Έξι ωραίες ιστορίες νερού made in SKG

Η θάλασσα είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης, αλλά τώρα που έρχεται καλοκαιράκι εμείς βρήκαμε μερικές ιστορίες του γλυκού νερού μέσα στην περιφέρεια της Θεσσαλονίκης.

Στο Φράγμα της Θέρμης

Απολαύστε τη δροσιά στο φράγμα της Θέρμης, κυριολεκτικά μέσα στα δέντρα, με θέα τη λίμνη που σχηματίζεται εκεί. Παλαιότερα ο χώρος εξαπλωνόταν κατά μήκος της κοίτης του ρέματος και δεχόταν μικρό αριθμό επισκεπτών.Το 1992 ο Δήμος Θέρμης κατασκεύασε φράγμα εντός της κοίτης του ρέματος. Η περιοχή περιλαμβάνει 50 στρέμματα πυκνής πευκόφυτης βλάστησης και Εκτείνεται βορειοανατολικά του οικισμού της Θέρμης και δυτικά του οικισμού του Τριαδίου, σε απόσταση 1 km και 2,5 km αντίστοιχα από αυτούς. Συνδέεται και με τους δύο οικισμούς με ασφαλτοστρωμένο δρόμο, ο οποίος έχει αφετηρία από το κέντρο της Θέρμης διέρχεται δίπλα από το φράγμα και καταλήγει στον οικισμό του Τριαδίου. Μπορείτε να περπατήσετε στο πλακόστρωτο δρομάκι δίπλα στην λίμνη και να ανηφορίσετε προς την παιδική χαρά, η οποία είναι μέσα στα δέντρα, και την καφετέρια που έχει πανοραμική  θέα την λίμνη. Το Περιβαλλοντικό Πάρκο είναι αριστερά και πιο πάνω από το Φράγμα. Ακολουθήστε την πινακίδα. Είναι μια μεγάλη έκταση, ψηλά στον λόφο, με παιδική χαρά, άμμο, γήπεδα τένις, μπάσκετ και ποδοσφαίρου. Στην περιοχή υπάρχει υπαίθριος χώρος για πικ νικ, παιδική χαρά, θέση θέας για παρατήρηση της περιοχής.

Το Αγίασμα Άνω πόλη

Εικόνα: Γιάννης Σημιτόπουλος

Το Αγίασμα της Τιμίας Ζώνης βρίσκεται στο εσωτερικό ενός μικρού κτίσματος επάνω ακριβως από την Μονή του Όσιου Δαυίδ. Οταν ο Άγιος γιορτάζει οι πύλες ανοίγουν και το άγιο ύδωρ ρέει για όλους τους προσκυνητές, μέσα από έναν πράσινο βράχο με σταλακτίτες! Κλειδωμένη θα την βρεις συνήθως την πόρτα αλλά λίγο πιο κάτω στη Μονή μπορεί να βρεις την τρομερή κυρία Ευμορφία που κρατά τα κλειδιά του παραδείσου και σε κόβει από πάνω μέχρι κάτω για να αποφασίσει αν σου αξίζει να διβείς την πόρτα.

Έχει λίμνη το Ωραιόκαστρο;

Πολλοί δεν γνωρίζουν αυτό το καταπράσινο πάρκο με την τεχνητή λίμνη που εκτείνεται σε έκαταση 60 στρεμμάτων. Ο Καλόγερος, όπως ονομάζεται η περιοχή, βρίσκεται κοντά στο κέντρο του Ωραιοκάστρου (ακολουθήστε τις ταμπέλες και στρίψτε δεξιά από την οδό Θεσσαλονίκης), στη θέση της παλιάς χωματερής της περιοχής. Πριν από μερικά χρόνια στο συγκεκριμένο χώρο υπήρχαν τόνοι σκουπιδιών και αφόρητη δυσοσμία, ενώ σήμερα μεγαλώνουν πάνω από 3,000 δέντρα και υπάρχει και μια μικρή λίμνη που φιλοξενεί πάπιες και πουλιά. Είναι κρίμα που αυτή η υπέροχη καταπράσινη έκταση που δημιουργήθηκε από τον δήμο δεν είναι γνωστή στους Θεσσαλονικείς και τα τελευταία χρόνια έχει παραμεληθεί. Παρόλα αυτά αποτελεί μια όαση στις παρυφές της πόλης ιδανική για μια ημερήσια εκδρομή. Να προσέχετε τα σκουπίδια σας

Οι Νερόμυλοι της Πολίχνης

Οι τρεις νερόμυλοι αποτελούν μέρος ενός υδρομυλικού συστήματος δώδεκα νερόμυλων που αναπτύχθηκε στα βυζαντινά χρόνια κατά μήκος του ρέματος, το οποίο πήγαζε από το Χορτιάτη και κατέληγε στο Θερμαϊκό κόλπο. Παρότι η περιοχή των Βυζαντινών νερόμυλων έχει επιβαρυνθεί με την πάροδο των χρόνων από μπάζα, απορρίμματα και από καταπατήσεις της δημοτικής γης, παραμένει ένας χώρος που αποτελεί σημείο αναφοράς για το δήμο Πολίχνης και για όλη τη Θεσσαλονίκη, καθώς είναι κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης. Ο δήμος Πολίχνης άρχισε τις προσπάθειες ανάπλασης της περιοχής από το 1996, ώστε να μετατραπεί σε ένα περιαστικό πάρκο με αρχαιολογικό και πολιτιστικό χαρακτήρα, επισκέψιμο από όλους τους Θεσσαλονικείς. O αρχικός χώρος των Bυζ. Nερόμυλων Πολίχνης έχει συνολικό μήκος 1000μ. και καταλαμβάνει έκταση 230 στρέμματα, εκ των οποίων τα 185 ιδιοκτησίας του Δημοσίου και βασικά του Δήμου.O υδροφόρος ορίζοντας βρίσκεται σε βάθος 10-12μ. Tο υδάτινο ρεύμα παρουσιάζει ροή όλο τον χρόνο, μεταβαλλόμενο ανάλογα με την εποχή και το ύψος της βροχής. H φυσική βλάστηση της περιοχής είναι ποικίλη και πλούσια. Μελέτη που ανέθεσε – χρηματοδότησε ο Δήμος και εκπόνησε το εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής και Φυτογεωγραφίας του τμ. Βιολογίας του Α.Π.Θ. εντόπισε στη ρεματιά και το μυλοτόπι βιότοπο – καταφύγιο για σπάνια είδη, με καταγεγραμμένα 194 διαφορετικά αυτοφυή φυτά.

*Στους Βυζαντινούς Νερόμυλους Πολίχνης Δήμου Παύλου Μελά θα πας με το αστικό λεωφορείο Νο 1 από τα ΚΤΕΛ με τερματικό σταθμό το Carrefour Ευκαρπίας Επίσης, οδικώς, η πρόσβαση γίνεται από την περιφερειακή οδό μέσω της εξόδου για Γ.Ν. Παπαγεωργίου.

Μουσείο Ύδρευσης

Εικόνα: Ελένη Βράκα

Τοποθετημένο σε μια περιοχή εξαιρετικά αδικημένη και παραμελημένη που προσπαθεί να προσελκύσει κόσμο εδώ και πολλά χρόνια, εντάσσεται στην “κατάρα” της περιθωριοποίησης των κτιρίων της Δυτικής εισόδου. Αυτά τα υπέροχα βιομηχανικά κτίρια που υπομένουν τη φθορά του χρόνου και βρίσκονται μετά τον Παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό ανήκουν στην παλιά βιομηχανική ζώνη της πόλης, δηλαδή στην περιοχή μεταξύ της 3ης, 4ης και 5ης Προβλήτας και της 26ης Οκτωβρίου. Βήματα έγιναν πολλά στη διάρκεια των τελευταίων 20 χρόνων που έδωσαν ζωή σε μερικά από τα κτίρια αυτά που χρονολογούνται στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά ο κόσμος ακόμα διστάζει να στρίψει την 26ης Οκτωβρίου προς τα δυτικά παρά μόνο αν έχει συγκεκριμένο προορισμό.

Υποδειγματική μπορεί να χαρακτηριστεί η αναστήλωση του παλιού Κεντρικού Αντλιοστασίου του άλλοτε Οργανισμού Υδρεύσεως Θεσσαλονίκης (σήμερα Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) και η μετατροπή σε Μουσείο Ύδρευσης. Το συγκρότημα κατασκευάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα (1890-94)  από Βέλγους Τεχνικούς μια που τη διαχείριση και εκμετάλλευση του έργου της υδροδότησης της Θεσσαλονίκης είχε αναλάβει τότε η Οθωμανική Εταιρεία Υδάτων (Compagnie Ottomane des Eaux de Salonique), την οποία είχαν ιδρύσει Βέλγοι κεφαλαιούχοι το 1888 με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Μέχρι το 1929 το αντλιοστάσιο λειτούργησε με δύο ατμοκίνητες αντλίες, μετά τοποθετήθηκαν πετρελαιοκίνητες μηχανές και μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο λειτουργούσε με δυο ηλεκτροκίνητες αντλίες. Ο νεότερος αυτός μηχανολογικός εξοπλισμός, που διατηρείται έως σήμερα, εξασφάλισε μέχρι τη δεκαετία του 1960 την κίνηση των πέντε αντλητικών συγκροτημάτων, που στη συνέχεια τροφοδοτήθηκαν από το δίκτυο της ΔΕΗ και λειτούργησαν αδιάκοπα έως και το 1978.  Το 1984 ο Οργανισμός Ύδρευσης αποφάσισε τη μετατροπή του σε μουσείο και το 1987, μετά από πρόταση της 4ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο. Το έργο αποκατάστασής του εντάχθηκε στον Οργανισμό Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και ολοκληρώθηκε το 2000 μετά την πλήρη αποκατάσταση των τριών κτιρίων του ιστορικού συνόλου μαζί με το μηχανολογικό τους εξοπλισμό και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου συνολικής έκτασης 3.000 τ.μ.

Δυστυχώς η έλλειψη φυλάκων δεν επιτρέπει τη λειτουργία του σε ωράριο που να επιτρέπει σε όλους μας  να το επισκεφθούν, έτσι οι επισκέπτες του περιορίζονται ως επί το πλείστον σε εκπαιδευτικές σχολικές επισκέψεις.

Νερά στη Νέα παραλία

Στον κήπο των γλυπτών που δέχεται βεβηλώσεις συχνά πυκνά κυρίαρχο στοιχείο είναι μια μεγάλη επιφάνεια νερού, με ειδικό νυχτερινό φωτισμό, γύρω από την οποία διατάσσονται καθιστικά, επιμήκη παρτέρια και χαμηλές βάσεις γλυπτών. Εκεί είναι τοποθετημένοι οι τρεις κύκλοι του Ζογγολόπουλου του οποίου τα γλυπτά έχουν συχνά μια άμεση σχέση με το στοιχείο του νερού. Ιδανικά δίπλα στις Ομπρέλες του στην ξύλινη εξέδρα στο ύψος του Δημαρχείου τοποθετήθηκε και το επίπεδο συντριβάνι με τους πίδακες νερού. Από τα επτά συνολικά θεματικά πάρκα της Νέας Παραλίας, ο Κήπος του Νερού είναι αυτός που ουσιαστικά «αφήνεται» στο νερό που οργανώνει και συνθέτει τη συνολική του ατμόσφαιρα. Μια ξύλινη πέργκολα κατασκευάστηκε σε όλο το μήκος του κήπου έτσι ώστε να στεγάζει το περιμετρικό πλακόστρωτο γύρω από την υδάτινη επιφάνεια, δημιουργώντας παράλληλα έναν χώρο που προσφέρεται για υπαίθριες εκθέσεις. Μια μεγάλη επιμήκης επιφάνεια νερού κατασκευάστηκε στη μεριά του κήπου με το μεγαλύτερο εύρος και φυτεύτηκε με υδρόφιλα φυτά (νούφαρα και καλαμιές). Διαμορφώθηκε επίσης ένα τοίχος στον οποίο το νερό κυλάει και πέφτει με ένταση, ενισχύοντας έτσι και ηχητικά την παρουσία του σε αυτό τον κήπο. Στα νερά του κολυμπούν χελώνες και βατράχια.