Από κέντρο μέχρι Ξηροκρήνη και Εύοσμο – Τι συμβαίνει με τις κατσαρίδες στην πόλη και τι πρέπει να προσέχουμε
Γιατί για ένα ακόμη καλοκαίρι ένα έντομο μικρό σε μέγεθος προκαλεί μεγάλο πανικό - Οι λόγοι εμφάνισης, πώς «τρυπώνουν» στα σπίτια και τι πρέπει να γνωρίζουμε
Από τα πιο διαδεδομένα και έντονα συναισθήματα απέχθειας και φόβου παγκοσμίως είναι αυτό απέναντι στις κατσαρίδες.
Παρά το μικρό τους μέγεθος και την – κατά βάση – ακίνδυνη φύση τους, οι κατσαρίδες προκαλούν συχνά έντονα αντανακλαστικά τρόμου, αηδίας ή και πανικού.
Ειδικότερα μάλιστα όταν αυτές «έρχονται» στον χώρο σου, δηλαδή στο σπίτι σου και σε φτάνουν σε σημείο να σκέφτεσαι μέχρι και τη… μετακόμιση.
Με τον ερχομό του καλοκαιριού και την αύξηση της θερμοκρασίας άρχισαν να πληθαίνουν και οι αναφορές για την εμφάνιση κατσαρίδων.
Όχι βέβαια σε υπερβολικό βαθμό ή κάτι που να πρέπει να προκαλέσει ένα κλίμα γενικής ανησυχίας, αλλά πολλοί αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν να βλέπουν κατσαρίδες να… κόβουν βόλτες ακόμη και στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπως στην Αριστοτέλους ή στην πλατεία Δικαστηρίων.
«Είχα πολλά χρόνια να δω τόσες κατσαρίδες -και μερικές από αυτές τεράστιες- στην Αριστοτέλους» σημειώνει χαρακτηριστικά αναγνώστης της parallaxi.
Ανάλογες αναφορές και προς τα δυτικά της πόλης, με αναγνώστες να μας κάνουν λόγο για κατσαρίδες που είδαν σε γειτονιές της Ξηροκρήνης, του Ευόσμου, του Κορδελιού.
«Τις βλέπεις το βράδυ να σκαρφαλώνουν από τους τοίχους των οικοδομών και να φτάνουν στα μπαλκόνια των σπιτιών» μας λέει κάτοικος στην Ξηροκρήνη με το εντονότερο πρόβλημα στην περιοχή να εμφανίζεται στο χώρο που πραγματοποιείται η λαϊκή αγορά κάθε Σάββατο.
«Και πέρσι τον Σεπτέμβριο, αλλά και φέτος το καλοκαίρι ακούμε συχνά γείτονες να λένε ότι βρήκαν κάποια κατσαρίδα στο σπίτι τους. Βέβαια βλέπουμε σχεδόν καθημερινά συνεργείο του Δήμου να περνάει και να ρίχνει κάτι σαν ταμπλέτες μέσα στα φρεάτια» μας λέει κάτοικος του Ευόσμου.
Τι είναι αυτό που μας κάνει να ασχολούμαστε για ένα ακόμη καλοκαίρι με την εμφάνιση των κατσαρίδων στη Θεσσαλονίκη;
Ποιοι είναι οι εν δυνάμει κίνδυνοι και τι θα μπορούσε να γίνει για την καταπολέμησή τους;
Η parallaxi επικοινώνησε με τον κ. Δημήτρη Κωβαίο, π. πρύτανη, καθηγητή Εντομολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ. ο οποίος μας έδωσε χρήσιμες πληροφορίες για το ζήτημα.
«Η εμφάνιση τους οφείλεται κυρίως στις υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν. Όσο πιο υψηλή η θερμοκρασία τόσο πιο γρήγορα αναπτύσσονται και αυξάνεται η αναπαραγωγική τους περίοδος.
Έτσι και πέρσι και πρόπερσι υπήρξε έξαρση, ενώ και φέτος καταγράφονται υψηλοί πληθυσμοί».
Πώς όμως καταφέρνουν οι κατσαρίδες να «τρυπώνουν» στα σπίτια μας;
Ο κ. Κωβαίος εξηγεί:
«Ζουν σε προφυλαγμένες θέσεις. Από τις αποχετεύσεις και τα σιφόνια λόγω της κατασκευής του σώματός τους που είναι σαν ένα φύλλο χαρτιού καταφέρνουν και τρυπώνουν από μικρά ανοίγματα στο εσωτερικό των σπιτιών.
Αναπαράγονται και ζουν πολύ. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια κατσαρίδα ζει 1 με 1,5 χρόνο, όταν ένα κουνούπι ζει μόλις 1 μήνα.
Αποθέτουν τα αυγά τους σε ομάδες. Είναι περίπου 14-16 αυγά κολλημένα και όπως καταλαβαίνει κανείς εκκολάπτονται μαζικά».
Τα είδη των κατσαρίδων που συναντάμε στην Ελλάδα:
Όπως αναφέρει ο κ. Κωβαίος στις πόλεις εμφανίζονται κυρίως τρία είδη κατσαρίδας.
Η πρώτη είναι η μεγαλόσωμη μαύρη που δεν πετάει, η δεύτερη που πετάει σπάνια είναι η γερμανική κατσαρίδα και υπάρχει και η ιπτάμενη κατσαρίδα η αλλιώς αμερικάνικη που τη συναντάμε συχνά στις πόλεις.

Και για τα τρία παραπάνω είδη, ο κύκλος ζωής τους είναι παραπλήσιος.
Αξιοσημείωτο όμως είναι το γεγονός ότι στην ύπαιθρο, αλλά και σε όλο τον κόσμο συναντάμε περισσότερα από 4.500 είδη.
Μάλιστα, ο ρόλος τους είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς αποτελούν τους «σκουπιδιάρηδες» του περιβάλλοντος μιας και ως παμφάγα είδη διασπούν την οργανική ύλη, ενώ παράλληλα αποτελούν τροφή για άλλα ζώα, δείγμα της σημασίας τους και στην τροφική αλυσίδα.
Τι μπορεί να προκαλέσουν
«Οι κατσαρίδες είναι παθητικοί φορείς μικροοργανισμών τους οποίους μπορούν να μεταφέρουν και να προκαλέσουν σαλμονέλα και σταφυλόκοκκο. Λοιμώξεις μεν, αλλά όχι θανατηφόρες» σημειώνει ο κ. Κωβαίος
Πώς θα προστατευτούμε
Η λέξη «κλειδί» είναι μία.
Καθαριότητα.
«Πρέπει να τηρούμε τους κανόνες καθαριότητας στο σπίτι μας. Δεν πρέπει να αφήνουμε εκτεθειμένα τρόφιμα, πιάτα άπλυτα για ώρες στο νεροχύτη, σκουπίδια που δεν είναι κλειστά στα μπαλκόνια ή στο εσωτερικό των σπιτιών. Όλα αυτά προσελκύουν τις κατσαρίδες.
Επίσης περιοχές στις οποίες μπορεί να εμφανιστούν κατσαρίδες και τρωκτικά είναι αυτές που βρίσκονται κοντά σε χώρο όπου δραστηριοποιούνται εστιατόρια, όπως για παράδειγμα συμβαίνει σε πολλά σημεία του κέντρου της Θεσσαλονίκης.
Στο εξωτερικό σε περιοχές όπως το Άμστερνταμ και η Νέα Υόρκη οι τοπικοί δήμοι διαθέτουν μια κεντρική βάση η οποία ενημερώνεται διαρκώς.
Μπορούν δηλαδή οι δημότες να μπουν στη βάση και να καταγράψουν το σημείο, το χρόνο και το πόσες κατσαρίδες είδαν.
Έτσι ενεργοποιούνται άμεσα οι αρμόδιες υπηρεσίες και επεμβαίνουν για να τον αντιμετωπίσουν.
Είναι ένα μέτρο ιδιαίτερα σημαντικό το οποίο πρέπει να δούμε κάποια στιγμή να εφαρμόζεται όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα» καταλήγει ο κ. Κωβαίος.