Να γιατί η Δυτική Μακεδονία είναι ο MUST προορισμός για απόδραση τον χειμώνα

Πριν από αρκετά χρόνια υποψήφιος βουλευτής στην Κοζάνη έταζε στους γηγενείς πως θα τους φέρει… θάλασσα, αρκεί να τον ψηφίσουν. Βεβαίως, ο ίδιος δεν έγινε ποτέ βουλευτής και η Κοζάνη δεν απέκτησε ποτέ θάλασσα! Μπορεί ο νομός Κοζάνης αλλά και οι υπόλοιποι τρεις νομοί της Δυτικής Μακεδονίας (Γρεβενών, Φλώρινας, Καστοριάς) να μην βρέχονται από θάλασσα, διαθέτουν όμως όλα τα “προσόντα” για να αποτελούν ελκυστικό τουριστικό προορισμό, όλες τις εποχές του χρόνου. Ομολογουμένως όμως, υπάρχει μια ιδιαίτερη σχέση με τον… Χειμώνα. Ακολουθεί παρουσίαση του τουριστικού προφίλ της περιοχής, όπως αυτή φιλοξενείται στο περιοδικό ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ του ΑΠΕ-ΜΠΕ που κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Ζεστά ρούχα, γάντια, σκούφους, κασκόλ, αντιολισθητικές αλυσίδες (ποτέ δεν ξέρεις τα κέφια του καιρού), πέδιλα του σκι, καλή παρέα, καλή διάθεση, γαστρονομική φιλομάθεια και μια καλή φωτογραφική μηχανή και είσαι έτοιμος για ολιγοήμερη ή πολυήμερη χειμερινή απόδραση στις ομορφιές της Δυτικής Μακεδονίας. Μιας περιοχής που την “αγαπά” ιδιαίτερα ο χειμώνας και αξίζει να επισκεφθείτε. Βεβαίως, αυτοί που ζουν στους τέσσερις νομούς της Περιφέρειας (Κοζάνης, Γρεβενών, Φλώρινας, Καστοριάς) γνωρίζουν καλά πως ο τόπος προσφέρεται για κάθε εποχή του χρόνου, με φυσικές ομορφιές που μπορούν να καλύψουν τα γούστα κάθε ταξιδιώτη, εκτός όσων προτιμούν τη… θάλασσα, γιατί μόνο αλμυρό νερό δεν βρίσκεις στην περιοχή.

Στα τουριστικά… προσόντα της Δ.Μακεδονίας περιλαμβάνονται: τρία χιονοδρομικά κέντρα (Βασιλίτσας, Πισοδερίου, Βιτσίου), δύο εθνικοί δρυμοί (Πρεσπών και Βάλιας Κάλντα), όμορφα παραδοσιακά χωριά, πετρόχτιστα γεφύρια, ποτάμια με γνωστότερο τον μεγαλύτερο ποταμό της χώρας, τον Αλιάκμονα, αρκετές λίμνες ανάμεσά τους, της Καστοριάς, η Βεγορίτιδα στο Αμύνταιο που αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη της χώρας και η τεχνητή λίμνη Πολυφύτου (Σέρβια Κοζάνης), που “φιλοξενεί” μία από τις μακρύτερες γέφυρες των Βαλκανίων. Σ΄αυτά προστίθεται και η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης, μία από τις μεγαλύτερες και ιστορικές της χώρας, στον πλούτο της οποίας περιλαμβάνεται η δωδεκάφυλλη “Χάρτα του Ρήγα”.

Το περιοδικό ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ επιχειρεί μια σύντομη παρουσίαση της περιοχής με ξεναγό τον αναπληρωτή προϊστάμενο του Τμήματος Τουρισμού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, Θανάση Παπαδημητρίου.

ΚΟΖΑΝΗ

Ο Νομός Κοζάνης αποτελεί διοικητική και οικονομική πρωτεύουσα της Περιφέρειας. Είναι πατρίδα του κρόκου (του ελληνικού σαφράν) και ενεργειακή καρδιά της χώρας, κάτι που βεβαιώνουν οι ουκ ολίγες μονάδες της ΔΕΗ που λειτουργούν στο νομό. Με ορμητήριο την πόλη της Κοζάνης ή κάποιο παραδοσιακό χωριό, οι επισκέπτες μπορούν: Να κάνουν βόλτα στη λίμνη Πολυφύτου απολαμβάνοντας τη θέα είτε από το χωριό Νεράιδα, είτε από τη γέφυρα μήκους 1.372μ που διατρέχει τη λίμνη, να επισκεφθούν το βυζαντινό «Κάστρο» των Σερβίων και τον γνωστό για τα ροδάκινα και τα κρασιά του Βελβεντό, να οργανώσουν εξορμήσεις προς τον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο Αιανής, τα παλαιοντολογικά μουσεία Πτολεμαϊδας και Σιάτιστας και τα εντυπωσιακά “Μπουχάρια” ή “Νοχτάρια” (στο Μικρόβαλτο) που αποτελούν φυσικούς σχηματισμούς που προήλθαν από διάβρωση του εδάφους εδώ και 70.000 χρόνια.

Στα must του νομού περιλαμβάνεται και μια επίσκεψη στο αρχοντοχώρι της Δ.Μακεδονίας, την όμορφη Βλάστη. Αυτό που πρέπει οπωσδήποτε να βιώσει κανείς είναι η Κοζανίτικη αποκριά, έθιμο με έντονα “Διονυσιακό” χαρακτήρα. Την τελευταία νύχτα του καρναβαλιού (φέτος πέφτει 10 Μαρτίου), στις γειτονιές της πόλης ανάβουν οι Φανοί” (μεγάλες φωτιές). Γύρω τους στήνεται χορός με αρχαϊκά, σατυρικά χαρακτηριστικά. Ξεφάντωμα με κρασί και κοζανίτικα κιχιά, αθυρόστομα τραγούδια και χάλκινα “γεμίζουν” τη χειμωνιάτικη νύχτα.

ΓΡΕΒΕΝΑ

Ελκυστικός χειμερινός ορεινός προορισμός. Ψηλά βουνά, πυκνά δάση, ποτάμια, χείμαρροι και μια πανέμορφη φύση προσκαλούν τον επισκέπτη σε ένα μοναδικό ταξίδι αισθήσεων και εμπειριών. Στα ατού της περιοχής, η «Βάλια Κάλντα», ένας από τους σημαντικότερους Εθνικούς Δρυμούς της Ελλάδας. Απλώνεται στην οροσειρά της Πίνδου, στα όρια των νομών Γρεβενών και Ιωαννίνων.

Στις πλαγιές της Πίνδου βρίσκονται χτισμένα υπέροχα παραδοσιακά χωριά. Εκεί καταλύουν πολλοί από τους επισκέπτες του Εθνικού Χιονοδρομικού Κέντρου Βασιλίτσας. Το χιονοδρομικό κέντρο διαθέτει εξοπλισμένο σαλέ, οκτώ αναβατήρες και 16 πίστες συνολικού μήκους 16 χλμ. (ανάμεσά τους και η μεγαλύτερη πίστα στην Ελλάδα, με μήκος 3.860μ.). Δύο πίστες είναι φωτιζόμενες προσφέροντας τη δυνατότητα για νυχτερινό σκι.

Άλλη επιλογή αποτελούν οι εξορμήσεις στα Μαστοροχώρια, οικισμοί με πέτρινα κτίσματα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής και τοξωτά γεφύρια ενώ για τους λάτρεις της αδρεναλίνης και των off road διαδρομών οι δύσβατοι χωματόδρομοι, το χιόνι και η λάσπη αποτελούν μια τεράστια πρόκληση.

Στο μεταξύ, τα Γρεβενά αποκαλούνται «χώρα των μανιταριών». Όχι άδικα καθώς εκεί φύονται περισσότερα από 1.300 είδη μανιταριών προσφέροντας στους επισκέπτες τη χαρά να αποκτήσουν μοναδικές γαστρονομικές μανιταρο-εμπειρίες. Την ίδια ώρα, κρεατικά από κοπάδια ελευθέρας βοσκής, μαγειρευτά, ψητά στα κάρβουνα ή στη σούβλα, παραδοσιακές πίτες, χυλοπίτες και τραχανάς, εξαιρετικά τυροκομικά προϊόντα και ντόπιο κρασί, προσφέρουν το δικό τους μερίδιο στη γαστρονομική πανδαισία.

ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Αρχοντική πόλη της Μακεδονίας. Μια από τις ομορφότερες της Ελλάδας. Χτισμένη αμφιθεατρικά, πάνω σε στενή χερσόνησο, καθρεφτίζεται στα νερά της λίμνης Ορεστιάδας.

“Ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσετε την πόλη και να νιώσετε την αύρα της είναι” λέει ο κ.Παπαδημητρίου, “είναι να κάνετε τον μικρό γύρο της λίμνης, μια μαγευτική διαδρομή μέσα από παρόχθια δάση από οξιές και θεόρατα πλατάνια”.

Η Καστοριά με τον αρχιτεκτονικό της πλούτο αποτελεί ένα υπαίθριο μουσείο. Αξίζει να επισκεφθεί κανείς την παλιά συνοικία Ντολτσό, με τα μεγαλοπρεπή αρχοντικά του 17ου και 18ου αι. και το Απόζαρι με την αριστοκρατική ατμόσφαιρα, τις περίτεχνες βυζαντινές εκκλησιές και τα όμορφα αρχοντικά, χαρακτηριστικά δείγματα μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής. Διάθεση και χρόνο να έχει κανείς καθώς σ΄αυτά που αξίζει να επισκεφθεί περιλαμβάνονται: Περισσότερες από 60 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησιές, Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης, Πρότυπο Ενυδρείο, το μεγαλύτερο γλυκού νερού των Βαλκανίων και το Δισπηλιό (7 χλμ ΝΑ της Καστοριάς) με τον πασσαλόκτιστο προϊστορικό λιμναίο οικισμό που χρονολογείται από το 5.000 π.Χ.

Για μια ξεχωριστή ορεινή εμπειρία μπορεί κανείς να επισκεφθεί:

-Το πανέμορφο Νεστόριο (22 χλμ από την Καστοριά) στις όχθες του Αλιάκμονα. Αποτελεί καταφύγιο προστασίας της καφετιάς αρκούδας και κύρια πύλη εισόδου στην οροσειρά του Γράµµου.

-Το χωριό Νόστιμο (17 χλμ. ΝΔ της Καστοριάς) με το απολιθωμένο δάσος ηλικίας 20 εκατομμυρίων χρόνων.

-Τα Κορέστεια χωριά στα βόρεια του νομού, έρημα σήμερα τα πιο πολλά. Ξεχωρίζουν για τη μοναδική ατμόσφαιρα και τα πλινθόκτιστα σπίτια.

Στο μεταξύ, κοντά στο γραφικό χωριό Πολυκέρασος, σε απόσταση 22χλμ από την πόλη της Καστοριάς, βρίσκεται το χιονοδρομικό κέντρο του Συλλόγου Χιονοδρομίας Καστοριάς, σε υψόμετρο 1800μ.

ΦΛΩΡΙΝΑ

Η “ρομαντική μούσα” του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Ένα μοναδικό τοπίο που -μεταξύ άλλων- περιλαμβάνει: έξι πανέμορφες λίμνες (Βεγορίτιδα, λίμνη των Πετρών, Ζάζαρη, Χειμαδίτιδα, Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα), παραλίμνια χωριά όπως οι Ψαράδες (χτισμένοι σε ένα φυσικό φιόρδ της λίμνης) και ο Άγιος Γερμανός (το μεγαλύτερο των Πρεσπών), το περίφημο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου (φιλοξενεί τη βασιλική του Αγίου Αχιλλείου, χτισμένη από τον Βούλγαρο αυτοκράτορα Σαμουήλ στα τέλη του 10ου αι.) και το χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας στο Πισοδέρι (19 χλμ. από τη Φλώρινα, σε υψόμετρο 1.600-1.900 μ). Και βεβαίως μια όμορφη πρωτεύουσα, τη ρομαντική Φλώρινα, πόλη που τη χαρακτηρίζει ο ποταμός Σακουλέβας και προσφέρεται για υπέροχες χειμωνιάτικες βόλτες, με τα θαυμάσια εκλεκτικιστικά κτήρια των αρχών του 20ού αι, το Αρχαιολογικό Μουσείο, την Πινακοθήκη, όπου εκτίθενται έργα Φλωριναίων καλλιτεχνών, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το σπίτι του Βογιατζή όπου γυρίστηκαν σκηνές της ταινίας «ο Μελισσοκόμος», τις εγκαταλειμμένες παλιές φυλακές και το τουρκικό λουτρό (χαμάμ).

Η Φλώρινα, πέραν των άλλων, αποτελεί σύμφωνα με τον κ.Παπαδημητρίου και παράδεισο των γαστρονόμων. Σε όλη την περιοχή υπάρχουν πολυβραβευμένα εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας, παραδοσιακές ταβέρνες με εξαιρετικά τοπικά προϊόντα. Στην περιοχή του Αμυνταίου όπου κυριαρχεί η ερυθρή ποικιλία του Ξυνόμαυρου βρίσκονται μερικά από τα κορυφαία οινοποιεία της χώρας.

Το Νυμφαίο

Ένα όνειρο σμιλεμένο από πέτρα και χρόνο στην ανατολική πλαγιά του Βιτσίου και σε υψόμετρο 1.346 μ., το Νυμφαίο, αποτελεί παραδοσιακό διατηρητέο οικισμό που περιβάλλεται από δάσος οξιάς. Συγκαταλέγεται στα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης. Είναι υπέροχο όλες τις εποχές του χρόνου, όμως όταν το χιόνι καλύπτει τα πάντα, το τοπίο μετατρέπεται σε σκηνικό παραμυθιού. Στο χωριό λειτουργεί και φάρμα αλόγων – σχολή ιππασίας. Οποιος θέλει μπορεί να κάνει ιππασία (ακόμη και πάνω σε χιόνι) αν το επιτρέπει ο καιρός. Τέλος, στην περιοχή δραστηριοποιείται και η γνωστή περιβαλλοντική οργάνωση “ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ” (www.arcturos.gr) με το περιβαλλοντικό κέντρο ενημέρωσης για την καφέ αρκούδα και το λύκο.

Πηγή: ΑΠΕ, Μπάμπης Γιαννακίδης