Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο και χώρο στάθμευσης
Δυσεύρετα τα παρκινγκ στο ιστορικό κέντρο – Κοντά στα 3 εκατομμύρια οι ημερήσιες μετακινήσεις με αυτοκίνητο στη Θεσσαλονίκη
Σε καθημερινό βραχνά και μαρτύριο για χιλιάδες οδηγούς, ιδιωτικών και επαγγελματικών αυτοκινήτων, έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, αλλά και περιφερειακά, η εξεύρεση μίας ελεύθερης θέσης στάθμευσης. Δυσκολία υπάρχει ακόμα και στα ιδιωτικά πάρκινγκ, όπου οι περισσότερες θέσεις είναι «καπαρωμένες» ενώ το αντίτιμο δεν είναι ευκαταφρόνητο.
Με δεδομένο ότι τα δημόσια – δημοτικά πάρκινγκ είναι ελάχιστα και τα υπάρχοντα ιδιωτικά, αδυνατούν να «σηκώσουν» τον αριθμό των οχημάτων που καθημερινά αναζητούν χώρο στάθμευσης μέσα στην πόλη, το αποτέλεσμα είναι η ένταση του κυκλοφοριακού, που επιβαρύνεται από τους οδηγούς που ψάχνουν να παρκάρουν και φυσικά το διπλοπαρκάρισμα που αφαιρεί ζωτικό χώρο διέλευσης των οχημάτων.
Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τη διάρκεια του διάρκεια του 2021, η Δημοτική Αστυνομία του δήμου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο ελέγχων έκοψε περισσότερες από 200.000 κλήσεις σε παραβάτες οδηγούς. Επίσης αφαιρέθηκαν και 1377 πινακίδες κυρίως για παράνομο παρκάρισμα σε ράμπες ή σε θέσεις στάθμευσης που προορίζονται για άτομα με αναπηρίες.
Ωστόσο οι περισσότεροι συγκοινωνιολόγοι, αλλά και οι επαγγελματίες του κλάδου των χώρων στάθμευσης, συμφωνούν ότι το μείζον πρόβλημα της Θεσσαλονίκης, δεν πρέπει να εστιάζεται στην έλλειψη των χώρων στάθμευσης ούτε στις τιμές των παρκινγκ, αλλά στις συνήθειες μετακίνησης που επικρατούν στην πόλη.
Από τη δημαρχείο μέχρι και το Λιμάνι υπάρχουν τη 7 μεγάλα παρκινγκ με χωρητικότητα πάνω από 2000 θέσεις ενώ από το σύστημα ελεγχόμενης στάθμευσης Thesis, υπάρχουν 7000 θέσεις κατοίκων και 2000 επισκεπτών. Επίσης παράλληλα υπάρχουν και αρκετά ιδιωτικά πάρκινγκ, που κατά μέσο όρο είναι χωρητικότητας 50 -150 αυτοκινήτων.
Δεν είναι αμελητέα και τα πολλά μικρά παρκινγκ στους υπόγειους χώρους των οικοδομών, των 15 και 20 θέσεων, ενώ σε κάποιες περιοχές κυρίως εκτός ιστορικού κέντρου, όπως στην Ανάληψη, όπου υπάρχουν πολλά κενά ισόγεια καταστήματα, τα οποία ιδιώτες τα νοικιάσουν ή αγοράζουν για χώρους στάθμευσης.
Όσον αφορά τις τιμές, οι χαμηλότερες, κυρίως στα συνοικιακά παρκινγκ κυμαίνονται από 80-120 ευρώ μηνιαίως. Στο κέντρο της πόλης, ξεκινούν από 120 ευρώ το μήνα, όπως στο δημοτικό παρκινγκ, και φτάνουν μέχρι τα 250 -280 ευρώ, στην περιοχή της Μητροπόλεως και της Προξένου Κορομηλά. Η στάθμευση για μία ώρα κοστίζει 4-8 ευρώ την πρώτη ώρα και 1-2 τις επόμενες ώρες.
Οι πληρότητες στα παρκινγκ στο κέντρο της πόλης, αγγίζουν το 100% ενώ στα συνοικιακά κινούνται πάνω από 70%-80%. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση και όχι η ανάλογη προσφορά, ιδίως στο ιστορικό κέντρο, όπου όπως υποστηρίζουν, ειδικοί και επαγγελματίες, «η κατάσταση χρόνο με τον χρόνο, χειροτερεύει και δεν βελτιώνεται».
Οι ημερήσιες μετακινήσεις εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος
Σύμφωνα με μετρήσεις του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης οι ημερήσιες μετακινήσεις εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος ξεπερνούν τα 2,5 εκατομμύρια και σε ημέρες αιχμής φτάνουν μέχρι και τα 3 εκατομμύρια. Πρόκειται για μετακινήσεις όλων των ειδών των οχημάτων, εκ των οποίων μεγάλο ποσοστό δεν είναι μετακίνηση διέλευσης, δηλαδή πρόκειται για οχήματα που κάπου σταθμεύουν ή αναζητούν χώρο στάθμευσης .
Επίσης σύμφωνα με στοιχεία του ΣΒΑΚ Θεσσαλονίκης, κάθε ημέρα από τους περιφερειακούς δήμους μετακινούνται εντός του δήμου Θεσσαλονίκης, πάνω από 400.000 αυτοκίνητα, ενώ από τα κοινοτικά διαμερίσματα προς το ιστορικό κέντρο, μετακινούνται περίπου 260.000 οχήματα.
Όπως εξηγεί ο τοπογράφος μηχανικός, Γιάννης Πολίτης, καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, με ερευνητικό έργο στο σχεδιασμό και στην ανάλυση συγκοινωνιακών συστημάτων και στη ψυχολογία των μεταφορών, το πρόβλημα της στάθμευσης δεν μπορεί να εξεταστεί ανεξάρτητα από τις συνήθειες των πολιτών στις μετακινήσεις.
Τονίζει ότι στη Θεσσαλονίκη οι μετακινήσεις σε ποσοστό πάνω από 50%, γίνονται με ιδιωτικά αυτοκίνητα και μόλις ένα 25%, γίνεται με μέσα μαζικής μεταφοράς. Αυτό σημαίνει ότι για τα μετακινούμενα οχήματα θα πρέπει να εξευρεθεί κάποια στιγμή, χώρος στάθμευσης.
«Με τις έρευνες που κάνουμε διαχρονικά, το ποσοστό μετακίνησης με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς φθίνει συνεχώς, ιδίως τώρα με τον κορονοϊό και το ποσοστό μετακίνησης με ΙΧ συνεχώς μεγαλώνει. Δεν έχουμε καταφέρει να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο των επιλογών μετακίνησης», τονίζει και αναφέρει ότι με την έλευση του Μετρό, στην πόλη είναι η μεγάλη ευκαιρία όλοι οι δήμοι να ανασχεδιάζουν τον τρόπο προσβασιμότητας στα κέντρο των πόλεων τους.
«Πρέπει να κάνουμε το αυτοκίνητο λιγότερο ελκυστικό καθώς πάντα το θέμα της στάθμευσης σχετίζεται με την εναλλακτική επιλογή μετακίνησης, πρέπει να αποθαρρύνουμε τον κόσμο να κατεβαίνει με το αυτοκίνητο και να πάμε με άλλα μέσα στο κέντρο», τονίζει και αναφέρει πως αυτό θα επιτρέψει και τη μείωση των χώρων στάθμευσης.
Σημειώνει δε πως η έλλειψη χώρων στάθμευσης σχετίζεται απόλυτα από τον τρόπου που έχουμε χτίσει τις πόλεις στην Ελλάδα. Ειδικά για την Θεσσαλονίκη επισημαίνει πως το πρόβλημα στάθμευσης εντείνεται καθώς «σε μία στενή ζώνη έχουμε χωροθετήσει το δημαρχείο, την εμπορική αγορά, το Πανεπιστήμιο και τη ΔΕΘ».
«Η πληρότητα των πάρκινγκ στο κέντρο της πόλης ξεπερνά το 110%»
Από την πλευρά του ο Απόστολος Συμεωνίδης, διευθύνων σύμβουλος της «OTO Parking A.E.», μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης σταθμών στάθμευσης στη Θεσσαλονίκη, τονίζει πως η πληρότητα των ιδιωτικών πάρκινγκ είναι μεγάλη καθώς υπάρχει μεγάλη διέλευση αυτοκινήτων από το κέντρο και λόγω εναλλακτικής επιλογής μετακίνησης πολλοί επαγγελματίες και εργαζόμενοι κατεβαίνουν στο κέντρο με το όχημα τους.
«Αυτό δεν βοηθάει στις παραγωγικές μετακινήσεις και σταθμεύσεις» τονίζει και εξηγεί πως όταν ένας επαγγελματίας αναγκαστικά χρησιμοποιεί το ΙΧ του στο κέντρο γιατί δεν υπάρχει μετρό, σταθμεύοντας το, καταλαμβάνει χώρο από επισκέπτες που θα ήθελαν να κατέβουν στο κέντρο για τα ψώνια τους. Οσο για την πληρότητα των πάρκινγκ στο κέντρο της πόλης τονίζει πως «ξεπερνά το 110%».
«Ο δήμος να αγοράσει το πολυώροφο πάρκινγκ στην Πολυτεχνείου»
Ο συγκοινωνιολόγος, Γιώργος Δημαρέλος, θεωρεί ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε όσο πιο πρακτικά γίνεται το πρόβλημα, τονίζοντας πως μόνο η αστυνόμευση δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα με το παράνομο παρκάρισμα.
«Δυστυχώς έχουμε μάθει να παρκάρουμε το αυτοκίνητο μας δίπλα από εκεί που πίνουμε καφέ. Αυτό πρέπει να αλλάξει, ιδίως για τις μικρές μετακινήσεις», τονίζει και σημειώνει ότι οι φορείς και η πολιτεία πρέπει να αναζητήσουν πρακτικούς τρόπους επίλυσης του προβλήματος. Φέρνει δε ως παράδειγμα το πολυώροφο παρκινγκ στην οδό Πολυτεχνείου, που εδώ και 6 μήνες είναι κλειστό και αναξιοποίητο.
«Σε λίγο βγαίνει σε δημοπρασία με τιμή εκκίνησης τα 195.000 ευρώ. Ο δήμος Θεσσαλονίκης θα μπορούσε να το διεκδικήσει με χρήματα που εισπράττει από το σύστημα ελεγχόμενης στάθμευσης και να προσφέρει αυτό το παρκινγκ 850 θέσεων, στους κατοίκους της πόλης», τονίζει και αναφέρει ότι «είναι καλό να συζητάμε και να αναζητούμε λύσεις αλλά καλύτερο είναι να επιλέγεις πρακτικές λύσεις που θα δώσουν ανάσες στην πόλη».