ΕΙΚΟΝΕΣ: Στο μοναδικό μουσείο Νέον της Ευρώπης

Η φυσική και η χημεία ήταν για πολλούς από εμάς τα πιο βαρετά και ακαταλαβίστικα μαθήματα. Ωστόσο έχουμε να θυμόμαστε κάποια απλά εργαστηριακά πειράματα με εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Μια τέτοια «λαμπερή» στιγμή ήταν όταν ο Ράμσεϊ κατέψυξε δείγμα ατμοσφαιρικού αέρα μέχρι υγροποίησής του. Στη συνέχεια θέρμανε σταδιακά τον υγροποιημένο αέρα και συνέλεξε ξεχωριστά τα παραγόμενα αέρια μετά από τον βρασμό τους. Στη συνέχεια, αφού το κρυπτό απομακρύνθηκε, το επόμενο αέριο έδωσε ένα λαμπρό πορτοκαλέρυθρο φως. Αυτό το αέριο ταυτοποιήθηκε αρχές Ιουνίου, και ονομάστηκε «Νέο», από την ελληνική ανάλογη λέξη της λατινικής “novum”, που πρότεινε ο γιος του Ράμσεϊ στον πατέρα του.

Μπορεί να ακούγεται ακαταλαβίστικη ως διαδικασία αλλά σημασία έχει πως στο νέο στοιχείο «Νέον» οφείλουμε το εντυπωσιακό αποτέλεσμα των φωτιζόμενων επιγραφών στο «Las Vegas», στο Παρίσι και το Βερολίνο του μεσοπολέμου και στην Times Square των 70s που αποτελούν σήμα κατατεθέν της εποχής τους.

Στον κινηματογράφο πρωταγωνιστεί σε ταινίες μιούζικαλ αλλά και σε φιλμ νουάρ που η εικόνα ενός ντεντέκτιβ που σβήνει το τσιγάρο του κάτω από μια επιγραφή νέον είναι προσφιλής.

Τα πρώτα εμπορικά κέντρα και οι δρόμοι με καταστήματα διασκέδασης και φαγητού ξεχώριζαν με τα όλο και πιο περίτεχνα φωτιζόμενα σχέδια τους.

Απαραίτητο σε προσόψεις θεάτρων και κινηματογράφων. Σύμβολο ενός κόσμου που προσπαθούσε να επουλώσει τα τραύματα του Α΄ παγκοσμίου πολέμου συμβόλιζε μια «λαμπερή» εποχή προόδου και ανάπτυξης.

Σήμερα οι περισσότερες πινακίδες «Νέον» αντικαταστάθηκαν από επιγραφές σύγχρονης τεχνολογίας έτσι που οι παλαιότερες να θεωρούνται μουσειακές. Άλλωστε η κατασκευή τους ήταν περίτεχνη, ακριβή και απαιτούσε μεγάλη ηλεκτρική ενέργεια.

Ωστόσο οι λάτρεις του Vintage και οι νοσταλγοί των παλαιότερων δεκαετιών επανάφεραν την αγάπη για το «Νέον» το οποίο κυκλοφορεί ακόμα και ως φωτιστικό δωματίου σε μικρές διαστάσεις.

Ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία Νέον μπορεί κανείς να βρει – που αλλού αν όχι στο Λας Βέγκας. Στην Ευρώπη το μοναδικό στο είδος του βρίσκεται στο Παλάτι του Πολιτισμού και της Επιστήμης στην Βαρσοβία και ο στόχος του είναι η ανάδειξη της ιστορίας, της σημασίας που έπαιξε για την πόλη, η συλλογή αλλά και η προστασία κάποιον επιγραφών που χρονολογούνται πριν από τον Β Παγκόσμιο πόλεμο και βρέθηκαν σε αποθήκες και εγκαταλελειμμένα κτήρια.

Η ιστορία του μουσείου ξεκινά το 2005 όταν η Ιλόνα Καρβίνσκα έσωσε μια από τις πιο εμβληματικές πινακίδες το νέον « Berlin» από την οδό Μαρσαουκόφσκα. Έκτοτε έβαλε ως στόχο να βρει και να διασώσει όσες περισσότερες επιγραφές μπορεί. Η συλλογή του μουσείου διαθέτει περίπου 100 Nέον από όλη την Πολωνία. Τα περισσότερα κατασκευάστηκαν τις δεκαετίες του 1960 και του 1970.Το μουσείο διαθέτει μεγάλο αρχείο από σχέδια φωτογραφίες επιγραφών που μπορεί να μην υπάρχουν πλέον.

Οι επιγραφές «Νέον» γνώρισαν μεγάλη ακμή και χρησιμοποιήθηκαν ως κρατική προπαγάνδα και μέρος του αστικού τοπίου του Ανατολικού Μπλόκ.

Το σημαντικότερο από τα έργα του μουσείου είναι πως φροντίζει για την αποκατάσταση επιγραφών και επιστροφή στον αρχικό τους χώρο έτσι που σε πολλά σημεία της πόλης να συναντά κανείς αυτά τα «Νεον» σε χρήση, δίνοντας μια ξεχωριστή αισθητική στο τοπίο.

Η περιήγηση σε ένα χώρο γεμάτο επιγραφές δεν μπορεί παρά να είναι κάτι μαγικό. Για όσους αγαπούν το φως και τα χρώματα είναι ένα από τα «must see» της πόλης.