Ακρίβεια: Η κυβέρνηση αφήνει ανεξέλεγκτη την αισχροκέρδεια

Η κυβέρνηση όχι μόνο κλείνει τα μάτια και αφήνει ανεξέλεγκτη την αισχροκέρδεια, που πλέον αγγίζει τα όρια του παράλογου, ακόμα και στα βασικά είδη διαβίωσης, αλλά στηρίζει συνειδητά την κούρσα ανατιμήσεων επιδιώκοντας να την εμφανίσει ακόμα και ως αύξηση του ΑΕΠ και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Οι επικοινωνιακές αλχημείες της κυβέρνησης μέσω ανακοινώσεων για το περίφημο «καλάθι του νοικοκυριού» και τη διατίμηση κάποιων βασικών καταναλωτικών αγαθών δεν πείθουν κανένα, ιδίως τις οικογένειες που καθημερινά βλέπουν τις ανατιμήσεις να ροκανίσουν, με ασύλληπτους ρυθμούς, μισθούς, μεροκάματα και συντάξεις.

Οι τιμές στα τρόφιμα πλατειάς κατανάλωσης, καθημερινά αυξάνονται, παρά τις επιδοτήσεις των επιχειρήσεων στα καύσιμα και την ενέργεια, προκειμένου να κρατηθούν οι τιμές χονδρικής χαμηλά. Οι αυξήσεις στα σούπερ μάρκετ αλλά και σε όλα τα εμπορικά καταστήματα, είναι ιλιγγιώδεις λες και έχει πέσει «γραμμή» επίθεσης στα πορτοφόλια των καταναλωτών.

Ακόμα και είδη σε στοκ, εμφανίζονται αυξημένα κατά 30%- 40% ενώ σε είδη όπως το ψωμί, τα τυριά, τα γαλακτομικά γίνεται κυριολεκτικά πάρτι. Επί παραδείγματι το λευκό τυρί που κατασκευάζεται από αγελαδινό γάλα σε σκόνη, έφτασε να πωλείται σε περσινές τιμές της φέτας, ενώ ένα «ψωμάκι» μερικών γραμμαρίων κοστίζει σήμερα σχεδόν όσο μισή φρατζόλα ψωμί. Το ίδιο ισχύει και για άλλα είδη, όπως τα ξύλα και τα πέλετ, όπου οι τιμές έχουν διπλασιαστεί και φυσικά να μη αναφέρουμε το αλαλούμ με τα καύσιμα, το ηλεκτρικό ρεύμα και το στεγαστικό.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι γνωστή αλυσίδα καφέ της πόλης, πριν απο δύο μήνες πωλούσε τον διπλό καπουτσίνο 1,60€. Πριν έναν μήνα ανέβηκε στα 1,90€ και σήμερα το ίδιο το προϊόν το διαθέτει στους καταναλωτές στην τιμή των 2,30€.

Μπροστά σ’ αυτή τη κατάσταση των ανεξέλεγκτων αυξήσεων που διαμορφώνεται σε όλα τα είδη, αγαθά και υπηρεσίες, ακόμα και οι άνθρωποι της αγοράς, όπως η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), όταν ακούν για το περίφημο “καλάθι της νοικοκυράς” και περιορισμό των ανατιμήσεων μιλούν για ψευδαισθήσεις που μοιράζει η κυβέρνηση.

Όσο για τις καταναλωτικές οργανώσεις, ακούν για τα μέτρα της κυβέρνησης και κάνουν λόγο για πρωτοφανή και σχεδιασμένη κοροϊδία, που στοχεύει να χειραγωγήσει και να εξαπατήσει το καταναλωτικό κοινό. Όπως υποστηρίζουν δύο είναι τα κυρίαρχα στοιχεία που οδηγούν στο συγκεκριμένο συμπέρασμα :

• Η κυβέρνηση πεισματικά δεν δίνει καμία πληροφορία για τους ελέγχους και τα πρόστιμα που διενεργεί και επιβάλει

• Δεν έχει ενισχύσει τους μηχανισμούς ελέγχου της αγοράς την ώρα που το κράτος διαθέτει μόλις 70 ελεγκτές σε όλη την Ελλάδα για να ελέγξει την αισχροκέρδεια σε 984.000 εμπορικές επιχειρήσεις

Δεν υπάρχει κοστολογική αποτύπωση για την τελική τιμή των προϊόντων

Όπως τονίζει ο πρόεδρος του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών, Νίκος Τσεμπερλίδης, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν ελέγχει την αγορά αλλά, εμμέσως πλην σαφώς, στηρίζει αυτήν ανεξέλεγκτη κατάσταση, διότι έτσι εξυπηρετούνται τα μεγάλα εμπορικά συμφέροντα.

«Ο υπουργός μιλάει για μαμούθ πρόστιμα αλλά ποτέ δεν αναφέρει ονόματα επιχειρήσεων. Δεν θέλουν να χτυπήσουν την ακρίβεια και την αισχροκέρδεια για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Γιατί, πρώτον, αυξάνονται τα έσοδα για το κράτος από τους έμμεσους φόρους, που είναι οι πιο άδικοι, και δεύτερο αυξάνεται το ΑΕΠ, και σε λίγο θα μας παρουσιάσουν και την εικόνα πως έχει αλλάξει η σχέση ΑΕΠ προς χρέος κατά 10 μονάδες», τονίζει και αναφέρει ότι «το τρίμηνο Αύγουστος- Σεπτέμβριος – Οκτώβριος, επιδοτούνται για την ενέργεια και οι μικρές επιχειρήσεις και οι επιδοτήσεις θα συνεχιστούν, αλλά δεν ακούσαμε να μειώνει κανένας τις τιμές».

Παράλληλα, τονίζει πως η κυβέρνηση παρά τις μεγαλοστομίες Γεωργιάδη περί των ελέγχων, εξακολουθεί να μην παρουσιάσει αναλύσεις και στοιχεία σχετικά με την κοστολόγηση. «Δεν δίνουν στοιχεία πως και γιατί αυξάνονται οι τιμές και κανένας δεν αναλύει για τις αυξήσεις στις πρώτες ύλες. Δηλαδή δεν υπάρχει καμία κοστολογική αποτύπωση για τις τελικές τιμές», τονίζει και σημειώνει πως η κυβέρνηση, αν ήθελε να χτυπήσει την ακρίβεια, θα επιζητούσε τη συνεργασία με τις καταναλωτικές οργανώσεις.

«Τους βολεύει αυτή η κατάσταση. Αν ήθελαν να περιορίσουν την ακρίβεια θα έδιναν στοιχεία και θα συζητούσαν τον τρόπο αντίδρασης και θα μας καλούσαν, αλλά δεν μας κάλεσαν ποτέ», τονίζει.

«Πληθαίνουν οι παραβατικές συμπεριφορές και οι πρακτικές καρτέλ»

Ανάλογη είναι και η θέση του Παναγιώτη Γεωργιάδη, δικηγόρου Παρ΄ Αρείω Πάγω, μέλους ΔΣ και υπεύθυνου Δημοσίων σχέσεων του Ινστιτούτου Καταναλωτών Ν.ΙΝΚΑ, που θεωρεί ότι οι υπερβολικές ανατιμήσεις είναι αποτέλεσμα παράνομων συμπράξεων μεταξύ επιχειρήσεων και εφαρμογή πρακτικών εναρμόνισης τιμών «καρτέλ»

Όπως τονίζει, η αισχροκέρδεια είναι εμφανής στην αγορά και φέτος καταγράφηκαν τεράστιες αυξήσεις χωρίς προφανή λόγο. «Σε κάποια προϊόντα, όπως είναι τα κεράσια (έφτασαν να πωλούνται ακόμα και προς 24 ευρώ το κιλό!) από τα 2,5-4,5 ευρώ της αγοράς τους τον Ιούνιο του 2021, φέτος πωλήθηκαν κατά 33-60% ακριβότερα από 3,99 έως 5,99 ευρώ το κιλό, και η σαρδέλα, πέρυσι άγγιζε τα 3 ευρώ το κιλό και φέτος πωλείται προς 5 ευρώ, αύξηση που προσεγγίζει το 66%», τονίζει και αναφέρει πως «επίσης φαινόμενα αισχροκέρδειας καταγράφονται κυρίως σε προϊόντα μικρής αξίας πχ. έως ένα ευρώ που οι καταναλωτές πολλές φορές λόγω της αξίας τους δεν προσέχουν την αισχροκέρδεια που παρατηρείται συστηματικά σε αυτά τα προϊόντα».

Σχετικά δε με τους ελέγχους, αναφέρει πως «δυστυχώς η αγορά λειτουργεί σχεδόν ανεξέλεγκτη, καθώς η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) που είναι αρμόδια για να πραγματοποιεί ελέγχους σε αλυσίδες υπεραγορών αλλά και σε μικρότερα καταστήματα, διερευνώντας τυχόν περιπτώσεις αισχροκέρδειας, καθώς επίσης και την τήρηση των κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (ΔΙΕΠΠΥ), δεν έχει πρακτικά την δυνατότητα να ελέγξει το σύνολο της αγοράς, καθώς το σώμα απαρτίζεται από 70 μόλις ελεγκτές για όλη την Ελληνική Επικράτεια».

Σημειώνει δε πως «ενδεικτικά αναφέρω ότι τον Σεπτέμβριο του 2022, επέβαλε 78 πρόστιμα σε ισάριθμες επιχειρήσεις σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων ρύθμισης της αγοράς προϊόντων, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4177/2013 συνολικού ύψους 94.500 ευρώ (σχετικός σύνδεσμός https://www.mindev.gov.gr/category/prostima-dieppy/ ), σε σύνολο ενεργών επιχειρήσεων 984.001, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2019. Όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν σε 78 επιχειρήσεις αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό».

Π. Φιλιππίδης: Η αισχροκέρδεια δεν είναι τωρινό φαινόμενο, δεν υπάρχουν έλεγχοι

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Παντελή Φιλιππίδη, το πρόβλημα με το ράλι των ανατιμήσεων ξεκίνησε μέσα στην πανδημία, αλλά η κυβέρνηση, τότε, δεν τόλμησε να ελέγξει την κατάσταση.

«Η ακρίβεια δεν ξεκίνησε τώρα με τον πόλεμο, αλλά από τον Αύγουστο του 2020 με τα σούπερ μάρκετ. Και τότε φωνάξαμε αλλά δεν μας άκουσαν γιατί είμαστε στο μέσο της πανδημίας. Μετά ήρθε ο πόλεμος και άρχισαν όλα να τα βάζουν κάτω από το χαλί του πολέμου, αλλά η αιτία είναι η κερδοσκοπία που ξεκίνησε τότε και συνεχίζετε μέχρι σήμερα», τονίζει και σημειώνει πως «ας μας πούνε π.χ. γιατί τα αγγουράκια έχουν 200% αύξηση στα σούπερ μάρκετ ή γιατί αυξήθηκαν κατακόρυφα προϊόντα με τα οποία ήταν γεμάτα οι αποθήκες; Έκανε κανείς ανάλυση του κόστους;»

Προτείνει δε η πολιτεία να δημιουργήσει ένα Παρατηρητήριο Τιμών, το οποίο θα αναλύει τα κόστη και τις τιμές, ώστε να υπάρχουν όλα τα στοιχεία για την κίνηση της αγοράς. «Πρέπει να γίνει μία βαθιά έρευνα, αλλά δεν έχουν την τόλμη να την κάνουν, για να δούμε γιατί υπάρχει η ακρίβεια. Να γίνει ένα Παρατηρητήριο Τιμών, που θα ελέγχει τα κόστη. Γιατί πήραν επάνω 40% τα τρόφιμα; Να μας πούνε αν φταίνε π.χ μεταφορικά», τονίζει και αναφέρει χαρακτηριστικά πως τα περί ελέγχων στην αγορά είναι «νάχαμε να λέγαμε».

«Ποιοί έλεγχοι, τι ελέγχουν, γίνονται έλεγχοι;» αναρωτιέται και παρατηρεί πως «αν δεν τα βρίσκουν όλα καλά, θα έπρεπε να είχαν κλείσει επιχειρήσεις. Αυτοί που εκμεταλλεύονται τον κόσμο στην συγκεκριμένη συγκυρία, μία τέτοια περίοδο κρίσης, αυτοί πρέπει να πάνε φυλακή».

Τέλος τονίζει πως η αισχροκέρδεια υπάρχει στην αγορά αλλά «δυστυχώς δεν την σταμάτησαν όταν έπρεπε, γιατί η κυβέρνηση δεν θέλησε να αναμετρηθεί με τα μεγάλα μαγαζιά».