Featured

Ανακάλυψε τα γλυπτά της πόλης: Άγαλμα Γώγου Πετρίδη

Το άγαλμα που στήθηκε προς τιμήν του το 1987, τρία χρόνια μετά τον θάνατό του.

Γιώργος Τσιτιρίδης
ανακάλυψε-τα-γλυπτά-της-πόλης-άγαλμα-γ-587934
Γιώργος Τσιτιρίδης

Στέκουν δίπλα μας, τα προσπερνάμε, πολλές φορές μπορεί να μην παρατηρούμε καν την ύπαρξη τους. Είναι τα αγάλματα, οι προτομές και οι εικαστικές συνθέσεις της πόλης και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της. Πολλά από αυτά είναι τόσο γνωστά που έγιναν σήμα κατατεθέν της Θεσσαλονίκης, όπως το άγαλμα του Βενιζέλου, οι Ομπρέλες του Ζογγολόπουλου, το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κάποια είναι πιο σύγχρονα, κάποια λιγότερο γνωστά, μερικά είναι πολυφωτογραφημένα, άλλα έχουν αφεθεί και παρακμάζουν. Στέκουν δίπλα σε μεγάλους δρόμους και πλατείες, ακίνητα, και μας διηγούνται ιστορίες από την πόλη.

Στην νησίδα της οδού Μεταμορφώσεως, στο ύψος της οδού Αργυρουπόλεως, πολύ κοντά στο δημοτικό θέατρο Καλαμαριάς, βρίσκεται το άγαλμα του Γιώργου (Γώγου) Πετρίδη.

Ο Γώγος Πετρίδης, υιός του Σταύρη Πετρίδη και πατέρας του Κώστα, ανήκει σε μια οικογένεια που άφησε το δικό της στίγμα στην ιστορία του ποντιακού Ελληνισμού. Ο Γώγος Πετρίδης, βιρτουόζος της ποντιακής λύρας, γνωστός ως ο πατριάρχης της ποντιακής λύρας, μαθήτευσε δίπλα στον καλύτερο δάσκαλο, που δεν ήταν άλλος από τον πατέρα του. Ο Σταύρης Πετρίδης θεωρούνταν από τους πιο διάσημους λυράρηδες και τραγουδιστές του Πόντου. Όταν πέθανε πάμφτωχος στη Θεσσαλονίκη, θέλησαν να τον θάψουν μαζί με τη λύρα του.

Όπως περιγράφει ο συγγραφέας Γιώργος Ανδρεάδης, ο παπα-Νικόλας, «γνωστός ιερέας με ένα και μοναδικό ράσο» έσκυψε, πήρε τη λύρα και την έδωσε στον Γώγο λέγοντας: «Αυτή η λύρα έχει ψυχή, παιδί μου, και δεν μπαίνει μέσα στον τάφο». Ο Γώγος ήταν τότε 32 ετών. Παίρνει στα χέρια την κεμεντζέ του πατέρα του και τον αποχαιρετά με ένα μοιρολόι που το τραγούδησε η μάνα του. Η κυρα-Κίτσα, όμως, δεν ήθελε ο μοναχογιός της να γίνει λυράρης, και πολύ περισσότερο να ακολουθήσει τα χνάρια τού πατέρα του. Γι’ αυτό και ένας από τους μύθους που αναπτύχθηκαν γύρω από τη ζωή του λέει ότι ο Γώγος λύρα δεν έμαθε να παίζει από τον πατέρα του, αλλά άρχισε να εξασκείται κρυφά απ’ όλους. Ο Σταύρης, μέχρι το τέλος της ζωής του, παρέμεινε πιστός στα παραδοσιακά βιώματα που κουβάλησε μαζί με την οικογένειά του. Ο Γώγος θα μείνει στην ιστορία ακριβώς για το αντίθετο: για το «άνοιγμα» στα μη ποντιακά ακούσματα. Η λύρα του θα παίξει και λαϊκά τραγούδια, και σκοπούς της εποχής, ακόμα και ευρωπαϊκή μουσική.

Η πρώτη του εμφάνιση στη δισκογραφία θα γίνει το 1950 με δύο δίσκους γραμμοφώνου των 78 στροφών, σε συνεργασία με τον θρύλο Νίκο Σπανίδη. Ήδη η φήμη του ξεπερνά τη βόρεια Ελλάδα, κυρίως λόγω των συχνών παραστάσεων με το Βασιλικό Θέατρο Θεσσαλονίκης. Το 1982, δύο χρόνια πριν από το θάνατο του, ο «πατριάρχης» θα ηχογραφήσει το κύκνειο άσμα του. Ο δίσκος Χθες, σήμερα, πάντα, με τον Κώστα Καραπαναγιωτίδη στο τραγούδι, κυκλοφόρησε από την Vasipap και για πολλούς είναι ο εμπορικότερος ποντιακός δίσκος όλων των εποχών. Άλλωστε η δεκαετία του ’80 θα τον βρει στο απόγειο της δόξας του.

Τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια για την υγεία του εμφανίζονται την εποχή που δουλεύει στην «Λεμόνα» των αδερφών Δημητριάδη, με τον επίσης αείμνηστο Γιώργο Κουσίδη. Λίγο αργότερα η ιατρική διάγνωση θα πει «καρκίνος παχέος εντέρου». Είναι μόλις 67 ετών. Ο Γώγος Πετρίδης θα πεθάνει στις 20 Απριλίου 1984, βράδυ Μεγάλης Παρασκευής. Θα ταφεί στο κοιμητήριο Καλαμαριάς υπό τον ήχο της λύρας που παίζει ο μικρότερος γιος του, Κώστας. Όπως είχε κάνει ο ίδιος ο Γώγος 35 χρόνια πριν, λέγοντας αντίο στον δικό του πατέρα.

Το άγαλμα που στήθηκε προς τιμήν του το 1987, τρία χρόνια μετά τον θάνατό του από την Ένωση Ποντίων Ματσούκας τον αναπαριστά καθιστό, φορώντας κοστούμι, να παίζει λύρα.

Οι παλαιότερες γενιές μιλάνε για έναν θρύλο της μουσικής και θα θυμούνται για πάντα, εκπληκτικές μουσικές βραδιές στις οποίες ο Γώγος τους μάγευε με την λύρα του. 

Βιογραφικές πηγές http://www.pontos-news.gr/celebrity/114267/gogos-petridis

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ τα υπόλοιπα κείμενα της στήλης «Ανακάλυψε τα γλυπτά της πόλης»

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα