Μια Τένεδος που αγαπάς αμέσως κι ένα ιδιαίτερο φεστιβάλ

Λέξεις-Εικόνες: Κυριακή Δούδη

Θεσσαλονίκη, Άνω Πόλη. Είναι Τετάρτη, Οκτώβριος, 5.45 π.μ., είμαστε κάτω και περιμένουμε ένα βανάκι που δεν έχουμε ποτέ ξαναδεί, ούτε το χρώμα του δεν ξέρουμε, με επιβάτες τρεις ανθρώπους που, επίσης, δεν έχουμε ποτέ ξαναδεί! Έχω όμως μιλήσει στο τηλέφωνο με τον έναν τους. Ωραία να ξεκινάς έτσι ένα ταξίδι, ε;

Φτάνουν ακριβώς στην ώρα τους. Είναι ο Κώστας, η Κορνηλία και ο Κυριάκος και είμαστε η Κυριακή και ο Ασημάκης που προλαβαίνει μετά τις συστάσεις να δηλώσει πως αποτελεί την εξαίρεση στα τέσσερα αρχικά Κ των ονομάτων μας! Προορισμός μας η Τένεδος για να παρακολουθήσουμε το BIFED δηλαδή το Διεθνές Οικολογικό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Τενέδου.

Ομολογώ ότι παρότι είμαι λάτρης του ντοκιμαντέρ περισσότερο ελκυστικό κίνητρο γι’ αυτό το ταξίδι στάθηκε το ίδιο το νησί, η Τένεδος. Ίμβρος και Τένεδος ηχούσαν πάντα γοητευτικά στ’ αυτιά μου, χωρίς ποτέ να ψάξω γιατί ακριβώς. Μπορώ να υποθέσω αλλά δεν είναι τώρα η ώρα.

Το ταξίδι με το βανάκι ευχάριστο πολύ, οι ώρες πολλές, ο χώρος περιορισμένος γέμισε με κουβέντες και γέλια πολλά. Θεσσαλονίκη – σύνορα – Κεσάνη – Τσανάκαλε – Τένεδος. Η Τένεδος (στα τουρκικά Bozcaada) είναι νήσος του Αιγαίου που απέχει 52 μίλια από την είσοδο των στενών των Δαρδανελλίων, και μόλις 3 μίλια δυτικά από την ακτή της Τρωάδας που σήμερα ανήκει στην Τουρκία. Έχει σχήμα κυκλικού τομέα με το τόξο του προς ανατολή. Έχει έκταση μόλις 32 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 2.500 κατοίκων, εκ των οποίων πλέον, μόνον οι 20-25 είναι Έλληνες. Φτάνουμε στις 6μ.μ. Μακρύ το ταξίδι.

Η Τένεδος που γνώρισα είναι η Τένεδος του Οκτώβρη και είναι μια Τένεδος που αγαπάς αμέσως. Όμορφη, ζεστή, ήρεμη, με μια απίστευτα θετική ενέργεια. Λείπουν οι ορδές των τουριστών και των παραθεριστών που την κατακλύζουν τους μήνες του καλοκαιριού, δεν θέλω ούτε να το φανταστώ πώς είναι το καλοκαίρι! Θεωρείται η Μύκονος της Τουρκίας.

Και το Φεστιβάλ Οικολογικού Ντοκιμαντέρ; Είναι το ίδιο οικείο και ζεστό και όμορφο όπως η Τένεδος. Και μικρό, είναι σαν να χωράει στην τσέπη σου, ένα πετραδάκι που μπορεί για τους άλλους να μην έχει αξία για σένα όμως έχει μεγάλη, είναι πολύτιμο! Με συγκινεί η πρόθεση των ανθρώπων που το οργάνωσαν και που θέλουν να το κρατήσουν σαν ένα ελεύθερο και ανοικτό Φεστιβάλ αλληλεγγύης. Διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα του:

«Μετά από πέντε χρόνια, ακόμα δεν μπορούμε να κάνουμε ορισμένα πράγματα. Για παράδειγμα, το BIFED εξακολουθεί να μην απαιτεί αμοιβή για την αίτηση συμμετοχής. Το BIFED εξακολουθεί να υποστηρίζεται από τοπικές πηγές και αλληλεγγύη. Το BIFED δεν ακολουθεί τις τελευταίες τάσεις και δεν ενδιαφέρεται για τις δημοφιλείς ταινίες του έτους που πετούν από ένα φεστιβάλ σε άλλο όπως τα μεταναστευτικά πουλιά. Το BIFED εξακολουθεί να περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του ταινίες που μιλάνε για τα προβλήματα του ανθρώπου χωρίς να εκμεταλλεύονται τον Τρίτο Κόσμο σαν κάποιο εξωτικό υλικό. Ως BIFED προσπαθούμε να μοιραζόμαστε τα πάντα στο νησί μας με τους φιλοξενούμενούς μας όσο μπορούμε.

Κι επειδή η παγκόσμια τρέλα μπορεί να καταστρέψει αυτόν τον όμορφο μπλε πλανήτη, τα ντοκιμαντέρ, που κάποιος κάνει παρ’ όλες τις αντιξοότητες και με μεγάλο θάρρος, είναι πραγματικά σημαντικά ως ανεκτίμητο μέρος μιας μεγάλης αντίστασης. Σας προσκαλούμε να έρθετε στο νησί μας και να παρακολουθήσουμε μαζί αυτά τα ντοκιμαντέρ στους χώρους προβολής μας και να αισθανθούμε όλοι μας ότι δεν είμαστε οι μόνοι που ανησυχούν για την τρέχουσα κατάσταση του κόσμου.

Ανυπομονούμε να σας δούμε στο φεστιβάλ μας, στο νησί μας.

Ας είστε καλά!

Η ομάδα του BIFED»

Οι χώροι προβολής των ταινιών είναι δύο: το Πολιτιστικό Κέντρο του νησιού και ένα μπαράκι, το Salhane, που κάποτε ήταν σφαγείο και είναι κτισμένο σ’ ένα μικρό ακρωτήρι της πόλης της Τενέδου. Θα ήθελα να μιλήσω για δυο τρία πράγματα που μου έκαναν εντύπωση προτού αναφερθώ στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ.: για την ευγένεια των ανθρώπων που το διοργανώνουν και όλων των εθελοντών, νέα κορίτσια κι αγόρια που τρέχουν να εξυπηρετήσουν όποιον χρειάζεται βοήθεια με το χαμόγελο στα χείλη, για τον ήρεμο και πολιτισμένο τρόπο συζήτησης μετά την προβολή ταινιών στις οποίες παρευρίσκονταν οι συντελεστές τους μα και για τη διάθεση των θεατών να συμμετάσχουν, για την σεμνότητα τους, για την αθρόα προσέλευσή τους στους χώρους προβολών. Όμορφος κόσμος, όλες οι ηλικίες μαζί, άντρες, γυναίκες, κορίτσια, αγόρια μα και παιδιά. Ωραίες εικόνες.

Το πρόγραμμα περιελάμβανε ταινίες από διάφορες χώρες π.χ. Γαλλία, Ελβετία, Μεξικό, Καναδά, Ελλάδα, Αυστραλία, Τουρκία, Ισπανία κ.λ.π. Όλες ντοκιμαντέρ με θέματα από τη φύση και τον άνθρωπο, την πάσχουσα φύση και τον πάσχοντα άνθρωπο. Τα ντοκιμαντέρ που βραβεύτηκαν είναι:

1ο Βραβείο : «ASTRAL», Ισπανία, 2016 των Jordi ΄Evole και Romon Lara:

Το «Astral», ένα ιστιοφόρο μήκους 30 μέτρων που χτίστηκε τη δεκαετία του 1970, χρησιμοποιούνταν ως σκάφος πολυτελείας για αναψυχή, έως ότου ο ιδιοκτήτης του το έδωσε στην ΜΚΟ Proactiva Open Arms. Το «Astral» έγινε σκάφος επιτήρησης και διάσωσης και άνοιξε πανιά για την ακτή της Λιβύης για να πραγματοποιήσει την πρώτη του αποστολή.

2ο Βραβείο: «ANOTE΄S ARK», Καναδάς, 2018 του Matthieu Rytz:

Τι θα συνέβαινε αν η θάλασσα κατάπινε τη χώρα σας;

Το νησί του Κιριμπάτι (πληθυσμός: 100.000) είναι ένα από τα πιο απομακρυσμένα μέρη του πλανήτη, φαινομενικά απομακρυσμένο από τις πιέσεις της σύγχρονης ζωής. Ωστόσο, είναι μια από τις πρώτες χώρες που πρέπει να αντιμετωπίσει το βασικό υπαρκτό δίλημμα της εποχής μας: επικείμενη εξαφάνιση εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Ενώ ο Πρόεδρος του Κιριμπάτι Anote Tong αγωνίζεται να βρει έναν τρόπο να προστατεύσει τους λαούς του έθνους του και να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του, πολλοί Κιριμπάτι αναζητούν ήδη ασφαλές λιμάνι στο εξωτερικό. Σε αντίδιαστολή με τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο αγώνας του Anote για να σώσει το έθνος του είναι συνυφασμένος με την εξαιρετική τύχη της Tiemeri, μιας νέας μητέρας έξι παιδιών που αγωνίζεται να μεταναστεύσει με την οικογένειά της στη Νέα Ζηλανδία. Διακυβεύεται η επιβίωση της οικογένειας της Tiemeri, του λαού του Κιριμπάτι, και της 4.000 χρόνων πολιτιστικής ζωής του Κιριμπάτι.

3ο Βραβείο: «BE’ JAM BE THE NEVER ENDING SONG», Γαλλία-Ελβετία, των Caroline Parietti και Cyprien Ponson:

Μια ματιά στον νομαδικό λαό του Πέναν του Σαραουάκ, στο νησί Μπόρνεο, και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει εξαιτίας της αποψίλωσης του δάσους τους και του μεταβαλλόμενου τοπίου του οικοτόπου τους. Μια μαρτυρία ενός σύγχρονου αντάρτικου δάσους.

Και, επειδή οι προτιμήσεις μου δεν συμφωνούν πάντα με αυτές της κριτικής επιτροπής, να τα ντοκιμαντέρ που πολύ μου άρεσαν: το «ESKI EVLER VE KARAYEMISLER», Τουρκία, 2018, μια συγκινητική πορεία στην Ανατολική Μαύρη Θάλασσα, στα παλιά σπίτια και τους ηλικιωμένους κατοίκους τους που παραμένουν εκεί παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους και περιμένουν πότε θα τους επισκεφτούν τα παιδιά ή τα εγγόνια τους, το «JARA», Γεωργία, 2017, ο κόσμος ιδωμένος μέσα από μια κυψέλη, φτιαγμένη πρωτόγονα από έναν κορμό δέντρου που την μετακινούν από το ένα μέρος στο άλλο για να βρίσκουν οι μέλισσες τροφή. Η φύση στις τέσσερις εποχές, ένα ποίημα χωρίς λόγια, εξαιρετική ταινία, διάρκειας 52΄.

Κλείνοντας θέλω να επισημάνω ότι όλα αυτά σ’ αυτό το τόσο μικρό νησί πραγματοποιούνται χάρη στις ακούραστες προσπάθειες της Petra Holzer και του Ethem Özgüven. Η προσφορά τους είναι πραγματικά ανεκτίμητη και η επίγευση που σου αφήνει αυτό το μικρό αλλά τόσο όμορφο φεστιβάλ είναι γλύκα στην ψυχή.

Επιστροφή την Κυριακή, 14 Οκτωβρίου, με το γνωστό βανάκι με τρεις ώρες αναμονή στα ελληνικά σύνορα. Θέμα ενός μελλοντικού ντοκιμαντέρ;