Το Δάσος όπου συναντάς τις 9 Μούσες απέχει μία ώρα από τη Θεσσαλονίκη

Δεν ειναι χειμερινός προορισμός. Είναι προορισμός εμπειρίας.

Το Ελατοχώρι Πιερίας μπορεί να έχει συνδυαστεί στο μυαλό πολλών επισκεπτών τα τελευταία 24 χρόνια με το χιονοδρομικό κέντρο, όμως είναι προορισμός για 365 μέρες το χρόνο. Τις ομορφιές του μπορείς να τις ανακαλύψεις σε όλες τις εποχές του χρόνου, όχι μόνο το χειμώνα.

Το φθινόπωρο με τα εκπληκτικά του χρώματα, τις αντανακλάσεις του φωτός, τα σύννεφα και την ομίχλη, τα πεσμένα φύλλα στο χώμα, τα πρασινοκίτρινα φύλλα στα δέντρα, τις θύμησες του καλοκαιριού που σβήνουν και οι ελπίδες για έναν χειμώνα και μια άνοιξη που έπονται.

Πλην του χειμώνα, που αποτελεί «καταφύγιο» για χειμερινές εξορμήσεις και σπορ όπως το σκι, στο Ελατοχώρι μπορείς να βρεις νόημα και την άνοιξη με την άνθηση της φύσης να βρίσκεται στο απόγειό της, τα λουλούδια και τα δέντρα που καρποφορούν, το πράσινο να ξυπνά τις αισθήσεις, με την προσμονή του καλοκαιριού.

Στο οποίο φυσικά μπορείς επίσης να επισκεφτείς το Ελατοχώρι, καθώς στα Πιέρια όρη η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη σε σχέση με τα πεδινά, η δροσιά είναι το δώρο στους επισκέπτες.

Η βόλτα στο δάσος μπορεί να γίνει όλες τις εποχές, ιδανικά όμως το φθινόπωρο και την άνοιξη και οι διαδρομές είναι πολύ ενδιαφέρουσες.

Σε μία από αυτές μπορεί να συναντήσεις και τις 9 Μούσες.

Σύμφωνα με το μύθο και όπως αναφέρει ο Ησίοδος στη Θεογονία, οι 9 Μούσες γεννήθηκαν όταν η Μνημοσύνη κοιμήθηκε στην Πιερία με τον γιο του Κρόνου.  Εννέα συνεχείς νύχτες ο συνετός Δίας ανεβαίνοντας στο ιερό κρεβάτι του κοιμόταν δίπλα στη Μνημοσύνη, μακριά από όλους τους αθανάτους. Ύστερα από έναν χρόνο, όταν οι εποχές και οι μήνες είχαν συμπληρώσει τον κύκλο τους και όταν πέρασαν πολλές μέρες, η Μνημοσύνη γέννησε εννέα κόρες…, που όλες τις μάγευε η μουσική…”, που απαλύνουν τους πόνους μας και μας κάνουν να ξεχνάμε τα βάσανά μας.

Τα ονόματα των Μουσών είναι:

Η Καλλιόπη (καλλι + όπη  όψ = αυτή με την καλή φωνή) ήταν η Μούσα της Επικής ποίησης.

Η Κλειώ (κλέος = δόξα) ήταν η Μούσα της Ιστορίας.

Η Ευτέρπη (ευ + τέρπω, καλώς τέρπω, ευχαριστώ) ήταν η Μούσα της Μουσικής και της Λυρικής ποίησης.

Η Θάλεια (θάλλω = ανθίζω, βλασταίνω, ακμάζω) ήταν η Μούσα της Βουκολικής ποίησης και της Κωμωδίας.

Η Μελπομένη (μέλπω = μελωδώ + μένος) ήταν η Μούσα της Τραγωδίας.

Η Τερψιχόρη (τέρπω + χορός, τέρπουσα δια του χορού) ήταν η Μούσα της Ορχήσεως (τέχνη του χορού).

Η Ερατώ (έρως) ήταν η Μούσα της Λυρικής και ειδικότερα της Ερωτικής ποίησης.

Η Πολύμνια (πολύς + ύμνος) ήταν η Μούσα της Ιερής ποίησης και των Ύμνων.

Η Ουρανία (ουρανός) ήταν η Μούσα της Αστρονομίας.

Σε μία εξαιρετική χορογραφία από κορίτσια, μέλη της Σχολής χορού Atelier De La Danse της Κατερίνης με δασκάλα τους την Ευγενία Γρατσούνα, αναπαρέστησαν τις Μούσες (και μαζί τις μικρές Δρυάδες, νύμφες του δάσους), τοποθετώντας σε στα ονειρικά πλαίσια της μυθολογίας.

Τα λόγια του ψυχολόγου, κ. Οικονόμου, έμοιαζαν με «καθαρτήριο» ψυχής. Ηταν ένα εξαιρετικό event, στο διήμερο 20-21 Οκτωβρίου του 2024, στο πλαίσιο του Γαστρονομικού Φεστιβάλ Ελατοχωρίου, που διοργάνωσε η Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Τουρισμού του Δήμου Κατερίνης. Και μία ιδέα που είναι πιθανό να υλοποιηθεί ξανά, καθώς η χορογραφία μέσα στο δάσος, στη φύση και ακούγοντας το κελαριστό νερό από τους καταρράκτες, απέσπασε θετικά σχόλια σε όσους επισκέπτες την παρακολούθησαν.

Το Ελατοχώρι και τα μονοπάτια

Οι περίπατοι και οι πεζοπορίες είναι για το Ελατοχώρι μια must δράση. Στα Πιέρια όρη, το χωριό των περίπου 500 κατοίκων βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μέτρων. Είναι ένας τόπος που τον συνοδεύει ο μύθος των Μουσών, αλλά έχει και καταπράσινες πλαγιές, ορειβατικά μονοπάτια έτοιμα να περπατηθούν.

Παραδοσιακοί οικισμοί, πετρόχτιστα οικήματα που σε συνδυασμό με το πράσινο και τη φύση, συνθέτουν ένα μοναδικό πανόραμα που μένει αξέχαστο. Από εκεί αγναντεύεις τον Όλυμπο, μπορείς να φτάσεις να δεις τα νερά του Θερμαϊκού.

Το πρώτο μονοπάτι είνα το Βοτανικό και ένα καλό σημείο για να ξεκινήσεις είναι η Τρανή Βρύση στο παλιό Ελατοχώρι. Στη συγκεκριμένη διαδρομή περνάς από το πάρκο των Μουσών και την πηγή Κεραμίδα.

Το δεύτερο μονοπάτι είναι λίγο ψηλότερα, στο Νικόλα πηγάδι, που σε οδηγεί στον καταρράκτη Σωτήρη ρέμα.

Στο δεύτερο μονοπάτι μπορείς να συναντήσεις και πολλούς ανθρώπους να ψήνουν, εννοείται ποτέ τους θερινούς μήνες, λόγω επικινδυνότητας. Το φθινοπωρινό διήμερο του Οκτωβρίου όμως έγινε ακόμη πιο… ενδιαφέρον, όταν ο Γιώργος Παλησίδης και η εθνική ομάδα μπάρμπεκιου προσέφεραν γαστρονομικές απολαύσεις στο βουνό, μετά από έναν ιδανικό περίπατο.

Υπάρχει και το πετρόκτιστο μονοπάτι που φέρνει τους περιπατητές στο βάθος της χαράδρας όπου βρίσκονται το Αι Νέρι, το πορσκύνημα της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Αντωνίου.

Περιπατητικές διαδρομές διοργανώνονται συχνά στο Ελατοχώρι, περισσότερες πληροφορίες στο 6948128104.

Η ιστορικότητα του Ελατοχωρίου

Το Ελατοχώρι εκτός από τις σημαντικές του ομορφιές, έχει και μεγάλη ιστορικότητα, ενώ υπήρξε και τόπος μαρτυρίου.

Μας εξηγεί η Γιώτα Δρούγκα, αντιπρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Ελατοχωρίου. 

«Στα 1347, όταν στην Ευρώπη έχει ξεσπάσει μια φοβερή πανδημία, που οδηγεί σε αφανισμό του 1/3 του πληθυσμού της, κάτοικοι της περιοχής αποφασίζουν να κατευθυνθούν προς το βουνό για να αισθανθούν περισσότερο ασφαλείς. Δημιουργήθηκαν πέντε μικροί οικισμοί στην ευρύτερη περιοχή  του σημερινού Ελατοχωρίου. 

Μερικές εκατοντάδες χρόνια αργότερα, μια νέα απειλή, οι Τούρκοι, που έμπαιναν όλο και πιο μέσα στην ενδοχώρα, αναγκάζει τους κατοίκους να κινηθούν ακόμη ψηλά, στο σημερινό παλαιό Ελατοχώρι, όπου πλέον μπορούν να έχουν «πλάτη» το βουνό και μεγαλύτερη ορατότητα προς την ανατολή, κάτι που τους παρείχε μεγαλύτερη προστασία.

Ο τόπος ήταν γεμάτος νερά. Οι κάτοικοι τα αξιοποιούν. Φτιάχνουν νερόμυλους και μπατάνια για την επεξεργασία υφασμάτων που τότε τα ονόμαζαν σκουτιά. Εξ ου και η πρώτη ονομασία του Ελατοχωρίου: Σκουτέρνα. 

Τον Ιανουάριο του 1944, λίγο πριν οι Γερμανοί αποχωρήσουν από την Ελλάδα, μετά από μία συμπλοκή στο βουνό, αντάρτες σκότωσν 3 Γερμανούς στρατιώτες. Το τίμημα που πλήρωσε το χωριό ήταν βαρύ. Μάζεψαν όσους βρήκαν στα σπίτια τους την επόμενη μέρα, τους απομάκρυναν και πυροβολώντας αδιακρίτως στο πλήθος, σκότωσαν 32 άτομα, ενώ τραυμάτισαν ακόμη 25.

Παράλληλα, έκαψαν όλα τα σπίτια και γλίτωσε μόνο η εκκλησία, χάρη στην επιμονή του παπαΝικόλα, ο ο οποίος μέχρι την τελευταία στιγμή τους παρακαλούσε να μην την κάψουν. «Σκοτώστε εμένα, αλλά μην καίτε την εκκλησιά». Τελικά τον πήραν μαζί τους και δεν έκαψαν το ναό. 

Όσοι απέμειναν, φιλοξενήθηκαν αρχικά σε γειτονικό χωριό (Ρητίνη), μετά στην Κατερίνη, ωστόσο μετά το τέλος του πολέμου επέστρεψαν στον τόπο τους. 

Δεν έχτισαν πάνω στα χαλάσματα, αλλά με τη συνδρομή του κράτους έχτισαν σε νέο σημείο, στο σημερινό Νέο Ελατοχώρι, το οποίο έχει εξαιρετική ρυμοτομία, ενώ παράλληλα κατοικήθηκε ξανά και το παλιό». 

Ο Γερο Τόλιος και ο Αγιος Νικόλαος

Το ναό του Αγίου Νικολάου στο Ελατοχώρι συνοδεύει μία ιστορία.

Χτίστηκε με δαπάνες του Γερο Τόλιου. Πώς όμως ένας απλός κάτοικος του Ελατοχωρίου κατάφερε κάτι τέτοιο;

Ο αστικός μύθος και οι μαρτυρίες αναφέρουν ότι το επιταγμένο από τους Τούρκους μουλάρι του (η επίταξη μουλαριών ήταν μια συνηθισμένη μέθοδος για τις μεταφορές επί Τουρκοκρατίας, γιατί δεν υπήρχε άλλος τρόπος), έφυγε από το δρόμο του κατά ένα δρομολόγιο (ο δρόμος που περνούσαν τα μουλάρια στη διαδρομή Θεσσαλονίκη-Λάρισα ήταν κοντά στο χωριό) και πήγε στο Ελατοχώρι και βρήκε τον Γερο Τόλιο.

Ξεφορτώντας το μουλάρι του που μόλις είχε ξαναβρεί, ο Γερο Τόλιος διαπίστωσε ότι πάνω είχε ένα κασελάκι, το οποίο ανοίγοντάς το είχε πολλά χρυσά νομίσματα. Λειτουργώντας με ψυχραιμία, πήρε τα νομίσματα, τα έκρυψε, ενώ εξαφάνισε το μουλάρι.

Παρά τις ανακρίσεις των Τούρκων και την παρακολούθηση για πολλά χρόνια, δεν αποδείχθηκε τίποτα, ο ίδιος όμως κρυφά και χωρίς να δίνει στόχο, έβαζε λίγα λίγα χρήματα για το χτίσιμο του ναού, κάτι που εν τέλει κατάφερε το 1777.

Την ιστορία λέγεται ότι εκμυστηρεύτηκε ο ίδιος, αρκετά χρόνια αργότερα.

• Στο Ελατοχώρι βρίσκεις και εξαιρετικά τοπικά προϊόντα, όπως τα κάστανα, αμύγδαλα, καρύδια, κεράσια, μέλι, ρόδι, κηπευτικά, το κρασί με τους αμπελώνες που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία ειδικά χρόνια από πολλούς τοπικούς παραγωγούς. Μπορείς να φας εξαιρετικά κρέατα και εδέσματα της περιοχής και να ευχαριστηθείς τη διαμονή σου.