αλλαγή που δεν πρόλαβε καν να την αφομοιώσει. Έτσι βρέθηκε να κάνει τον δήθεν πλούσιο με δανεικά , βιάστηκε η γυναίκα να κάνει την τύπου “γκόμενα”με φτιασίδια , βιάστηκε ο άντρας να κάνει τον τύπου μάτσο με λανθάνουσες συμπεριφορές κλπ. Όλα γίναν με έναν εξαιρετικά βίαιο κατά τη γνώμη μου τρόπο, ενώ η κοινωνία μας δεν ήταν καθόλου έτοιμη γι αυτό.

Δεν λέω ότι ήταν η πρόθεση αυτή ντε και καλά, αλλά αυτό συνέβη, εκεί μας πήγαν. Και σαν  να τραβηχτήκαν όλα από ένα “μπότοξ” και ξαφνικά καταλήξαμε στο σήμερα σε μια καρικατούρα κοινωνίας , που είναι άνθρωποι χαμένοι,  στην δυσκολία την παγκόσμια πια και έχουμε χάσει τα αυγά και τα πασχάλια. Και μέσα σε όλο αυτό οι νέοι άνθρωποι να προσπαθούν να βρουν τρόπο και λόγο να ζήσουν. Χωρίς οδηγό, στο πουθενά…στο τίποτα.

-Περάσαμε 15 χρόνια πολύ σκληρά, δύσκολης κρίσης και στο τέλος αυτής της 15ετίας, έχω την αίσθηση ότι δεν μάθαμε και πολλά πράγματα. 

Όχι, τι να μάθουμε. Πάθαμε και παθαίνουμε. Μια φάπα είναι, κάθε μέρα που περνάει τρώμε και μια φάπα. Αυτή τη στιγμή είμαστε υπό το κράτος της φάπας. Ακόμα τρώμε τα χαστούκια συνέχεια. Τώρα, αν αυτό μας βγάζει σε ένα καλό δρόμο, τι να σου πω. Από αυτά που βλέπουμε να συμβαίνουν και έξω, είναι πολύ δύσκολο να μας βγάζει σε έναν καλό δρόμο. Καμιά φορά σκέφτομαι “Μωρέ μήπως ήταν καλύτερα πριν;” Το να κοιτας πίσω δεν είναι καλό αλλα καμιά φορά κάνεις τέτοιες σκέψεις χαζές. Και ψάχνεις να καταλάβεις που σε έχουν τοποθετήσει σε αυτό το μεγάλο σχήμα που λέγεται Ευρώπη..Και στη διαπίστωση του σε ποια χρήση σ έχουν κατατάξει φρίττεις…Γενικά προσπαθούμε να καταλάβουμε τι μας συμβαίνει και είναι σχεδόν αδύνατο. Είμαστε σαν χαμένοι…

-Έχουν πέσει πάρα πολύ και οι άμυνες του κόσμου. Είναι τόσοι πολλοί οι δυσκολεμένοι άνθρωποι, οπότε δεν έχουν κουράγιο όλα αυτά να τα αντιπαλέψουν με έναν τρόπο, να τα γυρίσουν τούμπα. Αλλά και πώς θα το κάνανε αυτό;

Ξέρεις, εμείς εδώ σαφώς και δεν θα ανακαλύψουμε την πυρίτιδα συνομιλώντας. Κάνουμε μια κουβέντα όπως θα έκαναν δύο φίλοι, οι οποίοι έχουν ας πούμε και λίγο ψαχτεί. Εικάζω, ότι για να πιάσουμε από κάπου το νήμα πρέπει να στραφούμε, στις διαπροσωπικές μας σχέσεις, στις πραγματικές μας σχέσεις. Πρέπει, δηλαδή, να ξαναθυμηθούμε πώς αγαπάμε και γιατί αγαπάμε. Πώς είναι στον πόλεμο?. Απ’ ότι ξέρουμε, στους πολέμους οι άνθρωποι έρχονταν πιο κοντά. Είναι ο ένας για τον άλλον. Βλέπεις λειτουργεί αυτό το μαγικό ένστικτο της αυτοσυντήρησης

Δεν έζησα τον μεγάλο πόλεμο αλλά διαβάζοντας διάφορα πράγματα, βλέπω ότι αυτό γινόταν. Πάντα. Έρχονταν πιο κοντά οι άνθρωποι και αψηφούσαν και τον θάνατο και τον κίνδυνο και όλα. Ελπίζω σε αυτό και ελπίζω, την ώρα που όλα θα έχουν την τάση να διογκωθούν και να “παγκοσμιοποιηθούν”, ο άνθρωπος θα αναζητήσει να ξαναβρεί τη κλίμακα του. Θα γυρίσει σε πιο μικρή φόρμα, σε πιο μικρή ομάδα. Θα ξανακοιταχτούμε στα μάτια..

Οχι δεν είναι ρομαντικό αυτό που λέω. Εϊναι φυσική συνέπεια Αυτό σήμερα το είδος που ο άνθρωπος βλέπει στα μάτια του μόνο pixels, πιστεύω θα τελειώσει κάποια στιγμή. Ο μόνος κίνδυνος, θα είναι η φθορά που θα έχουμε υποστεί από αυτό. Όσο ο άνθρωπος γυρίζει, ψάχνει  και βρίσκει τις αναλογίες του πάλι, ότι “είμαι άνθρωπος , είμαι θνητός, γερνάω, πονάω, αλλά και χαίρομαι”. Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει  ζωή χωρίς πόνο και να είναι απλά γεμάτη μόνο ζάναξ.

-Αυτή τη φθαρτότητα που περιγράφεις είναι αποδεκτή στο δικό σας το συνάφι που κυκλοφορεί πολύς ναρκισσισμός. Οι άνθρωποι που είναι στο θέατρο, στο τραγούδι, προσπαθούν λίγο να την ξορκίσουν, σαν να μην υπάρχει. Δεν σε απασχόλησε ποτέ αυτή η σκέψη; Να μη δείξεις ευάλωτη, να μη δείξεις ότι μεγαλώνεις, ότι μπορεί να αρρωσταίνεις;

Εμενα καθόλου, καθόλου. Ούτε που με απασχόλησε ποτέ.

Αλλα και μια και το έθιξες στην ερώτηση σου θέλω να σου πω ότι  στο δικό μου το“συνάφι”  όπως είπες πάντως βλέπω και πολλούς σκεπτόμενους και ευαισθητοποιημένους καλλιτέχνες που όχι μόνο δεν ναρκισσεύονται και ξορκίζουν τη φθορά αλλά αντίθετα κραυγάζουν μήπως και έτσι ακούσουμε  και δούμε όλοι μας τη πραγματικότητα. Αυτά όμως όντως στο κατά – δικό μου συναφι συμβαίνουν..

-Τι σε βοήθησε να το αποδεχτείς όλο αυτό; Οι άνθρωποι που ήταν γύρω σου; Τα πράγματα που διάβαζες;

Πάρα πολύ το τι διαβάζω και συνεχώς διαβάζω και ανοίγει το μυαλό μου. Συνεχώς συγκρίνω τον εαυτό μου με τον κόσμο γύρω μου και στο παρελθόν  και στο τώρα. Και αυτό με κρατάει να μην χάνω την κλίμακά μου.

-Σε κρατάει στη γη και είναι φως-φανάρι. Κάποιος ελάχιστα να σε ξέρει και κάνει ένα flashback στο παρελθόν σου, θα το δει παντού. 

Ακριβώς, φαίνεται αυτό. Δεν είναι κάτι καινούριο δηλαδή.

-Βρίσκεις ότι υπάρχει στην εποχή μας μια πνευματικότητα να εμπνεύσει; Υπάρχουν άνθρωποι που να μας εμπνεύσουν; Οι σκέψεις τους, τα γραπτά τους, αυτά που λένε ή λιγοστεύουν; Γιατί μεγάλωσες σε μια εποχή και συμπορεύτηκες με τεράστιους ανθρώπους, οι οποίοι έλαμπαν από πνευματικότητα. 

Πάντα υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να βοηθήσουν και τους άλλους ανθρώπους.

-Προβάλλονται επαρκώς, όμως, στον καιρό μας;

Όχι βέβαια, γιατί είναι ένα σύστημα που τώρα δεν το θέλει καθόλου αυτό. Αυτό το κόλπο που αποπειράται να συμβεί , το οποίο έχει αιματοκυλίσει τον κόσμο ήδη δύο φορές και πάει να τον αιματοκυλίσει και τρίτη, για να πετύχει αυτό το globalization αυτό το όργιο κέρδους και μόνο , δεν θέλει τη προβολή αυτών των αξιών. Εχθρεύεται την πνευματικότητα. Θέλει να σβήσει τη μνήμη. Αυτό εγώ ονομάζω σύστημα. Δεν έχει πια σχήμα ιδιαίτερο. Δεν μπορούμε όμως να κανουμε αλλιως. Μ’ αυτό παλεύουμε. Κι εγώ με το σύστημα πάλεψα, το  πάλεψα με τον τρόπο μου. Απλα, δεν του “επέτρεψα” να με ξεπουλήσει.

-Αναγκάστηκες να συμβιβαστείς κάποιες φορές για να πας παρακάτω;

Και βέβαια. Να κάνω το κορόιδο, όχι να συμβιβαστώ. Να κάνω ότι δεν το βλέπω αυτό, γιατί είχα βρει έναν άλλο τρόπο να διεισδύσω και να φτάσω στον σκοπό που ήθελα.

-Έτσι το ξεγελάς το σύστημα και αυτό είναι εξυπνάδα. 

Δεν ξέρω αν είναι μόνο εξυπνάδα, είναι και πάλι θέμα αντοχής, αξιών  αλλά και πείσματος μεγάλου. Λες ότι “εγώ θα το κάνω λοιπόν”. Μου βάζεις μπανανόφλουδες; Θα βρω τον τρόπο να τις αποφύγω και θα το κάνω. Σε αυτό με βοηθούσε κάτι ακόμα. Δεν βίαζα τα πράγματα για να συμβούν. Με έναν κανόνα σχεδόν ζεν, έμπαινε απλά στο κεφάλι μου και έλεγα πως “Αυτό δεν υπάρχει περίπτωση να μην γινει. Θα σκάσω άμα δεν το κάνω”. Και σιγά σιγά, παραμέριζαν όλες οι αντιξοότητες και ξαφνικά γινόταν. Αλλά, επέτρεπα έναν χρόνο κύησης στα πράγματα. Δεν τα βίαζα. Τα άφηνα εκεί πέρα στη γωνία και ξαφνικά πώς ερχόταν από εδώ, πώς ερχόταν από εκεί, γινόταν. Δεν έφευγε ποτέ από το μυαλό μου. Απλά το έβαζα σε ένα άλλο κουτί του εγκεφάλου. Σε ένα δωμάτιο αναμονής.

-Σου έμεινε κανένα απωθημένο από όλα αυτά που βγήκανε μετά; Υπάρχει κάτι που δεν έγινε και λες “Θα το κάνω”;

Όχι, γιατί για να μη γίνει και τελικά πάλι από το χρόνο αποδείχτηκε ότι δεν έπρεπε να γίνει. Γι’ αυτό λέω ότι σε δικαιώνει ο χρόνος. Έχουμε μια βιασύνη με το χρόνο. Αυτό πραγματικά και εμένα με εντυπωσιάζει με τον εαυτό μου. Σήμερα είμαι 72 χρονών και συμπεριφέρομαι με τον χρόνο σαν να είμαι αιώνια. Λέω “Άστο αυτό, θα δούμε αργότερα”. Δεν μπαίνω στη βιασύνη αυτή, ούτε στην αγωνία, λέω “Εδώ είμαστε, θα δούμε”. Δεν με πνίγει η αγωνία.

-Αν δεν ήσουν ένας χορτάτος άνθρωπος θα την είχες αυτή τη βιασύνη. Αξιώθηκες απίστευτα πράγματα στη ζωή σου. Ο βιασμός των πραγμάτων φέρνει και λάθη και ατυχείς στιγμές. Δεν το έχεις και ανάγκη. 

Δεν το συζητάω αυτό. Σίγουρα. Νομίζω ότι έχω και συνείδηση μέχρι που μπορώ. Δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα.

-Είπες “όχι” σε τραγούδια που σου έφεραν κάποιοι και είπες “Δεν μπορώ να το πω αυτό”;

Α, ναι. Αυτό ήταν το μεγάλο μάθημα που πήρα από τον Χατζιδάκι. Θυμάμαι ήμουν τότε 18-19 χρονών και μου έλεγε “Είσαι σπουδαία, αλλά θα μάθεις να λες “όχι”. Δεν το καταλάβαινα τι εννοούσε. Το κατάλαβα στην πορεία πόσο δίκιο είχε. Κακά τα ψέματα, δεν είναι μόνο το πώς μεγάλωσα. Είναι κι όταν μεγάλωσα, σε τι χέρια έπεσα. Όταν ο πρώτος άνθρωπος που συναντάς είναι ο Μούτσης και ο Νίκος Γκάτσος και άρχισα να συνομιλώ με τον Νίκο Γκάτσο και αυτός ο μεγάλος άνθρωπος κάθεται και συνομιλεί μαζί σου και εσύ είσαι 16 χρονών…

-Δεν ένοιωσες αμήχανη;

Δεν με άφηναν να νοιώσω αμήχανη. Με σεβασμό ήμουν, απόλυτο. Ήταν τόσο νέο το μυαλό τους, τόσο ανοιχτό και τόσο βαθιά γενναιόδωρη αυτή η γενιά του ’30 και πληθωρική, που σου έδινε αμέσως θέση. Από εκεί και έπειτα, έπρεπε και εσύ να ήσουν σε θέση να μπορέσεις να το παρακολουθήσεις  και να το αφομοιώσεις. Μπορούσες να καταλάβεις τη σπουδαιότητα αυτή της στιγμής; Εγώ την καταλάβαινα. Ήμουν ένα μεγάλο “σφουγγάρι” και είμαι ακόμα.

-Γύρναγες σπίτι σου, μετά από μια τέτοια κουβέντα, πώς το διαχειριζόσουν όλο αυτό; Είναι εντυπωσιακό να ακούς τέτοια πράγματα σε τέτοιες ηλικίες. 

Κουβέντες κάναμε. Μη φανταστείς ότι σε ένα τραπέζι του Χατζιδάκις με τον Γκάτσο αναλύανε το Κυπριακό.… Η σχέση τους είχε και μια γοητευτική “ελαφράδα” είχε ωραία πειράγματα μεταξύ τους, είχε ωραίο κουτσομπολιό, με την πολύ καλή έννοια. Αλλά και συγχρόνως, ανακατευόταν μέσα σε αυτό, όλο εκείνο το πράγμα που ζούσαν οι ίδιοι. Ερχόταν και ο Ελύτης δίπλα και έτρωγε, καθάριζε τα μαχαίρια και τα πιρούνια του και τον “πείραζε” ο Γκάτσος… Υπήρχε πολύ χιούμορ  μεταξύ τους. Δεν βαριόσουν ούτε λεπτό. Εμείς ας πούμε τότε που ακούγαμε Doors και Stones και κοπανιόμασταν καθόμασταν μαγεμένοι και τους παρακολουθυουσαμε . Μπορώ να πω ότι ήταν και ροκ άτομα αυτοί οι άνθρωποι.

-Τελειώνει, όμως, η περίοδος αυτή. 

Εκεί έζησα ένα μεγάλο κενό. Από το ’90 και μετά. Σαστίζω, σιωπώ, φεύγω. Το ’83, ας πούμε φεύγω και μένω δύο χρόνια στο Παρίσι. Παίρνω αποστάσεις από τα πράγματα. Δεν είχα μια τρέλα  να είμαι συνέχεια on. Πήγαινα και κρυβόμουν που και που. Όχι γιατί δεν ήθελα να βγω, αλλά γιατί κάτι έπρεπε να μαζέψω και για εμένα.

-Έχεις τη μοναχικότητα ως χαρακτηριστικό ε;

Είμαι, ναι. Παρ’ όλο που είμαι πολύ συντροφική , είμαι μοναχικός άνθρωπος. Και από επιλογή.

-Φοβήθηκες ποτέ;

Όχι, καθόλου. Υπάρχει μια τεράστια διαφορά μεταξύ μοναξιάς και μοναχικότητας. Τεράστια όμως. Η μοναχικότητα είναι ένα πράγμα, πώς είναι οι μοναχόλυκοι, που είναι πλήρως καλυμμένοι με τη μοναχικότητά τους.

-Τις περιόδους μοναχικότητας τι κάνεις συνήθως;

Οι περίοδοι της μη μοναχικότητας είναι το θέμα. Τι κάνω; Είμαι πιο εξωστρεφής. Λειτουργώ με μεγαλύτερη εξωστρέφεια. Βγαίνω. Αλλά τον περισσότερο καιρό ω μοναχικά Γι’ αυτό και θέλω να έχω πάντα ένα ωραίο σπίτι, γιατί το καλύτερό μου είναι να σηκωθώ το πρωί να οργανωθώ, να κάνω τις δουλειές μου και μετά θα κάτσω να διαβάσω. Το καλύτερο μου.

-Δεν σε έχει επηρεάσει καθόλου αυτή η διάσπαση προσοχής που έχουμε όλοι με τις οθόνες;

Με έχει επηρεάσει λίγο. Η διαφορά είναι ότι εμείς ήμασταν άνθρωποι που μεγαλώσαμε αναλογικά και όχι ψηφιακά , με το ραδιόφωνο. Ζούσαμε και μαθαίναμε πολλά πράγματα μέσα από το ραδιόφωνο. Ενημερωνόμασταν για την τέχνη, ενημερωνόμασταν τα βιβλία. Ακούγαμε πάρα πολύ μουσική και ποικίλη μουσική. Νομίζω πως από την ώρα που το ραδιόφωνο αρχίζει να φεύγει από τη ζωή μας σαν τέχνη και έρχεται η εικόνα σε αυτό το βαθμό, εκεί αλλάζει ο άνθρωπος, πολύ έντονα. Είχαμε αυτή την παιδεία ‘όπως και την προσπάθεια  από το σπίτι μας να πάμε σε ένα καλό σχολείο, γιατί οι γονείς μας δουλεύανε  σκληρά  για να πηγαίνουμε σε καλό σχολείο, δεν απέκτησαν σπίτι δικό τους σχεδόν μέχρι τέλους , γιατί τα χρήματα δεν περισσεύαν

-Αυτή τη θυσία, πώς τη διδάσκεται ένας γονιός εκείνη την εποχή; Το κουβαλάει, το έχει μέσα του, το κουβαλάει από τους γονείς του; Είναι τεράστια αξία.

Εγώ, το έχω μάθει από τους γονείς μου. Κακά τα ψέματα. Το μοντέλο του ανθρώπου που θέλει να μάθει, θέλει να προχωρήσει στη ζωή του, όχι από ματαιοδοξία, αλλά από μια φιλοδοξία για να γίνει καλύτερος. Τη προκοπή.

-Σήμερα δεν υπάρχει η αξία της προκοπής, είναι μόνο η επιβίωση πλέον.

Δυστυχώς. Αυτά είναι λίγο τρομακτικά. Παρ’ όλα αυτά, όμως, βλέπω σήμερα πολλά νέα ζευγάρια, τους σαραντάρηδες, που έφαγαν στη μούρη όλη αυτή την αθλιότητα, που άλλα τους τάξανε, αλλού βρεθήκανε. Βλέπω πόσο καλοί πατεράδες γίνονται τα αγόρια, και μου κάνει τεράστια εντύπωση. Συγκινούμαι βαθιά. Βλέπω τη συμμετοχή των αγοριών στο θέμα της οικογένειας, είναι η μέρα με τη νύχτα σε σχέση με παλιότερα. Πως συνεργάζονται και οι δυο για να μεγαλώσουν ανθρώπινα τα παιδιά τους Δεν σου κρύβω ότι αυτό το πράγμα το θαυμάζω  πολύ. Δεν πάνε να λένε οι άλλοι για υπογεννητικότητα και τέτοια. Καλύτερα λιγότερα και άξια μεγαλωμένα παιδιά παρά υπερπαραγωγή Ναι, σαφώς θα υπάρχει, δεν μπορούμε να γεννάμε σαν κουνέλες, όταν η γυναίκα πια έχει μπει στην εργασία και τρέχει σαν το διάολο κι αυτή. Από τα παιδιά αυτά που γνωρίζω και βλέπω, γιατί για εμένα είναι νέα παιδιά οι σαραντάρηδες, παίρνω μεγάλη συγκίνηση. όπως επίσης βλέπω βαθειά αγάπη και συνεννόηση και σε ομόφυλα ζευγάρια Πόσο νοιάζεται ο ένας τον άλλον και ζούνε για χρόνια μαζί, με βαθιά και ειλικρινή αγάπη.. Αυτοί που μας το χαλάνε, είναι εξωγενείς παράγοντες. Θες να φτιάξεις, για όσο είσαι σε αυτή τη ζωή, τον παράδεισό σου και λες ότι εδώ θα τον ζήσεις και θέλουν να στον καταστρέψουν κάθε μέρα. Αυτή η λύσσα του κέρδους , η εκδικητική μανία των εξουσιών, γιατί περί αυτού πρόκειται, αυτή η στροφή ανυπαρξίας της πολιτικής και των πολιτικών, σε μια στεγνάδα, εξεκιουτιβίλα…Πάντα πίστευα ότι η πολιτική έχει αντικείμενο της την κοινωνία. Τώρα θέλουν να καταργήσουν ακόμα και τις έδρες της Κοινωνιολογίας. Είναι συγκλονιστικά αυτά που ζούμε. Γίνεται ένα distraction σε πάρα πολλά επίπεδα. Και σε σχέση με την τέχνη και με οτιδήποτε γενικότερα έχει οσμή ανθρώπου. Πάνε να τα  ισοπεδώσουν όλα.

-Αποδομούνται κατακτήσεις αιώνων, πολύ γρήγορα και πολύ βίαια. 

Τα κάνουν όλα ένα κουτάκι δεδομένων , το πετάνε σε ένα giant database και ησυχάσαμε. Δεν είναι έτσι τα πράγματα όμως.

-Και από την άλλη, υπάρχει ένας αδηφάγος τρόπος συγκέντρωσης του πλούτου σε πολύ λίγα χέρια, που γίνονται όλο και πιο αδηφάγα. Αυτό το πράγμα, μέχρι που μπορεί να φτάσει; Δεν θα προκαλέσει μια κοινωνική έκρηξη κάποια στιγμή;

Υπάρχει πλήρης ασυδοσία. Πρέπει να μπει κάποια στιγμή ένα θεσμικό φρένο. Δεν ξέρω καν αν θα έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε κοινωνική έκρηξη. Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος του Οργουελικού σεναρίου  Βέβαια, δεν μπορούν να ελέγξουν την ψυχή μας. Όχι, μέχρι τελικής πτώσεως θα είναι δική μου. Αλλά την ψυχοσύνθεσή μου να τη διαστρεβλώσουν, ναι μπορούν να το κάνουν. Δεν είναι δυνατόν να χάσουμε ξαφνικά την εμπιστοσύνη που έχουμε στους ανθρώπους.

-Άρα, η απάντηση σε όλα αυτά είναι ο άνθρωπος.

Μόνο. Ο άνθρωπος για τον άνθρωπο και οτιδήποτε γίνεται από τον άνθρωπο για τους ανθρώπους. Γι’ αυτό θα θεωρώ πάντα ότι θα είναι ανίκητη η Τέχνη, θα θεωρώ πάντα ότι θα είναι ανίκητα τα αισθήματα, ανίκητη η σκέψη και η πνευματικότητα.

-Έχεις την αίσθηση ότι παράγονται μεγάλα πράγματα στον καιρό μας; Γιατί έχει κανείς την εντύπωση, πως με το ζόρι βγαίνουν λίγα πράγματα ή μεμονωμένα. Δεν υπάρχουν ολόκληρα έργα. Αυτό πού οφείλεται;

Οφείλεται σε μια κατακερματισμένη αγορά, έτσι όπως θέλανε να τη φτιάξουνε, πάλι μπαίνει μέσα στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, του big database και τη δημιουργία την κάνει να φαίνεται πιο αραιή και πιο μπερδεμενη. Από την άλλη ,όμως, η τεχνολογία σου δίνει και δυνατότητες να μπορείς και στο σπίτι σου ακόμα να φτιάξεις  μια δουλειά, αν θες να μαζευτείς και να εκφραστείς με κάποιους ανθρώπους χωρίς απαραίτητα να έχεις εμπορικές προθέσεις. Και μετά να την εκδόσεις διαδικτυακά. Πάλι, όμως, εδώ συναντάς ένα ολόκληρο σύστημα, το οποίο σε κάνει …κουκίδα. Εδώ στην Ελλάδα ας κάνουμε το σταυρό μας που είμαστε μια μικρή κοινωνία, παρ’ όλο που πάνε όμως να μας βάλουνε σε ένα μεγάλο database. Αν εμείς μπορούμε να κρατήσουμε τα στοιχεία της μικρής κοινωνίας, και να ανταλλάσσουμε τη τέχνη μας με τον κόσμο τα πραγματα ίσως καταφέρουμε να τα καθυστερήσουμε κάπως… όπως έγραψε ο Κραουνάκης σ’ ένα τραγούδι…

Παρεμπιπτόντως ο Σταμάτης Κραουνάκης είναι ένας άνθρωπος που περπατάει και στάζει τέχνη από πάνω του. Σε τεράστιες ποσότητες. Έκανε ένα τραγούδι, λοιπόν, που μου λέει “Αγάπη μου θέλω να το πεις”, εμπνευσμένο από την ταινία του Άγγελου Φραντζή “O Νόμος του Μέρφυ”.

Μου φέρνει λοιπόν το “Αγκάλιασέ με” ένα τραγούδι που λέει πάνω κάτω αυτά που συζητάμε  και ξαφνικά βλέπεις πώς αγκαλιάζεται κάθε μέρα, όλο και περισσότερο, από τον κόσμο. Γιατί μιλάει ακριβώς για αυτό που ζούμε όλοι μας.

Όχι εγώ δεν είμαι αυτή ήμουν μια άλλη, ένας  λυγμός, μια συννεφιά μια προβολή ενός ανέμου η ακεφιά

αγκάλιασέ με, μεγάλωσέ με. Περπάτησε με σε αυτή τη γη”.

Χτύπησε κατ’ ευθείαν στη φλέβα για άλλη μια φορά αυτός ο δημιουργός. Ο τελευταίος των μεγάλων δημιουργών.

-Μεγάλες συνεργασίες στις σκηνές γιατί δε γίνονται πια; Είχαμε μάθει τόσες δεκαετίες να βλέπουμε σπουδαίους ανθρώπους μαζί. Σήμερα υπάρχει ένα μάγκωμα, ένας φόβος. 

Εγώ αυτό κάνω ως επί το πλείστον. Δεν σταμάτησα ποτέ να το κάνω . Λίγες φορές  βγαίνω μόνη μου και αυτό γιατί, πρώτα απ’ όλα, “βαριέμαι” μόνη μου στη σκηνή. Η σκηνή είναι ανταλλαγή.. Έτσι το έχω δει. Το πρώτο γεγονός είναι η Μπάντα. Παίζω με μουσικούς που γουστάρω πολύ. Πρώτο λοιπόν μοίρασμα. Αν μπορώ να μοιράζομαι αυτό και με ένα ακόμη καλλιτέχνη, ό,τι καλύτερο. Οι μοναχικές πορείες, ξεκινήσαν από τη δική μου γενιά, από τη δεκαετία του ’80 και μετά και γίναν τεράστιες καριέρες, αξιοσέβαστες, και δημιούργησαν ένα μοντέλο για τραγουδιστές,

Οι τραγουδοποιοί έχουν, σχεδόν πάντα μια  μοναχική πορεία, δεν μοιράζονται εύκολα τη σκηνή. Ίσως, επειδή θέλουν να υποστηρίξουν ένα αφήγημα δικό τους. Όταν είσαι δημιουργός, εντάξει, το υλικό σου θα υποστηρίξεις, άλλωστε γι’ αυτό το ερμηνεύεις εσύ ο ίδιος.

όμως μια και μιλάμε για τον Κραουνάκη… Ο Κραουνάκης είναι ο ίδιος ένας εξαιρετικός performer, (τρελαίνομαι για τ φωνή του και πως τραγουδάει) έχει δώσει, όμως, τεράστιες επιτυχίες σε τραγουδιστές, τις οποίες τις παίρνει και τις κάνει δικές του μετά. Αυτή η πολύ μοναχική πορεία, για ανθρώπους σημαντικούς, δεν νομίζω ότι βγάζει πάντα σε καλό. Δημιουργεί καμια φορά οπαδούς, και όχι ακροατες…Αυτο όμως είναι πολύ δική μου άποψη

Ναι έχουν αλλάξει αρκετά τα πραγματα

Τέλος πάντων για μένα αυτή η παρέα και ο διάλογος πάνω στη σκηνή, είναι σημαντικό πράγμα Το χαίρεται και  πολύ ο κόσμος. Είναι εκεί μαζί σου, εκείνη την ώρα του μιλάς, αισθάνεται ότι τον δέχεσαι σπίτι σου και αν θέλουμε γελάμε και αν θέλουμε κλαίμε.

-Θεωρώ μια κορυφαία στιγμή, τη στιγμή που λες το “Δώδεκα” του Καρβέλα. Για μένα είναι “bigger than life” αυτό το πράγμα να το κάνει ένας άνθρωπος που τον έχουν σε ένα πολύ συγκεκριμένο πόστο. 

Είναι ένα πολύ καλό ποπ τραγούδι. Γιατί να μη το πω. Αλλώστε “έδενε” τόσο καλα και με το ”Αν μου τηλεφωνουσες ”του Χατζηγιάννη που τραγουδούσε η Άλκηστη Ο Καρβέλας ανεξάρτητα απο τις τρελαμάρες κατά καιρούς έχει κάνει πολύ ωραία πράγματα Πραγματικά, είναι ταλαντούχος.

-Με τη σύνθεση γιατί καταπιάστηκες; Ποια ανάγκη στο έβγαλε αυτό;

Γιατί αυτό ονειρευόμουν. Αυτή είναι η σχέση μου με τη μουσική. Ήθελα να γράφω μουσική για τον κινηματογράφο, για το θέατρο, ή να μπορώ να κάνω συμφωνική μουσική,γιατί άκουγα πολύ λόγω του πατέρα μου(δεν μελέτησα ποτε και δεν ολοκλήρωσα ποτέ τις σπουδές που απαιτούνται για κάτι τέτοιο). Τέτοια φανταζόμουν. Πάντως, μέσα στη μουσική με ονειρευόμουνα. Νομίζω ότι ήταν μεγάλο δώρο η φωνή μου.  Με αυτό το όπλο  μπήκα κι εγώ σε αυτό το ποτάμι.

-Φοβήθηκες ότι θα χάσεις ποτέ τη φωνή σου;

Για κάτι το οποίο θα συμβεί, σαν φυσική φθορά  τι να φοβηθώ; Είναι σαν αυτό που λέγαμε πριν για τον θάνατο.

-Υπάρχουν άνθρωποι στην ηλικία σου ή και μικρότεροι, που σταμάτησαν να τραγουδούν, γιατί δεν μπορούν πια να τραγουδήσουν. 

Ναι, γιατί κάτι τους συνέβη ή φθείρανε πολύ τη φωνή τους.

-Την πρόσεχες την φωνή σου;

Ναι. Κατ’ αρχήν έπαιρνα αποστάσεις. Δεν δούλευα συνέχεια, δεν τραγουδούσα συνέχεια, δεν είχα αυτή την αγωνία. Έζησα από τη δουλιά μου και μάλιστα καλά αλλά ποτέ δεν ήθελα να γίνει καταναγκασμός αυτό. Μέσα εκεί ήθελα να περνάω καλά. Δεν με ενδιέφερε να έχω υπερβολές, περισσότερο από το να περνάω καλά. Προσπαθούσα να διαχειρίζομαι τα εισοδήματά μου με έναν τέτοιο τρόπο, ώστε να έχω πάντα μια άκρη για  να μπορώ να κάνω αυτό που τραβάει η ψυχούλα μου.

-Αυτό στο έμαθε κάποιος; Στο έμαθαν οι δικοί σου;

Αυτό ναι. Μου το έμαθε η μάνα μου. Αυτό που εγώ θυμάμαι από κοριτσάκι, είναι να ακούω μια γυναίκα να μου λέει 1.«Θα παντρευτείτε και θα κάνετε παιδιά εφόσον θελήσετε, με τον άνθρωπο που θέλετε και αγαπήσετε πολύ, αλλά πάντα θα είστε ανεξάρτητες. Σημειωτέον ότι ήμουν παιδί μεγάλου ερωτα. Μας έλεγε λοιπόν θα είστε οικονομικά ανεξάρτητες για να κάνετε πάντα αυτό που θέλετε» και “Δεν θα δανείζεστε”. Θα παίρνετε τόσα, όσα έχετε. Ζήστε καλά, δεν θα ζείτε μίζερα. Θα ξοδεύετε ότι έχετε έτσι όπως το θέλετε». Ήθελε να περνάει καλά η οικογένειά της. Από ένα σημείο και αργότερα που αναπτύχθηκε επιχειρηματικά δεν μας έλειπε τίποτα.

-Έχεις πιάσει ποτέ τον εαυτό σου να μιλάει με τα λόγια του πατέρα σου ή της μάνας σου;

Χίλιες φορές. Κι όσο μεγαλώνω, όλο και πιο πολύ. Έχει πάρα πολύ πλάκα, που πιτσιρίκα έλεγα “Εγώ αυτό ποτέ δεν θα το κάνω” και πιάνω τον εαυτό μου να το κάνει και να λέω “κοίτα να δεις” και να μου αρέσει κι όλας.

-Υπάρχει κάτι που να σε φοβίζει;

Δεν ξέρω να σου πω. Με φοβίζει η κακή ποιότητα ζωής. Με φοβίζει η έλλειψη ενσυναίσθησης, που αυτό διογκώνεται συνεχώς. Να κάτι τέτοια με φοβίζουνε, αν μπορώ να το πω φόβο αυτό. Γιατί ο φόβος έχει και την αίσθηση του πανικού μέσα. Όχι, πανικό δεν έχω.

-Αν κάνουμε ένα ταξίδι μετά από πενήντα-εξήντα χρόνια, πώς θες να σε θυμούνται οι άνθρωποι; Τι θες να λένε για σένα;

Αυτό που μου λένε τώρα. “Βρε παιδί μου, τι έχω περάσει μαζί σου;”. Εκείνη την ώρα είναι που ανεβαίνω στα Θεία και λέω “Σ’ ευχαριστώ Θεέ μου”. Όταν σου λέει ο άλλος ότι “Έχω ζήσει αυτή την απώλεια με εσένα”, ή ότι “Έχω ζήσει τον μεγάλο αυτό έρωτα με εσένα” , ή “Εγώ μεγάλωσα το παιδί μου με εσένα”, ή όταν πήγα στην τράπεζα και μου λέει η διευθύντρια “Κυρία μου, δεν μπορείτε να φανταστείτε τι μου έχετε δώσει στη ζωή μου”,  δεν υπάρχει πιο συγκινητικό πράγμα από αυτό.  Πίστεψε με. Τι να σου πω; Υπάρχει μεγαλύτερη ευλογία από το να έχεις καθίσει δίπλα στον καθένα και να έχεις συζητήσει αυτό που του γιάτρεψε την ψυχή; Μα, τι λέμε τώρα παιδιά; Τι δώρο είναι αυτό που μου έχει κάνει η ζωή;

*Η Δήμητρα Γαλάνη έρχεται για μία ξεχωριστή συναυλία στο Radio City Theatre Θεσσαλονίκης την Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου. Μαζί της η Παυλίνα Βουλγαράκη! Μια live αναδρομή στα ξεχωριστά τραγούδια της αγαπημένης μας ερμηνεύτριας Την Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου στις 20:30 στον εμβληματικό χώρο του Radio City Theatre στη Θεσσαλονίκη θα απολαύσουμε τη Δήμητρα Γαλάνη σε μια μοναδική συναυλία! Μαζί της, η δημιουργός και ερμηνεύτρια Παυλίνα Βουλγαράκη. Μια συλλεκτική βραδιά – γιορτή για τον ένα χρόνο λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού Μελωδία Θεσσαλονίκης.

Με αφορμή το τελευταίο της άλμπουμ «ΕΙΣΟΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ» η Δήμητρα Γαλάνη παρουσιάζει στο κοινό της Θεσσαλονίκης το best of μιας 55χρονης καριέρας. Μια αναδρομή στα πολύ αγαπημένα τραγούδια, που όλοι ζητούσαν και περιμένουν, σε μία μοναδική παράσταση και με μια υπέροχη μπάντα στο πλευρό της.

Σε ένα πρόγραμμα που θα έχει τη σφραγίδα της μεγάλης μας ερμηνεύτριας και θα συνοψίζει τη διαδρομή μιας ολόκληρης ζωής, η Δήμητρα Γαλάνη συνεργάζεται ξανά με νέους ανθρώπους, μουσικούς και καλλιτέχνες – δημιουργούς, που ξεχωρίζει. Και αυτή τη φορά επιλέγει από την σύγχρονη σκηνή την Παυλίνα Βουλγαράκη ταλαντούχα δημιουργό και ερμηνεύτρια, με την οποία έχει γράψει τα τραγούδια «Χίλιες ζωές» και «Δεν είπες κάτι» ενώ πρόσφατα συμμετείχε και στο τραγούδι «Καρδιά μου» (στίχοι/μουσική: Π.Βουλγαράκη- Σ.Γιαννακόπουλος).

Σταθερά δίπλα στην Δήμητρα Γαλάνη ο Σεραφείμ Γιαννακόπουλος, ο βασικός συντελεστής στην ακριβή της μπάντα με τον οποίο υπογράφουν και το άλμπουμ ΕΙΣΟΔΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, που ηχογραφήθηκε την περίοδο της πανδημίας σε ένα σπίτι και κυκλοφόρησε την άνοιξη του 2023. Από εκεί και το «Έλα Κοντά», το πρώτο τραγούδι που αγαπήθηκε από τα ραδιόφωνα αλλά και το «Μόνο για μια στιγμή» που ξεχώρισε το κοινό.

Στις 11 Δεκεμβρίου στις 20:30 η Δήμητρα μαζί με την Παυλίνα, μας προσκαλούν στη συναυλία τους, στο Radio City Theatre στη Θεσσαλονίκη, και μας υπόσχονται ένα πρόγραμμα με τραγούδια που κουβαλούν την αύρα της πόλης αλλά και των ταξιδιών μας. Τραγούδια που αγαπάμε και που θα τραγουδήσουμε ξανά… τραγούδια και ιστορίες που θα μας περιέχουν.