Ένας 22χρονος από τη Θεσσαλονίκη στα Χριστιανικά μοναστήρια της Συρίας

«Ο μόνος τρόπος να μπεις στη χώρα προς το παρόν είναι με ξεναγό, εγώ το έκανα με γνωστό πρακτορείο που ειδικεύεται στα ολοκληρωμένα ταξίδια στη Συρία και το ταξίδι μου θα το χαρακτήριζα πολύ ασφαλές. Ήταν ένα ταξίδι που ήθελα πολύ να κάνω και είμαι πολύ χαρούμενος που το κατάφερα, καθώς γέμισα με τόσα πολλά συναισθήματα, με τόσες πολλές εικόνες και κυρίως με τόσους πολλούς προβληματισμούς» αναφέρει ο 22χρονος Γιώργος Χριστοφορίδης που ταξιδεύει συχνά με σκοπό να γνωρίσει νέους πολιτισμούς, νέους κόσμους και ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη, εξηγώντας και αναλύοντας συμπερφορές και τρόπο ζωής πολιτισμών.

Στο ταξίδι του στη Συρία πριν λίγο καιρό, ο Γιώργος ανακάλυψε τα χριστιανικά μοναστήρια της χώρας, ταξιδεύοντας με ένα γκρουπ λίγων ανθρώπων και περιγράφοντας στην Parallaxi, την εμπειρία του από αυτό το ενδιαφέρον πρόσωπο της Συρίας, μέσα από λέξεις και εικόνες.

Τα χριστιανικά μοναστήρια στη Συρία: Μααλούλα

Η Μααλούλα είναι ένα μικρό, πανέμορφο χωριό στη Συρία, γνωστό για τη μοναδική της γλώσσα, καθώς είναι από τα τελευταία μέρη στον κόσμο όπου οι κάτοικοι μιλούν αραμαϊκά, τη γλώσσα του Ιησού. Βρίσκεται σε απότομη πλαγιά βουνού και είναι φημισμένη για τα θρησκευτικά της μνημεία, τα οποία μαρτυρούν τη μακρά και πολυπολιτισμική ιστορία της. Μάλιστα, είχαμε την τύχη να παρευρίσκεται στον χώρο μια γυναίκα που προσευχήθηκε στα αραμαϊκά, από τον τόνο της φωνής της καταλάβαμε πως είπε το Πάτερ Ημών, κάνοντας την επίσκεψή μας ακόμα πιο ξεχωριστή.

Το μοναστήρι των Αγίων Σέργιου και Βάκχου, ένα από τα σημαντικότερα χριστιανικά προσκυνήματα της περιοχής, χρονολογείται από τον 4ο αιώνα και αποτελεί δείγμα της πρώιμης βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Το μοναστήρι, αφιερωμένο στους δύο Ρωμαίους στρατιώτες που μαρτύρησαν για την πίστη τους, προσελκύει χιλιάδες προσκυνητές κάθε χρόνο, καθώς διατηρεί εικονίσματα και αρχαία αντικείμενα που αποτυπώνουν τον πλούτο της χριστιανικής παράδοσης της Συρίας. Είναι χτισμένο στην κορυφή του λόφου, δίπλα από το ξενοδοχείο Saffeer, το οποίο είναι βομβαρδισμένο πλήρως.

Μετά την έναρξη του πολέμου στη Συρία το 2011, η Μααλούλα βρέθηκε στην καρδιά των συγκρούσεων και υπέστη σοβαρές καταστροφές. Το μοναστήρι των Αγίων Σέργιου και Βάκχου, όπως και άλλα μνημεία στην περιοχή, λεηλατήθηκε και υπέστη σημαντικές φθορές, ενώ ολόκληρο το χωριό αναγκάστηκε να εγκαταλειφθεί προσωρινά από τους κατοίκους του. Μετά τον πόλεμο, έγιναν προσπάθειες αποκατάστασης, και το μοναστήρι άρχισε να ανακτά την παλιά του αίγλη, προσελκύοντας ξανά προσκυνητές που επιστρέφουν για να τιμήσουν την πνευματική παράδοση του τόπου και την αντοχή των μνημείων μέσα στον χρόνο και τις αντιξοότητες.

Από το μοναστήρι κατηφορίσαμε μέσω κάποιων πέτρινων περασμάτων προς το μοναστήρι της Αγίας Θέκλας.Το μοναστήρι της Αγίας Θέκλας στη Μααλούλα είναι από τα πιο σημαντικά και ιστορικά μοναστήρια της Συρίας, καθώς συνδέεται με την ιστορία της πρώτης γυναίκας μάρτυρα της χριστιανικής πίστης, της Αγίας Θέκλας. Η Θέκλα ήταν μαθήτρια του Αποστόλου Παύλου και, σύμφωνα με την παράδοση, κατέφυγε στη Μααλούλα για να γλιτώσει από τους διώκτες της εξαιτίας της πίστης της στον χριστιανισμό.

Σύμφωνα με τον θρύλο, όταν η Θέκλα έφτασε στους απόκρημνους βράχους της Μααλούλα και δεν μπορούσε να συνεχίσει, προσευχήθηκε και ο βράχος άνοιξε θαυματουργά, δημιουργώντας ένα πέρασμα ώστε να διαφύγει και να βρει καταφύγιο. Το μοναστήρι χτίστηκε ακριβώς σε αυτό το σημείο για να τιμηθεί η Αγία Θέκλα.

Πριν από τον πόλεμο, το μοναστήρι ήταν πόλος έλξης για χριστιανούς και μουσουλμάνους από όλη τη Συρία και τη Μέση Ανατολή. Όμως, κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, υπέστη μεγάλες καταστροφές, καθώς και λεηλασίες. Μετά την απελευθέρωση της περιοχής, έχουν ξεκινήσει έργα αναστήλωσης και το μοναστήρι προσπαθεί να επανέλθει στην προηγούμενη πνευματική του ακτινοβολία.

Τα χριστιανικά μοναστήρια στη Συρία: Μχάρντε

Η Μχάρντε είναι μια μικρή πόλη στη δυτική Συρία, γνωστή για τον έντονο χριστιανικό της χαρακτήρα και την ιστορική της σημασία. Βρίσκεται σε μια στρατηγική τοποθεσία, κοντά στην κοιλάδα του ποταμού Ορόντη, και έχει αντέξει αιώνες πολέμων και συγκρούσεων διατηρώντας την πλούσια πολιτιστική και θρησκευτική της κληρονομιά.

Αν και το μοναστήρι ήταν κλειστό, με ένα τηλέφωνο της ξεναγού και 5 λεπτά αναμονής σε ένα μικρό μίνι μάρκετ ακριβώς δίπλα, άνοιξε από έναν κάτοικο του χωριού, χαρούμενος και πρόθυμος να μας εξυπηρετήσει. Μέσα, υπήρχαν πολλές εικόνες στα ελληνικά, στα αραβικά ή ακόμα και στα σλαβικά, από πολλούς διαφορετικούς αγίους.

Ένα από τα πιο σημαντικά της μνημεία είναι το μοναστήρι της Παναγίας (Μονή Παναγίας της Μχαρντά), το οποίο αποτελεί κέντρο θρησκευτικής ζωής και παράδοσης για την πόλη. Το μοναστήρι έχει μακρά ιστορία και θεωρείται πνευματικό καταφύγιο, όπου οι κάτοικοι και οι προσκυνητές από διάφορα μέρη συρρέουν για να τιμήσουν την Παναγία.

Τα χριστιανικά μοναστήρια στη Συρία: Χομς

Η Χομς, μία από τις παλαιότερες πόλεις της Συρίας και τρίτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, διαθέτει πλούσια ιστορία και πολυπολιτισμικό χαρακτήρα, με χριστιανικές και μουσουλμανικές κοινότητες να συνυπάρχουν αρμονικά για αιώνες. Η πόλη αυτή έχει διαχρονικά παίξει σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Συρίας, ενώ διατηρεί σημαντικά μνημεία από διαφορετικές εποχές και πολιτισμούς. Κατά τη διάρκεια του πολέμου καταστράφηκε σοβαρά μεγάλο μέρος της πόλης και ο κόσμος αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει. Οι ζημιές και οι καταστροφές στη γύρω περιοχή ήταν σφοδρές και οι εικόνες που βλέπει κανείς τριγυρνώντας είναι συγκλονιστικές.

Με την επίσκεψή μας στο Χομς, κάναμε μια στάση στην εκκλησία της Παρθένου Μαρίας. Στο υπόγειο αυτής βρίσκεται κομμάτι από τη ζώνη της, το οποίο παρά τις διαρκείς εντάσεις όλα αυτά τα χρόνια στην πόλη, κατάφερε να προστατευτεί και πλέον εκτίθεται κανονικά.

Τα λείψανα στους χρυσούς αυτούς λειψανοθήκες λέγεται πως ανήκουν στον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή και στον Άγιο Ιγνάτιο τον Θεοφόρο, που είναι από τους πιο σεβαστούς αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Τα χριστιανικά μοναστήρια στη Συρία: Κφάρμπο

Το Κφαρμπο είναι ένα μικρό χωριό στη Συρία με μακρά ιστορία και έντονη χριστιανική παράδοση. Το χωριό είναι γνωστό για το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, ένα από τα παλαιότερα και πιο σεβαστά χριστιανικά προσκυνήματα στην περιοχή. Το μοναστήρι, θεωρείται θαυματουργό και προσελκύει πιστούς που έρχονται να προσευχηθούν για θεραπεία και προστασία. Μέσα στο μοναστήρι, φυλάσσονται αρχαία ιερά αντικείμενα και εικονίσματα, καθώς και η εικόνα του Αγίου Γεωργίου.

Κατά την άφιξή μας στο μοναστήρι, ο ιερέας μας υποδέχτηκε, μας προσέφερε νερό μιας και η ζέστη ήταν αφόρητη και μας συνόδεψε στον χώρο, δίνοντάς μας διάφορες πληροφορίες σχετικά με την ιστορία του, αλλά και του χωριού. Στο τέλος της επίσκεψής μας, ένα μικρό παιδί το οποίο τριγύριζε στην αυλή προσφέρθηκε να μας οδηγήσει στην καινούργια εκκλησία του χωριού.

Πρόσφατα, μια νέα εκκλησία χτίστηκε στο Κφαρμπο, αποτελώντας σύμβολο ανανέωσης και πνευματικής ενίσχυσης για την κοινότητα. Η νέα εκκλησία χτίστηκε για να εξυπηρετήσει τις αυξανόμενες ανάγκες των πιστών, ειδικά μετά την περίοδο των συγκρούσεων στη Συρία, και διαθέτει σύγχρονη αρχιτεκτονική, που παραμένει όμως πιστή στη βυζαντινή παράδοση. Οι τοιχογραφίες και τα εικονίσματά της είναι εμπνευσμένα από την κλασική βυζαντινή τέχνη, ενώ η εκκλησία έχει γίνει σημείο συγκέντρωσης για τους κατοίκους.

Μετά από τόσα χρόνια συνεχούς έντασης, η Συρία αρχίζει και ανακάμπτει τουριστικά. Ο μόνος τρόπος να μπεις στη χώρα προς το παρόν είναι με ξεναγό, εγώ το έκανα με γνωστό πρακτορείο που ειδικεύεται στα ολοκληρωμένα ταξίδια στη Συρία και το ταξίδι μου θα το χαρακτήριζα πολύ ασφαλές. Ήταν ένα ταξίδι που ήθελα πολύ να κάνω και είμαι πολύ χαρούμενος που έκανα, καθώς γέμισα με τόσα πολλά συναισθήματα, με τόσες πολλές εικόνες και κυρίως με τόσους πολλούς προβληματισμούς.

Οι συζητήσεις μας με την Τίλκα, την ξεναγό μου, μου έδωσαν απαντήσεις στο πώς είναι να μεγαλώνει κανείς σε μια χώρα σε περίοδο κρίσης και πολέμου και πόσο σημαντικό είναι να αγαπάμε και να εκτιμούμε τα άτομα που έχουμε δίπλα μας καθημερινά, καθώς δεν έχεις ιδέα τι σου επιφυλάσσει το αύριο. Μέσα σε αυτές τις μέρες, μου έδειξε πώς η πίστη, έδωσε ψυχικό σθένος στον λαό, όποια πίστη και αν είναι αυτή, είτε έμειναν αναγκαστικά στη χώρα είτε έφυγαν έξω.

Και σε ένα τέτοιο ταξίδι, όσα και να δεις, αν δεν έρθεις σε επαφή με τον κόσμο δεν βλέπεις ουσιαστικά τίποτα, γιατί στο τέλος της μέρας εμείς είμαστε τα ταξίδια και απλά υπάρχουν στη μέση αυτές οι ζωγραφισμένες γραμμές που μας χωρίζουν…

Οι χριστιανοί της Συρίας

Πριν τον Συριακό Εμφύλιο Πόλεμο, στη Συρία κατοικούσαν 1,2 εκατομμύρια χριστιανοί. Σήμερα, οι Χριστιανοί της Συρίας αποτελούν, προσεγγιστικά το 10% του πληθυσμού της χώρας. Η πόλη με τους περισσότερους χριστιανούς στη Συρία είναι το Χαλέπι. Κατά το τέλος της Οθωμανικής περιόδου, μεγάλο ποσοστό των σύριων χριστιανών μετανάστευσαν από τη Συρία, ειδικότερα μετά τις αιματηρές διώξεις που υπέστησαν, όπως οι Σφαγές του 1860 και η Γενοκτονία των Ασσυρίων. Σύμφωνα με τον ιστορικό Φίλιπ Χίττι, περίπου 900.000 χριστιανοί μετανάστευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες ανάμεσα στο 1899 και το 1919. Η Συρία έχει παγκοσμίως τον μεγαλύτερο αριθμό εκτοπισμένων πολιτών, οι οποίοι αριθμούν τα 7,6 εκατομμύρια.