Ανακάλυψε τα γλυπτά της πόλης: Εμμανουήλ Παπάς του Μέμου Μακρή
Στην Θεσσαλονίκη τιμούμε τον αγώνα του με έναν ανδριάντα στην πλατεία Ξαρχάκου.
Στέκουν δίπλα μας, τα προσπερνάμε, πολλές φορές μπορεί να μην παρατηρούμε καν την ύπαρξη τους. Είναι τα αγάλματα, οι προτομές και οι εικαστικές συνθέσεις της πόλης και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της. Πολλά από αυτά είναι τόσο γνωστά που έγιναν σήμα κατατεθέν της Θεσσαλονίκης, όπως το άγαλμα του Βενιζέλου, οι Ομπρέλες του Ζογγολόπουλου, το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κάποια είναι πιο σύγχρονα, κάποια λιγότερο γνωστά, μερικά είναι πολυφωτογραφημένα, άλλα έχουν αφεθεί και παρακμάζουν. Στέκουν δίπλα σε μεγάλους δρόμους και πλατείες, ακίνητα, και μας διηγούνται ιστορίες από την πόλη.
Ο Εμμανουήλ Παπάς γεννήθηκε στη Δοβίστα Σερρών (σημερινή της ονομασία προς τιμήν του Εμμανουήλ Παπά) το 1772. Ο πατέρας του, Δημήτριος, χειροτονήθηκε ιερέας και από εκεί απέκτησαν το επίθετο Παπάς. Μετά τις σπουδές του, ασχολήθηκε με το εμπόριο και αναδείχθηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους τραπεζίτες και εμπόρους των Σερρών. Μυήθηκε από νωρίς στην Φιλική εταιρεία και στις 21 Δεκεμβρίου 1819 έγινε αρχιταμίας. Υπήρξε πρωτεργάτης της εξέγερσης στη Χαλκιδική. Απεβίωσε το 1821 και ενώ αναχωρούσε καταδιωκόμενος από τον Τουρκικό στρατό προς την Ύδρα. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν το 1971 και εναποτέθηκαν κάτω από τον ανδριάντα του, στην Πλατεία Ελευθερίας των Σερρών.
Στην Θεσσαλονίκη τιμούμε τον αγώνα του με έναν ανδριάντα στην πλατεία Ξαρχάκου, στο πάρκο της ΧΑΝΘ, στην συμβολή των οδών Γ’ Σεπτεμβρίου και Μεγάλου Αλεξάνδρου, απέναντι από το δημαρχείο. Ο ανδριάντας, έργο του Μέμου Μακρή, τοποθετήθηκε στο σημείο το 1989 και απεικονίζει τον αγωνιστή Εμμανουήλ Πάπα και πίσω του την Νίκη (τιμή και δόξα) με φτερά να πετάει γύρω του και να του απονέμει ένα στεφάνι. Ο Εμμανουήλ Πάπας φορώντας την μπέρτα του είναι έτοιμος να επιβιβαστεί στο καράβι, πατώντας με το ένα πόδι σε ένα σκαλοπάτι. Ο γύρω χώρος είναι διαμορφωμένος με τέτοιο τρόπο που σχεδόν η μια πλευρά του πάρκου να καταλαμβάνεται από τον ανδριάντα. Το γλυπτό βρίσκεται τοποθετημένο σε μαρμάρινη βάση που στηρίζει μια ψηλότερη, έτσι που να τοποθετεί το άγαλμα ψηλά και να είναι ευδιάκριτο. Στο πίσω μέρος, τσιμεντένιοι όγκοι δημιουργούν μια σύνθεση.
Ο Μέμος Μακρής γεννήθηκε στην Πάτρα στις 1 Απριλίου του 1913. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Μετά την απελευθέρωση, συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι. Απελάθηκε το 1950 και βρήκε πολιτικό άσυλο στην Ουγγαρία. Το 1964, του αφαιρέθηκε η ελληνική υπηκοότητα, την οποία επανέκτησε το 1975, μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Το 1978, στην Εθνική Πινακοθήκη, πραγματοποιήθηκε η πρώτη αναδρομική έκθεσή του στην Ελλάδα.
