Ζωή ποδήλατο

Λέξεις: Πέτρος Λαζαρίδης, Αλέξης Πυρπίλης

Το να κυκλοφορείς με το ποδήλατο στην πόλη μας αποδεικνύεται extreme sport για γερά νεύρα. Δυο ορκισμένοι ποδηλάτες μας μεταφέρουν την εμπειρία τους.

Οι κανόνες της αστικής ποδηλασίας

Η Θεσσαλονίκη ούσα μια πόλη ιδιαίτερα μη φιλική προς τους ποδηλάτες και γενικότερα στην εναλλακτική μετακίνηση, οδήγησε τους ποδηλάτες σε ανορθόδοξες λύσεις. Το ζήτημα είναι ότι ο κάθε ποδηλάτης είναι όχημα – αν και κάποιοι νέοι αλλά και παλιοί ποδηλάτες δε φαίνεται να το αντιλαμβάνονται – και ως όχημα πρέπει να κινείται. Οι παρακάτω συμβουλές, πέρα από τη τήρηση του Κώδικα, οδηγούν και σε έναν πιο ασφαλή τρόπο μετακίνησης για τον ποδηλάτη και τους υπόλοιπους. Ασφαλής σημαίνει ότι αφήνουμε τα πεζοδρόμια για τους πεζούς ή τα χρησιμοποιούμε μόνο όταν κινούμε το ποδήλατο με τα χέρια στο πλάι. Το γεγονός ότι μετακινούμαστε με ένα οικολογικό όχημα δεν είναι ούτε δικαιολογία, αλλά ούτε και αφορμή για να καταπατούμε χώρους που δε προορίζονται για τη μετακίνηση μας. Κινούμαστε πάντα στη δεξιά πλευρά του δρόμου και κάνουμε σήμα με το χέρι οποτεδήποτε θέλουμε να στρίψουμε, δεν μπαίνουμε ποτέ σε μονόδρομο και σεβόμαστε τα φανάρια. Επιπλέον, σαν οχήματα πρέπει να δηλώσουμε στους υπόλοιπους την παρουσία μας, αυτό σημαίνει εμπρός και πίσω φώτα όπως και κουδούνι είναι απαραίτητα. Κοστίζουν λίγο και βοηθάνε πάρα πολύ. Όταν ποδηλατούμε στην πόλη η προσοχή μας δεν πρέπει να αποσπάται, η αστική ποδηλασία είναι μια από τις πιο δύσκολες και επικίνδυνες μορφές ποδηλασίας. Κυρίως γιατί το επίπεδο δυσκολίας της οποιασδήποτε διαδρομής δεν καθορίζεται από τον ποδηλάτη αλλά από τους οδηγούς μηχανοκίνητων οχημάτων που χρησιμοποιούν εκείνη τη στιγμή τον ίδιο χώρο. Οπότε, είναι πολύ πιο ασφαλές να απαντήσουμε σε ένα τηλεφώνημα, αφού πρώτα έχουμε σταματήσει ή παρόλο που φαίνεται ωραία ιδέα, να μην ακούμε μουσική κατά τη διάρκεια της μετακίνησης, καθώς αυτό μας απομονώνει εντελώς από το περιβάλλον. Τέλος, υπάρχει το θέμα του σεβασμού του ποδηλάτη και της ευγένειας αυτού προς τους άλλους χρήστες της οδού. Εδώ συνήθως προκύπτει ένας φαύλος κύκλος, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μεγαλύτερο χάσμα επικοινωνίας. Ας κάνουμε εμείς την πρώτη κίνηση, οι περισσότεροι από εμάς άλλωστε έχουμε βρεθεί στη θέση του πεζού αλλά πιθανά και του οδηγού αυτοκινήτου. Η κοινή λογική μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός βιώσιμου περιβάλλοντος μετακίνησης για όλους.

Ο πόλεμος με τους πεζούς

Οι «φρέσκοι» ποδηλατόδρομοι της πόλης, χώροι αποκλειστικά προορισμένοι για τους ποδηλάτες, όπου θεωρητικά μπορούμε να νιώσουμε πιο ασφαλείς και σίγουροι να ποδηλατήσουμε, παρουσιάζουν το ακριβώς αντίθετο τοπίο. Ο σχεδιασμός τους, η λανθασμένη τοποθέτησή τους και η καταπάτησή τους από οτιδήποτε μπορεί να βάλει ο νους καθιστούν εξαιρετικά επίπονη αν όχι επικίνδυνη την χρήση τους. Ήδη, το υφιστάμενο δίκτυο ποδηλατοδρόμων είναι πλέον ανεπαρκές να καλύψει το πλήθος των ποδηλάτων που υπάρχουν στην πόλη. Ειδικότερα, όλοι οι ποδηλατόδρομοι που έχουν χαραχθεί επάνω σε πεζοδρόμια πέραν αυτού της ανακατασκευασμένης νέας παραλίας έχουν οδηγήσει σε ασφυκτικές συνθήκες κυκλοφορίας πεζούς και ποδηλάτες. Η χάραξη του ποδηλατόδρομου επάνω στο πεζοδρόμιο δίνει τη λανθασμένη εντύπωση ότι ο ποδηλάτης πρέπει και μπορεί να κινηθεί επάνω στο πεζοδρόμιο. Στην ουσία είναι προσωρινά φιλοξενούμενος και θα πρέπει να φέρεται ανάλογα. Στην περίπτωση που υπάρχουν πολλοί πεζοί στο πεζοδρόμιο ακόμα και μέσα στα όρια του ποδηλατόδρομου δεν έχει κανένα νόημα να χτυπάμε το κουδούνι και να χάνουμε την ψυχραιμία μας. Όλοι θα πρέπει να μοιραστούμε τον ίδιο χώρο, καθώς κανείς δεν έχει προτεραιότητα.

Γιατί ποδήλατο;

Σίγουρα, η κίνηση με το ποδήλατο μέσα στην πόλη προσφέρει μία εντελώς διαφορετική εμπειρία από αυτήν του πεζού, του αυτοκινητιστή, ακόμη και του δικυκλιστή. Η ήπια μεταβολή ταχύτητας, το ευρύ ανεμπόδιστο οπτικό πεδίο, η ελαφρότητα ενός οχήματος δέκα κιλών, η ομαλή κύλιση χωρίς θορύβους προσφέρουν μία νέα εμπειρία επαφής με το γύρω περιβάλλον, που δεν μπορεί να συγκριθεί με οποιοδήποτε άλλο μηχανοκίνητο όχημα. Η ευεξία της κίνησης χαρίζει την απαραίτητη βάση σε μία μεγάλη ομάδα, με κοινά «θέλω». Η αίσθηση συμμετοχής σε μία μεγάλη κοινότητα, διαρκώς αυξανόμενη αριθμητικά ίσως δίνει στην καθημερινότητα τη ζωντάνια και διάδραση που χρειαζόμαστε. Η επιλογή του ποδηλάτου απαλάσσει από μία σειρά από έγνοιες που συνοδεύουν την κίνηση με μηχανοκίνητα οχήματα. Η συντήρησή του είναι ανέξοδη και γρήγορη, οι βασικές εργασίες μπορούν να γίνουν χωρίς κόπο στο σπίτι. Δε δημιουργείται ποτέ ανησυχία για την αναζήτηση θέσης πάρκιγκ, συνήθως μπορεί να σταθμεύσει κανείς σε ακτίνα τριάντα μέτρων από τον προορισμό, ενώ αθροιστικά αποσυμφορείται το κέντρο της πόλης με κέρδος για όλους. Η οικονομία που γίνεται στη μετακίνηση υπολογίζεται σε πολλά ευρώ ανά εβδομάδα, με την ψαλίδα να μεγαλώνει όσο οι τιμές των ορυκτών καυσίμων διατηρούν ανοδικές τάσεις. Τέλος, τα οφέλη από την καθημερινή ποδηλασία μπορούν σε σύντομο διάστημα να αλλάξουν τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την αερόβια άσκηση, να πάψει να αντιμετωπίζεται ως υποχρέωση και να ενταχθεί ως τρόπος ζωής.