Γιατί η Αλβανική Ριβιέρα είναι ο top ευρωπαϊκός προορισμός μουσικών φεστιβάλ
Θα γίνει η γειτονική χώρα μια «νέα Κροατία»; Οι αριθμοί, οι προοπτικές, η αποδοχή των ντόπιων σε έναν προορισμό που υπόσχεται ατελείωτες στιγμές διασκέδασης και ευεξίας
Τα τιρκουάζ χρώματα της παραλίας Dhërmi με τα Κεραύνια Όρη να δεσπόζουν από πάνω, δημιουργούν ένα εντυπωσιακό σκηνικό. Δέντρα με ρόδια και γάτες στους δρόμους πρωταγωνιστούν επίσης. Οι παραθεριστές απολαμβάνουν την μακαρονάδα με τα θαλασσινά τους και την ελληνική σαλάτα με θέα τη θάλασσα, ενώ τα ζευγάρια περνούν ξέγνοιαστες στιγμές με Aperol spritz στο χέρι.
Παρά τη μεγάλη λωρίδα της μεσογειακής ακτογραμμής η Αλβανία αγνοούνταν μέχρι τα τελευταία χρόνια από τους ξένους τουρίστες. Παρέμενε «κλειστή» σε μεγάλο μέρος του κόσμου μέχρι το θάνατο του δικτάτορα Ενβέρ Χότζα το 1985. Παραμένει μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα και την Ιταλία, η Αλβανία δεν είναι το ίδιο προσιτή για επίσκεψη. Διαθέτει μόνο ένα μεγάλο αεροδρόμιο στα Τίρανα. Από εκεί μέχρι την ακτή θα πρέπει να οδηγήσεις 3,5 ώρες μέσα από τα βουνά. Διαφορετικά να προσγειωθείς στην Κέρκυρα και από εκεί να πας δύο ώρες με το φέρι.
Αλλά τελευταία κάτι έχει αλλάξει. Ο αριθμός των επισκεπτών αυξάνεται. Οι κρατήσεις στις πτήσεις έχουν αυξηθεί κατά 48% σε σύγκριση με το 2019.
1,4 τουρίστες επισκέφτηκαν τη χώρα τον Ιούλιο. 21% περισσότεροι από τον περσινό Ιούλιο και 16% πάνω σε σχέση με τα προ πανδημίας χρόνια.
Ίσως δεν πρέπει να μας εκπλήξει αυτό. Η Αλβανία είναι πιο φτηνή χώρα σε σχέση με την Ιταλία, αλλά το ίδιο όμορφη. Προσφέρει παραλίες, πεζοπορία, γαστρονομία, μια συναρπαστική και σκοτεινή ιστορία.
Υπάρχει όμως κάτι που έχει καταφέρει να κερδίσει τους τουρίστες τα τελευταία χρόνια. Τα μουσικά φεστιβάλ.
Ξεκίνησε με το Kala, το οποίο έγινε το πρώτο διεθνές μουσικό φεστιβάλ της Αλβανίας όταν ξεκίνησε στο Dhërmi το 2018. Η παραθαλάσσια πόλη Dhërmi φιλοξενεί τώρα πληθώρα φεστιβάλ χορευτικής μουσικής που διοργανώνονται από τους ίδιους φορείς: Explorations, Inner State, Hospitality On The Beach. Και από το 2022, υπάρχει επίσης το ION Festival: επτά ημέρες ηλεκτρονικής μουσικής και δραστηριότητες ευεξίας στην Αλβανική Ριβιέρα.
Αυτόν τον Σεπτέμβριο ήταν η εναρκτήρια έκδοση του ΙΟΝ, μετά από δύο χρόνια ακυρώσεων λόγω της πανδημίας. Ο προγραμματισμός του φεστιβάλ γίνεται από δύο γνωστούς διοργανωτές του Λονδίνου, τους Love Wins Everything (LWE) και Junction 2.
Το line-up περιλάμβανε το συνηθισμένο πλήθος διάσημων techno DJs (αν και στερούνταν κάπως από τη φυλετική και εθνική ποικιλομορφία που έχουν τα πλήθη – αν και οι υποστηρικτές της LWE λένε ότι «εργάζονται σκληρά σε αυτό το μέτωπο»).
Το πλήθος είναι στην πλειοψηφία τους Βρετανοί. Μιας και μοιάζουν με τα πάρτι που θα βλέπαμε στο Printworks στο Λονδίνο ή στο Warehouse Project στο Μάντσεστερ.
Οι περισσότερες σκηνές ανοίγουν το βράδυ και η μουσική συνεχίζεται μέχρι τις 7 το πρωί, αφήνοντας τις μέρες ελεύθερες για δραστηριότητες και εξερεύνηση.
Το ION περιλαμβάνει επίσης ένα πρόγραμμα ευεξίας και αποκατάστασης, το οποίο προσφέρει τα πάντα, από τη γιόγκα το πρωί και το ηλιοβασίλεμα μέχρι τον καθοδηγούμενο διαλογισμό και τις τελετές κακάο.
Είτε είστε εκεί για το πάρτι, είτε για να πάρετε ανάσες ευεξίας η τοποθεσία είναι ιδανική για το φεστιβάλ. Υπάρχουν τρεις σκηνές με θέα στη θάλασσα, μια άλλη αρένα σε έναν κολπίσκο στην παραλία και ένας υπόγειος χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων που έχει μετατραπεί σε μια rave σπηλιά. Μια μικρότερη, απομονωμένη σκηνή στο φαράγγι Gjipe περιβάλλεται από εντυπωσιακούς βράχους και είναι προσβάσιμη μόνο με ταχύπλοο. Έπειτα, υπάρχει το «The Fort»: ένας χώρος πάρτι στην οροφή ενός πετρόκτιστου κάστρου του δέκατου ένατου αιώνα, το οποίο (σύμφωνα με το Διεθνές Ραδιόφωνο των Τιράνων) κάποτε χρησίμευε ως πρώην σοβιετική βάση υποβρυχίων.
Υπάρχουν ξενοδοχεία και διαμερίσματα στα οποία οι επισκέπτες μπορούν να μείνουν και να απολαύσουν καλό φαγητό με τις τιμές να ξεκινούν από 295 δολάρια το άτομο για μια εβδομάδα. Η ιδέα είναι να διατηρηθεί η εμπειρία σε προσιτή τιμή και να αποφευχθεί τυχόν υπερχρέωση της διαμονής.
Όπως το Kala Festival, το οποίο χρησιμοποιεί τον ίδιο ιστότοπο, το ION λειτουργεί σε συνδυασμό με το Mainstage: μια εταιρεία εκδηλώσεων στο εξωτερικό που συνεργάζεται στενά με την αλβανική κυβέρνηση για να προσελκύσει περισσότερους τουρίστες στη χώρα. «Οι αρχές μας επέτρεψαν να χρησιμοποιούμε χώρους», λέει ο Jeff Gray, επικεφαλής εκδηλώσεων στο LWE. «Είναι πολύ πρόθυμοι να φέρουν ανθρώπους στην Αλβανία που δεν έχουν ξαναπάει».
Τα τοπικά συμβούλια συμφώνησαν να κατασκευάσουν προσωρινά λιμάνια πορθμείων πιο κοντά στο Dhërmi και μάλιστα χορήγησαν άδεια να κλείσουν και να πεζοδρομήσουν ουσιαστικά ολόκληρη την παραλία για μια εβδομάδα μετατρέποντας ολόκληρη την περιοχή σε χώρο φεστιβάλ χωρητικότητας 3.000 ατόμων.
Το φεστιβάλ έχει κάνει κάποια προσπάθεια να συμπεριλάβει τοπικά ταλέντα από την Αλβανία και το γειτονικό Κοσσυφοπέδιο στη σύνθεση του, συμπεριλαμβανομένων των Tomi GJ, Elise, Andy Q και Altin Boshnjaku. Οι κάτοικοι της Αλβανίας και του Κοσσυφοπεδίου μπορούν να προμηθευτούν εισιτήρια με έκπτωση, χωρίς διαμονή, προσκομίζοντας την ταυτότητα τους. Περίπου 500 πουλήθηκαν στο τελευταίο φεστιβάλ.
Οι ντόπιοι στην παλιά πόλη του Dhërmi φαίνεται να έχουν αγκαλιάσει το φεστιβάλ. «Μας αρέσει να γνωρίζουμε νέους ανθρώπους» λένε.
«Η κύρια τουριστική περίοδος στο Dhërmi είναι ο Ιούλιος και ο Αύγουστος, επομένως τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο, είναι μια πόλη-φάντασμα εδώ. Τώρα η τουριστική περίοδος έχει παραταθεί. Και αυτό έχει παρακινήσει τους ντόπιους να συνεργαστούν».
Κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει τώρα στην Αλβανία είχε συμβεί στο παρελθόν στην Κροατία. Το 2011, έξι μεγάλα μουσικά φεστιβάλ ξεκίνησαν στη χώρα, αυξάνοντας τις αφίξεις στο Ζαντάρ κατά 51.000 τον χρόνο. Μέχρι το 2015 τα μουσικά φεστιβάλ έγιναν 20. Πλέον, η Κροατία φιλοξενεί φεστιβάλ που παραπέμπουν σε εκείνα της Ίμπιζα.
Δεν ήταν βέβαια όλα ρόδινα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Petrčane, ένα κροάτικο ψαροχώρι, που φιλοξένησε το βρετανικό φεστιβάλ The Garden το 2006. Η εισροή επισκεπτών στο Petrčane προκάλεσε έκρηξη στην ανάπτυξη και τις υποδομές για την περιοχή.
Επειδή όλοι πίστευαν ότι η εισροή θα μεγαλώσει ακόμα περισσότερο στο μέλλον ξεκίνησαν να φτιάχνουν επιχειρήσεις και καταλύματα διαμονής στην περιοχή. Όμως μετά από 4 χρόνια το φεστιβάλ άλλαξε μέρος και η περιοχή έμεινε να θυμίζει εργοτάξιο.
Υπάρχει επίσης ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος που πρέπει να σκεφτούμε. Μέχρι το τέλος του ΙΟΝ, οι προηγουμένως πεντακάθαρες παραλίες ήταν διάσπαρτες με άδειες σακούλες, φίλτρα τσιγάρων και άλλα σκουπίδια.
Το 2019, ανακοινώθηκε ότι η ΕΕ θα επενδύσει 40 εκατομμύρια ευρώ στην Αλβανία ως μέρος ενός προγράμματος τουριστικής ανάπτυξης. Το Διεθνές Αεροδρόμιο του Αυλώνα, περίπου μιάμιση ώρα οδικώς από το Dhërmi, βρίσκεται υπό κατασκευή από το 2021 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025, παρά τη διαμάχη σχετικά με τη θέση του σε προστατευόμενο φυσικό καταφύγιο. Εν τω μεταξύ, η σήραγγα Llogara θα διασχίσει τα βουνά και θα μειώσει τον χρόνο ταξιδιού από τα Τίρανα σε 40 λεπτά. Θα φέρει επίσης το Dhërmi σε μια ώρα από το νέο αεροδρόμιο.
Περπατώντας στην ακτή, υπάρχει μια διαφαινόμενη αίσθηση ότι η αλλαγή που επέφεραν τα φεστιβάλ των τελευταίων ετών είναι μόνο η αρχή. Κατασκευαστικές εργασίες γίνονται σχεδόν παντού. Τεράστιοι, τσιμεντένιοι σκελετοί από πεντάστερα ξενοδοχεία που θα γίνουν σύντομα ξεπροβάλλουν πάνω από τις παραλίες.
Είναι μια μεγάλη αντίθεση με τους ήσυχους, πεζόδρομους και τα ασβεστωμένα ξωκλήσια της παλιάς πόλης. Σε μια δεκαετία από τώρα, η ακτογραμμή εδώ θα είναι σχεδόν αγνώριστη, με έργα όπως το Dhërmi Plaza Hotel να διπλασιάζουν τουλάχιστον τα διαθέσιμα καταλύματα διακοπών.
Αν δεν είναι ήδη, η Αλβανία βρίσκεται σε καλό δρόμο για να γίνει ο επόμενος σημαντικός ευρωπαϊκός προορισμός φεστιβάλ. Αλλά με το ποσό των χρημάτων που διοχετεύεται στην περιοχή, θα είναι ενδιαφέρον να δούμε πόσο θα διαρκέσει αυτό, ιδιαίτερα έναν μετατραπεί σε έναν οικογενειακό προορισμό διακοπών.
Αν σκέφτεστε να πάτε σε ένα φεστιβάλ στην Αλβανική Ριβιέρα, ίσως είναι καλύτερο να πάτε σύντομα – προτού ανοίξει η χώρα για μαζικό τουρισμό και το τοπίο αλλάξει.
Η ορεινή διαδρομή για να φτάσετε στο Dhërmi μπορεί να μην είναι και η καλύτερη δυνατή, αλλά κρύβει τις συγκινήσεις της.
Και όταν κοιτάζετε έξω από παρέες φίλων που αγκαλιάζονται καθώς ο ήλιος αρχίζει να δύει πάνω από τη θάλασσα εκείνη τη στιγμή θα αισθανθείτε ότι είστε σε ένα από τα καλύτερα μέρη του κόσμου για να χορέψετε.
ΠΗΓΗ: timeout.com