Είναι δικαίωμα ή προνόμιο το ελληνικό καλοκαίρι;

Πόσο εύκολο είναι για μια μέση ελληνική οικογένεια να κάνει διακοπές το καλοκαίρι, κυρίως μέσα στους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο; Πόσο εφικτό είναι για ένα ζευγάρι ή έστω για έναν Έλληνα εργαζόμενο να κάνει αυτό που τη δεκαετία του ΄80, του ΄90 ή και του 2000 έμοιαζε σχετικά αυτονόητο; Να κλείσει δηλαδή εισιτήριο και να φύγει στον προορισμό που αγαπά στα Δωδεκάνησα, τις Κυκλάδες και τη Χαλκιδική;

Πώς να μην σκεφτείς ότι πια οι διακοπές είναι είδος πολυτελείας όταν για να κλείσεις διακοπές σε ένα νησί, είτε σε Κυκλάδες, είτε σε Δωδεκάνησα ή Σποράδες και διαπιστώνεις ότι το κόστος εκτοξεύεται και αδυνατείς να το καλύψεις;

Κάποτε μπορεί να έπαιρνες και διακοποδάνειο… Και τώρα ίσως να το σκέφτεσαι, αλλά έμαθες ότι αυτό δεν είναι λύση.

Τι κάνεις λοιπόν; Και κυρίως γιατί φτάσαμε εδώ; Γιατί το ελληνικό καλοκαίρι έχει μετατραπεί από δικαίωμα σε προνόμιο για λίγους; Ποιες είναι οι αλλαγές που συντελούνται με βάση τις οικονομικές, τεχνολογικές και κοινωνικές συνθήκες; Τι έχει αλλάξει στη νοοτροπία μας για τις διακοπές προσαρμοζόμενοι στα νέα δεδομένα; Ακολουθούν μερικές απαντήσεις.

Οι διακοπές είναι ένα ακριβό… σπορ

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά και τα αυτονόητα. Οι διακοπές στην Ελλάδα ακρίβυναν ακόμη περισσότερο φέτος σε σχέση με πέρυσι. Και λόγω της σημαντικής αύξησης των εισιτηρίων (αεροπορικών και ακτοπλοϊκών κυρίως), αλλά και εξαιτίας της αύξησης των τιμών σε ξενοδοχεία και καταλύματα.

Μας εξηγεί η ταξιδιωτική πράκτορας Κατερίνα Σφακιανού.

«Για μια τετραμελή οικογένεια είναι πιο ακριβό να κάνει διακοπές στα ελληνικά νησιά. Ειδικά αν τα παιδιά είναι πάνω από 12 και δεν υπάρχει έκπτωση, το κόστος ανεβαίνει σημαντικά. Η Ελλάδα είναι αρκετά ακριβή για διακοπές. Κατά μέσο όρο χρειάζεται 200 ευρώ το άτομο στα αεροπορικά εισιτήρια, γιατί για πολλούς προορισμούς δεν υπάρχουν πτήσεις από low cost εταιρίες. Όπου υπάρχει, οι τιμές πέφτουν».

Και τα ακτοπλοϊκά όμως δεν είναι φτηνά. Έχουν αυξηθεί σημαντικά. Χρειάζεται από 120 ευρώ και πάνω για το εισιτήριο, για Σποράδες και πιο ακριβό ακόμη για Κυκλάδες ή Δωδεκάνησα. Άρα είναι υψηλό το κόστος.

Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε και το κόστος της μετακίνησης στο νησί. Με τα αεροπορικά είναι σχεδόν απαραίτητο, ανάλογα και το μέρος, να νοικιάσεις αυτοκίνητο, οπότε το κόστος εκτοξεύεται. Με το πλοίο υπάρχει η δυνατότητα να μεταφέρεις το αυτοκίνητό σου, ένα επιπλέον έξοδο που μπορεί να φτάσει τα 200 ευρώ. Πιο φθηνή λύση είναι το μηχανάκι, αλλά μόνο αν κάποιος ταξιδεύει μόνος ή για ζευγάρι.

Η διαμονή και τα ταξιδιωτικά πακέτα

Συνεπώς για μια τετραμελή οικογένεια τα εισιτήρια (συμπεριλαμβανομένου και του αυτοκινήτου) φτάνουν τα 1.000 ευρώ, όμως τα έξοδα δεν τελειώνουν εκεί, καθώς υπάρχει και η διαμονή, που για ξενοδοχείο, στην καλύτερη περίπτωση αρχίζει από τα 150 ευρώ τη βραδιά και μπορεί βέβαια να εκτοξευθεί… στα ουράνια, ανάλογα την επιλογή. Υπάρχουν δωμάτια ξενοδοχείου με τετραψήφιο αριθμό.

Εδώ να σημειωθεί πως από φέτος αυξήθηκε ο φόρος διαμονής στα ξενοδοχεία, περίπου 10 ευρώ για κάθε δωμάτιο, οπότε για πέντε μέρες το κόστος φτάνει τα 50 ευρώ, μόνο για το φόρο. Φυσικά, εκτός αυτού έχουν αυξηθεί και οι τιμές, καθώς υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση, ειδικά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο.

Η εναλλακτική που ακολουθούν αρκετοί στον τομέα της διαμονής είναι το AirBNB, που είναι και πιο οικονομική λύση, αλλά δίνει τη δυνατότητα να μαγειρέψουν εντός του σπιτιού και να γλιτώσουν έξοδα σε εστίαση. Φυσικά, η εύρεση καταλύματος δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση, καθώς η αύξηση στις τιμές παρατηρείται έντονα τα τελευταία χρόνια και πάει μαζί με τις τιμές των ξενοδοχείων.

Ένας παράγοντας ρυθμιστικός στην αύξηση των τιμών των ξενοδοχείων που δημιουργεί και την υψηλή ζήτηση είναι τα πακέτα του εξωτερικού, οι συμφωνίες δηλαδή των ξενοδόχων με πρακτορεία του εξωτερικού και η κράτηση του μεγαλύτερου ποσοστού δωματίων για τους μήνες του καλοκαιριού. Για τους Έλληνες, συνεπώς, είναι πολύ μικρότερη, πια, η «πίτα» που απομένει.

Η συμπεριφορά του κόσμου

Η επιλογή προς τα νησιά των Κυκλάδων και των Σποράδων παραμένει η πρώτη, παρά τα εμπόδια. Κυρίως από νέους και φοιτητές, που είτε ζητώντας χαρτζιλίκι από τους γονείς, είτε δουλεύοντας από τις οικονομίες τους ταξιδεύουν με ΚΤΕΛ και το πλοίο της γραμμής για τα νησιά. Κρήτη και Ρόδος είναι παραδοσιακά προορισμοί που προτιμώνται. Πάρος, Ιος, αλλά και Σποράδες με κυριότερα τη Σκιάθο, έχουν και φέτος την τιμητική τους. Ακόμη και για τις Σποράδες όμως το κόστος δεν είναι μικρό.

Δύο νησιά που από τη Θεσσαλονίκη έχουν σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια είναι η Κέα και η Κυθνος. Που ανήκουν με στο Σύμπλεγμα των Κυκλάδων, ωστόσο είναι πιο κοντά σε σχέση με τα υπόλοιπα. Σε αυτή την περίπτωση ευνοούν τα φθηνότερα ακτοπλοϊκά (η σύνδεση γίνεται μέσω Λαυρίου και όχι Πειραιά), βέβαια υπάρχουν τα μεταφορικά μέχρι το λιμάνι.

«Ο κόσμος παρέμενε λίγο… διστακτικός τα πρώτα χρόνια μετά τον κόβιντ, πλέον αυτό δεν το βλέπουμε. Όλοι οι προορισμοί έχουν υψηλή ζήτηση, κάτι που όπως είναι φυσικό, ανεβάζει και τις τιμές. Συνεπώς ναι, όσο περνούν τα χρόνια, το ελληνικό καλοκαίρι γίνεται ακόμη πιο δύσκολο να το απολαύσει κανείς, ή έστω χρειάζεται καλύτερος χειρισμός στα οικονομικά», προσθέτει η κ. Σφακιανού.

Ο κόσμος πλέον το ψάχνει περισσότερο. Και εκτός αυτού, προγραμματίζει. Έχει αλλάξει η συμπεριφορά του. Υπάρχουν βέβαια κι αυτοί που κλείνουν την τελευταία στιγμή, ωστόσο, οι περισσότεροι κάνουν ένα πλάνο διακοπών κι αυτό πολλές φορές περιλαμβάνει και τον χειμώνα.

«Ο παραδοσιακός τρόπος διακοπών έχει αλλάξει. Το Μάιο μπορεί να κάνουμε κρατήσεις για το χειμώνα. Ο κόσμος που έχει μάθει να ταξιδεύει κάνει ένα μπάτζετ αρκετούς μήνες πριν και μαζεύονται τα χρήματα.  Το παρατηρούμε 2 χρόνια αυτό, μετά τον κορωνοϊό.

Πολλοί βλέπουμε ότι βάζουν ταξιδιωτικούς στόχους. Για τις διακοπές πλέον δεν είναι το μπάνιο το θέμα. Αυτό το κάνεις και σε κοντινούς προορισμούς. Ο μακρόπνοος προγραμματισμός διακοπών είναι μια τάση», αναφέρει στην Parallaxi η Πέπη Νικολαΐδου, ιδιοκτήτρια ταξιδιωτικού γραφείου.

Άρα ο κόσμος κάνει πια έναν μεγαλύτερο προγραμματισμό, μοιράζει τις μέρες της άδειας, επιλέγει χειμερινούς προορισμούς στο εξωτερικό και δεν είναι απόλυτα βέβαιο ότι θα ξοδέψει τα χρήματά του για διακοπές σε κάποιο νησί.

Παρατηρείται πλέον σε πολλούς να επιλέγουν εξωτερικό, ακόμη και σε καλοκαιρινούς μήνες, θεωρώντας πως, βρίσκοντας και πιο φτηνά αεροπορικά εισιτήρια, θα δουν ένα μέρος μακριά από την Ελλάδα, πληρώνοντας λιγότερα χρήματα.

Εκ των πραγμάτων, το ελληνικό καλοκαίρι το χαίρονται πια περισσότεροι οι ξένοι τουρίστες.

Η τάση της κρουαζιέρας

Μια τάση είναι σίγουρα και οι κρουαζιέρες. Οι οποίες πάντως, όπως φαίνεται, δεν έχουν περάσει ιδιαίτερα στο DNA του Έλληνα τουρίστα. Κυρίως οι συμμετέχοντες στις κρουαζιέρες έρχονται από το εξωτερικό. Σιγά-σιγά, όμως, καλλιεργείται και παρατηρείται μια άνοδος. Κρουαζιέρες και στο εξωτερικό, αλλά και στην Ελλάδα, καθώς υπάρχει εταιρία που με επιβίβαση από τη Θεσσαλονίκη σε μία εβδομάδα σε πάει σε Έφεσο, Ηράκλειο, Σαντορίνη, Μύκονο, Μήλο και Πειραιά.

Το κόστος ξεκινά από 900 ευρώ το άτομο. Το κέρδος είναι ότι βλέπεις περισσότερα μέρη, με λιγότερη διάρκεια, όμως και ότι μένεις μέσα στο πλοίο, οπότε κάποιοι έχουν την αίσθηση του περιορισμού. Έχει τα υπέρ και τα κατά, όμως υπάρχει μια σημαντικά αυξητική τάση στην κρουαζιέρα, καθώς στην τιμή  περιλαμβάνεται η διατροφή, το καλό σέρβις, όλες οι διασκεδάσεις, σόου και δραστηριότητες.

Υπάρχουν κρουαζιερόπλοια που αποπλέουν από πόλεις του εξωτερικού (Βαρκελώνη, Ρώμη -μερικά χιλιόμετρα μακριά- Ντόβερ, Σαουθάμπτον και άλλες) που γυρνούν τη Μεσόγειο, τη Βαλτική και κάθε σημείο που μπορείς να φανταστείς, κάτι που εξάπτει την τουριστική φαντασία του καθένα.

Κάποια κάνουν το γύρο της Πορτογαλίας.

«Δεν τον πείθεις τον Έλληνα να μπει εύκολα στο πλοίο. Έχει στο μυαλό του τα ferry boats, έχει στερότυπα και προκαταλήψεις και δυστυχώς χάνει ένα ωραίο προϊόν και δε θέλει να δοκιμάσει», αναφέρει η κ. Νικολαΐδου.

Το off season είναι τάση;

Είναι αρκετοί που προτιμούν να ταξιδέψουν off season εξοικονομώντας περίπου ένα 10 ή 20% του χρηματικού ποσού που θα ξοδέψουν. Όλος ο Σεπτέμβριος, ή και πιο νωρίς το Μάιο, που μπορείς να απολαύσεις τις χαρές της ελληνικής θάλασσας. Δεν είναι λίγοι αυτοί που σημαδεύουν αργίες του επόμενου έτους και κλείνουν εισιτήρια. Το ταξίδι off season είναι σίγουρα μια τάση, που όμως, αν συνεχιστεί δε θα θεωρείται πια τάση και σιγά – σιγά θα καταργήσει την ίδια την έννοια του off season.

ΕΙΚΟΝΕΣ: pexels