H συγκλονιστική ερημιά της Κουκουράβας
Το χωριό-φάντασμα που εγκαταλείφθηκε τρεις φορές
Χθες το απόγευμα ανεβήκαμε στην Κουκουράβα (παλιό όνομα της Άνω Αμυγδαλής). Μέσα από ένα δύσβατο χωματόδρομο προσεγγίσαμε το έρημο χωριό. Ένα από τα δεκάδες στην Ελλάδα.
Πέτρινα σπίτια γκρεμισμένα δεσπόζουν παντού. Και ελάχιστα ανακατασκευασμένα, που κατοικούνται συνήθως το καλοκαίρι και μερικά Σαββατοκύριακα του χειμώνα. Ένα ξεχασμένο αρχαίο πέτρινο μονοπάτι, μέρος αυτού που ένωνε τη Μακεδονία με τη Μαγνησία δεσπόζει.
Η απόκοσμη ερημιά και ησυχία σε έναν τόπο που κάποτε έσφυζε από ζωή σοκάρει. Ανατριχιάζει.
Εδώ πάνω τοποθετούν οι ιστορικοί το αρχαίο Κερκίνιο. Σε μια σύντομη αναφορά του Τίτου Λίβιου διαβάζουμε ότι το θέρος του 199 π.Χ. το Κερκίνιο κατελήφθη και λεηλατήθηκε από τους Αίτωλούς και τους Αθαμάνες υπό την ηγεσία του Βασιλιά Αμύνανδρου. Ο ιστορικός doctor Belly τοποθετεί στην Άνω Αμυγδαλή την αρχαία πόλη του Κερκινίου.
Περπατώντας ανάμεσα στα σοκάκια που άλλοτε περπατούσαν άνθρωποι, ακούγονταν γέλια και κουβέντες, στην εκκλησία του Τιμίου Προδρόμου, εδώ που έγινε το τελευταίο συμβολικό πανηγύρι πριν εγκαταλειφθεί το χωριό για τρίτη φορά το 1972. Σαν αποχαιρετισμός σε μια ζωή που δεν έμελλε να συνεχίσει.
Σκαρφαλωμένο σε μια πλαγιά στο Μαυροβούνι, με θέα του κάμπου της Λάρισας και της λίμνης Κάρλας, που αποξήραναν οι άνθρωποι κάποτε από το φόβο της ελονοσίας και την πίεση των μεγάλων συμφερόντων, που κόβει την ανάσα.
Καθώς περπατάω στο έρημο τοπίο, με την απουσία ανθρώπινου στοιχείου να υπογραμμίζει το αφύσικο της κατάστασης, προσπαθώ να φανταστώ τις δύσκολες ζωές των ανθρώπων.
Την τεράστια φτώχεια και ανέχεια που τερματίζεται για δεύτερη φορά στον Εμφύλιο, όταν αναγκάζονται οι κάτοικοι να αφήσουν το καμένο χωριό και την δυστοπία της απομόνωσης ακόμα και από τα χωράφια τους στο κάμπο, χωρίς δρόμο, που τους ανάγκασε να το εγκαταλείψουν πια οριστικά στις αρχές του 70.
Μια Ελλάδα νοικοκυραίων, με τάξη, αρχιτεκτονική υπέροχη, ρυμοτομία και κοινωνική ζωή που ξεκληρίστηκε λόγω της αδιαφορίας και της αστικοποίησης.
Έρημα, γκρεμισμένα και καμένα υπέροχα σπιτικά, τόποι που άνθισαν ζωές, κοιμητήρια που αναπαύονται πρόγονοι, εκκλησιές που ένωσαν ανθρώπους, πλατείες που χόρεψαν άνθρωποι.
Μισός αιώνας εγκατάλειψης. Στοιχειωμένοι πόθοι να ξαναζωντανέψει. Ακούω ότι τώρα πια ελπίζουν στους ξένους που θα έρθουν εδώ πάνω να αγοράσουν σπίτια. Μακάρι. Να γεννηθεί μια τέταρτη ζωή. Τα φαντάσματα να δώσουν τη θέση τους σε νέους κατοίκους. Το αξίζει ένας τόπος που γνώρισε τόσες διαφορετικές ζωές.
ΥΓ. Η τελευταία φορά που γράφτηκε κάτι για την Κουκουράβα στον τύπο ήταν τον Νοέμβριο του 2021 όταν έπεσε εκεί ψηλά ένα μικρό αεροπλάνο και σκοτώθηκε ο πιλότος του. Μόνο τραγωδίες…
