Μια χειμωνιάτικη μέρα σε ένα καλοκαιρινό τόπο

Το κουδούνι χτύπησε για διάλειμμα στο Γυμνάσιο του Πευκοχωρίου. Ο μέχρι πριν λίγα λεπτά άδειος διάδρομος του κυλικείου γεμίζει μαθητές που τρέχουν δεξιά και αριστερά για να προλάβουν να απολαύσουν τα λίγα λεπτά διαλείμματος πριν την επιστροφή στην τάξη. Οι περίπου 400 μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου αποτελούν κομμάτι του μόνιμου πληθυσμού του χωριού. Το Πευκοχώρι είναι το δεύτερο μεγαλύτερο χωριό στην περιοχή του Δήμου Κασσάνδρας, μετά την Κασσάνδρεια. Με μόνιμο πληθυσμό λίγο περισσότερους από 2.000 κατοίκους, αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς της Βόρειας Ελλάδας, με επίκεντρο το πρώτο πόδι της Χαλκιδικής. Κάθε καλοκαίρι το χωριό γεμίζει ασφυκτικά από τουρίστες, προερχόμενους από την Ρουμανία, την Σερβία, την Βόρεια Μακεδονία, την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη αλλά και από την Ελλάδα, με τους Θεσσαλονικείς να αποτελούν τους κυριότερους παραθεριστές του Σαββατοκύριακου την θερινή σεζόν.  Η βόλτα στην παραλία του χωριού δεν θυμίζει τίποτα σε κάποιον που το έχει επισκεφτεί κατά την διάρκεια του καλοκαιριού. Στην παραλία που μέχρι πριν κάποιους μήνες δεν χωρούσες να περάσεις, δεν συναντάς ψυχή. Ο πεζόδρομος που το καλοκαίρι σφύζει από ζωή, με χιλιάδες τουρίστες από διάφορες χώρες  να τον διασχίζουν ξανά και ξανά, είναι έρημος το χειμωνιάτικο αυτό πρωινό. 

Τα δεκάδες μαγαζιά εστίασης, οι τουριστικές επιχειρήσεις, τα νυχτερινά κέντρα, όλα ερμητικά κλειστά. Τα μέρη που σε μερικούς μήνες θα αποτελούν «πεδία μάχης» για τουρίστες και παραθεριστές που θέλουν να εξασφαλίσουν ένα τραπέζι ή μια ξαπλώστρα, δίνουν την εικόνα ενός ήρεμου παραλιακού χωριού μια ημέρα του Φλεβάρη και όχι αυτήν μιας από τις τουριστικές «ναυαρχίδες» της Χαλκιδικής της θερινής σεζόν.  Οι ελάχιστοι άνθρωποι που συναντήσαμε ασχολούνταν με έργα συντήρησης του πεζόδρομου ή των επιχειρήσεών τους. Γνωρίσαμε και συνομιλήσαμε με τον κύριο Πέτρο, το εστιατόριο του οποίου αποτελεί το μοναδικό ανοιχτό μαγαζί σε όλο το παραλιακό μέτωπο του χωριού.

Ο κύριος Πέτρος είναι μόνιμος κάτοικος του χωριού, στο οποίο και δραστηριοποιείται επιχειρηματικά τα τελευταία 25 χρόνια. Όπως λέει χαρακτηριστικά «Ο χειμώνας είναι πολύ δύσκολος εδώ». Το γεγονός ότι κρατάει ανοιχτό το εστιατόριό του και τον χειμώνα αποτελεί σύμφωνα με τον ίδιο και κοινωνικό έργο, αφού εξυπηρετεί τις ανάγκες κοινωνικών συναναστροφών, οι οποίες δεν σταματούν την χειμερινή περίοδο. «Αυτό το χωριό έχει ζωή και τον χειμώνα» λέει και συνεχίζει πως η έρημη εικόνα που δίνει το χωριό κάνει κακό στην περιοχή. Κόντρα σε αυτό το κλίμα και σε συνδυασμό με την παροχή απασχόλησης σε κάποιους εργαζόμενους του χωριού και τους μήνες του χειμώνα ο ίδιος επιλέγει να συνεχίζει την λειτουργία του εστιατορίου και των ξενοδοχειακών του μονάδων και μετά την καλοκαιρινή σεζόν. Πίσω στο σχολείο, συναντήσαμε τον Δημήτρη Νικολέτο, μόνιμο κάτοικο, επιχειρηματία και πρώην Πρόεδρο της Κοινότητας του Πευκοχωρίου. Μας λέει πως αποτελεί πρόβλημα για το χωριό το γεγονός ότι τα κρατικά κονδύλια δίνονται με βάση τον χειμερινό πληθυσμό του. Το καλοκαίρι ο πληθυσμός του χωριού μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 100.000 ημερησίως. Η μαζική αυτή άφιξη τουριστών από τα Βαλκάνια, την Ευρώπη και την υπόλοιπη Ελλάδα, παρόλο που προσφέρει την βασικότερη πηγή εσόδων για το σύνολο σχεδόν των κατοίκων του χωριού, δημιουργεί και προβλήματα λόγω της έλλειψης των απαραίτητων υποδομών και της ανικανότητας των ήδη υπαρχουσών να καλύψουν έναν τόσο μεγάλο πληθυσμό. Οι συχνές διακοπές νερού τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω του υπερβολικού κόσμου, το κυκλοφοριακό, με ένα ατελείωτο μποτιλιάρισμα μέσα στο χωριό καθημερινά και με έλλειψη επαρκών θέσεων πάρκινγκ, καθώς και το ζήτημα της καθαριότητας αναδείχθηκαν ως τα σημαντικότερα προβλήματα του χωριού τους καλοκαιρινούς μήνες από τον κύριο Νικολέτο.  

Στην ξενάγηση στο χωριό που ακολούθησε, μας συνόδευσε και ο Γιώργος, ιδιοκτήτης μίνι μάρκετ το οποίο λειτουργεί μόνο την θερινή σεζόν. Ο Γιώργος ζούσε μέχρι το 2010 στην Θεσσαλονίκη, οπότε και λόγω της οικονομικής κρίσης, μετακόμισε στο Πευκοχώρι προς αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος. Μας λέει πως «τον χειμώνα είναι πολύ ωραία και πολύ ήσυχα εδώ», όταν αναφερθήκαμε όμως στην αντίθεση ανάμεσα σε χειμώνα και καλοκαίρι είπε πως «είναι λίγο καταθλιπτικό». Ο Γιώργος αναγνωρίζει ως βασικό πρόβλημα της κοινότητας το πέρασμα από το κατάμεστο καλοκαίρι στον έρημο χειμώνα, ενώ θεωρεί πως για να αλλάξει αυτό θα πρέπει να αναδειχθεί ο φυσικός, ιστορικός και πολιτισμικός πλούτος της περιοχής, ο οποίος είναι ικανός να προσελκύσει τουρίστες όλο τον χρόνο. Ο ίδιος συμμετέχει σε πρωτοβουλίες ανάδειξης της «άλλης Χαλκιδικής», η οποία μπορεί να πρωταγωνιστήσει και στον χειμερινό τουρισμό.

Στην συνέχεια επισκεφτήκαμε τον Γλαρόκαβο, μια παραλία λίγο έξω από το Πευκοχώρι, που το καλοκαίρι προσελκύει πολύ κόσμο λόγω της φυσικής της ομορφιάς. Σε αντίθεση με το καλοκαίρι, δεν συναντάμε την παραμικρή ανθρώπινη παρουσία κατά την επίσκεψή μας. Όσο φτάνει να δει το μάτι στην αμμουδιά δεν φαίνεται ούτε ομπρέλα, ούτε ξαπλώστρα. Λίγο πιο κάτω, ένα κλειστό beach bar, δεσπόζει στο μέσο της παραλίας ως η μοναδική ένδειξη της κατάστασης που επικρατεί εκεί την θερινή περίοδο. Κατά την επιστροφή στο χωριό και ενώ πλησιάζει η ώρα της αποχώρησης, παρατηρώ τα κατεβασμένα παντζούρια και τις σφραγισμένες πόρτες των ενοικιαζόμενων δωματίων και των εξοχικών σπιτιών, λίγο πιο πάνω από τις παρατημένες ομπρέλες αυτού που κάποτε ήταν και σε λίγο θα ξαναγίνει ένα beach bar. Σκέφτομαι πόσοι άνθρωποι προσμένουν με ανυπομονησία την ώρα και την στιγμή που θα πατήσουν το πόδι τους σε αυτά τα μέρη. 

Σε αυτά τα μέρη ξεγνοιασιάς, ξεκούρασης και εκπλήρωσης καλοκαιρινών πόθων και προσμονών. Αυτά τα μέρη είναι ο παράδεισος στην Γη για κάποιους ανθρώπους, ο τόπος όπου θα ξεσκάσουν από τις πιέσεις μια ολόκληρης χρονιάς. Κι όμως τώρα δείχνουν έρημα και ξεχασμένα. Ξαφνικά μου έρχονται στο μυαλό και τα λόγια του κυρίου Πέτρου: «Πρέπει αν έρχεται κάποιος τον χειμώνα να βλέπει ότι αυτό το χωριό δεν είναι ερημωμένο, να βλέπει ότι υπάρχει ζωή».