Σμύρνη: Πόλη μάγισσα!

της Κατερίνας Καραμφυλίδου

Μια πόλη στις ακτές της Μικράς Ασίας, σχεδόν δίδυμη της Θεσσαλονίκης, θα είναι πάντα αγαπημένος προορισμός των Ελλήνων.

Η Σμύρνη των σχεδόν 4 εκατομμυρίων μοιάζει πολύ στη Θεσσαλονίκη. Περπατώντας εντός της συνειδητοποιείς πόσα κοινά στοιχεία και εικόνες σε συνδέουν με αυτή την πόλη.

Ειναι η ιστορία της, που ξεκινάει 8.500 χιλιάδες πριν, «το βελούδινο κάστρο» της, το Κadifekale, που στέκει ψηλά και αγκαλιάζει την παλιά πόλη, όπως το δικό μας Γεντικουλέ και τα τείχη στην άνω πόλη, με τα στενά και λαβυρινθώδη σοκάκια, οι κάθετοι δρόμοι της κατηφοριάς που φτάνουν μέχρι τη Θάλασσα, αλλά και τα «παραλλέλια» όπως αποκαλούσαν οι Ελληνες Σμυρνιοί τον παράλληλο δρόμο της παραλιακής οδού. Συναντάς κλειστές αγορές, σαν αυτή του Kizlaragasi Han Bazaar, όπως του Βλάλη, του Μοδιάνου και το Μπεζεστένι, διάσπαρτα κτίρια και κατοικίες του 19αι και 20αι που επέζησαν της μεγάλης πυρκαγιάς του 1922, να θυμίζουν την πολυπολιτισμική ταυτότητά της και την οικονομική της ευρωστία, όπως τα δικά μας αρχοντικά και μέγαρα που γλίτωσαν από την φωτιά του ΄17 και την καταστροφή της αντιπαροχής, να αντανακλούν την εποχή που η πόλη ήταν από τα σημαντικότερα κέντρα εμπορίου της ανατολικής Μεσογείου.

Έχει αρχαία ρωμαϊκή αγορά αλλά και τη δική της εμπορική έκθεση, τη Fuar Izmir, σ΄ ένα εντυπωσιακό καινούργιο χώρο με inox και μάρμαρο, 330.000 τ,μ. με τρεις αίθουσες 20.000 τ.μ. η πρώτη, 22.000τ.μ. η δεύτερη και 13.000τ.μ η τρίτη, ενώ στο διπλανό της κτήριο-συνεδριακό χώρο, στεγάζει μέχρι 2.200 άτομα σε έκταση 9.000 τ.μ. Μια επένδυση που κόστισε 210 εκ ευρώ.

Εκεί όμως που η σύγκριση της είναι πιο δυνατή με τη Θεσσαλονίκη είναι η παραλία της. Στο τεράστιο παραλιακό της μέτωπο με τις ψηλές πολυκατοικίες της να οχυρώνουν την πόλη σαν σύγχρονα τείχη, οι κάτοικοι της συναντούν τη θάλασσα. Ποδηλάτες, joggers, ψαράδες, ζευγάρια πιασμένα από το χέρι, μεγάλες παρέες στο γρασίδι, συνθέτουν το ζωντανό σκηνικό της θάλασσας με τα καράβια να πηγαινοέρχονται απέναντι στο Κarciyaka (Κορδελιό), Γιατί και της Σμύρνης της πρέπει το καράβι. Ειδικά το βράδυ όταν το αεράκι της θάλασσας ξεπλένει το σούρουπο και τα μαγικά φώτα της πόλης ανάβουν μπροστά σου καθώς κατευθύνεσαι με το καραβάκι στο Κορδελιό. Διαλέξτε να δειπνήσετε στο Κarciyaka έχοντας την εικόνα της Σμύρνης και τα φωτά της να τρεμοσβήνουν απέναντι. Αληθινή μαγεία. Όπως και το ηλιοβασίλεμά της με τον ήλιο να βουτάει στην κυριολεξία στη θάλασσα πλάι στα μεγάλα καράβια που στέκονται αρόδο και να κλέβει όλα τα χρώματα της μέρας.

Το Κορδελιό είναι το πιο μοντέρνο προάστιο της Σμύρνης, σφύζει από ζωή στους πεζόδρομους και στην παραλία τα βράδια, το πιο φιλελεύθερο ίσως κομμάτι της και όχι άδικα αφού εκεί ζούσε και η μητέρα του Κεμάλ Ατατουρκ και ήταν η πόλη που συχνά επισκεπτόταν.

Στη Σμύρνη αξίζει να ξεκινήσει κανείς την περιήγηση του από τον πάνω μαχαλά, στην παλιά πόλη που απλώνεται από το κάστρο του Κadifekale, μέχρι το σιδηροδρομικό σταθμό του Βasmane Gar, και από την αρχαία ρωμαϊκή αγορά της, μέχρι τα σοκάκια στην αγορά της εβραϊκής χάβρας και του Kizlaragasi Han Bazaar, πρώην οθωμανικό χάνι στη συνοικία Kemeralti.

Σ’ αυτήν την περιοχή του πάνω μαχαλά κυριαρχούν οι εικόνες της ανατολής και των πολύχρωμων παζαριών, των καφενείων αλλά και οι βιτρίνες με είδη νεωτερισμών. Πίσω από τις μεγάλες λεωφόρους και τις στρόγγυλες πλατείες γύρω από το Βasmane Gar, κρύβονται φτωχά στενοσόκακα όπου τα παιδιά παίζουν κουτσό και μπάλα τα απογεύματα, οι γυναίκες κάθονται μπροστά στην πόρτα του σπιτιού τους ανταλλάσοντας τα νέα της ημέρας, ενώ οι άντρες παίζουν τάβλι και χαρτιά στα καφενεία. Εκεί συναντάς ακόμα μερικά ελληνικά σπίτια, που επέζησαν της φωτιάς, ερειπωμένα και άδεια. Ο πιο συντηρημένος δρόμος με τέτοια σπίτια κοντά στον πάνω μαχαλά, όπως το αποκαλούσαν παλιά, είναι ο δρόμος Οtteller Sokagi τα οποία έχουν μετατραπεί σήμερα σε φθηνά ξενοδοχεία. Λίγο πιο πάνω στις λαϊκές συνοικίες του Βasmane πίσω από τη λεωφόρο απέναντι από τις ράγες του σταθμού και τα μαγαζιά του αγοραίου έρωτα θα βρείτε κρυμμένο τον ορθόδοξο Αγ. Βουκόλο, τη μόνη εκκλησία που γλίτωσε από την καταστροφή και ξαναλειτούργησε πέρυσι μετά το 1922.

Κατηφορίζοντας στην παραλία, από την κάθετη λεωφόρο το σκηνικό αλλάζει και μια σύγχρονη πόλη ανατέλλει.

Σε περιμένει το Κονάκ Πιέρ, ένα κτήριο του Γουσταύου Άιφελ, σχεδιασμένο αρχικά για αποθήκες που αργότερα φιλοξένησε την ιχθυαγορά της πόλης, ενώ σήμερα έχει μετατραπεί σε ένα σύγχρονο ακριβό εμπορικό κέντρο, με επώνυμα ρούχα, καφέ, εστιατόρια και κινηματογράφο multiplex. Λίγο πιο κάτω βρίσκεται η πλατεία με το Κonak Μοsque διπλα στο ρολόι, το πιο πολυφωτογραφημένο σημείο και σήμα κατατεθέν της Σμύρνης, να σηματοδοτεί όχι μόνο την καρδιά της πόλης αλλά και να θυμίζει το σημείο που έφτανε η θάλασσα και η παλιά προκυμαία πριν μπαζωθεί η παραλία.

Αλλά η καρδιά της νυχτερινής ζωής χτυπά στο Αlsancak, εκεί που ήταν παλιά ο μαχαλάς των Φραγκολεβαντίνων αλλά και των Eλλήνων. Σήμερα είναι μια ζωντανή γειτονιά με ωραία καφέ και εστιατόρια όπου διασκεδάζουν οι νέοι της πόλης, το πιο ζωντανό στοιχείο της αφού αποτελούν το 43% του πληθυσμού της. Βρίσκεται στο βόρειο άκρο της προκυμαίας της Σμύρνης στην παλιά ελληνική συνοικία Πούντα, έχει πολλά διατηρητέα κτίρια και εκκλησίες, μοναδικής αρχιτεκτονικής. Περιπλανώμενοι στα σοκάκια θα δείτε, κτίρια της πόλης, όπως το πρώην ελληνικό προξενείο, το Μουσείο Ατατούρκ, το Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης, το Μητροπολιτικό Μουσείο Σμύρνης, το Μουσείο Σιδηροδρόμων κ.ά

Αλλά αξιοθέατα είναι το Κulturpak, πάρκο 421.000 τ.μ στην καρδιά της Σμύρνης. Σχεδιασμένο κατά το πρότυπο του πάρκου της Μόσχας, το Αρχαιολογικό Μουσείο, με εκθέματα από την αρχαϊκή περίοδο μέχρι τη ρωμαϊκή και το Αsansor που στη θέα του απλώνεται όλη η πόλη. Επίσης το καλοκαίρι διεξάγεται το Διεθνές Φεστιβάλ της Σμύρνης και τον Μάρτιο το Ευρωπαϊκό φεστιβάλ jazz.

Οι τρεις λόγοι για να την επισκεφτεί κανείς, όπως μας είπε ο Αbdulaziz Ediz, Διευθυντής του Οργανισμού πολιτισμού και τουρισμού της Σμύρνης, που εδρεύει σε ένα εξαιρετικό κτήριο της πρώτης Ελληνικής τράπεζας(1830), είναι: η θαλασσα και τα παραθαλάσσια μέρη της, η πλούσια αρχαιολογική της κληρονομιά (Πέργαμος, Έφεσος, Ναός Αρτεμιδος) και ο ιατρικός τουρισμός της, αφού η περιοχή διαθέτει πάνω από 40 ιαματικές πηγές και ένα καλά εξοπλισμένο πανεπιστημιακό νοσοκομείο με άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό που ειδικεύεται στις μεταμοσχεύσεις και στην πλαστική χειρουργική, με κόστος πολύ φθηνότερο από αντίστοιχα κέντρα των ευρωπαϊκών χωρών. Και κυρίως φθάνεις στη Σμύρνη σε λιγότερο από 3-4 ώρες από οποιαδήποτε πόλη της Ευρώπης.

Θα συμφωνήσω μαζί του σίγουρα για τους δύο πρώτους λόγους, αλλά και θα προσθέσω και τον δικό μου, που συνειδητοποίησα φεύγοντας από την πόλη για το Σελτζούκ και την ‘Έφεσο, όταν αφήσαμε την λεωφόρο «Χάρις Αλεξίου» στο Gaziemir, να τραγουδάμε μαζί με την Αyca αγκαλιασμένοι, τα τραγούδια της, που έβαλε στο cd του μικρού λεωφορείου ο οδηγός μας, εκείνοι στα τούρκικα και εμείς στα ελληνικά.

Διαμονή: Swissotel: Gaziosmanpasa Bulvan No 1. 35210, Alsancak Beyond Hotel:1376 Sokak No 5 Kizilay Caddesi, Alsancak Φαγητό: Αquarium Restaurant, Swissotel

*Θα φτάσετε εκεί με την Turkish Airlines. Πετάει καθημερινά από το αεροδρόμιο Μακεδονία για Κωνσταντινούπολη και από εκεί στη Σμύρνη και σε 269 προορισμούς σε όλο τον κόσμο.

*Για την ευγενική πρόσκληση και την πραγματοποίηση του ταξιδιού, ευχαριστούμε την Τurkish Airlines και τον Οργανισμό Τουρισμού και Πολιτισμού της Σμύρνης.

Για κοντινές αποδράσεις από τη Σμύρνη διαβάστε εδω