Σπάνιες Εικόνες: Ένα Σαββατοκύριακο στις λουτροπόλεις της μεταπολεμικής Γαλλίας του ΄50
Μισός αιώνας πίσω σε ένα μυθικό τόπο
Εικόνες: Κλεάνθης Κλεανθίδης
Ίσως η πιο δύσκολη εμπειρία είναι να περιγράψεις κάποιο ταξίδι που δεν έχεις ποτέ κάνει, που δεν είχες καν γεννηθεί όταν έγινε, σε μέρη επίσης που δεν έχεις ποτέ επισκεφτεί.
Το κίνητρο αλλά και η μόνη βοήθεια κάποιο άλμπουμ με φωτογραφίες του πατέρα μου όταν έκανε ειδικότητα στην Ακτινολογία στη Λυών της Γαλλίας.
Ένα άλμπουμ με ασπρόμαυρες φωτογραφίες του, της περιόδου 1957-58, που σε μεταφέρουν σε μιαν άλλη ατμοσφαιρική εποχή, σχεδόν 10 χρόνια από την λήξη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου σε κάποια κοσμοπολίτικα θέρετρα της Γαλλίας.
Σύμφωνα με τις ιδιόχειρες ημερομηνίες-τοποθεσίες με τον χαρακτηριστικό γραφικό χαρακτήρα του πατέρα μου, στο μπροστινό ή στο πίσω μέρος της κάθε φωτογραφίας, οι εκδρομές έγιναν το Σαββατοκύριακο 27 με 28 Απριλίου του 1957, μια βδομάδα αμέσως μετά το Πάσχα, Καθολικό και Ορθόδοξο όπως φαίνεται εκείνη τη χρονιά συνέπιπταν.
Κοιτώντας επίσης αργά τη σειρά των φωτογραφιών θα πρέπει να μεταφερόμαστε νοερά περίπου μισό αιώνα και πάνω πριν, όταν η λήψη μιας και μόνο ακόμη ερασιτεχνικής αναλογικής τότε φωτογραφίας, δεν ήταν μια απλή και εύκολη υπόθεση.
Πρώτος σταθμός στις 27/4/1957 η πόλη της Γκρενόμπλ (γαλλικά: Grenoble), πρωτεύουσα του νομού Ιζέρ στα νοτιοανατολικά της χώρας. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη μετά τη Λυών στην περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ.
Η πόλη είναι χτισμένη κάτω από το παλαιό κάστρο της Βαστίλλης (Bastille), το οποίο είναι προσβάσιμο και με τελεφερίκ. Το τελεφερίκ της Γκρενόμπλ είναι ένα από τα πρώτα αστικά τελεφερίκ στον κόσμο μετά το Ρίο ντε Τζανέιρο και το Κέιπ Τάουν. Χτίστηκε το 1934.
Αμέσως μετά στη λουτρόπολη του Αιξ-λε-Μπαιν (γαλλικά: Aix-les-Bains), στις όχθες της λίμνης Μπουρζέ, γνωστή από την αρχαιότητα για τις θερμές και ιαματικές πηγές της, κατάλληλες για υδροθεραπεία.
Τελικός προορισμός της ημέρας η λίμνη του Αννεσί, η τρίτη μεγαλύτερη λίμνη της Γαλλίας, στην Άνω Σαβοΐα κοντά στις γαλλικές Άλπεις, γνωστή και από τον διάσημο πίνακα του Σεζάν«Η μπλέ λίμνη» έργο του 1896, όπου φαίνεται ο Πύργος του Ντυέν από την απέναντι μεριά της λίμνης.
Σήμερα η Λίμνη του Αννεσί έχει χαρακτηρισθεί ως «η καθαρότερη λίμνη της Ευρώπης», χάρη στα αυστηρά περιβαλλοντικά μέτρα που επιβλήθηκαν κατά τη δεκαετία 1960-1970. Στις όχθες της, το «Μαργαριτάρι των Γαλλικών Άλπεων”, η πόλη του Αννεσί (γαλλικά: Annecy) δεν λέγεται τυχαία η «Βενετία των Άλπεων» αφού όλο το μεσαιωνικό ιστορικό κέντρο της πόλης διασχίζεται από κανάλια, όπως άλλωστε φαίνεται στην υποβλητική ατμόσφαιρα της σχετικής φωτογραφίας.
Την άλλη μέρα, Κυριακή στις 28 Απριλίου του 1957, πρώτος σταθμός το Τιέρ (γαλλικά: Thiers) επί αιώνες η γαλλική πρωτεύουσα της μαχαιροποιίας, με τους γραφικούς στενούς δρόμους της παλιάς πόλης πλαισιωμένους από κτίσματα με ξυλοδεσιές στις προσόψεις.
Τελικός σταθμός το Βισύ (γαλλικά: Vichy) γνωστό από την «Κυβέρνηση του Βισύ» ή «Γαλλία του Βισύ» που αναφέρεται στη φιλογερμανική κυβέρνηση που σχηματίστηκε την περίοδο 1940-44 από τον Γάλλο στρατάρχη Φιλίπ Πεταίν που συνομολόγησε την ανακωχή (22 Ιουνίου 1940) και συνεργάστηκε με τους Γερμανούς, κάνοντας το Βισύ έδρα της κυβέρνησής του. Το Βισύ βέβαια ήταν από παλιά μια κοσμοπολίτικη λουτρόπολη, ιδιαίτερα την εποχή της Μπέλ Επόκ, ή μόνη πόλη της περιοχής που διέθετε μεγάλο αριθμό ξενοδοχείων και μπορούσε να φιλοξενήσει ένα ολόκληρο κυβερνητικό και διοικητικό μηχανισμό. Η πόλη έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 2021.
Στη φωτογραφία του Βισύ φαίνεται το εμβληματικό, ξενοδοχείο ακόμη τότε της πόλης, «Astoria Palace», χτισμένο το 1910, έργο του Γάλλου αρχιτέκτονα Ρενέ Μορώ κατά τη διάρκεια της «Μπελ Επόκ», όταν την περίοδο αυτή εγκαινιάστηκαν επίσης η Όπερα του Βισύ, η Αίθουσα των Πηγών και ένα μεγάλο λουτρό σε ανατολικό στυλ, καθώς και πολυάριθμα πολυτελή κτίρια που χτίστηκαν στο κέντρο του Βισύ.
Οι δεκαετίες του ’50 και του ’60, δηλαδή κατά τη λήψη της φωτογραφίας, αποτελούν από τις πιο λαμπρές περιόδους του Βισύ, αφού παρελαύνουν διάφορες προσωπικότητες και εστεμμένοι.
Η πόλη γίνεται επίσης γνωστή για το ύφασμα με το καρό μοτίβο που ονομάστηκε «Καρό Βισύ», κυρίως από την Μπριζίτ Μπαρντώ, η οποία το φόρεσε σε ένα διάσημο εξώφυλλο του περιοδικού «Elle» το 1953 και το επέλεξε στη λευκή και ροζ παραλλαγή του για τον γάμο της με τον ηθοποιό Ζακ Σαρριέ.
Πηγές:
Γιατί το Αννεσί είναι η «Βενετία των Άλπεων»; – Καθημερινή
Hotel Astoria – Vichy Patrimoine Mondial