Ελλάδα και Ισπανία ασφυκτιούν από τον υπερτουρισμό
Ο αριθμός-ρεκόρ των επισκεπτών επιβαρύνει πλέον τους τοπικούς πόρους και προκαλεί αντιδράσεις από τους κατοίκους.
Αντιμέτωπη με μία άνευ προηγουμένου αύξηση του τουρισμού είναι η Ευρώπη φέτος, με τις πόλεις και τους ειδυλλιακούς προορισμούς να ασφυκτιούν, προκαλώντας ανησυχίες για τις συνέπειες του υπερτουρισμού.
Ο αριθμός-ρεκόρ των επισκεπτών επιβαρύνει πλέον τους τοπικούς πόρους και προκαλεί αντιδράσεις από τους κατοίκους.
Εκατομμύρια ταξιδιώτες στην Ευρώπη
Μόνο πέρυσι, η Ευρώπη υποδέχτηκε τον τεράστιο αριθμό των 747 εκατομμυρίων διεθνών ταξιδιωτών, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Βαρόμετρο Τουρισμού του ΟΗΕ. Ο αριθμός αυτός ξεπερνά κατά πολύ οποιαδήποτε άλλη παγκόσμια περιοχή, με περισσότερο από το 70% αυτών των επισκεπτών να συρρέουν στη Νότια και Δυτική Ευρώπη, καθιστώντας την το σημείο μηδέν για την εκκολαπτόμενη κρίση.
Οι διαμαρτυρίες κατά της συντριπτικής εισροής τουριστών γίνονται όλο και πιο συχνές.
Ο τεράστιος όγκος των επισκεπτών ασκεί τεράστια πίεση στις τοπικές υποδομές, από τη στέγαση και τους υδάτινους πόρους μέχρι τα ίδια τα «Instagrammable hotspots» που τους προσελκύουν.
Ως αποτέλεσμα, οι διαμαρτυρίες κατά της συντριπτικής εισροής τουριστών γίνονται όλο και πιο συχνές, ωθώντας τις αρχές σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο να εφαρμόσουν διάφορα μέτρα που αποσκοπούν στον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων αυτής της αυξανόμενης ροής επισκεπτών, αναφέρει δημοσίευμα του Independent.
Τις πταίει;
Μεταξύ των παραγόντων που οδηγούν στους αριθμούς ρεκόρ είναι οι φθηνές πτήσεις, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η ευκολία στον προγραμματισμό ταξιδιών με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης και αυτό που οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ για τον τουρισμό χαρακτηρίζουν ως ισχυρή οικονομική προοπτική για πολλές πλούσιες χώρες που στέλνουν τουρίστες, παρά τις επικρατούσες γεωπολιτικές και οικονομικές εντάσεις.
Οι πολίτες χωρών όπως οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι εκείνοι που «ευθύνονται» για τα περισσότερα διεθνή ταξίδια, ιδίως σε δημοφιλείς προορισμούς, όπως η Βαρκελώνη στην Ισπανία και η Βενετία στην Ιταλία. Ο μεγάλος αριθμός ταξιδιωτών δημιουργεί άνιση ζήτηση για στέγαση και πόρους, όπως το νερό.
Παρά τις λαϊκές αντιδράσεις κατά του συνωστισμού, ορισμένοι αξιωματούχοι του τουρισμού πιστεύουν ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη υποδομή.
Η υπουργός Τουρισμού της Ιταλίας Ντανιέλα Σανταντσέ δήλωσε ότι πιστεύει ότι οι τουριστικές ροές σε πολυσύχναστους χώρους, όπως η πινακοθήκη Ουφίτσι της Φλωρεντίας, θα μπορούσαν να διαχειριστούν καλύτερα το τουριστικό πλήθος με την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Αντέκρουσε την ιδέα ότι η Ιταλία – η οποία, όπως και όλοι οι νότιοι Ευρωπαίοι γείτονές της, υποδέχτηκε το 2024 περισσότερους διεθνείς επισκέπτες από ό,τι το σύνολο του πληθυσμού της – έχει πρόβλημα με τους υπερβολικά πολλούς τουρίστες, προσθέτοντας ότι οι περισσότερες επισκέψεις πραγματοποιούνται σε ποσοστό μόλις 4% της επικράτειας της χώρας.
«Πρόκειται για ένα φαινόμενο που μπορεί απολύτως να αντιμετωπιστεί», δήλωσε η Σανταντσέ στο Associated Press σε συνέντευξή της στο γραφείο της την Παρασκευή. «Ο τουρισμός πρέπει να αποτελεί ευκαιρία και όχι απειλή – ακόμη και για τις τοπικές κοινότητες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εστιάζουμε στην οργάνωση των ροών».
Πού κάνει «μπαμ» ο υπερτουρισμός
Οι χώρες της Μεσογείου βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Η Γαλλία, που φιλοξένησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, δέχθηκε πέρυσι 100 εκατομμύρια διεθνείς επισκέπτες, ενώ η Ισπανία, που βρίσκεται στη δεύτερη θέση, δέχθηκε σχεδόν 94 εκατομμύρια – σχεδόν διπλάσιο πληθυσμό από τον δικό της.
«Ένας ακόμη τουρίστας, ένας λιγότερος κάτοικος!».
Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν ξεσπάσει διαδηλώσεις σε όλη την Ισπανία. Στη Βαρκελώνη, το νεροπίστολο έχει γίνει σύμβολο του αντιτουριστικού κινήματος της πόλης, αφού διαδηλωτές ψέκασαν ανυποψίαστους τουρίστες κρατώντας πλακάτ που έγραφαν: «Ένας ακόμη τουρίστας, ένας λιγότερος κάτοικος!».
Η πίεση στις υποδομές είναι ιδιαίτερα έντονη στα Κανάρια νησιά και τις Βαλεαρίδες Νήσους της Ισπανίας, οι οποίες έχουν συνολικό πληθυσμό λιγότερο από 5 εκατομμύρια ανθρώπους. Κάθε αρχιπέλαγος δέχτηκε πέρυσι πάνω από 15 εκατομμύρια επισκέπτες.
Σε άλλα μέρη της Ευρώπης, ο συνωστισμός από τον τουρισμό έχει προκαλέσει προβλήματα στα πιο δημοφιλή αξιοθέατα της Ιταλίας, όπως η Βενετία, η Ρώμη, το Κάπρι και η Βερόνα. Στη δημοφιλή ακτή Αμάλφι, η εφαρμογή Uber προσφέρει ιδιωτικές βόλτες με ελικόπτερο και πλοίο το καλοκαίρι για να αποφύγει τον συνωστισμό.
Η Ελλάδα, η οποία είδε σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερους τουρίστες από τον πληθυσμό της πέρυσι, έχει αγωνιστεί με την πίεση που ασκείται στην παροχή νερού, στη στέγαση και στην ενέργεια κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ειδικά σε δημοφιλή νησιά όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος και άλλα.
Τα σοβαρά προβλήματα
Στην Ισπανία, ακτιβιστές κατά του τουρισμού, ακαδημαϊκοί και η κυβέρνηση λένε ότι ο υπερτουρισμός ανεβάζει το κόστος στέγασης στα κέντρα των πόλεων και σε άλλες δημοφιλείς τοποθεσίες λόγω της εξάπλωσης των βραχυχρόνιων ενοικιάσεων που εξυπηρετούν τους επισκέπτες.
Άλλοι θρηνούν για τις αλλαγές στον ίδιο τον χαρακτήρα των γειτονιών της πόλης που προσέλκυσε αρχικά τους τουρίστες.
Στη Βαρκελώνη και αλλού, πολίτες δήλωσαν ότι στις γειτονιές που είναι δημοφιλείς στους τουρίστες τα τοπικά καταστήματα έχουν αντικατασταθεί από πωλητές σουβενίρ, διεθνείς αλυσίδες και μοντέρνα εστιατόρια.
Σε ορισμένα από τα πιο επισκέψιμα νησιά της Ελλάδας, ο τουρισμός έχει συμπέσει με την έλλειψη νερού, καθώς η ξηρασία πλήττει τη μεσογειακή χώρα των 10,4 εκατομμυρίων κατοίκων, αναφέρει το δημοσίευμα της Σουμάν Ναϊσχαντχάμ στον Independent.
Στη Γαλλία, το Μουσείο του Λούβρου, το πιο επισκέψιμο μουσείο στον κόσμο, έκλεισε αυτή την εβδομάδα όταν το προσωπικό του απεργούσε προειδοποιώντας ότι οι εγκαταστάσεις καταρρέουν υπό το βάρος του υπερτουρισμού, αφήνοντας χιλιάδες επισκέπτες που είχαν προκλείσει εισιτήριο, εκτός.
Ο Άγγελος Βαρβαρούσης, ακαδημαϊκός και πολεοδόμος με έδρα τη Βαρκελώνη και την Αθήνα που μελετά τον κλάδο, δήλωσε ότι ο υπερτουρισμός κινδυνεύει να επιβάλει ένα «μονοπώλιο» σε πολλά από τα hotspots της Ευρώπης.
«Συνδυάζεται με τη σταδιακή απώλεια και εκτόπιση άλλων κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων», δήλωσε ο Βαρβαρούσης.
Τι λύσεις «κυνηγάνε» οι κυβερνήσεις
Η κυβέρνηση της Ισπανίας θέλει να αντιμετωπίσει αυτό που οι αξιωματούχοι αποκαλούν ως τη μεγαλύτερη πρόκληση διακυβέρνησης της χώρας: το στεγαστικό πρόβλημα.
Τον περασμένο μήνα, η κυβέρνηση της Ισπανίας διέταξε την Airbnb να καταργήσει σχεδόν 66.000 ακίνητα που, όπως είπε, παραβίαζαν τους τοπικούς κανόνες – ενώ η Βαρκελώνη ανακοίνωσε πέρυσι ένα σχέδιο για τη σταδιακή κατάργηση όλων των 10.000 διαμερισμάτων που έχουν αδειοδοτηθεί στην πόλη ως βραχυπρόθεσμες μισθώσεις μέχρι το 2028. Οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το μέτρο αποσκοπούσε στη διασφάλιση της προσφοράς κατοικιών για τους μόνιμους κατοίκους.
Αλλού, οι αρχές έχουν προσπαθήσει να ρυθμίσουν τις τουριστικές ροές με την πάταξη των διανυκτερεύσεων ή την επιβολή τελών για όσους επισκέπτονται μέσω κρουαζιέρας.
Στην Ελλάδα, από την 1η Ιουλίου, ο φόρος κρουαζιέρας θα επιβάλλεται στους επισκέπτες των νησιών σε 20 ευρώ για δημοφιλείς προορισμούς όπως η Μύκονος και σε 5 ευρώ για λιγότερο δημοφιλή νησιά όπως η Σάμος.
Η κυβέρνηση έχει επίσης ενθαρρύνει τους επισκέπτες να αναζητούν πιο ήσυχες τοποθεσίες.
Για τον περιορισμό των προβλημάτων νερού, βυτιοφόρα από την ηπειρωτική Ελλάδα έχουν βοηθήσει τα νησιά, τα οποία έχουν επίσης χρησιμοποιήσει την τεχνολογία αφαλάτωσης, η οποία διαχωρίζει τα άλατα από το νερό των θαλασσών για να το κάνει πόσιμο.
Η Βενετία επανέφερε φέτος το τέλος εισόδου που εφαρμόστηκε πιλοτικά πέρυσι στους ταξιδιώτες μιας ημέρας.
Άλλα μέτρα περιλάμβαναν κλιμακωτές ώρες επίσκεψης στην Ακρόπολη.
Εν τω μεταξύ, η Βενετία επανέφερε φέτος το τέλος εισόδου που εφαρμόστηκε πιλοτικά πέρυσι στους ταξιδιώτες μιας ημέρας, οι οποίοι θα πρέπει να πληρώνουν μεταξύ 5 και 10 ευρώ για να εισέλθουν στην πόλη κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής.
Πηγή: in.gr