Εικόνες: Παραδοσιακή πάλη με «Πεχλιβάνηδες» στο ύψωμα «Χίλια» του Έβρου
Στις παρυφές της ανατολικής οροσειράς της Ροδόπης, εκεί όπου οι νομοί Ροδόπης και Έβρου συνορεύουν με την Βουλγαρία, και σε μια τοποθεσία μακριά από τους διαχρονικούς εμπορικούς δρόμους
Λέξεις / Εικόνες: Ζήσης Φυλλαρίδης
Στις παρυφές της ανατολικής οροσειράς της Ροδόπης, εκεί όπου οι νομοί Ροδόπης και Έβρου συνορεύουν με την Βουλγαρία, και σε μια τοποθεσία μακριά από τους διαχρονικούς εμπορικούς δρόμους, βρίσκεται το ύψωμα «Χίλια».
Το ύψωμα αυτό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την λατρευτική παράδοση των Αλεβιτών Μουσουλμάνων της Θράκης. Εδώ κάθε χρόνο διοργανώνονται αγώνες πάλης προς τιμήν του Σεγήτ Αλί Σουλτάν, ενός δερβίση και ιερού προσώπου για τους Μπεκτασήδες, που ήρθε εδώ περί το 1354 και ίδρυσε έναν Τεκέ – λατρευτικό χώρο περίπου 15 χλμ. πιο κάτω από την τοποθεσία «Χίλια». Εκεί βρίσκεται και ο «τουρμπές» – τάφος του Σεγήτ Αλί Σουλτάν.
Όλα ξεκινούν την Παρασκευή στο σπίτι του «Αγά», ο οποίος προΐσταται στο έθιμο, με έναν εορτασμό που συνοδεύεται από νταούλια και ζουρνάδες. Εκεί οι επισκέπτες έρχονται να συναντήσουν και να επευφημήσουν τον «Αγά», ενώ το κάθε χωριό του φέρνει ως δώρο τα ζώα. Το μεσημέρι παρατίθεται γεύμα προς τους επισκέπτες και τους παρευρισκόμενους στην πλατεία του χωριού, ενώ το βράδυ διοργανώνονται μουσικές εκδηλώσεις.
Το Σάββατο ξεκινάει ο «Αγάς» από το χωριό του για το ύψωμα «Χίλια». Εκεί κατεβαίνει από το άλογο του στο χώρο της πάλης και δέχεται τις επευφημίες του κόσμου και στη συνέχεια κάθεται για να παρακολουθήσει τους αγώνες. Στη συνέχεια έρχεται και ο «Αγάς» που έχει εκλεγεί για την επόμενη χρονιά, και χαιρετά τον «Αγά».
Κι αφού τον χαιρετήσει και τον ασπαστεί κάθεται κι αυτός δίπλα του. Ο «Αγάς» είναι κάθε χρόνο διαφορετικό πρόσωπο, που προτείνεται στην αντίστοιχη επιτροπή της κοινότητας των Αλεβιτών και στη συνέχεια εγκρίνεται. Έτσι την επόμενη χρονιά τα δρώμενα πριν την διεξαγωγή της πάλης θα γίνουν στο σπίτι του, και το πανηγύρι θα γίνει στο χωριό του.
Υπάρχει οργανωμένη παλαίστρα- αρένα όπου κάθε χρόνο λαμβάνουν μέρος αγώνες παραδοσιακής πάλης με κιουσπέτια (δερμάτινα παντελόνια) και λάδια. Το Σάββατο παλεύουν οι μικρότερες κατηγορίες παλαιστών και την Κυριακή οι μεγαλύτερες. Οι παλαιστές ονομάζονται Πεχλιβάνηδες.
Εδώ έρχονται παλαιστές από την περιοχή και άλλες περιοχές της Ελλάδας, καθώς και από την γειτονική Αδριανούπολη της Τουρκίας, την Βουλγαρία, ενώ κατά καιρούς έρχονται παλαιστές και από άλλες Βαλκανικές χώρες. Τον αγώνα πάλι προϋπαντούν και συνοδεύουν και ζουρνάδες και νταούλια, ενώ γύρω απλώνονται καντίνες, πάγκοι με μικροπωλητές, σούβλες κλπ.
Μετά το πέρας της πάλης κάθε ζευγάρι παλαιστών παίρνει μια πετσέτα και γυρίζει ανάμεσα στους θεατές και αυτοί συμβολικά τους δίνουν χρήματα (μέσα στην πετσέτα), για το θέαμα που προσέφεραν. Ο ζουρνάς και το νταούλι παίζουν συνεχώς.
Φέτος «Αγάς» ήταν ο Αμπατζή Κερέμ Αλή από το χωριό Σιδηρώ του Δήμου Σουφλίου, όπου και διοργανώθηκε το πανηγύρι πριν τις εκδηλώσεις πάλης. Να σημειώσουμε ότι είναι η πρώτη φορά εδώ και τουλάχιστον 100 χρόνια, όπου εκλέγεται «Αγάς» από το συγκεκριμένο χωριό.