Μη φοβού το Canyoning στα υπέροχα φαράγγια της Β. Ελλάδας

του Αριστείδη Ζάχαρη

Ορισμός φαραγγιού:  Τα φαράγγια είναι βαθιές και απόκρημνες χαράδρες, αποτέλεσμα γεωλογικών μεταβολών. Αιτίες δημιουργίας τους είναι η τεκτονική, οι παγετώνες, η κίνηση του νερού που προκαλεί χημική και μηχανική διάβρωση στα πετρώματα.

Η Ελλάδα φιλοξενεί εκατοντάδες φαράγγια  λόγω της γεωγραφικής της θέσης και των έντονων γεωλογικών διεργασιών που συντελούνται, με αποτέλεσμα να έχει άγριο  ανάγλυφο.  Σε αυτό συντελεί  και ο ασβεστόλιθος, ο οποίος κυριαρχεί σαν πέτρωμα στην Ελλάδα και είναι  αρκετά ευπαθής στη διάβρωση από το νερό. Ωστόσο ένα μέρος των φαραγγιών είναι κατάλληλα για Canyoning.

Τι είναι το Canyoning: Είναι η κατάβαση φαραγγιού με τεχνικά μέσα. Και λέγοντας “τεχνικά μέσα” εννοούμε τα σχοινιά και τη ζώνη κατάβασης (μποντριέ),  χάρη στα οποία γίνεται η προσπέλαση των καταρρακτών. Είναι ομαδικό σπορ που συνδυάζει πολλές δραστηριότητες μαζί όπως πεζοπορία, καταρρίχηση/αντιστηρίξεις, κατάβαση με σχοινί (ραπέλ) και κολύμπι. Σε κάποιους  καταρράκτες και εφόσον είναι ασφαλές  μπορούμε να κάνουμε άλμα ή τσουλήθρα, κάτι σαν φυσική waterland! Και φυσικά είναι μία πολύ καλή επιλογή τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες, διότι προσφέρει και μπάνιο σε κρυστάλλινα και κρύα νερά!

Εξοπλισμός: Ο εξοπλισμός που χρειάζεται για μία κατάβαση είναι καταδυτική στολή neoprene 5mm, κράνος,  μποντριέ, στεγανό μπιτόνι και ένα πλαστικό σακίδιο για να βάλουμε τα παραπάνω μέσα .  Ακόμα θα χρειαστούν σχοινιά και ενδεχομένως υλικά ασφάλισης (κρίκοι, πλακέτες).

Προϋποθέσεις  για να κάνει κάποιος Canyoning:  Να γνωρίζει κολύμπι, να μην έχει υψοφοβία/κλειστοφοβία και να διαθέτει  μία στοιχειώδη φυσική κατάσταση. Τέλος χρειάζεται διάθεση για δράση και περιπέτεια! Μπορεί να συμμετέχει όλο το φάσμα των ηλικιών, φτάνει να πληροί τις παραπάνω προυποθέσεις.

Πριν κάνουμε μία κατάβαση θα πρέπει να γνωρίζουμε τα τεχνικά χαρακτηριστικά του φαραγγιού που θα διασχίσουμε. Αυτά καθορίζουν και τη δυσκολία. Ας τα δούμε ένα-ένα:

• Όγκος νερού. Υπάρχουν φαράγγια που κατεβάζουν πολλά νερά, ιδίως την Άνοιξη που λιώνουν τα χιόνια και άλλα που είναι γενικά στεγνά ή στεγνώνουν το καλοκαίρι. Συνεπώς κάποια που έχουνε λίγα νερά τα διασχίζουμε άνοιξη πριν στεγνώσουν, ενώ άλλα το καλοκαίρι, διότι την Άνοιξη είναι χείμαρροι και επικίνδυνα.
• Στενότητα. Μπορούν να χωριστούν σε στενά και ανοιχτά φαράγγια. Στα ανοιχτά εισχωρεί πιο εύκολα το φως του ηλίου και συνήθως έχουνε πιθανές διαφυγές. Τα στενά φαράγγια είναι πιο επιβλητικά αλλά και πιο “αφιλόξενα” διότι είναι πιο σκοτεινά, χρειάζονται καλή κίνηση εντός από την ομάδα για να μην κρυώσει και συνήθως δεν έχουν καμία διαφυγή.
• Αριθμός και ύψος καταρρακτών: Φαράγγια με πολλούς και ψηλούς καταρράκτες απαιτούν περισσότερη ώρα για τη διάσχιση τους και συνεπώς χρειάζεται πιο έμπειρη ομάδα με καλή κίνηση μέσα στο φαράγγι. Το ύψος των καταρρακτών θα καθορίσει και τα σχοινά που θα πάρουμε.
• Διαφυγές: Υπάρχουν φαράγγια με γεφυράκια που μπορεί να αποτελούν σημεία εισόδου-εξόδου, ενώ άλλα που λόγω μορφολογίας δε δίνουν δυνατότητα διαφυγής
• Μήκος: Φαράγγια μεγάλα σε μήκος χρειάζονται καλή φυσική κατάσταση

Φαράγγια στη Βόρεια Ελλάδα:

• Όλυμπος: Η νο1 επιλογή για τη Θεσσαλονίκη. Σε απόσταση μόλις μίας ώρας και κάτι βρισκόμαστε σε ένα μοναδικό τοπίο. φαράγγια ανοιχτά με πεντακάθαρα νερά στο σύνολό τους.

– Ορλιάς: Ένα από τα πιο δημοφιλή φαράγγια στην Ελλάδα. Νερό όλο το χρόνο, πολύ παιχνίδι, αλματα, τσουλήθρες, κατάλληλο για αρχάριους

– Αγία Κόρη: Διασκεδαστικό και εύκολο φαράγγι, κατάλληλο για εισαγωγή στο canyoning

http://canyoning-caving.blogspot.gr/2012/11/blog-post.html

-Ενιπέας: Κυρίαρχο φαράγγι στον Όλυμπο. Πολλά νερά, μεγάλο σε μήκος

http://canyoning-caving.blogspot.gr/2016/08/blog-post_31.html

• Κίσσαβος:

-Καλυψώ: http://canyoning-caving.blogspot.gr/2016/06/blog-post.html

• Τζουμέρκα

Το επόμενο βήμα από τον Όλυμπο, σε απόσταση και επίπεδο δυσκολίας, βρίσκεται στα Τζουμέρκα στην Ήπειρο. Χωμένα στη νότια Πίνδο, ένα σύμπλεγμα κορυφών, φαραγγιών, πλούσιας βλάστησης και ποταμών. Πολλά νερά, ψηλοί καταρράκτες και στενά φαράγγια.

–Την παράσταση κλέβει η Πύλη Παραδείσου

http://canyoning-caving.blogspot.gr/2015/08/canyoning.html

Αλλά και το Κοροβέσου (λιγότερα νερά και αρκετά πιο εύκολο από Πύλη)

http://canyoning-caving.blogspot.gr/2016/06/2016.html

• Σαμοθράκη: Μοναδικός και ιδιαίτερος προορισμός στο ηφαιστειογενές νησί των φαραγγιών. 15 φαράγγια περιμετρικά του ορεινού όγκου του νησιού, πολλά νερά, ιδιαίτερα πετρώματα, μεγάλοι καταρράκτες, η Σαμοθράκη είναι το must του Canyoning στην Ελλάδα!

Δημοφιλή φαράγγια:

Φονιά

http://canyoning-caving.blogspot.gr/2016/08/canyoning-2016.html

Γριά Βάθρα

http://canyoning-caving.blogspot.gr/2016/08/2016_10.html

Ιστορία/Οργανωμένες καταβάσεις: Το σπορ ξεκινάει δειλά δειλά τις δεκαετίες ’80 και ’90 από έμπειρους ορειβάτες με διάθεση εξερεύνησης. Οι καταβάσεις γίνονταν με αναρριχητικές τεχνικές και υλικά. Τη δεκαετία του 2000 ιδρύεται ο Ελληνικός σύλλογος εξερεύνησης φαραγγιών και φέρνει τις τεχνικές του canyoning στην Ελλάδα. Οι πρώτες σχολές στην Ελλάδα γίνονται το 2004 και από τότε το σπορ γνωρίζει μία διαρκή άνθιση, ενώ όλο και περισσότερα άτομα μαθαίνουν γι’ αυτό. Σήμερα υπάρχουν σύλλογοι που οργανώνουν καταβάσεις για τα μέλη τους, καθώς και εταιρίες οι οποίες οργανώνουν τουριστικές καταβάσεις. Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη στο χώρο του canyoning δραστηριοποιείται η Olympus Gravity, με συνεχή δράση τα τελευταία 5 χρόνια σε φαράγγια της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας από έμπειρους οδηγούς. (http://olympusgravity.webnode.gr/poioi-eimaste/)

Το κόστος μίας κατάβασης κυμαίνεται από 50 έως 60 ευρώ περίπου, ανάλογα πάντα με τη δυσκολία του φαραγγιού. Η τιμή περιλαμβάνει την ενοικίαση του εξοπλισμού και τις αμοιβές των οδηγών για το συντονισμό της κατάβασης.

Περί εμού: Ασχολούμαι με το canyoning τα τελευταία 8 χρονιά και μετράω 150 καταβάσεις φαραγγιών σε όλη την Ελλάδα (Σαμοθράκη, Όλυμπο, Κρήτη, Ήπειρο, Ευρυτανία, Οίτη, Όθρυ κ.α.). Αφορμή στάθηκε το νησί της Σαμοθράκης, το οποίο μου έδωσε το έναυσμα να εξερευνήσω και παράλληλα να φωτογραφίσω αυτά τα δυσπρόσιτα και άγρια μέρη.  Η γνωριμία με αυτά αποτελεί πρόκληση. Δυνατές στιγμές η κατάβαση του Γοργοπόταμου, του δυσκολότερου φαραγγιού της Ελλάδας και οι εξερευνήσεις νέων φαραγγιών στην περιοχή των Τζουμέρκων. Το blogspot είναι στην ουσία το διαδικτυακό αρχείο της δράσης μου στο όποιο έχω μία καλά ενημερωμένη λίστα με περισσότερα από 50 διαφορετικά φαράγγια σε όλη την Ελλάδα:

http://canyoning-caving.blogspot.gr/p/canyoning.html