10+1 αρχιτέκτονες γίνονται δήμαρχοι για μια μέρα

Επιμέλεια: Μιχάλης Γουδής, Σάκης Ιωαννίδης

Εικόνα: Διονύσης Μεταξάς της light16

Η ερώτηση έρχεται στο μυαλό μας πάντα ενώπιον Δημοτικών εκλογών… Εμείς αποφασίσαμε να την κάνουμε θέμα στο μυαλό των αρχιτεκτόνων της πόλης. Τι θα αλλάζατε στο αστικό τοπίο της πόλης μας, από την πρώτη μέρα κιόλας, αν αποκτούσατε τον τίτλο του δημάρχου;

Αλέκα Γερόλυμπου, καθηγήτρια του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του Α.Π.Θ.

Για να απαντήσω, πρέπει να υπερβώ την αναφορά στον χρόνο -μια μέρα- και μάλλον να φανταστώ ότι έχω ένα μαγικό ραβδί που μου επιτρέπει μια άμεση και ριζική παρέμβαση.

Η πόλη μας μοιάζει μ’ ένα όμορφο αντικείμενο που έχει χάσει το σχήμα, την λάμψη και την γοητεία του, καθώς πάνω του έχουν επικαθήσει πολύχρονη αφροντισιά, βρωμιά και παραμορφωτικές επεμβάσεις, από κτίσματα, αυτοκίνητα και σκουπίδια. Θα ήθελα, λοιπόν, με κάποιον μαγικό τρόπο να εξαφανίσω όλη αυτήν την συσσωρευμένη κρούστα.

Φαντάζομαι μια γιγαντιαία ηλεκτρική σκούπα να κατεβαίνει από τον ουρανό και να ρουφάει: -όλη την υπερβάλλουσα δόμηση (έτσι ώστε ξαφνικά το φως να πλημμυρίσει όλα τα σπίτια) -τα θρασύτατα διπλοπαρκαρισμένα με “αλάρμ” αυτοκίνητα, αλλά και όλα όσα σταθμεύουν παράνομα (έτσι ώστε να ανοίξει ο δημόσιος χώρος) -το σήμα κατατεθέν του αστικού μας πολιτισμού, τους κάδους των σκουπιδιών, που άδειοι ή ξέχειλοι, “στολίζουν” τους δρόμους, τις πλατείες και τα πεζοδρόμιά μας και προσβάλλουν την υγεία και την αισθητική μας.

Αυτό που θα είχε νόημα κατά τη γνώμη μου, είναι να σταματούσαν όλοι οι κοινωνικοί περιορισμοί για μία μέρα.  Δηλαδή όχι ώρες κοινής ησυχίας, όχι φανάρια, όχι συγκεκριμένοι χώροι για παρκάρισμα, όχι τα σκουπίδια στον κάδο, όχι αρίθμηση στις ουρές αναμονής, όχι συγκεκριμένο ωράριο σε συγκοινωνίες, τράπεζες, μαγαζιά. Το επόμενο 24ωρο θα εκτιμούσαμε όλοι τους κοινωνικούς περιορισμούς που στην πραγματικότητα μας απελευθερώνουν από την υποκειμενική τρέλα που ο καθένας θέλει να ασκήσει.

Αναστάσιος Μ. Κωτσιόπουλος, καθηγητής Αρχιτεκτονικής Α.Π.Θ., αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

Νομίζω ότι μας λείπει επεξεργασμένη πληροφορία και ότι διαφωνούμε υπερβολικά μεταξύ μας. Με την εκλογή μου, λοιπόν, στη θέση του «εφήμερου δημάρχου», θα υλοποιούσα μια προσεκτικά προετοιμασμένη εκπαιδευτική εκδρομή, συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης του δήμου, σε τρεις πόλεις της Ευρώπης που μοιάζουν με τη Θεσσαλονίκη. Σε κάθε πόλη, θα είχα προγραμματίσει δύο εβδομάδες εξαντλητικών περιηγήσεων. Την τρίτη εβδομάδα θα είχα προγραμματίσει να την αφιερώναμε σε συνεχές brainstorming – με διακοπή μόνο για ύπνο και φαγητό – μαζί με τους άρχοντες και το προσωπικό των τοπικών δήμων, για να καταλάβουμε και να «χωνέψουμε» όσα είδαμε. Εν τω μεταξύ δεν θα ήταν απίθανο στη Θεσσαλονίκη, λόγω της απουσίας μας, να είχαν διορθωθεί μερικά από τα κακώς κείμενα και έτσι, επιστρέφοντες, να είχαμε κάνει διπλό καλό.

Πέτρος Μακρίδης, αρχιτέκτονας

Θα αγωνιζόμουν να μάθουν οι Θεσσαλονικείς να συμμετέχουν εθελοντικά σε κοινές δράσεις και μαζί με τους φορείς της πόλης να ανακτήσουν τη χαμένη τους αυτοπεποίθηση, δημιουργικότητα, πολυπολιτισμικότητα, κοσμοπολιτισμό, φαντασία, το φιλότιμο και το κέφι τους και έτσι να συνταχθούμε όλοι σε μια κοινή προσπάθεια με όραμα για το μέλλον της πόλης μας.

Πρόδρομος Νικηφορίδης- Μπερνάρ Κουόμο, αρχιτέκτονες

Η οικειοποίηση του δημόσιου χώρου της πόλης αποτελεί το πρωταρχικό ζητούμενο για την εξασφάλιση ενός συνεκτικού τρόπου κατοίκησης. Ο δημόσιος χώρος μιας πόλης οφείλει να  διασφαλίζει την ανεμπόδιστη και άνετη κίνηση των πεζών…

Σήμερα, οι περισσότεροι έχουν εκφυλλιστεί σε συγκοινωνιακούς κόμβους ή περιφραγμένους αρχαιολογικούς χώρους, αποκομμένους από τη ζωή της πόλης, έχουν υποβαθμιστεί σε αστικά υπόλοιπα.

Η ανάπλαση πλατειών σε συνδυασμό με τη δημιουργία πεζοδρόμων, δρόμων ήπιας κυκλοφορίας  και η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, θα δημιουργήσει ένα δίκτυο δημόσιων χώρων για την την άνετη διαβίωση.

Λόης Παπαδόπουλος, αρχιτέκτονας

Οι περιφράξεις των εργοταξίων του μετρό στενεύουν την Εγνατία  εκ περιτροπής σε διάφορα σημεία της, ωστόσο, η πόλη δεν παθαίνει κάτι κακό. Απεναντίας τα αυτοκίνητα αποθαρρύνονται και η κυκλοφορία προσαρμόζεται. Οπότε σκέφτομαι ότι είναι η χρυσή ευκαιρία ώστε η Εγνατία να μη ξαναγυρίσει ποτέ στο παλιό της πλάτος και να πλαταίναμε το κάθε πεζοδρόμιό της κατά τρία μέτρα.  Ομοίως τα πεζοδρόμια του κέντρου εις βάρος του οδοστρώματος για να δώσουμε χώρο στο περπάτημα. Δεν θα ήταν καλύτερα αν το χώρο που καταλαμβάνουν τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα στις δύο πλευρές της Ερμού, της Εθνικής Αμύνης, της Παλαιών Πατρών, της Παύλου Μελά, της Κούσκουρα, της Καρόλου Ντηλ και πάει λέγοντας, τον απολάμβαναν ως χώρο άνετου περιπάτου οι flaneurs του κέντρου, όλοι οι πολίτες;

Μόρφω Παπανικολάου, αρχιτέκτονας

Mια μέρα η Θεσσαλονίκη υποκρίνεται και παίζει θέατρο. Επιλογή έργου από το κλασικό θεατρικό ρεπερτόριο. Παράσταση αντισυμβατική, παίζουμε στην σημερινή πραγματικότητα,  κινούμαστε  όπως τις υπόλοιπες μέρες. Για τις ανάγκες της παράστασης,  μόνο με δημόσια μέσα μεταφοράς, ποδήλατα και καραβάκια. Το σκηνικό προϋποθέτει  την  πόλη καθαρή, τα μουσεία ανοικτά ως το βράδυ, ενώ έχουν βρεθεί  χορηγοί  για πράσινους τοίχους, πράσινα δώματα και πλωτές εξέδρες. Παίζουμε  Shakespeare. Τον Έμπορο της Βενετίας, Μέσα από τον κόσμο του, όλη η πόλη εργάζεται, πουλά, αγοράζει, διασκεδάζει, ερωτεύεται, μορφώνεται. Ένας τρόπος να απελευθερωθεί από τα βαρίδια της. Ίσως.

Ρένα Σακελλαρίδου, αρχιτέκτονας

Ας ξαναθυμηθούμε ότι την πόλη την φτιάχνουμε εμείς. Ότι η πόλη είναι οι δρόμοι μας, τα πεζοδρόμια και οι πλατείες, η επαφή με την θάλασσα και τον ορίζοντα. Είναι οι ροές των ανθρώπων, οι δράσεις τους και το περιβάλλον μαζί. Χρειαζόμαστε έργα που να αποδίδουν δημόσιο χώρο με προστιθέμενη αξία, πράσινο στους δρόμους, άδεια οικόπεδα μικρές οάσεις πρασίνου. Συνδυασμό ανάμεσα στο μικρό και το μεγάλο, ανάμεσα στην σημειακή παρέμβαση και την μεγάλη κλίμακα. Και ας μην ξεχνάμε, οι πόλεις πρώτα κατακτούν τον στοιχειώδη σεβασμό στον δημόσιο χώρο και μετά ξεκινούν για τα μεγαλεπήβολα.

Ράνια Σταματάκη, αρχιτέκτονας

Θα μιλήσω για τα πεζοδρομία και ό,τι  υπάρχει πάνω σ’ αυτά. Θα ‘θελα να μεγαλώσουν, μιας και θα περιλαμβάνουν τους ποδηλατόδρομους, αλλά και να φυτευτούν με περισσότερα και μεγαλύτερα φυτά, με όλα τα δένδρα που τώρα λείπουν, να αντικατασταθούν όλοι οι στύλοι των πινακίδων σήμανσης από έναν, ο οποίος θα έχει πάνω φωτισμό, πληροφορίες για την πόλη και, ει δυνατόν, φανάρια κυκλοφορίας. Θα έβαζα ακόμη βρύσες και τουαλέτες ανά διαστήματα, κάδους ανακύκλωσης και χώρο για ανταλλαγές (βιβλίων, ρούχων) και βέβαια αναπαυτικές στάσεις λεωφορείων με πράσινο και καθίσματα και με πλατφόρμες θα έμπαιναν οι επιβάτες στα λεωφορεία. 

Πάνος Τζώνος, αρχιτέκτονας, καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ.

Αν ως δήμαρχος είχα μόνο μία κίνηση (που δείχνει κι όλα τα’ άλλα…), θα επέβαλα τήρηση κείμενης νομοθεσίας για παράνομη στάθμευση. Αμέσως γενική εξέγερση: Σε παλλαϊκή διαδήλωση πρωτοστατεί ο Δ/ντής Τροχαίας («δήμαρχε, θα με μεταθέσουν!»), ο αρχηγός του κόμματος που στήριξε την εκλογή μου («θα μου κλείσεις το μαγαζί, βρε!»), όλα τα σωματεία (πλην ταξιτζήδων) και βέβαια σύσσωμοι οι υποστηρικτές μου («άσε τώρα τις εξυπνάδες…»). Αν το’ξεραν δε θα με είχαν ψηφίσει…

Κατερίνα Τσιγαρίδα, αρχιτέκτονας

Θα υλοποιούσα την ιδέα του Λόη Παπαδόπουλου, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας το ’97, για τις οχτώ προβλήτες του Θερμαϊκού, μελέτες σημαντικών ξένων αρχιτεκτόνων. Ούτως ή άλλως πρόκειται για μελέτες πληρωμένες. Από μόνο αυτό το έργο θα έκανε τη Θεσσαλονίκη προορισμό. Και σίγουρα θα περπατούσα συνέχεια στην πόλη. Μέρα και νύχτα.

Εικόνα: Viktor M της Stereosis

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.