100 χρόνια ζωής και δράσης μέσα σε μια πολύτιμη έκδοση για την πόλη
Οι άνθρωποι πίσω από το βιβλίο-κόσμημα που «ζωντανεύει» την ιστορία της ΧΑΝΘ
Η ΧΑΝ για τη Θεσσαλονίκη αποτελεί αν μη τι άλλο ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της πόλης.
Η μακρά διαδρομή της ΧΑΝΘ ξεκινά σχεδόν έναν αιώνα πριν, όταν το 1918 εθελοντές αμερικανικών ΧΑΝ φτάνουν στην πόλη για να οργανώσουν τα «Σπίτια του Στρατιώτη»: σπίτια που κάλυπταν ανάγκες σίτισης και ψυχαγωγίας των ελληνικών και συμμαχικών στρατιωτικών δυνάμεων που πολεμούσαν στο Μακεδονικό Μέτωπο.
Λίγο αργότερα, μέλη της αμερικανικής ΧΑΝ φέρνουν στην Ελλάδα, το άθλημα του μπάσκετ και του βόλεϊ που εφευρέθηκαν σε Κολέγια της ΧΑΝ στην Μασαχουσέτη το 1891 και το 1895, αντίστοιχα.
Το 1921 ιδρύεται η ΧΑΝ Θεσσαλονίκης, από λαμπρές προσωπικότητες της πόλης, όπως ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γεννάδιος και ο Νομάρχης Ν. Παρασκευόπουλος
Αγγίζει τις ζωές ολοένα και περισσοτέρων ανθρώπων, αναπτύσσοντας οργανωμένες δομές για όσους έχουν ανάγκη και παράλληλα με την ενεργή δράση της δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας σε ολόκληρη την τοπική κοινωνία.
Η ΧΑΝΘ μαζί με την University Studio Press ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν το βιβλίο «Χ.Α.Ν.Θ. 100 Χρόνια ζωής και δράσης 1921-2021» μια ιστορική και πολύτιμη έκδοση που περικλείει μέσα σε 320 σελίδες την πορεία της Αδελφότητας στο χρόνο και της προσφοράς της στην πόλη.
Μέσα από τις σελίδες ξεπηδούν άγνωστες ιστορίες, πρόσωπα και γεγονότα που έχουν συνδεθεί με την ιστορία της ΧΑΝΘ, αλλά και έχουν αφήσει ανεξίτηλο το σημάδι τους στην πόλη.
Ποιοι είναι όμως οι άνθρωποι πίσω από ένα βιβλίο – παρακαταθήκη και πώς φτάσαμε μέχρι να πάρουμε στα χέρια μας το τελικό αποτέλεσμα;
Ο κ. Κώστας Ν. Πλαστήρας, Δρ Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και επιμελητής αρκετών εκ των κεφαλαίων της συλλογικής έκδοσης σημειώνει στην parallaxi.
«Η επετειακή έκδοση για τα 100 χρόνια της ΧΑΝΘ, αποτελεί καρπό μιας σοβαρής συλλογικής προσπάθειας, που κράτησε σχεδόν πέντε χρόνια. Η εξιστόρηση της μακράς αυτής διαδρομής δομήθηκε σε επτά κεφάλαια, που καλύπτουν την χρονική περίοδο από τα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι το 2021. Στα πέντε χρόνια, που χρειάστηκαν για την ολοκλήρωση του έργου, θα πρέπει να συμπεριλάβουμε, την έρευνα, την οργάνωση του υλικού, τη συγγραφή και εν τέλει την έκδοση του συγγράμματος».
Όσον αφορά τις δυσκολίες που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της αναζήτησης των πληροφοριών, εξηγεί:
«Οι κυριότερες δυσκολίες αφορούσαν στην αναζήτηση, συλλογή, αξιολόγηση και διασταύρωση των πληροφοριών. Οι πηγές πληροφοριών προέρχονταν από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οπότε έπρεπε να μεταφραστούν και να αξιολογηθούν κείμενα , αναφορές ή άλλες διηγήσεις, προσωπικές μαρτυρίες κ.α., όπως και η προσπέλαση διαφορετικών πηγών και η γραφειοκρατία τους: αρχεία, βιβλιοθήκες, δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές κλπ».
Ποιο είναι το επίπεδο δυσκολίας κατά τη διάρκεια μιας έρευνας ώστε να εκδοθεί μια πολυσέλιδη ειδική έκδοση;
«Οι δυσκολίες ενός παρόμοιου εγχειρήματος συνίστανται στο βαθμό της συλλογικότητας, δηλ. πόσο η διαφορετικότητα του κάθε συγγραφέα, αντίληψη, κοσμοθεωρία, γνώση του αντικειμένου σε βάθος, ταχύτητα έρευνας και οργάνωση του υλικού, θα δράσει θετικά στον ενιαίο τρόπο διαπραγμάτευσης της ιστορίας. Γι’ όλα αυτά τα στοιχεία, βασικό ρόλο έχει ο επιμελητής της έκδοσης, ώστε να επιτευχθεί το ενιαίο, κατά το δυνατόν, ύφος στα κείμενα και την εικονογράφηση, αλλά και ο ομοιόμορφος τρόπος παρουσίασής τους, από τον εκδότη, που έχει τον σχεδιασμό για τη δημιουργία του βιβλίου. Στην περίπτωσή μας όλες οι παράμετροι λειτούργησαν σωστά, έτσι, ώστε να είμαστε υπερήφανοι για το αποτέλεσμα».
Πολύτιμο φυσικά ρόλο στο να έρθει στο φως η ιστορία 100 χρόνων της ΧΑΝΘ, διαδραματίζει και η University Studio Press, ο εκδοτικός οίκος που βάζει τη σφραγίδα του στην σκληρόδετη αυτή έκδοση.
«Για έναν εκδότη η ανάληψη τέτοιων έργων είναι απαιτητικό αλλά συνάμα ενδιαφέρον ζήτημα. Απαιτητικό γιατί συνήθως πρόκειται για πολυσέλιδες τετράχρωμες εκδόσεις με υψηλές προδιαγραφές ποιότητας, και ενδιαφέρον γιατί η ολοκλήρωσή τους αποτελεί πρόκληση. Το αν θα επιλέξει ο εκδότης να συμπεριλάβει στον κατάλογό του τέτοιου είδους έργα εναπόκειται στο κριτήριο και την ταυτότητά του» σημειώνουν άνθρωποι του εκδοτικού οίκου στην parallaxi και προσθέτουν:
«Η συγκέντρωση του υλικού ίσως να είναι η πιο χρονοβόρα διαδικασία της έκδοσης και εξαρτάται από το είδος και την πολυπλοκότητά της. Το υλικό που καλύπτει μια έκδοση χρονικά, και επομένως η παλαιότητα και η ανάγκη ταξινόμησης του αρχειακού υλικού είναι μερικά από τα θέματα που ενδέχεται να δημιουργήσουν καθυστερήσεις. Τα κείμενα επίσης απαιτούν συνήθως αρκετό χρόνο και ειδικά αν μιλάμε για πολυσυγγραφικά έργα. Η σύνθεση, η σελιδοποίηση και ο έλεγχος των δοκιμίων όπως και η εκτύπωση είναι τα επόμενα στάδια που συνήθως προχωράνε αρκετά γρήγορα, σε διάστημα λίγων μηνών».
Όσον αφορά το κοινό στο οποίο απευθύνονται τέτοιου είδους εκδόσεις, αλλά και την απήχηση που έχουν:
«Στις περισσότερες των περιπτώσεων μιλάμε για φωτογραφικά λευκώματα και επετειακές εκδόσεις. Το θέμα της έκδοσης είναι αυτό που καθορίζει τους ενδιαφερόμενους και συνήθως δεν υπάρχει περιορισμός.
Το κοινό ενδιαφέρεται και αγοράζει τέτοιου είδους βιβλία-κόσμημα για τα οποία ο χρόνος λειτουργεί υπέρ και όχι κατά. Σε αυτά καταφεύγουν όσοι ενδιαφέρονται να γνωρίσουν την ιστορία ενός φορέα, οργανισμού ή ενός τόπου κτλ. Η απήχησή τους εξαρτάται και από τη θεματολογία».
Χ.Α.Ν.Θ. 100 Χρόνια ζωής και δράσης 1921-2021 (σκληρόδετη έκδοση)
Συγγραφή: ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΝΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Χ.Α.Ν.Θ.)
Εκδότης UNIVERSITY STUDIO PRESS
Χρονολογία Έκδοσης Σεπτέμβριος 2023
Αριθμός σελίδων 326
Διαστάσεις 30Χ24
Περιεχόμενα
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ Της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίου Του Πρωθυπουργού της Ελλάδας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη Του Υφυπουργού Εσωτερικών Αρμόδιου για θέματα Μακεδονίας-Θράκης κ. Σταύρου Καλαφάτη Του Υφυπουργού Πολιτισμού & Αθλητισμού κ. Λευτέρη Αυγενάκη Του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μαργαρίτη Σχοινά Του Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας κ. Απόστολου Τζιτζικώστα Του Δημάρχου Θεσσαλονίκης κ. Κωνσταντίνου Ζέρβα Του Γενικού Γραμματέα της Παγκόσμιας Ένωσης των ΧΑΝ κ. Carlos Sanvee Του Γενικού Γραμματέα της ΧΑΝ Ευρώπης κ. Juan Simoes Iglesias Του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου ΧΑΝ Θεσσαλονίκης (2021) κ. Γιάννη Σωσσίδη Της Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου ΧΑΝ Θεσσαλονίκης (2022) κ. Ελένης Αθανασιάδου 1. Οι απαρχές της ΧΑΝ στην Ελλάδα. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, η Αμερικανική YMCA και η ίδρυση της ΧΑΝ Θεσσαλονίκης (1918-1929) Κωνσταντίνος Διώγος, Δρ. Νεότερης Ιστορίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 2. Η ΧΑΝ Θεσσαλονίκης στη δεκαετία του 1930 μέχρι την παύση λειτουργίας της, το 1939 Κωνσταντίνος Ν. Πλαστήρας, Δρ. Φιλολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 3. Τα σκοτεινά χρόνια του Πολέμου και της Κατοχής (1940-1945) Κωνσταντίνος Ν. Πλαστήρας, Δρ. Φιλολογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 4. Από την ανασύσταση της ΧΑΝ Θεσσαλονίκης το 1945, μέχρι το 1967 Κίμων Δημητρίου, Β.Α. στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο 5. Η ταραγμένη περίοδος (1968-1974) Κωνσταντίνος Ν. Πλαστήρας, Δρ. Φιλολογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 6. Περίοδος ανασυγκρότησης, επέκτασης και ανάπτυξης (1975-1999) Κείμενο συντακτικής ομάδας 7. Η ΧΑΝ Θεσσαλονίκης στον 21ο αιώνα Ελένη Αθανασιάδου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου ΧΑΝ Θεσσαλονίκης – Διατελέσαντες Πρόεδροι Διοικητικού Συμβουλίου (1921-2022) – Διατελέσαντες Διευθυντές (1921-2022) – Επαγγελματικά Στελέχη (2022) – Προέλευση εικόνων – Ιστορικό Αρχείο ΧΑΝ Θεσσαλονίκης
Συγγραφή: ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΝΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Χ.Α.Ν.Θ.)
*Εικόνα εξωφύλλου: Ο Διευθυντής της ΧΑΝΘ H.P Lansdale Jr. δείχνει τη θέα από τον τρούλο του κτιρίου σε αμερικανούς επισκέπτες (1930)